خانه‌ای پر از نور طبیعی

میزان بهره مندی یك فضا از نور طبیعی از جمله مهم ترین مواردی است كه در انتخاب مكان می بایست مورد توجه قرار گیرد. اگرچه این روزها با وجود تنوع موجود در تولید منابع نورزای مصنوعی نور كافی برای انجام امور مختلف در فضا فراهم شده ولی كیفیت آن با كیفیت و تاثیرات حاصل از نور طبیعی قابل مقایسه نیست. در ضمن با كاهش مصرف نور مصنوعی در مواقعی كه بتوان از نور طبیعی استفاده كرد، گامی مهم در جهت صرفه جویی در انرژی نیز برداشته می شود. بنابراین در انتخاب ساختمان محیط زندگی خود به تعداد، ابعاد و موقعیت جغرافیایی پنجره ها در نقشه توجه لازم را داشته باشید.

واضح است هر چه تعداد پنجره ها بیشتر بوده و ابعاد آنها بزرگتر باشد این اشعه های شفابخش طبیعی بهتر و بیشتر به داخل محیط خانه وارد می شوند ولی اهمیت موقعیت جغرافیایی پنجره ها را نیز نباید نادیده شمرد زیرا با توجه به تغییر فصل پنجره ها نیز گذرگاه متغیری برای ورود نور خورشید به داخل هستند یعنی ممكن است اشعه نور خورشید در فصلی از سال از پنجره ای عبور كرده و در فصل دیگر مرز ورود آنها تنها تا لبه بیرونی همان پنجره باشد. به طور كلی در انتخاب فضایی مناسب به جهت موقعیت پنجره ها داشتن پنجره هایی رو به جنوب از جمله اولویت های یك ساختمان است. این پنجره ها مدخل خوبی برای ورود نور خورشید به داخل آن هم در فصول سرد سال هستند در حالی كه در موقعیت های دیگر ممكن است زمانی از نور شدید و مستقیم آفتاب در فضای خانه بهره مند باشید كه وجود آن نه تنها خوشایند نبوده، بلكه آزاردهنده و گاهی طاقت فرسا نیز هست. پنجره های رو به غرب دارای چنین شرایطی در گرم ترین ساعات فصل تابستان هستند؛ پنجره های رو به شمال و شرق نیز معمولاً معابر خاص و تاثیرگذاری برای تابش نور خورشید به داخل به حساب نمی آیند و وجود آنها تنها به لحاظ بهره مندی از نور و روشنی حاصله از خورشید ارزشمند است.
حال با تمام این تفاسیر در صورتی كه میزان نورگیری فضای خانه شما به جهت موقعیت پنجره ها، تغییر فصل و یا هر عامل ساختاری دیگری وضعیت نامطلوبی را، حتی به طور موقتی در سال دارد، می توانید با استفاده از راهكارهای متعدد، نور موجود در محیط را افزایش دهید:
۱ _ كاربرد رنگ های روشن: از آنجا كه رنگ های روشن همواره انعكاس دهنده های خوبی برای نور و رنگ های تیره جذب كننده های مناسبی برای آن هستند، در نظر گرفتن این اصل می تواند شما را برای یافتن راه هایی جهت استفاده بهینه از نور موجود در فضا یاری دهد. در همین راستا لازم است برای پوشش دیوارها، سقف ها و حتی كف ها از رنگ های روشن استفاده كنید. علاوه بر اینها در انتخاب لوزام دكوراسیونی اصلی و بزرگ نیز كاربرد رنگ های روشن را از یاد نبرید. البته در این گونه لوازم، تنها رنگ عامل موثر محسوب نمی شود بلكه طرح و حتی بافت نیز جایگاه ویژه ای دارند. طرح های شلوغ و بافت های خشن و پیچیده نیز تا حدودی همان تاثیر رنگ های تیره را در جذب نور خواهند داشت. در حالی كه طرح های خلوت و بافت های صاف و صیقلی در انعكاس نور خورشید، نتیجه ای معكوس دارند.
این موضوع در مورد كف پوش ها و پوشش دیوارهای فضاهایی مانند آشپزخانه و سرویس های بهداشتی نیز به وضوح دیده می شود. پوشش های سنگ و سرامیك گذشته از موضوع رنگ به جهت سطح صیقلی شان به مراتب بیشتر از انواع دیگر حتی با وجود رنگ روشن، نور را منعكس می كند.
۲ _ تغییر شیشه ها: با توجه به سیستم آپارتمان نشینی و اشراف ساكنین آپارتمان ها به داخل فضاهای یكدیگر از طریق پنجره ها، كاربرد شیشه های مشبك و به خصوص شیشه های رفلكس در ساختمان سازی رواج بسیاری دارد. شیشه های رفلكس با وجود آنكه دارای مزیت ناپیدا بودن فضای داخل از بیرون در روز هستند ولی درصد زیادی از نور را به خود جذب كرده و مانع ورود آن به داخل می شوند. لذا برای حل این مشكل شما می توانید در صورت امكان شیشه های معمولی را جایگزین كرده و از پرده به عنوان حافظی برای استقلال فردی و خانوادگی در محیط خانه استفاده كنید. پرده های توری نازك نیز در هنگام روز بدون وجود نورپردازی مصنوعی روشن در داخل، مانع اشراف بوده و در هنگام شب نیز این تركیب را می توان با پرده ای ضخیم كامل كرد.
۳ _ نقش آینه در انعكاس نور: با نصب آینه در مكان هایی از خانه كه امكان انعكاس نور توسط آینه از طریق پنجره وجود داشته باشد، نور موجود را افزایش دهید. البته این موضوع رابطه مستقیمی با مكان نصب آینه، زاویه آن و همچنین فاصله آینه از پنجره دارد. صرف نظر از افزایش نور توسط آینه از آن به عنوان هادی و انتقال دهنده نور نیز می توان استفاده كرد به این معنا كه شما می توانید با نصب مناسب آینه ای در فضایی با نور كافی، مقداری از نور را به فضای مجاور كم نور یا بدون نور آن نیز منتقل كنید.
۴ _ تغییر پرده ها: اگر برای پنجره ها تنها از پرده ای ضخیم در هنگام روز و شب استفاده می كنید آویختن پرده ای نازك از جنس تور و یا حریر در رو و یا زیر پرده ضخیم الزامی است. در میان پرده های نازك نیز هر چه ضخامت كمتر باشد، نور بیشتری را از خود عبور می دهد.