تقویم تاریخ- 21 سپتامبر میلادی
قتل ركسانا (روشنك) مادر ايراني تنها پسر اسکندر مقدوني
از نوشته هاي پلوتارك، ديودورس سيكلوس و اسناد ديگر چنين بر مي آيد كه ركسانا (روكسانا) زن ايراني اسكندر مقدوني و پسر 13 ساله او اسكندر چهارم در آخرين روز پاييز سال 310 پيش از ميلاد به دست كاساندروس (حکمران مقدونيه و چند شهر خودمختار يونان و يکي از چند جانشين اسکندر) مسموم و مقتول شدند. كاساندروس كه تاريخ از او به نام مردي بسيار جاه طلب و خشن نام برده است آرزوي سلطه بر سراسر سرزمين هايي را داشت كه اسكندر مقدوني تصرف كرده بود. وي پيش از مسموم كردن ركسانا، با از ميان برداشتن بسياري از رقيبان، عملا فرمانرواي همه يونان و مقدونيه شده بود كه اسكندر چهارم به عنوان جانشين پدرش اسما پادشاه آن مناطق بود. كاساندروس قبلا المپياس مادر اسكندر و حامي نوه اش - اسكندر چهارم را از ميان برداشته بود. كاساندروس به اين جهت چشم ديدن اسكندر چهارم را نداشت كه مورد حمايت حكام محلي ايران زمين بود. كاساندروس به بهانه حراست از اسكندر چهارم، او و مادرش را از درباريان جدا كرده و منزوي ساخته بود و در همين انزوا آنان را مسموم كرده بود. روكسانا دختر ساتراپ (استاندار) تخارستان و سغديانا بود (كه داريوش در كتيبه بيستون از اين مناطق به عنوان ساتراپي هجدهم ايران نام برده است). اين ساتراپي شامل شهرهاي بلخ، سمرقند، خجند، بخارا و ... آخرين ايالت ايران بود كه به تصرف اسكندر درآمد و بيش از هر ايالت ديگر در برابر او ايستادگي كرد. اسكندر پس از تصرف دژ مستحكم اين ايالت (تاجيكستان و شمال افغانستان امروز) به نام قلعه «آريا مازس» ركسانا را اسير و سپس با او ازدواج كرده بود تا خويشاوند ايرانيان شود (يونانيان اين ايالت ايران را بكتريا = باختريا مي نويسند و دژ كوهستاني آريامازس را سغديانا نام مي برند. سغديان امروز به فارسي قديم سغدا = سوغودا تلفظ مي شد. ركسانا تلفظ يوناني روشنك است كه ايرانيان آن زمان، ستاره را كه نسبت به ماه روشني كمتري داشت «روشنك» مي خواندند). ركسانا در سال 323 پيش از ميلاد و زماني كه اسكندر در بابل (جنوب بغداد امروز) درگذشت 18 ساله و اسكندر چهارم را حامله بود كه به خواست المپياس مادر اسكندر از بابل به مقدونيه منتقل شد.
کاساندروس پس از ازميان برداشتن ركسانا و پسرش اسكندر چهارم، مرگ اين دو را طبيعي و احتمالا ناشي از مسموميت غذايي اعلام و سپس با تسالونيكا خواهر اسكندر (عمه اسكندر چهارم) ازدواج كرد و تا سال 297 پيش از ميلاد به حكومت ادامه داد.
جاه طلبي هاي او از عوامل تجزيه متصرفات اسكندر بشمار آورده شده است.
پاسخ با نقل قول
