علی رستانی در نمایش "خورشید سوخته" به کارگردانی مجید فلاح زاده
فستیوال تئاتر ایرانی" روز چهارشنبه ۱۱ نوامبر با مجلس نقالی گردآفرید گشایش یافت. فاطمه حبیبزاد (معروف به گردآفرید) که نخستین نقال زن ایرانی خوانده شده، نقل عاشقانهی "زال و رودابه" را در کنار دو نقل پهلوانی ارائه کرد: "رستم و اشکبوس" و "تازیانه بهرام".
گردآفرید با گزینشی سنجیده در درونمایههای رزمی و بزمی سنت دیرین نقالی را با شور و حرارتی درخور ارائه میدهد.
در شانزدهمین دورۀ "فستیوال تئاتر ایرانی" در کلن (آلمان) کارهای تئاتری به نسبت سالهای گذشته اندک بود.
نمایش "اروس در مسیر انحراف" کاری از رامین یزدانی، هنرمند ایرانی مقیم هامبورگ (آلمان) است. یزدانی در این اثر پدیدهی اروس (عشق) را با نگاهی اسطورهای تاریخی به نمایش در آورده است
تئاتر مستند سیاسی
صحنه ای از نمایش "یک پرونده دو قتل" به کارگردانی نیلوفر بیضایی
نمایش "یک پرونده دو قتل" به کارگردانی نیلوفر بیضایی، بر پایه یک واقعۀ تکاندهنده تنظیم شده است: قتل داریوش و پروانه فروهر در ۱۳۷۷.
این کار خانم بیضایی میان بازنمایی استعاری یک ماجرای واقعی و گزارش مستندگون فاجعه سرگردان است. نمایش در فضایی نمادین شروع میشود و بدون هیچ تمهید دراماتیک مؤثری، اسناد واقعی را به صورت پراکنده و ناهماهنگ به روی صحنه میآورد.
تئاتر مستند به ویژه در سنت نمایشی آلمان پیشینهای غنی دارد. از شگردهای مدرن اروین پیسکاتور در صحنه تا نمایشنامههای تانکرد دورست، پتر وایس و هاینر کیپهارت در دورانی نزدیکتر.
تئاتریهای ایران هم با این "ژانر" تا حدی آشنا هستند. برای نمونه "قضیۀ رابرت اوپنهایمر" نمایشنامه معروف کیپهارت به ترجمۀ نجف دریابندری به فارسی در آمده و در سالهای پیش از انقلاب، نمایش معروف "بازجویی" اثر پتر وایس با کارگردانی خوبی از پرویز صیاد در تهران روی صحنه رفت. در سال های اخیر نیز چند تئاتر مستند با کیفیت کمابیش قابلقبولی در ایران اجرا شده است.
هدف تئاتر مستند "سرهمبندی" صحنهای یک ماجرای واقعی نیست. در تئاتر مستند اسناد دیداری و شنیداری یک واقعیت تاریخی با چنان دقت و ظرافتی کنار هم چیده میشود، که تماشاگر با کشف پیوند درونی میان اسناد جداگانه، به گوهر حقیقی واقعیت و لایههای پنهان آن پی میبرد، و در نتیجه با آگاهی (سیاسی) بالاتری سالن را ترک میکند.
از ملا و دیگران
رامین یزدانی (راست) و ایرج زهری کارگردان های دو اثر در فستیوال تئاتر
ایرج زهری، کارگردان و منتقد تئاتر، قطعاتی بر پایه حکایتهای ملانصرالدین را با تمهیدات نمایشی قرائت کرد.
نمایش "آفتاب سوخته" به کارگردانی مجید فلاحزاده، برداشت تازهای بود از نمایشنامهی "با کاروان سوخته" نوشته علیرضا کوشک جلالی که قبلا اجراهای دیگری از آن روی صحنه آمده بود. اثر در چند اپیزود و همراه با ریتم موسیقی، صحنههایی از بیگانهستیزی در جامعۀ آلمان را روایت میکند.
"گروه تئاتر مهر" که از ایران دعوت شده بود و قرار بود روز پنجشنبه دوازدهم نوامبر نمایش "کبودان و اسفندیار" را به کارگردانی محمد رضا غفاری روی صحنه ببرد، موفق به شرکت در "فستیوال تئاتر ایرانی" نشد.