کنسرت شجریان و گروه شهناز در استکهلم
روز یکشنبه 13 سپتامبر، کنسرت محمدرضا شجریان و گروه شهناز به همت "انجمن فرهنگ" و "تئاتر ملی" سوئد در سالن کنسرت Berwaldhallen در استکهلم برگزار شد.
سرپرست این گروه مجید درخشانی، نوازنده تار و آهنگساز بود و حدود 1400 نفر سوئدی و ایرانی نیز برای شنیدن موسیقی سنتی ایرانی در محل برگزاری کنسرت حضور یافته بودند.
برنامه با خوشآمدگویی "بیرگیتا انگلین" مدیر عامل تئاتر ملی سوئد و "رستم میرلاشاری" خواننده و مسئول انجمن فرهنگ آغاز شد.
مدیر تئاتر ملی سوئد با شالی سبز روی شانهها به نشانه همبستگی با مردم ایران، خوشحالی خود را از حضور و هنرنمایی هنرمند پرآوازه ایران در استکهلم بیان کرد.
او شجریان را نه تنها استاد موسیقی بلکه سازنده و ابداعگر سازهای جدید نیز دانست.
رستم میرلاشاری، با تاکید بر ضرورت تبادلاطلاعات هنری و فرهنگی در جوامع چندفرهنگی، و همچنین اشاره به مقام هنری شجریان بهعنوان استاد موسیقی سنتی ایران، همراهی او با اعتراضات اخیر در ایران را یادآوری کرد و گفت: "اکنون این هنرمند از مقام استادی فراتر رفته و به وجدان بیدار مردم ایران تبدیل شده است".
شجریان در این کنسرت چند آواز از جمله "غم مخور"، "چشم یاری"، "باد صبا" و "آواز بیداد" را اجرا کرد.
از ویژگیهای کنسرت شجریان و گروه شهناز، جوانی گروه نوازندگان بود. دیگر اینکه شجریان را یک گروه بزرگ پانزده نفره، متشکل از سه زن و 12 نوازنده مرد همراهی میکردند که در واقع تابلویی رنگین از سازهای ابداعی محمدرضا شجریان از جمله "کرشمه"، "ساغر"، "صراحی آلتو" و "صراحی سوپرانو" بود.
در پایان برنامه، زمانی که شجریان و گروه شهناز، سن سالن را ترک کردند، تا چند دقیقه تشویق حاضرانی که به پاخاسته بودند ادامه یافت. گروه در همهمه صدای سوت و کفزدنهای پیدرپی دوباره به سالن بازگشتند. جمعیت از شجریان خواست که تصنیف "همراه شو عزیز" و "مرغ سحر" را بخواند.
خواندن این دو تصنیف، به خصوص "همراه شو عزیز"، شوری در میان حاضران در سالن ایجاد کرد. بسیاری از آنها در خواندن این تصنیف، شجریان را همراهی کردند.
تصنیف "همراه شو عزیز" در سال 1357 منتشر شد و طی سه دهه اخیر، برای بسیاری از علاقهمندان فرهنگ و فعالان سیاسی، جنبهای نوستالژیک پیدا کرده و یادآور روزهای دوشادوشی مردم در مقطع انقلاب سال 1357 است؛ تصنیفی که در ماههای اخیر نیز بیش از پیش به آن توجه شده است.
شور و همخوانی حاضران در سالن کنسرت که بیشتر تصنیفهای این هنرمند را از حفظ بودند، از حس همبستگی مردم با هنرمند هموطنشان نیز حکایت میکرد.
دو دهه پیش، پس از درگذشت آیتالله خمینی، گروهی از موسیقیدانان کشور، درگذشت او را در نامهای گروهی خطاب به آیتالله خامنهای تسلیت گفته بودند که گفته میشد در پایین آن نام محمدرضا شجریان نیز به چشم میخورد.
مدتی پس از انتشار این تسلیتنامه، شجریان به همراهی گروه عارف در چند شهر اروپا از جمله استکهلم کنسرت برگزار کردند. این کنسرت در استکهلم طی دو روز برگزار شد.
در روز نخست شماری از فعالان برخی سازمانهای سیاسی چپ در استکهلم در واکنش به نامه تسلیت، در مقابل در ورودی محل اجرای کنسرت شجریان در "خانه مردم"، دست به اعتراض زدند و شعار دادند.
در روز دوم اما شعارها به داخل سالن نیز کشیده شد و دامنه آن به مرحلهای رسید که شجریان در میانه کنسرت، سالن را ترک کرد. این حادثه منجر به گفتوگوهای موافق و مخالف بسیار شد.
پس از این حادثه و در طول این سالها شجریان کنسرتهای دیگری در استکهلم برگزار کرده که با استقبال علاقهمندان موسیقی سنتی و هواخواهانش روبهرو شده است.
اما این بار و با گذشت دو دهه از آن اعتراض، در پی همراهی این هنرمند با اعتراضات اخیر در ایران و همچنین اعتراض او به صدا و سیما، کنسرت اخیر با استقبال بیشتری روبهرو شد.