در بالاترین سطح ASP. NET 2.0 ، مجموعه ای از کنترل ها و سرویس های ارزشمند وجود دارد که فریمورک دات نت را جهت حمایت از Ajax تحت تاثیر قرار می دهد . این لایه از فریمورک سرویس دهنده ، ASP.NET AJAX server extensions نامیده شده و مشتمل بر سه بخش مجزا است :

  • کنترل های سرویس دهنده Ajax
  • web services bridge
  • application services bridge

در ادامه هر یک از امکانات فوق را به اختصار توضیح می دهیم .
کنترل های سرویس دهنده Ajax
مجموعه ای جدید از کنترل های سرویس دهنده می باشند که به جعبه ابزار ASP. NET اضافه می شوند . دو کنترل آنها شاخص تر از سایر کنترل ها می باشند . اولین کنترل ، ScriptManager است که به عنوان مغز یک صفحه وب مبتنی بر Ajax تلقی می گردد . یکی از چندین مسئولیت کنترل فوق ، مدیریت ناحیه ای از صفحه است که در حین Postback غیرهمزمان می بایست بطور پویا بهنگام گردد.
دومین کنترل ، UpdatePanel است که از آن به منظور تعریف ناحیه ای بر روی صفحه که می بایست به صورت جزئی بهنگام گردد ، استفاده می شود . با تلفیق توانمندی دو کنترل اشاره شده وضعیت بخش رابط کاربر یک برنامه وب بطرز محسوسی بهبود خواهد یافت ( در واقع Postback سنتی جای خود را به Postback غیرهمزمان می دهد ) . پیامد بکارگیری کنترل های فوق ، بهنگام سازی نواحی خاص و مشخص شده ای بر روی صفحه ، در مقابل refresh تمامی صفحه است .
سایر عناصر server extension ، سرویس هائی را شامل می شوند که به منزله یک پل ارتباطی بین سرویس گیرنده و سرویس دهنده رفتار می نمایند .
web services bridge
برنامه های وب عموما” ، محدود به منابع موجود بر روی سرویس دهنده محلی می باشند . گذشته از منابع خارجی اندکی نظیر فایل های تصویر و CSS ، برنامه ها مجاز به دستیابی به منابع در حوزه برنامه سرویس گیرنده نمی باشند . به منظور غلبه بر این موانع ، server extensions در فریمورک ASP. NET Ajax شامل یک web service bridge است که یک gateway برای فراخوانی سرویس های وب از طریق اسکریپت های سمت سرویس گیرنده را فراهم می نماید . تامین داده از سمت سرویس دهنده برای استفاده در سمت سرویس گیرنده یکی از موارد کاربرد این فناوری است .
Application Service bridge
با توجه به ارتباط تنگاتنگ ASP. NET Ajax با ASP. NET ، دستیابی به برخی از سرویس های application نظیر تائیدیه و یا پروفایل را می توان به یک برنامه موجود اضافه نمود . این ویژگی باعث می شود بتوان عملیاتی نظیر بررسی اطلاعات حساس یک کاربر و دستیابی به اطلاعات پروفایل را که توسط اسکریپت های سمت سرویس گیرنده ارسال شده اند را انجام داد .
خلاصه
در این مقاله ضمن اشاره به ضرورت استفاده از یک فریمورک در برنامه های وب مبتنی بر Ajax ، با عناصر موجود در سمت سرویس دهنده و سرویس گیرنده فریمورک ASP.NET AJAX آشنا شدیم . در بخش بعد با نحوه تعامل این عناصر در جهت تامین خواسته پیاده کنندگان برنامه های وب مبتنی بر Ajax آشنا خواهیم شد . بدین منظور به بررسی دو سناریوی مختلف خواهیم پرداخت : مدل پیاده سازی با محوریت سرویس گیرنده و مدل پیاده سازی با محوریت سرویس دهنده .