آشنایی با آزمایش آمنیوسنتز

[. : : H@med : : .]

آمنیوسنتر روشی برای تشخیص بیماری‌های جنین قبل از تولد است.
آمنیوسنتز یک تکنیک پزشکی تشخیص قبل از تولد می‌باشد که در طی آن مقدار کمی از مایع آمنیون گرفته شده و بررسی ژنتیکی بر روی آن انجام می‌گیرد. این شیوه معمولاً در سه ماههٔ دوم انجام می‌گیرد.آمنیوسنتز یکی از رایج ترین روشهای تهاجمی تشخیص پره ناتال در سه ماه ی دوم بارداری است .
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، کیسه آمنیون کیسه‌ای است شبیه یک بالون که جنین را احاطه کرده و داخل این کیسه از مایع آمنیون پرشده و جنین در آن شناور است. مایع آمنیون به عنوان ضربه‌گیر عمل می‌کند و از چسبیدن جنین به دیواره رحم جلوگیری کرده و حرکات جنین را امکان‌پذیر می‌کند.
آمنیوسنتر روشی برای تشخیص بیماری‌های جنین قبل از تولد است. مقدار کمی از مایع آمنیوتیک توسط سرنگ‌های مخصوص از طریق پوست شکم کشیده می‌شود. داخل این مایع سلول‌های جنینی وجود دارد. این سلول‌ها حاوی اطلاعات ژنتیکی مهمی درباره کاریوتیپ جنین است
کاریوتیپ تصویری از کروموزوم‌های داخل سلول است که تعداد، اندازه و شکل کرموزوم‌ها را نشان می‌دهد، به این ترتیب می‌توان نقائص کروموزومی که باعث تولد نوزاد نابهنجار می‌شود،‌ را تشخیص داد
از جمله علل مهم برای انجام آمنیوسنتز می توان به موارد اشاره کرد :
- سن بالای ۳۵ سال مادر
- سطح غیر طبیعی مارکرهای بیوشیمییایی
- نتایج غیر طبیعی در سونوگرافی
- سابقه ی فامیلی مثبت برای اختلالات ژنتیکی
- حاملگی هایی با ریسک ناهنجاری های کروموزومی
همچنین آمنیوسنتز برای تشخیص این بیماری‌ها در جنین به کار می‌رود:
•سندرم داون و سایر اختلالات کروموزومی.
•اسپاینا بیفیدا (نقص در تشکیل کامل ستون فقرات و بیرون‌زدگی نخاع)، آننسفالی (اشکال در تشکیل کامل مغز)، و سایر نقائص ساختمان بدن هنگام تولد.
•ناسازگاری گروه خون Rh.
•عدم بلوغ کامل ریه‌ها.
آمنیوسنتز بین هفته‌های ۱۵ تا ۱۷ بارداری انجام می‌شود و حدود ۱۵ تا ۳۰ دقیقه زمان می‌برد. در این روش پزشک بعد از ضدعفونی کردن و بی‌حس کردن پوست شکم با استفاده از سونوگرافی محل قرار گرفتن جفت و جنین را تعیین می‌کند و با یک سوزن باریک و بلند از روی دیواره شکم وارد حفره آمنیون شده و ۳۰ سی‌سی از مایع را داخل سوزن مخصوص می‌کشد و برای غربالگری به آزمایشگاه می‌فرستد. نتیجه آزمایش ۲ تا ۳ هفته بعد آماده می‌شود.
آمنیوسنتز قبل از هفته ۱۴ صورت نمی‌گیرد چون مقدار مایع کافی نیست.
عوارض آمنیوسنتز
آمنیوسنتز با خطراتی همراه است. صدمه دیدن جفت و جنین و عفونت از جمله عوارضی هستند که ممکن است ادامه بارداری را به مخاطره بیندازند. اگر مادر RH منفی (گروه خون منفی) باشد تزریق آمپول روگام لازم است.
در طول آمنیوسنتز فرد کاملا هوشیار است. نیاز به بی‌هوشی یا بی‌حسی نیست. درد و ناراحتی نیز وجود ندارد ولی گاهی اوقات هنگام استفاده از سوزن ممکن است درد اندکی ایجاد شود. بعد از پایان آمنیوسنتز مادر باید حدود ۲۰ دقیقه استراحت کند. آمنیوسنتز احتمال سقط جنین را یک درصد افزایش می‌دهد.
تفسیر نتیجه آمنیوسنتز
منفی: نشان‌دهنده این است که جنین مشکل کروموزمی ندارد. البته همه نقایص جنینی با آمنیوسنتز قابل تشخیص نیست. برخی از نقائص جنینی تنها با بررسی پس از تولد قابل تشخیص است.
مثبت: نیاز به بررسی‌های بیشتری وجود دارد.
نمونه‌برداری از پرزهای جفتی (CVS)
در این روش با سوزن‌های بیوپسی از پرزهای جفتی نمونه‌برداری می‌شود و بعد سلول‌ها کشت داده می‌شوند. مزیت CVS نسبت به آمنیوسنتز این است که CVS در ۸ هفتگی بارداری قابل‌انجام است، و می‌توان نقائص جنینی را زودتر تشخیص داد، اما عوارض این روش بیشتر است و احتمال بروز خون‌ریزی و صدمه به جنین وجود دارد.