كرمانشاه
موقعيت جغرافيايي و تاريخي استان كرمانشاه :

استان كرمانشاه با وسعت 24361 كيلومتر مربع در ميانه ضلع غربي كشور قرار گرفته است كه از شمال به

استان كردستان ، از جنوب به استانهاي لرستان و ايلام ، از شرق به استان همدان و از غرب به كشور عراق
محدود شده است و با اين كشور 330 كيلومتر مرز مشترك دارد
استان كرمانشاه داراي 12 شهرستان ( كرمانشاه ، اسلام آباد غرب ، پاوه ، جوانرود ، سنقر، سرپل ذهاب ،
كنگاور ، گيلانغرب ، هرسين و روانسر ) 24 بخش ، 20 شهر و 83 دهستان مي باشد
شهر كرمانشاه داراي اقليم معتدل كوهستاني است ، اما استان كرمانشاه از ويژگيهاي اقليمي استثنايي
برخودار است ، زيرا آب و هواي گرمسيري تا معتدل و سردسير در اين استان وجود دارد . ارتفاع متوسط استان
1200 متر از سطح درياست و معدل ميزان بارندگي در استان را مي توان 500 - 400 ميليمتر در نظر گرفت
كاوش و كشفيات در مناطق و محوطه هاي باستاني استان از جمله تپه گنج دره ، تپه سراب وجود نخستين
پايگاه هاي استقرار و سكونت بشري را در اين منطقه ثابت كرده است و نشان داده كه شرايط اقليمي خاص و
خاك مساعد و آب بالنسبه فراوان اين منطقه از خاك ايران ، سبب جلب و جذب گروه هاي انساني به اين
منطقه شده است.
قدر مسلم كرمانشاه در دوران هخامنشي (330 تا 550 هـ.ق ) و سپس در ادوار بعد به ويژه در دوران ساساني
از مراكز مهم قدرت بوده كه سنگ نبشته و سنگ نگاره هاي بيستون و اثر ساساني طاق بستان در جوار شهر
كرمانشاه بهترين شاهد اين مدعاست بر اساس روايات دوران اسلامي بناي شهر كرمانشاه كنوني به دست
بهرام شاه ساساني انجام گرفت زبان محلي عمده ساكنان استان را كردي تشكيل ميدهد كه يكي از شاخه
ها و گويش هاي زبانهاي ايراني است
در استان كرمانشاه بيش از 180 اثر تاريخي وجود دارد كه برخي از مهم ترين آنها ذيلا اشاره مي شود:
نقش آنوباني در سرپل ذهاب
نقش برجسته اشكاني در سرپل ذهاب
دخمه اي از دوران مادها در سرپل ذهاب
تصويري از سنگ نبشته به خط ميخي بابلي در سرپل ذهاب
قلعه شيان - شاهين در سرپل ذهاب
تاق گرا ، پاتاق در سرپل ذهاب
چهار قاپو در قصر شيرين
كاخ ساساني در قصر شيرين
نقش دخمه اول و دوم و مرد مادي در حال نيايش در روستاي ده نو هرسين
نقش دخمه سوم در ده نو هرسين
تخت شيرين در هرسين
قلعه در هرسين
دخمه بزرگ در بند صحنه
كتيبه و نقش سوار نقره شده بر تخته سنگ بزرگ ، در بند صحنه
كوه بهستان ، بيستون
نقوش و كتيبه داريوش ، كتيبه بيستون
مجسمه هركول به همراه كتيبه‌اي به خط يونان قديم در دامنه كوه بيستون
نقش برجسته ميتريدات دوم اشكاني بر كوه بيستون
نقش برجسته و دلگش اشكاني بر كوه بيستون
فراتاش ، فرهاد تراش ، فرهاد تاش ، تخت فرهاد بر سينه كوه بيستون
كتيبه‌هاي اسلامي بيستون
نقش برجسته اردشير دوم ، اهورامزدا و مهر طاق‌بستان ، كرمانشاه
نقش برجسته شاپور دوم و سوم در طاق‌ كوچك بستان ، كرمانشاه
نقش برجسته خسرو دوم و اسب معروفش شبديز ، طاقبستان
نقش شكارگاه گراز بر بدنه سمت چپ و شكارگاه گوزن بر بدنه سمت راست طاقبستان
نقش محمدعلي ميرزاي دولتشاهي و فرزندانش به اتفاق آغا غني خرابكار در طاقبستان
پل كهنه دوره صفوي بر رودخانه قره‌سو در مدخل كرمانشاه
تكيه بيگربيگي در كرمانشاه
معبد آناهيتا در كنگاور
قبور صخره‌اي اشكاني در شرق بناي ناهيد كنگاور