به نام خدا
سلام علیکم

زنان همواره دوشادوش مردان در موقعیت‌های مهم اجتماعی و تاریخی حضور پررنگ و مؤثر خویش را به اثبات رسانیده‌اند ایشان در کنار و پشتیبان مردان الهی کوشیده اند دین مبین اسلام را زنده نگهداشته و از آماج حوادث مصون دارند. از جمله ایشان همسران ائمه معصومین (علیهم‌السلام) است که برخی از ایشان از چنان شخصیت و عظمتی برخوردار بوده‌اند که در عصر خویش کوشیده‌اند امام زمان خود را یار و یاوری حقیقی باشند. گرچه برخی از ایشان همچون همسر امام حسن مجتبی(علیه‌السلام) خائن به همسر و دین و اسلام بود امّا کم نیستند همسران پاک و معصوم ائمه (علیهم‌‌السلام) که خود مادران امامان بعدی می‌باشند.

امام هادی (علیه‌السلام)و همسر بزرگوارشان
امام هادی(علیه‌السلام) امام دهم شیعیان همسری دارند به نام «حُدَیث» و به قولی سلیل که مادر امام حسن عسکری(علیه‌السلام) هستند. ایشان به لقب «جدّه» معروف می‌باشند. زیرا جدّه(مادربزرگ) حضرت امام زمان(عج) بودند و در واقع شهرتشان بیشتر به اعتبار نوه گرانقدرشان است. البته تنها جدّه بودن ایشان سبب شهرت و اعتبارشان نیست بلکه ایشان صاحب مقام و عظمت و جلالتی است که بعد از امام حسن عسکری ایشان را مفزع الشیعه می‌نامیدند.(1) یعنی ملجأ شیعه این بانوی بزرگوار بود. ایشان در زمان شهادت امام حسن عسکری حدوداً 50-60 ساله بودند.
امام هادی(علیه‌السلام) امام دهم شیعیان همسری دارند به نام «حُدَیث» و به قولی سلیل که مادر امام حسن عسکری(علیه‌السلام) هستند. ایشان به لقب «جدّه» معروف می‌باشند. زیرا جدّه(مادربزرگ) حضرت امام زمان(عج) بودند و در واقع شهرتشان بیشتر به اعتبار نوه گرانقدرشان است.

مردی می‌گوید به خدمت عمه امام عسکری حکیمه خاتون دختر امام جواد رفتم با ایشان صحبت کردم و راجع به عقاید واعتقادات و مسأله امامت و غیره نظرات ایشان را شنیدم تا رسید به امام حسن عسکری که ایشان فرمودند فعلاً امام من فرزند اوست که الان مستور و مخفی است. گفتم حال که ایشان مخفی هستند اگر ما مشکلی داشته باشیم به چه کسی رجوع کنیم؟ گفتند به جدّه رجوع نمایید! و فرمودند امام حسن عسکری همان کاری را کردند که حسین بن علی(علیهما‌السلام) کردند.

وصی واقعی امام حسین(علیه‌السلام) علی بن الحسین امام زین العابدین(علیه‌السلام) بودند امّا وصایای خود را به خواهرشان زینب(علیهاالسلام) نمودند. وصی واقعی و در باطن امام حسن عسکری نیز فرزندی است که هم اکنون مخفی است ولی در ظاهر(برای حفظ حضرت حجت(عج)) وصی خود را این زن با جلالت قرار دادند. جایگاه و رتبه ایشان بسیار بالا بود و در نهایت صلاح و ورع و تقوا بودند.

بیان امام درباره همسرشان
امام هادی(علیه‌السلام) در مورد ایشان فرمودند: سلیل از هر آفت و هر پلیدی و نجاست بیرون کشیده شد و سپس فرمودند به زودی حق تعالی به تو حجت خود را بر خلق، عطا فرماید که زمین را از عدل پر کند همان طور که از جور پر شده باشد.(که منظور فرزند امام حسن عسکری و حضرت صاحب الزمان(عج) می‌باشد.) 2

امام هادی (علیه‌السلام) و مادر بزرگوارشان
مادر بزرگوار امام هادی(علیه‌السلام) سمانه مغربیه است که معروف به «سیده» می‌باشد. کنیه ایشان مخدوم الفضل بوده است و روایت شده که ایشان همواره روزه داشتند و در زهد و تقوا مثل و مانندی نداشتند.
مردی می‌گوید به خدمت عمه امام عسکری حکیمه خاتون دختر امام جواد رفتم با ایشان صحبت کردم و راجع به عقاید و اعتقادات و مسأله امامت و غیره نظرات ایشان را شنیدم تا رسید به امام حسن عسکری که ایشان فرمودند فعلاً امام من فرزند اوست که الان مستور و مخفی است. گفتم حال که ایشان مخفی هستند اگر ما مشکلی داشته باشیم به چه کسی رجوع کنیم؟ گفتند به جدّه رجوع نمایید! بیان امام درباره مادرشان
محمدبن فرج و علی بن مهزیار روایت کرده‌اند از حضرت هادی (علیه‌السلام) که فرمودند: مادرم به حق من عالافه است و او از اهل بهشت است. شیطان سرکش به او نزدیک نمی‌شود و مکر جبار عنید به او نمی‌رسد. خداوند نگهبان و حافظ اوست و از امهات صدیقین و صالحین تخلف نمی‌کند.

فرزندان دیگر
ایشان در نیمه ذی الحجه سال 212 در حوالی مدینه در موضعی که آن را حریا گویند امام هادی (علیه‌السلام) را به دنیا آوردند و جهان را از نور ایشان روشن کردند. دیگر فرزندانشان ابواحمد موسی مبرقع، ابواحمد حسین و ابوموسی عمران و دخترانشان فاطمه، خدیجه و ام‌کلثوم و حکیمه بودند. نسل امام جواد (علیه‌السلام) همسر بزرگوارشان از طریق اولاد ایشان است و از همسر دیگر ایشان که ام الفضل دختر مأمون و قاتل حضرت جواد (علیه‌السلام) است فرزندی نبوده است.3
این چنین زنان با تقوا و اهل ورع و پاکدامنی عهده‌دار پرورش نسل امامان معصوم (علیهم‌‌السلام) در دامان پر مهر خویش بودند که توانستند گوهرهای صدف آفرینش را به خوبی محافظت نمایند. ایشان زنان با جلالت و عظمتی بودند که به راستی کفو و همسرانی شایسته برای امامان معصوم(علیهم‌السلام) بودند.


رادفر، کارشناس ارشد فلسفه اسلامی
گروه دین و اندیشه تبیان

1- الانوار البهیّه- محدث قمی
2- اثبات الوصیه- مسعودی
3- منتهی الامال- شیخ عباس قمی
منابع و مآخذ
1- الانوار البهیه
2- اثبات الوصیه
3- منتهی الامال
4- سیری در سیره ائمه اطهار- شهید مطهری
5- گلچین احمدی- احمدی گورجی- ج2