آنتی اکسیدان‌ها را بشناسیم

[saynaz]

شناخت آنتی اکسیدان
برای شناخت آنتی اکسیدان در شروع مبحث باید رادیکال های آزاد را شناخت
سوال:
آبا میدانید رادیکال آزاد چیست و به چه چیزی می توان آن را تشبیه کرد؟
جواب:
رادیکال های آزاد ذراتی هستند که در اثر تاثیر عوامل خارج در پوست ایجاد می شوند. این ذرات با هجوم به لایه درم پوست می توانند اجزای آن را تخریب نمایند . به عبارت ساده تر رادیکال های آزاد را می توان به موریانه تشبیه کرد که به آهستگی و پیوستگی در حال تخریب ستون ها و سقف خانه چوبی شما می باشند ،ابتدا در ظاهر هیچگونه مشکلی مشاهده نمی گردد، ولی بر اثر مرور زمان سقف خانه فرو خواهد ریخت.
رادیکال های آزاد :محصولات فرعی شیمیایی هستند که در خلال واکنش های بیو شیمیایی طبیعی در بدن تولید می شوند این موار بسیار واکنشگر هستند و بدن برای کشتن باکتری ها مقابله با التهاب و حفظ توان عضلات صاف از آنها استفاده می کند. رادیکال‌های آزاد در صورت تولید به وسیله فرایندی موسوم به اکسیداسیون می توانند به پروتئین ها ،چربی ها و در صورت تجمع بیش از حد، حتی به سلول ها و بافت های بدن آسیب بزنند.
عملکرد رادیکال های آزاد
با مثالی از پوست عملکرد رادیکال های آزاد مشخص می گردد.
سوال:
آیا میدانید رادیکال های ازاد چگونه موجب تخریب پوست شما می شوند؟
جواب:
هنگامی که یک مولکول بر اثر تابش نور خورشید پر از انرژی می گردد از حالت پایداری به اجزاء اصلی پوست هجوم آورده و موجب تخریب کلاژن و الاستین در پوست می گردد.
سوال:
چگونه می توان از ایجاد رادیکال های آزاد جلوگیری کرد؟
جواب:
مهمترین عامل خارجی که موجب ایجاد رادیکال آزاد می گردد، نور خورشید است. بنابراین اولین سد دفاعی در برابر پرتوهای مضر خورشید استفاده از فراورده های ضد آفتاب می باشد. با توجه به موقعیت خورشید در آسمان مدت قرار گرفتن در معرض اشعه خورشید و حساسیت پوست فرد، از ضد آفتاب با spf یا کرمهای ضد آفتاب مختلف استفاده می گردد ولی ضد آفتاب به تنهایی نمی تواند از ایجاده رادیکال‌های‌ آزاد جلوگیری کند . اخیرا از ویتامین های مختلف ، به صورت موضعی و خوراکی هم استفاده می شود تا میزان آسیب ناشی از رادیکال های آزاد را کاهش دهند، به این گونه مواد ضد رادیکال آزاد گفته می شود.
سوال:
مواد آنتی اکسیدان یا ضد رادیکال آزاد را به چه چیزی می توان تشبیه کرد؟
جواب:
به مواد ضد رادیکال آزاد گفته میشود که داری مولکول های بسیار پایدار باشند و بتوانند آزاد را پایدار کنند، بدون انکه خودشان ناپایدار شوند . به عبارت دیگر این مولکول ها را می توان ثروتمند تشبیه نمود که با بخشیدن مقداری از سرمایه خود به فرد مستمند (از لحاظ مالی دچار مشکل) اما آن فرد را بی نیاز می گرداند.
به طور طبیعی مقداری از مواد در بدن هر فرد ساخته می شود، ولی قسمت عمده آنها توسط مواد معدنی، میوه ها و سبزیجات تامین می گردد.
آنتی اکسید ها : مواد شیمیایی هستند که در میوه ها و سبزیجات وجود دارند و به صورت طبیعی در بدن نیز تولید می شوند . این مواد می توانند رادیکال‌های آزاد را خنثی کنند. منابع آنتی اکسیدان ها عبارتند از: ویتامین ها و مواد معدنی شامل مس، سلنیوم و روی

غذاهای غنی از آنتی اکسیدان:
بعضی از غذا ها غنی از آنتی اکسیدان ها هستند . این مواد رادیکال های آزاد را (که مواد شیمیایی مخرب سلول ها در بدن و در نتیجه تشدید کننده پیری و بیماری هستند) خنثی می کنند.
آنتی اکسیدان های اصلی عبارتند از :ویتامین a، ویتامینc، بتاکاروتن(یک پیش ساز ویتامینa ) و سلنیم و روی . بعضی از فیتوکمیکال ها از قبیل لیکوپن نیز خواص آنتی اکسیدانی دارند. میتوان از نکات زیر برای بهترین بهره وری از آنتی اکسیدان ها استفاده کرد:
ـ حصول اطمینان از مصرف مقدار زیادی میوه و سبزیجات تازه.
ـ عدم حذف روغن زیتون و روغن کلزا از رژیم غذایی ، چون ویتامینe موجود در آنها یکی از بهترین آنتی اکسیدان های طبیعی است
ـ تلاش برای کاهش بار کاری آنتی اکسیدان ها از طریق پیشگیری از تولید رادیکال های آزاد :ترک سیگار ، نداشتن مواجهه طولانی با آفتاب ، دوری از استرس های بیش از حد و اجتناب از نواحی آلوده.

در ادامه، ایده‌هایی برای تبدیل یک وعده غذایی یا میان وعده به مجموعه ای قوی و غنی از آنتی اکسیدان ارایه شده است. می توان موارد زیر را به غذا اضافه نمود
ـ قطعات خربزه یا طالبی دارای گوشت نارنجی رنگ
ـ توت فرنگی
ـ آووکادوی له سده روی نان تست شده
ـ ماهی آزاد گریل شده روی پایه ای از برگ های، سالاد، فلفل قرمز، گوجه فرنگی و انبه که روی آن پودر دانه کتان پاشیده شده باشد.
ـ مخلوطی از بروکلی، نخود سبز و گل کلم به صورت داغ یا سرد
ـ یک مشت هویج کوچک یا بادام
ـ اسفناج تفت داده شده در روغن زیتون همراه با سیر که سپس روی آن آب لیمو ریخته شده
ـ سالاد مخلوط با گوجه فرنگی،کرفس، ذرت شیرین و افزودن بروکلی به آن
ـ سیب زمینی تنوری با پوست، آغشته به ماست کم چرب
ـ خلال بادام ریخته شده روی لوبیا سبز یا نخود سبز
ـ برشهای پرتقال به عنوان دسر
ـ توت های تازه روی غذا های تهیه شده از غلات
ـ قطعات نان همراه با گوجه فرنگی
لکه های پیری
هنگامی که رادیکال های آزاد تشکیل شوند می توانند ماده ای موسوم به لیپوفوشین تولید کنند. این ماده به شکل لکه یا پچ های قهوه ای رسوب میکند که بیشتر از همه در صورت و پشت دست ها وجود دارند. این مناطق به صورت شایع معمولا تحت عنوان «لکه های پیری» یا «لکه های کبدی» شناخته میشوند. تصور بر آن است که تعداد لکه های پیری موجود در هر فرد میزان کلی آسیبی را نشان می دهد که بدن از رادیکال های آزاد خورده است.
خوردن غذا های غنی از آنتی اکسیدان ها به ویژه غذاهایی که منابعی مناسبی از ویتامین های e وa, c همچنین سلنیم هستند می تواند با تجزیه لیپوفوشین پیش از رسوب آن ، از تشکیل لکه های پیری پیشگیری کند. علاوه بر این ، استفاده از کرم هایی که حاوی ویتامین هستند شاید بتواند لکه های پیری را در نهایت از پوست محو کند.