رم وتكنولوژى Dual channel

نحوه عملكرد رم (RAM) به گونه اى است كه مانع از كاركرد كامپيوتر با بالاترين سرعت ممكن مى شود. علت اين است كه سرعت cpu بيشتر از رم است و معمولا براى ارسال اطلاعات به حافظه رم بايد لحظاتى منتظر بماند.
در طول اين مدت انتظار cpu بى كار مى ماند (البته اين حرف كاملاظ صحيح نيست ولى براى بيان منظور مناسب است). در يك كامپيوتر ايده آل رم بايد به اندازه cpu سريع باشد. فن آورى Dual channel براى دو برابر كردن سرعت ارتباط بين حافظه رم و كنترلر حافظه (memory controller) ابداع شده است. كه نتيجه آن افزايش سرعت و كارايى كل كامپيوتر است.
قبل از اينكه درباره نحوه كار Dual channel صحبت كنيم اجازه دهيد نحوه اتصال رم به سيستم را توضيح دهيم.
حافظه بوسيله مدارى به نام «كنترلر حافظه» كنترل مى شود. اين مدار از نظر فيزيكى داخل چيپ (چيپ north bridge يا MCH كه مخفف هاب كنترل حافظه است كه چيپ هاى ساخت اينتل هستند و ويژگيهاى بهترى دارند.) قرار دارند و در مورد AMD اين مدار داخل cpu قرار دارد (cpu هايى مانند AMD64، Athlon 64 phenom اين گونه اند ولى cpu هاى قديمى تر مانند Athlon XP نحوه كارى شبيه اينتل داشتند.)
حافظه رم از طريق يك سرى هادى به كنترلر حافظه متصل شده است. اين هاديها به سه گروه تقسيم شده اند: اطلاعات، آدرس و كنترل. هاديهاى باس اطلاعات يا ديتا اطلاعاتى را كه در حال خواندن است حمل مى كنند.
(مثلا اطلاعات را از رم به كنترلر حافظه و سپس cpu انتقال مى دهند.) هاديهاى باس آدرس به حافظه رم مى گويند دقيقا كدام اطلاعات بايد خوانده شود يا كدام اطلاعات بايد ذخيره شوند. و هادى هاى كنترل دستوراتى را به ماژول هاى حافظه رم مى فرستند. و مى گويند چه عملياتى درحال انجام است.
به عنوان مثال مى گويند اين يك فرمان نوشتن (ذخيره كردن) يا يك فرمان خواند است. يك هادى مهم ديگر در باس كنترل وجود دارد و آن سيگنال كلاك (پالس ساعت) رم است كه اين سيگنال در كنترلر حافظه توليد مى شود.
سرعت حافظه رم به فركانس سيگنال پالس ساعت يا همان كلاك بستگى دارد اين سيگنال در مادربردهاى اينتل ساپورت توسط چيپ مادربرد توليد مى شود و براى سيستمهاى بر پايه AMD اين پالس توسط cpu توليد مى شود.
تا هنگام نگارش اين مقاله cpu هاى ساخت AMD از حافظه DDR3 پشتيبانى نمى كنند چون مدار كنترل حافظه اى كه در داخل cpu گنجانده شده اين فناورى را نمى شناسد.
اگر بخواهيم اثر پالس ساعت را روى كار حافظه بيان كنيم بهتر است مثالى بياوريم فرض كنيد كامپيوترى داريد كه كنترلر حافظه آن سيگنال پالس ساعتى برابر ۶۶۷ مگاهرتز توليد مى كند. (۳۳۳*۲) و رم شما DDR2-۸۰۰ است در بهترين حالت رم شما با ۶۶۷ مگاهرتز كار مى كند.
اين محدوديت فيزيكى كنترلر حافظه شماست. البته اين محدوديت در cpu هاى AMD وجود ندارد.
ماژول هاى حافظه رم در داراى ظرفيت محدودى براى انتقال اطلاعات هستند امروزه اين ظرفيت اين باس اطلاعاتى ۶۴ بيت است.
كارى كه در فن آورى Dual channel انجام شده اين است كه پهناى باند اين باس انتقال اطلاعات را از ۶۴ به ۱۲۸ بيت توسعه داده اند.