اوولاسیون (تخمك گذاری)

در هنگام تكمیل رشد تخمك ، تخمك از تخمدان آزاد شده و وارد اویدو كت می گردد . هر تخمك روی تخمدان بوسیله ساقه باریكی كه محتوی شریانهای خونی تغذیه كننده زرده است آویزان می باشد. این شریان در غشاء سطحی زرده به شاخه های متعددی تقسیم می شود . فولیكول (به استثناء استیگمای آن) پر عروق به نظر می رسد . استیگما نوار باریكی در محیط زرده است كه عروق خونی ندارد . وقتی یك تخمك رسیده می شود ، هورمون پروژسترون توسط تخمدان ساخته و هیپوتالاموس را تحریك به رها كردن LH از هیپوفیز قدامی می كند كه این هورمون باعث پاره شدن فولیكول رسیده از ناحیه استیگما می شود و تخمك بدین ترتیب از تخمدان رها می گردد . در این زمان زرده تنها بوسیله غشاء ویتلین (غشاء زرده) احاطه گردیده است .تاخیر اولین تخمگذاری . بلوغ جنسی با اولین تخمك گذاری مشخص می شود كه ممكن است جلو بیفتد و یا تاخیر داشته باشد . محدودیت غذایی یا محدودیت مدت زمان نور روزانه در طی رشد پولتها, دو روش مورد استفاده برای هماهنگ كردن زمان شروع تولید است ، ولی روشهای متعدد دیگری نیز وجود دارند.آنچه باعث شروع تخمك گذاری می شود . مشخص نیست كه چه زمانی اولین تخمك گذاری مرغ ها انجام می گیرد ولی هم سیستم عصبی و هم ترشحات هورمونی از مهمترین عوامل موثر بر این زمان هستند .تخمك گذاری دوم توسط گذاشتن اولین تخم مرغ تنظیم می شود و ۴۰ – ۱۵ دقیقه بعد از تخمگذاری اول انجام می گیرد تخمك گذاریهای بعدی نیز با فاصله زمانی مشابه پس از تخمگذاری قبل اتفاق می افتند .تخم مرغهایی كه در ایام فاز فعال تخمگذاری (clutches) گذاشته می شوند . مرغها چند روز متوالی تخمگذاری می كنند كه به نام فاز فعال تخمگذاری (clutches) معروف است و بعد از آن یك یا چند روز تولید ندارند . طول فاز فعال تخمگذاری ممكن است از ۲ تا بیش از ۲۰۰ روز متفاوت باشد ، ولی اغلب مرغهای تخمگذار تجاری بین سه تا هشت تخم مرغ در فاز فعال تخمگذاری می گذارند . طول فاز فعال تخمگذاری كاملا بستگی به فرد دارد . در مرغهای تخمگذاری كه تولید ناچیز دارند فاز فعال تخمگذاری كوتاهتر است و مرغهای تخمگذار با تولید خوب فاز فعال طولانی تری دارند . وقتی كه یك فاز فعال تخمگذاری تمام می شود ، مرغ یك روز یا بیشتر از یك روز تخمگذاری ندارد و در نتیجه تخمگذاری هم نخواهد داشت ، ولی بعد از آن فاز فعال تخمگذاری دیگر شروع می شود . مرغهای تخمگذار كه تولید ناچیز دارند ، بین دوره های فاز فعال تخمگذاری استراحت طولانی تری خواهند داشت .
منبع:نویسنده: اقتباس از كتاب راهنمای كامل پرورش طیورمترجمان : دكتر محسن فرخوی ، مهندس تقی خلیقی سیگارودی، دكتر فریدون نیك‌نفس
موسسه مرغداری ایران