طب هوایی و وظایف پزشک هوایی
امروزه تجهیزات هوایی با توجه به توانایی تحرک و مانور زیاد و قدرت آتش بالا، نیروی جنگی
قوی را پدید آورده است. با توجه به شرایط خاص پرواز از قبیل قرار گرفتن در ارتفاع و محیط کم
فشار، شتاب و نیروهای وارده به خلبان طی مانورهای مختلف، تغییرات دمایی، ارتعاش، اثرات
سر و صدا،تشعشعات کیهانی و... حفظ سلامتی خلبانان و کادر پرواز بسیار مهم بوده و در
حفظ و ارتقای کارایی رزمی و جنگی نیروهای نظامی نقش بسزایی دارد. همچنین در بخش
غیرنظامی و ترابری نیز با توجه به شرایط ویژه پرواز، سعی و تلاش در حفظ شرایط معادل سطح
زمینی در داخل کابین هواپیماها میباشد. با عنایت به اهمیت حفظ سلامتی کارکنان پروازی
و مسافرین خطوط هوایی و شرایط ویژه و خاص پرواز، وجود پزشکی که نسبت به فیزیولوژی
بدن، شرایط ویژه پرواز و تغییرات فیزیولوژیک بدن در این شرایط آگاه باشد ضروری به نظر
میرسد و این امر نقش بسیار مهمی در حفظ امنیت پرواز )Flight safety( دارد. از اولین پرواز
بشر با بالون بیش از ۲۰۰ سال میگذرد و از آن روز تاکنون که جنگندههای بسیار قوی با
سرعت،قدرت، تحرک و قابلیت مانور و قدرت آتش بالا و نیز هواپیماهای مسافربری با سرعت
بالا و در نظر گرفتن شرایط رفاهی بسیار معادل سطح زمینی پدید آمده لزوم وجود یک پزشک
هوایی آگاه نسبت به مسائل فوقالذکر بیشتر حس میشود و از این روست که امروزه در
کشورهای پیشرفته رشته تخصصی طب هوا و فضا وجود داشته و پزشکان متخصص در این
حیطه تربیت و آماده ارائه خدمت میشوند. البته لازم به ذکر است که فضانوردی شرایط خاص
خود را دارد که بسیار پیچیدهتر از هوانوردی است که البته خود نیازمند توجه ویژهای میباشد.
پزشکی هوایی امروزه بهعنوان شاخهای از طب کار که بر ظرفیت و توانایی انسان برای انجام و
توانایی انسان برای انجام وظایف پیچیده در محیط ویژه پروازی و هوانوردی نظامی و غیرنظامی
متمرکز است به خوبی شناخته شده و لزوم آن در بخش نظامی در یگانهای پروازی و چه در
بخش غیرنظامی در خطوط هوایی )Air Lines( به خوبی حس میشود و در حال حاضر اصولا
هیچ کادر پروازی بدون تائید پزشک هوایی اجازه پرواز ندارد.
