عطر شناسی

عطر شناسی


عطر آمیزه ای از روغنهای اساسی، ترکیبات معطر، ثابت کننده
و الکل می باشد. روغن های اساسی از طریق تـقـطـیر گـلهـا،
گیاهان و علفها بدست می آید.اگر عصاره گیری ازطریق تـقطیر
مـیــسر نباشد توسط روغنهای جاذب این کار صورت می گـیـرد
مانند گل یاس.عصاره گیری توسط روغنهای جاذب اساسا عمل
استخراج توسط جذب مواد معطر بداخل موم و سپس استخراج
و جدا سازی روغن بدبو توسط الکل میباشد. در سـاختـن عـطر
مواد شیمیایی معطر نیز بکار میرود. ثـابـت کننده ها که وظیفه پیوند دادن و متصل کردن عطرهای گوناگون را بعهده دارند شامل بلسان ( درخت گل حنا )، عنـبر سـائـل و شـیره غـدد بـودار آهـوی مشـک ( نــوع غلیظ آن بدبو بوده اما در محلول الکل به عـنـوان عـامـل نگهدارنده کاربرد دارد ). میـزان الکل افزوده بستگی به عـطر دارد.

انـواع عـطـر و خـواص آنـها

هــمان طـور کـه درصد(غلظت) ترکیبات معطر (اروماتیک) کاهش می یابد، شـدت و طول عـمـر عطر نیز کاهش می یابد.

1- عصاره عطر: %40-20 ترکیبات معطر

2- eau de perfum :%20-10 ترکیبات معطر

3- eau de toilette :%10-5 ترکیبات معطر

4- eau de cologne:%3-2 ترکیبات معطر

تـرکیـب آب و الـکل بعنوان حلال مواد معطر بکار میرود. در عمل گرمای بدن سبب میگردد تـا حـلال بـسرعت تـبـخیر شده و عـطر بـروی پـوست بـاقـی بـماند تا بتدریج طی چندین ساعت تبخیر گردد.

مراحل تبخیر عطر

1- رایحه اولیه: رایحه ای که پس از چند دقیقه از استعمال عـطـر احـسـاس می گردد. رایحه اولیه همان احساس اولیه از بوی عطر می بـاشد. بـه هـمین خاطر در فروش عطر تاثیر بسزایی دارد. رایحه این مرحله تازه و تند می بـاشد. ترکیـبـاتی کـه در ایـن مـرحله دخیل هستند بوی تند داشته و شدیدا فرار میباشند و بسرعت تبخیر میگردند.

2- رایحه ثانوی: رایحه عطرثانوی زمانیـکـه رایـحه ابتدایی از میان میرود آشکار میگردد. رایحه ثانوی بدنه اصلی عطر را تشکیل میدهد و بعنوان ملایم کنـنـده بوی تند اولیه بکار میرود.رایحه این مرحله چیزی حدود 10 دقیقه تا 1 ساعت بعد از استعمال عطر احساس میگردد.

3- رایحه پایه: رایحه عطر زمانی که رایحه اولیه و ثانویه از میان می رونـد. ترکیبات این گروه معمولا ثابت کننده می بـاشنـد. رایحه این مرحله قبل از 30 دقیقه از استعمال عطر احساس نخواهد شد.

منابع عطر سازی

گیاهان بعنوان منابع روغنهای اساسی و ترکیبات معطر عمده بشمار می آیند. گیاهان ایـن تـرکیـبـات را بـخـاطر مـحـافـظت از حیوانات گیاه خوار و همچنین جذب حشرات گرده افشان تولید می کنند.

1- گلها: بزرگترین منبع مواد معطر می بــاشند که شامل گل های سرخ، مریم، میخک، یاس و ابریشم هستند.

2- برگها: برگهای نعناع هندی، بنفشه، رزماری، مرکبات، گوجه فرنگی و علف خشک.

3- ریشه و ساقه های زیرزمینی: ریشه درخت جوز و زنجبیل.

4- دانه ها: دانه های گشنیز، زیره، کاکائو، هل و بادیان.
5- میوه ها: میوه های تمشک، توت فرنگی، سیب، مرکبات، وانیل، فلفل شیرین.

6- روغن چوب: چوب درختان سرو، عرعر، کاج و صنوبر.

7- پوست درختان: درخت نعناع.

8- رزین(صمغ): رزین بوته کندر، بلسان(درخت گل حنا)، کاج و صنوبر.

منابع حیوانی

1- مشک: از کیسه آهوی آسیایی گرفته میشود که مشک سنتزی(مصنوعی) به علت اقتصادی بودن جایگزین مشک طبیعی شده است.

2- کاستوریوم: که از کیسه سگ آبی آمریکای شمالی بدست می آید.

3- عنبر سائل: ماده چربی مانندی که از نهنگ عنبر بدست می آید.

4- عسل: که از کندو عسل زنبور بدست می آید.

منابع مصنوعی

مواد معطر ساختگی ترکیبات ارگانیکی می بـاشد کـه از فـراورده هـای نـفـتـی و یا رزین درخت کاج حاصل میگردد مانند کومالین و لینالول.

خانواده عطرها

freshy green: رایحه ای که شـبیـه عـلف و سبزه و یا برگهای تازه چیده شده میباشد - رایحه پر طراوت
oriental: رایحه کاجی و بلوطی و یا وانیلی - رایحه گرم
spicy: رایحه گرم و تند.
Woody: رایحه جنگل و چوب خشک تازه قطع شده.
Floral: رایحه گلها - ملایم و طبیعی.
Fruity: رایحه میوه ها بجز مرکبات مانند: سیب، موز و توت فرنگی.
Fungal: رایحه قارچ مانند.
Earthy/mossy: رایحه زمین جنگل و خاک.
Citrus: رایحه مرکبات مانند: نارنج، لیمو ترش و پرتغال.
Tobacco: رایحه تنباکو.
Sweet: رایحه شیرین.
Light: رایحه ملایم و سبک.
Heavy: رایحه سنگین و گیرا.
از دیگر گروه های عطرها میتوان به deodorant ها که برای برطرف کردن بوی بد دهان و anti-perspirant ها که از تعریق بدن جلوگیری میکنند و aftershave کـه پس از اصلاح استفاده میگردند نام برد.

نکاتی در مورد عطرها

1- عطر را در نقاط نبض دار بدن استفاده کنید نقاطی که جریان خون قوی و پوست گـرم تر از دیگر نقاط می بـاشد مانند مچ دست، پشت گوش، قـفسه سیـنـه، گـردن، پـشـت زانوها و داخل آرنجها.

2- عطر را بصورت چند لایه استفاده کنید تا ماندگاری آن افزایش یابد.

3- پس از 4-3 ساعت معمولا باید مجددا به خودتان عطر بزنید.

4- عطر را در هوای روبروی خود اسپری کرده و از آن عبـور کـنـید. بـا ایـن کـار عـطـر بطور یکنواخت روی بدن شما می نشیند.

5- هیچگاه عطر را مستقیما روی لباس خود بکار نبرید زیرا ممکن است ایجاد لک کند.

6- زمان امتحان عطر هنگام خرید اجازه دهید حداقل عـطر بـمدت 10 دقیقه روی پوست شما باقی بماند و زمانی که بوی عطر با بوی طبیعی بدن شما آمی خته مـیگردد ایجاد بوی متفاوتی خواهد کرد. با این کار انتخاب بهتری خواهید کرد همـچنین بیش از 3 عطر را همزمان امتحان نکنید چون بینی شما دیگر قدرت تشخیص نخواهد داشت.