بیوگرافی استاد محمد رضا شجریان

استاد محمد رضا شجریان

تاریخ تولد: مهر 1319

محل تولد: 1319

استاد محمدرضا شجريان ، در مهر سال 1319 شمسي در شهر مشهد متولد شد. او ، از چهارسالگي به خوانندگي علاقه مند بود و گاهگاهي در منزل زمزمه هايي مي كرد. وي آواز را به صورت حرفه اي از سن پنج سالگي نزد پدر خويش شروع كرد. كار او در ابتدا متمركز بر آواز بوميِ زادگاهش يعني خراسان بود ، اما بعدها و در سن بيست سالگي به رديف آوازي روي آورد. شجريان از محضر استادان بزرگ آن زمان سودجست ، نواختن سنتور را شروع كرد و به فراگيري تصنيف هاي قديمي روي آورد.در سال 1337 ، راديو خراسان شجريان را به همكاري در رشته آواز دعوت كرد و او در آغازِ كار بدون همراهيِ ساز با خواندن اشعار لطيف عارفانه ، توجه هنردوستان را جلب نموده ، ديري نپاييد كه آوازه شهرت او به تهران رسيد و براي اجراي برنامه هايي در « گلها » توسط « داوود پيرنيا »دعوت شد. استاد از اواخر سال 1357 تا تيرماه سال 1358 مجموعا پنج سرود ميهني خواند كه از طريق نوار كاست عرضه شد و از اين تاريخ به بعد همكاريِ خود را با هيچ سازمان دولتي ادامه نداد و در خانه به تحقيق و تدوين رديف هاي آواز و گاهي هم تدريس هنرجويان قديمي اش ادامه داد.

پدر شجريان ، داراي صدايي خوب و صاحب آواز بود. لطف پدر محمدرضا درزمينه موسيقي به ويژه آواز ، كودكي شجريان را با حال و هواي خاص همراه ساخت . او همواره مورد تشويق پدر بود و هرگاه فرصتي مي يافت از وي مي خواست كه براي او بخواند و او با لحن كودكانه اش براي پدر مي خواند. شجريان ، از چهارسالگي به خوانندگي علاقه مند بود و گاهگاهي در منزل زمزمه هايي مي كرد.

شجريان مقدمات آواز را نزد پدرش آموخت. آنگاه در سن بيست سالگي از محضر استادان بزرگي چون : احمد عبادي ( 1345 ) ، اسماعيل مهرتاش ( 1346 ) ، ميرزاي ظلي ، قمرالملوك وزيري و اقبال آذر سودجست. سپس نواختن سنتور و رديف هاي آواز استاد صبا را زيرنظر جلال اخباري و استاد فرامرز پايور ( 1350 ) آغاز كرد. وي همچنين زيرنظر عبدالله دوامي ( 1352 ) كليه ي رديف هاي موسيقي كلاسيك و اصيل ايراني و تصنيف هاي قديمي و شيوه تصنيف خواني را فراگرفت و در سال 1354 نزد استاد نورعلي خان برومند ، سبك و روش خوانندگيِ سيدحسين طاهرزاده را دنبال نموده و در خلال اين ايام نيز شيوه خوانندگي : اقبال السلطان ، تاج اصفهاني ، ظلي ، اديب خوانساري ، قوامي و بنان را از روي صفحات و نوارها به دقت مطالعه كرده و با رمز و راز و شيوه هاي خاص هريك از آنان آشنا گرديد. وي علاوه بر آواز بي بديلش ، خطاطي زبردست نيز مي باشد و زيرنظر دو استاد بزرگ خوشنويسي ايران ، « ميرخاني » و « بودري » به تحصيل اين هنر پرداخت. شجريان از سال 1354 تدريس هنرجويان را در رشته آواز در دانشكده هنرهاي زيباي دانشگاه تهران به عهده داشته و تا سال 1358 كه اين رشته تعطيل شد ، به تعليم دانشجويان مشغول بوده است.

او تقريباً 75 تصنيف جديد و قديم را كه اكثر آنها توسط موسيقي دان هاي معروف بازسازي شده اجرا نمود كه هريك از آنها از لطافت و شيوايي خاصي بهره مند است. شجريان از اواخر سال 1357 تا تيرماه سال 1358 مجموعاً پنج سرود ميهني خواند كه از طريق نوار كاست عرضه شده و از اين تاريخ به بعد همكاريِ خود را با هيچ سازمان دولتي ادامه نداده و در خانه به تحقيق و تدوين رديف هاي آواز و گاهي هم تدريس هنرجويان قديمي اش ادامه داد. آواز شجريان ، بي نقص ، قدرتمند و فوق العاده احساسي است. او در سال 1339 ، نوع جديدي از آواز را كه منحصر به خودش بود ، پايه گذاري نمود