آيا حيوانات علاوه بر حشر در قيامت حيات برزخي هم دارند؟
با سلام
در جواب این سوال باید بگوییم که از برخی آیات قرآن مانند: آیه 38، سوره انعام و آیه 5، سوره تکویر و روایات اسلامی استفاده می‌شود که برخی از حیوانات نیز حشر دارند و در روز قیامت حاضر شده و در حد آگاهی و مسؤلیت‌هایشان، حسابرسی می‌شوند. و هر کدام به حق خود می‌رسند. چون حیوانات در مرحله‌ای ساده و پایین از تکلیف قرار دارند و به اندازة فهم و شعور مختصر و ضعیفی که دارند تکلیف برای آن‌ها قابل تصور است، به همین جهت حشر آن‌ها هم با انسان‌ها تفاوت دارد.
و حیوانات بعد از آن که به حسابشان رسیدگی شد و به حق خود رسیدند برخی به بهشت متناسب با جایگاه خودشان می‌روند.
ممکن است از بحث حشر برخی از حیوانات در قیامت استفاده شود و بگوییم که برخی از حیوانات دارای عالم برزخ نیز هستند چون عالم برزخ در واقع عالمی است که بر سر راه تمام کسانی که قرار است محشور شوند، قرار دارد و در حقیقت کسانی که از دنیا می‌روند تا برپایی روز قیامت، در عالم برزخ بسر می‌برند.
(ر.ک: بحارالانوار، علامه مجلسی;، ج 7، ص 276، مؤسسة الوفأ، بیروت / المیزان، علامه طباطبایی;، ج 7، ص 73 ـ 83، دارالکتب الاسلامیة / نمونه، ج 5، ص 221 ـ 227، دارالکتب الاسلامیة / مجمع البیان، علامه طبرسی;، ج 10، ص 249، چاپ بیروت.)
