اى غمين ز اشتياق حضرت او

روز و شب مايل به زيارت او

تو از او دور نيستى بالله

«قبره فى قلوب من والاه


در طول تاريخ انسان هايى بوده و هستند كه پس از مرگشان، زندگى و حياتشان ادامه پيدا كرده و با مرگ بدنشان، وجودشان و شخصيت و انديشه‏شان ادامه يافته است.
مردان خدا و شخصيت هاى الهى، همانگونه كه در زمان حيات خويش استوانه دين و محور انسانيت و پشتوانه حق و عدالت هستند، در زمان پس از مرگ نيز آرامگاه و زيارتگاهشان پشتوانه حق و عدالت و فضيلت است. و در اين ميان، زيارت مشهد حسينى از ويژگي هاى برجسته‏اى برخوردار است.
آنان كه توفيق پيدا مى كنند و به زيارت مرقد مطهرش مشرف مى شوند، روى به آستان امام حسين عليه السلام آورده و به جانب اين مدرسه عشق و فضيلت و دانشگاه كمال و تربيت مى‏گرايند. اينگونه تربيت اجتماعى و يك چنين موسسه تهذيب اخلاق و ادب، براى هيچ ملتى از ملل گيتى ميسر و مقدور نيست .

البته ملحدين و معاندين و مخالفين مكتب تشيع به خيال خود شبهات و اشكال هاى مى كنند و مى گويند:

«زيارت قبور، بت پرستى است؟!» در حالى كه هر كس كه به زيارت قبور ائمه عليهم السلام مى رود هرگز به عنوان «بت» آنها را زيارت نمى‏كند. چه كسى است كه حسين بن على عليه السلام را خدا بداند؟!! شيعه، امام را مقرب درگاه خدا مى‏داند و با توسل به او قربى به خدا پيدا مى كند، همانطور كه خودش در قرآن مجيد فرمود: «به سوى او وسيله بگيريد.»(1) امام را وسيله الهى مى‏داند. زيرا توسل و شفاعت، بعدى از ابعاد زيارت است كه زائر از اين طريق خود را به درگاه الهى نزديك مى‏كند، و پيشوايان ما وعده فرموده‏اند كه از زائران خود دستگيرى كنند.

امام رضا عليه السلام مى رمايد: «هر امامى بر گردن دوستان و پيروانش عهد و پيمانى دارد و وفاى به اين عهد، با زيارت قبر آنان ممكن مى‏باشد. و كسى كه به شوق زيارت آنها و با تصديق به فضيلت آنها به سوى قبور آنها برود مورد شفاعت ائمه در قيامت قرار مى‏گيرد.

پس هر زائرى بايد بكوشد تا از اين شفاخانه فيض، استشفاى دردهاى درونى و امراض قلبى و اندرونى خود را خواسته، خواستار آن شود كه صفاى دل و دوستى خاطر و پاكيزگى روح و قداست روان و سلامت تن، از خدمت آفريدگار جهان به وى عطا گردد، تا اين كه هم ظاهر او به جمال و كمال آراسته شود و هم باطن وى از آلودگى‏ها پاك و مصفا گردد.

از طرفى زيارتنامه‏هاى وارده، و خواندن هر كدام از آنها، خواننده و زائر را به دقت و تفكر واداشته، متذكر تاريخ و احوال انبيا و اولياى معصوم مى‏گرداند. تأمل در زيارت عاشورا و ديگر زيارات، اين مطلب را به خوبى روشن مى سازد كه امامان به اين وسيله در صدد ساختن انسان هاى مؤمن و متعهد بوده‏اند، لذا به آنها تعليم داده‏اند كه در زيارت امام حسين عليه السلام از خداوند بخواهند كه زندگى و مرگشان را «حسين گونه» قرار دهد، و آنها را در دينا و آخرت همراه آن حضرت بدارد: «اللهم اجعل محياى محيا محمد و آل محمد، و مماتى ممات محمد و آل محمد ... و ان يجعلنى معكم فى الدنيا و الاخرة.»

به اميد اين كه خداوند متعال توفيق زيارت حضرتش را در دنيا و شفاعتش را در روز قيامت نصيب ما گرداند، به آثار و بركاتى كه زيارت سيدالشهدا عليه السلام به دنبال دارد مى‏پردازيم:


آرامش بخشيدن به زائر

قبل از آن كه به آثار و بركاتى كه برگرفته از روايات اسلامى است اشاره كنيم، اين نكته لازم به ذكر است كه زيارت مرقد شريف امام حسين عليه السلام مانند ساير ائمه، به مردم و زيارت كنندگانش، نوعى آرامش و اطمينان مى‏بخشد. در اين عصر كه انسان را موجودى مضطرب مى نامند، و پيوسته دست به گريبان با پديده‏هايى چون ترديد، ناكامى، تشويش، ترس و ناسازگارى با محيط و زندگى ماشينى و محروميت و جنگ و حتى كنار نيامدن با خود است، و هر روز شاهد كاهش ها و فرسايش ها است و نمى تواند از اضطراب در امان بماند، اين زيارت مرقد مردان خدا و پيشوايان دين است كه به انسان آرامش خاطر مى دهد.

در زيارت يك نوع كشش و نياز الزام آورى انسان را وامى‏دارد كه فشارها و فريادهاى درونى را از راهى خارج كند. زائر آن مرقد شريف در پرتو دعا و گفتگو با پاكان و استمداد از ارواح پاك مقربان درگاه الهى، نيرو گرفته و نابساماني ها را با توسل بدان ها بر خود هموار مى سازند، و خستگى‏ها و فشارهاى وارد بر روان، و نيز اضطراب ها و يأس ها را از خود مى زدايند و به آرامش و اطمينانى براى ادامه زندگى دست مى‏يابند.


در امان خدا بودن

به امام صادق عليه السلام عرض كردند: كمترين اثرى كه براى زائر قبر امام حسين عليه السلام چيست؟ فرمود: «كمترين تأثيرش اين است كه خداوند متعال، او و خانواده و مالش را حفظ مىكند تا به سوى اهل خويش برگردد، و چون روز قيامت فرا رسد، خداوند حافظ او خواهد بود. »(2)


زائر خدا محسوب شدن

زيد بن شحام گويد: به امام صادق عليه السلام عرض كردم: براى زائر قبر امام حسين عليه السلام چه مى‏باشد؟ فرمود: «همانند كسى است كه خدا را در عرش ديدار نموده باشد.» گفتم: براى كسى كه يكى از شما را زيارت كند چه مى‏باشد؟ فرمود:

«همانند كسى است كه رسول خدا صلي الله عليه و آله را زيارت نموده است. »(3)


برآورده شدن حاجات و دفع پريشانى

امام صادق عليه السلام فرمود: «همانا نزد شما قبرى است كه هيچ فرد پريشانى نزد آن نمى‏آيد مگر آن كه خداوند از او دفع پريشانى نمايد و حاجتش را برآورد.»(4)

و نيز به ابوصباح كنانى فرمود: «همانا نزد شما قبرى است كه هيچ فرد پريشانى نزد آن نمى‏رود مگر آن كه خداوند از او پريشانى را دفع نموده و حاجتش را برآورده مى نمايد، و همانا نزد او چهار هزار فرشته هستند كه از هنگام شهادتش آشفته و غم آلود تا روز قيامت بر او مى‏گريند. هر كس او را زيارت كند، وى را تا خانه‏اش بدرقه مى‏كنند، و هر كه مريض شود به عيادتش مى‏روند، و هر كه بميرد جنازه‏اش را تشييع مى‏كنند.»(5)



زيادتى در عمر و رزق


امام باقر عليه السلام فرموده است: «شيعيان ما را به زيارت قبر حسين عليه السلام امر كنيد، زيرا زيارت او موجب فزونى در رزق و طول عمر و دفع بلايا و ناگواري ها مى‏شود. »(6)



آمرزش گناهان

امام صادق عليه السلام فرمود: «هر كس حسين عليه السلام را زيارت كند در حالي كه عارف به حق او بوده و به امامتش اقرار داشته باشد خداى سبحان، گناهان گذشته و آينده‏اش را مى‏آمرزد.»(7)

و جابر جعفى در ضمن يك حديث طولانى از امام صادق عليه السلام روايت كرده است كه فرمود: «چون از نزد قبر حسين عليه السلام بازگشتى، ندا كننده‏اى تو را ندا مى‏دهد كه اگر آن را مى‏شنيدى، تمام عمر را نزد قبر شريف حسين عليه السلام اقامت مى‏گزيدى. آن منادى گويد:خوشا به حال تو اى بنده خدا كه سود فراوان بردى و به سلامت (در دين) دست يافتى. عمل از سر بگير كه گناهان گذشته‏ات آمورزيده شد.»(8)


محسوب نشدن ايام زيارت از عمر زائر

امام صادق عليه السلام فرمود: «همانا ايام زيارت زائران حسين بن على عليه السلام از عمرشان محسوب نگشته و جزء حياتشان به شمار نمى‏آيد.»(9)


حفاظت زائر در دنيا و آخرت

عبدالله بن هلال به امام صادق عليه السلام عرض كرد: فدايت شوم، كمترين نصيبى كه زائر امام حسين عليه السلام دارد، چيست؟ فرمود: «اى عبدالله، كمترين چيزى كه براى او مى‏باشد، اين است كه خداوند او و خانواده‏اش را حفظ مىكند تا وى را به سوى خانواده‏اش بازگرداند، و چون روز قيامت فرا رسد، خداوند حافظ او مى‏باشد.»(10)


عنايت و توجه سيدالشهدا عليه السلام

امام صادق عليه السلام فرمود: «حسين در نزد پروردگارش، به زائرانش نظر مى كند. او نگاه مى كند كه چه كسى براى آن حضرت گريه مى كند، پس براى او طلب آمرزش كرده و پدرانش را مى‏خواند تا براى آن زائر دعا كرده و طلب آمرزش و مغفرت نمايند. سپس امام (حسين) مىفرمايد: اگر زائر من مى‏دانست كه خدا چه چيزى براى او عطا ميکند
و امام حسين عليه السلام فرمود: «هر كس مرا در زندگانيش زيارت كند، پس از مرگش بازديدش خواهم كرد.»(12)


خير و بركت زياد

امام صادق عليه السلام فرمود: «اگر مردم مى‏دانستند كه چقدر خير و بركت در زيارت امام حسين عليهالسلام وجود دارد، براى زيارت كردنش با يكديگر مقاتله مى‏كردند، و هر آينه اموالشان را براى رفتن به زيارتش مى‏فروختند.»(13)

و امام باقر عليه السلام فرمود:
«اگر مردم مى‏دانستند كه زيارت قبر شريف حسين عليه السلام چه مقدار فضيلت و بركت دارد، از شوق زيارت جان مى سپردند و نفسهايشان از شدت حسرت بند مى‏آمد.»(14)


برابرى زيارت قبر حسين عليه السلام با حج

عبدالله بن عبيد انبارى گويد: به امام صادق عليه السلام عرضه داشتم: فدايت شوم، همه ساله وسايل تشرف به حج برايم فراهم نمى‏شود. فرمود: «چون قصد حج نمودى و اسباب برايت فراهم نگشت، به زيارت قبر حسين عليه السلام برو، كه يك حج برايت نوشته مى شود.»(15)


نام زائر در اعلى عليين ثبت مى‏شود

امام صادق عليه السلام فرمود: «هر كس به زيارت قبر حسين عليه السلام برود در حالى كه عارف به حق او باشد، خداوند نام او را در اعلى عليين مى‏نويسد.»(16)


غرق شدن در رحمت الهى

از امام صادق عليه السلام پرسيدند: ثواب كسى كه قبر امام حسين عليه السلام را زيارت كند، در حالى كه كبر و غرور نداشته باشد چيست؟ فرمود: «برايش هزار عمره و حج مقبول نوشته مىشود. اگر شقى باشد، سعيد نوشته مى‏گردد، و پيوسته در رحمت الهى غوطه‏ور خواهد بود.»(17)


دعاى معصومين براى زائر

معاوية بن وهب از امام صادق عليه السلام نقل نموده كه فرمود:
«اى معاويه، زيارت قبر حسين عليهالسلام را از روى ترس وامگذار، زيرا هر كه آن را ترك كند، چنان دچار حسرت مى‏شود كه آرزو نمايد قبرش نزد او باشد. آيا دوست ندارى كه خداوند تو را در زمره كسانى به حساب آورد كه رسول خدا صلي الله عليه و آله و على و فاطمه و امامان معصوم عليه السلام برايش دعا مى‏كنند؟»(18)
و نيز فرمود: «همانا فاطمه عليهاالسلام دختر محمد صلي الله عليه و آله نزد زائران قبر فرزندش حسين عليه السلام حضور يافته و براى گناهانشان طلب آمرزش مى‏كند.»(19)



تجلى خدا

امام صادق عليه السلام فرمود: «به درستى كه خداى تبارك و تعالى، قبل از اهل عرفات، براى زائران قبر حسين عليه السلام تجلى مى نمايد، حوايج آنان را برآورده مى‏كند، گناهانشان را آمرزيده و درخواست هايشان را به اجابت مقرون مى‏سازد، و سپس متوجه اهل عرفات شده و در مورد آنان نيز اينگونه عمل مى‏كند.»(20)


سعادت

امام صادق عليه السلام به عبدالملك خثعمى فرمود: «زيارت حسين بن على عليه السلام را ترك مكن و دوستانت را نيز به آن فرمان بده، تا خداوند بر عمرت افزوده و روزيت را زياد گرداند. خداوند سبحان زندگانى تو را در سعادت قرار خواهد داد، و نمى‏ميرى مگر سعادتمند، و تو را در سلك سعادتمندان خواهند نوشت.»(21)


تأثير زيارت در روز عاشورا

امام صادق عليه السلام فرمود: «هر كس قبر حسين را در روز عاشورا زيارت كند، همانند كسى است كه در برابر او به خون خود غلطيده باشد.»(22)


قرار گرفتن در جوار پيامبر و على و فاطمه عليهم السلام

امام صادق عليه السلام فرمود: «هر كس مى‏خواهد در جوار پيامبر صلي الله عليه و آله و على و فاطمه عليهماالسلام باشد، نبايد زيارت حسين بن على عليه السلام را ترك كند.»(23)


تأثير زيارت در روز قيامت

امام صادق عليه السلام فرمود: «هيچ كس در روز قيامت نيست مگر آن كه آرزو مى‏كند كه اى كاش از زائرين امام حسين عليه السلام مى‏بود زيرا مشاهده مى‏نمايد كه با زائران حسين عليه السلام به واسطه مقامى كه در نزد پروردگار دارند، چگونه عمل مى‏شود.»(24)

و نيز فرمود: «هر كس دوست دارد در روز قيامت بر سر سفره‏هايى از نور بنشيند پس بايد از زائرين حسين بن على عليه السلام باشد.»(25)

و زرارة بن اعين گويد: «امام صادق عليه السلام فرمود: «زائرين حسين يك برترى نسبت به ساير مردم دارند» پرسيدم: برتريشان چيست؟ فرمود: «چهل سال قبل از مردم وارد بهشت مى‏شوند در حالى كه ديگران هنوز در حال حساب هستند.»(26)


رهايى از شدايد قيامت

رسول گرامى اسلام صلي الله عليه و آله فرمود: «من تعهد مى‏كنم كه در روز قيامت هنگامه رستاخيز، ضمن ملاقات با زائر حسين عليه السلام، دستش را بگيرم و از مراحل هول‏انگيز و سختي هاى قيامت نجاتش بخشيده و او را به بهشت وارد كنم.»(27)


نجات از آتش جهنم

امام صادق عليه السلام فرمود: «هر كس قبر حسين عليه السلام را به خاطر خداوند و در راه خدا زيارت نمايد، خداوند او را از آتش دوزخ آزاد مى‏سازد، و روز ترس بزرگ (قيامت) او را ايمن مى‏دارد. از خداوند نيز هيچ حاجتى از حوائج دنيا و آخرت را طلب نمى‏كند مگر آن كه به او عطا مى‏نمايد.»(28)

اين آثار و آثار ديگرى كه به خاطر اجتناب از طولانى شدن مطلب ذكر نكرديم، همگى به بركت وجود حضرت سيدالشهدا عليه السلام است كه اميدوارم هر چه زودتر توفيق زيارت مرقد مطهرش نصيب تمام عاشقان گردد.


پي نوشت ها
===============
1- سوره مائده، آيه 39.
2- ثواب الاعمال شيخ صدوق، ص 116.
3- منتخب كامل الزيارات، ابن قولويه، ص 281.
4- منتخب كامل الزيارات، ابن قولويه، ص 337.
5- همان مأخذ.
6- همان مأخذ، ص 289.
7- كافى، مرحوم كلينى، ج 4، ص 582.
8- منتخب كامل الزيارات، ابن قولويه، ص 295.
9- وسائل الشيعه، شيخ حر عاملى، ج 10، ص 322.
10- منتخب كامل الزيارات، ابن قولويه، ص 247.
11- امالى شيخ طوسى، ص 55.
12- بحارالانوار، علامه مجلسى، ج 101، ص 16.
13- منتخب كامل الزيارات، ابن قولويه، ص 87.
14- سفينة البحار، محدث قمى، ج 1، ص 565.
15- منتخب كامل الزيارات، ابن قولويه، ص 306.
16- وسائل الشيعه، شيخ حر عاملى، ج 10، ص 324.
17- منتخب كامل الزيارات، ابن قولويه، ص 328.
18- منتخب كامل الزيارات، ابن قولويه، ص 199.
19- منتخب كامل الزيارات، ابن قولويه، ص 204.
20- منتخب كامل الزيارات، ابن قولويه، ص 346.
21- منتخب كامل الزيارات، ابن قولويه، ص 292.
22- وسائل الشيعه، شيخ حر عاملى، ج 10، ص 331.
23- وسائل الشيعه، شيخ حر عاملى، ج 10، ص 230.
24- وسائل الشيعه، شيخ حر عاملى، ج 10، ص 330.
25- وسائل الشيعه، شيخ حر عاملى، ج 10، ص 331.
26- بحارالانوار، علامه مجلسى، ج 44، ص 235.
27- منتخب كامل الزيارات، ابن قولويه، ص 278.
28- وسائل الشيعه، شيخ حر عاملى، ج 10، ص 324.

منبع:
كتاب آثار و بركات سيدالشهدا، عليرضا رجالى تهرانى.
تبيان