آفات مهم خرما :

[samane67]

1 . سپر دار سفید خرما Diaspididae parltoria blancharsi

- زمستان گذ رانی این حشره به صورت ماده نا بالغ می باشد.

- در فصل بهار با مساعد شدن هوا تخم گذاری نموده و در اواسط بهار پوره ها پیدا می شوند.

- حشره کامل بیضی و قهوه ای و در ماده ها سطح بدن پوشیده از ماده سفید رنگی می باشد.

- دارای سه نسل کامل و یک نسل ناقص در سال

- پوره ها معمولاً به قسمت مرکزی نخل و برگ جوان و میوه نارس خسارت می زنند.

روش های مبارزه :

1 – هرس برگ های پایینی و قدیمی
2 – دشمنان طبیعی
3 – سموم جهت مصرف در یک هکتار که معمولاً در اردیبهشت ، آبان و یا آذر استفاده می شود.

2 . زنجره خرما Ommatissus binotatus

- زمستان گذرانی به صورت تخم در برگ و به مقدار کمتر در دمبرگ

- پوره در نیمه دوم اسفند خارج شده و تا مرداد سال بعد ادامه دارد.

- به رنگ زرد روشن مایل به سبز و در اندازه 5mm و دارای 4 تا 10 لکه سیاه در پشت در نقاط مشخص و مختص به جنس

- خسارت به این روش که از شیره گیاهی تغذیه کرده و عسلک تولید می نمایند ، همچنین پوشیدن سطح از قارچ های مولد دوده کوچک چروک و فاقد رشد شدن میوه خصوصاً در درختان کنار نهر و آب

- دارای دو نسل در سال

روش مبارزه :

1 – رعایت فاصله درختان بین 8 تا 10 متر
2 – هرس سبز بعد از تخم گذاری
3 – استفاده از فوزالون یا دیازینون دو نوبت یک بار بعد از تفریخ 75% تخم ها یا دو هفته پس از تلقیح نخل بار دوم پس از برداشت نخل علیه نسل دوم


3 . کرم گرده خوار یا شب پره بزگ خرما Arenipsessabella

- زمستان گذرانی به صورت لارو کامل در دمبرگ و بند خوشه در پیله سفید رنگ

- ظهور در اواسط اسفند با ظهور خوشه

- به عرض 35 تا 40 mm ، سر و پشت سینه قهوه ای ، شکم سفید ، تخم ها کروی و سفید و شفاف با قطر یک میلی متر، لارو 40 mm و قهوه ای تیره و اروسی فرم ، شفیره دراز و کشیده در پیله قهوه ای تیره با طول 10 تا 15 میلی متر.

- ایجاد خسارت به صورت حمله به گل و خوشه های گل دهنده نر و ماده و میوه های جوان ، نسل اول همچنین به غلاف و برگ چه علاقه دارد.
- دارای سه نسل در سال که دو نسل روی گل و یک نسل روی میوه دارد.

روش مبارزه :

مانند مبارزه با کرم میوه خار و زنجره ها یه این صورت که :
گاه با تکان دادن شاخه ها می توان لارو ها را جمع آوری نمود .
و یا بلافاصله پس از ریختن گلبرگ ها ، درختان را باید با یکی از سموم فسفره تماسی و یا تیودان سم پاشی نمود، و یا استفاده از سموم فسفره نفوذی .


4 . شب پره کوچک یا کرم میوه خوار خرما ( سرخه یا حمیره )
Batrachedra amydraule

- زمستان به صورت لارو کامل درون پیله های سفید رنگ در درز های تنه خرما

- ظهور هم زمان با باز شدن گل ها در بهار

- حشره کامل با بال های باز 10 تا 12 mm ، بال جلو نیزه ای و خردلی رنگ ، تخم شیری رنگ و 1 mm ، قطر لارو اروسی فرم 10 تا 12 mm ، بدن شفاف ، شفیره 15 mm و بیضی شکل از دو سر کشده و زرد رنگ

- نحوه خسارت به این گونه که ، نسل اول تخم ریزی روی گل و صدمه به اندام گل ، نسل دوم اواسط خرداد روی دم میوه جوان و برگچه تخم می گذارد ، و لارو این نسل از این محل ها وارد میوه می شود ، لارو ضمن فعالیت با تنیدن تار باعث چسبیدن میوه و خوشه به هم می شود.
لارو نسل سوم هم بعد از بلوغ با تنیدن تار به زمستان گذرانی می رود.
- دارای سه نسل در سال

روش مبارزه :

1 – زنبور پارازیتوئید لارو Habrobracon hebetor
2 – پوشاندن خوشه پس از تلقیح با توری به مدت 30 تا 45 روز
3 – سم پاشی که با مبارزه با زنجره از بین می رود.
4 – استفاده از دیازینون 60% ، 5/1 تا 2 لیتر یک تا دو نوبت ، نوبت اول 7 تا 10 روز پس از تلقیح و نوبت دوم 4 تا 5 روز بعد ، و نیز مالاتونین 57% ، 5/2 تا 3 لیتر


5 . سر خرطومی حنایی خرما Rhynchophorusferrugineus

- زمستان گذرانی به صورت حشره کامل ، لارو سنین بالا ، شفیره بدون دیاپوز اجباری

- سیکل زندگی کند در زمستان

- چون بدون دیاپوز اجباری هستند ، در طول سال در هر سه حالت ممکن است ظهور کنند .
- حشره کامل قرمز مایل به حنایی تا قهوه ای تیره و 12 تا 35 mm عرض ، پرونوتوم دارای سه لکه تیره ، دارای شش یا هفت خط طولی روی هر بال پوش ، در نر ها خرطوم کوتاه تر و قطور تر با یک دسته مو ، لارو کورکولینیده ، شفیره آزاد شکلاتی و در پیله شامل الیاف جویده شده نخل

- خسارت به این صورت که از قسمت های داخلی مغز درخت تغذیه و باعث ایجاد خمی دگی در درخت شده و باعث ایجاد بوی بد ناشی از شیرابه و فضولات می شوند.

- دارای سه نسل کامل و یک نسل ناتمام و شش سن لاروی
روش مبارزه :

1 – رعایت اصول قرنطینه
2 – جلوگیری از ایجاد زخم در گیاه و جلو گیری از ورود حشره و تخم گذاری آن
3 – حذف پا جوش ها و محل های امن تخم گذاری
4 – حذف محل های آلوده و ضد عفونی با سموم تدخینی و ایجاد پوشش مناسب در محل زخم شده

6 . سوسک کرگدنی خرما ( کره – قره )Orycteselegans

- زمستان گذرانی به صورت لارو کامل
- لارو در اوایل اسفند شفیره شده و در اوایل فروردین حشره کامل ظاهر می شود.
- حشره کامل درشت و سیاه رنگ و براق ، در وسط سر مجهز به زائده شاخ مانند که در نر ها بلند تر و مشخص تر می باشد ، طول حشره 5/32 تا 39 mm ، لارو اسکارابئی فرم و شفیره آزاد
- خسارت به این صورت که ، تخم ریزی در تاج درخت و بین دمبرگ خوشه ها و الیاف تنه که پس از خروج لارو از تخم از نسوج برگ و دم خوشه تغذیه می کند و باعث شکستن شاخه و برگ و بند خوشه در تابستان قبل از رسیدن خرما می شود.

- دارای یک نسل در سال

روش مبارزه :
استفاده از پارازیتوئید خارجی
استفاده از طعمه مسموم با استفاده از لیندین و کارباریل ، از اواخر اسفند تا اوایل مهر ، به صورت 50 لیتر آب + 100 کیلو سبوس + 1000 تا 500 گرم لیندین

7 . سوسک چوب خوار یا شاخک بلند خرما
Pseudophilus testaceus

- زمستان گذرانی به صورت لارو درون درخت و در حال تغذیه از دمبرگ یا محور تنه

- ظهور در اواخر بهار که لارو زمستان گذران به حشره کامل تبدیل و پس از کمی تغذیه به تخم گذاری پرداخته و تخم پس از دو هفته باز می شود.

- حشره کامل قهوه ای روشن به طول 23 تا 35 mm ، ماده بزرگ تر از نر ها ، شاخک roundhead و 12 بندی و برابر با طول بدن ، لارو شیری رنگ و بدون پا

- خسارت به این صورت که ، تغذیه لارو از تاج و قائده دمبرگ و حمله به تنه در دوران پایانی لاروی ، پوشیده شدن محل مورد حمله از خاک اره و فضولات و شیره گیاهی و خروج مایع قهوه ای از تنه.

- دارای یک نسل در سال
روش مبارزه :
بهترین راه مبارزه ، تقویت نخل از لحاظ آبیاری و وضع خاک می باشد ، و مبارزه شیمیایی نیز مانند سوسک کرگدنی .

8 . کنه آرد آلود خرما Oligonychus afrasiaticus acari
- زمستان گذرانی به این شکل که ، حداکثر 17 نسل دارد که دوره یک نسل در کوتاه ترین مدت 14 تا 19 روز و در بلند ترین مدت زمان یک ماه می باشد.

- معمولاً در تمام مراحل رشدی در روی گیاه فعالیت دارد ولی بیشترین خسارت را در مرحله میوه نارس یا همان خارک به درخت وارد می کند و در حالات دیگر در اثر تغذیه برگ ها به زردی می گرایند و تار های فراوان کنه موجب جلب گرد و خاک می گردند و نخل خاک آلود به نظر می آید.
میوه ها آب خود را از دست داده و چروک می شوند و سطح آنان پر از گرد و خاک شده و ترک می خورند و قبل از برداشت دچار ریزش می شوند.

- دارای ارقام مقاوم؛ کبکاب ، هلیله ، و قصب
- دارای ارقام حساس ؛ عالی ، مهتری ، ربی ، حلاوی ، خضراوی ، خسبک ، مضافتی ، مردار سنگ ، و شکری
- ارقام زرد رنگ و روشن حساستر از ارقام تیره هستند .

روش مبارزه :

هر چند مبارزه با این آفت مشکل است اما استفاده از تدیون به میزان دو لیتر در هکتار در زمانی که میوه در حالت خارک است و در درختانی که ارتفاع شان اجازه سم پاشی دهد توصیه شده است.