سخناني از امام حسن عسكري عليه السلام
بسم الله الرحمن الرحیم
موعظه و راهنمايي
امام ابو محمد همواره اصحاب خود را موعظه مي فرمود و آنها را به ياد عالم آخرت مي انداخت و از فتنه ها و فريبکاريهاي دنيا بر حذر مي داشت از جمله موعظه آن حضرت چنين است:
" انکم في آجال منقوصت و ايام معدودت و الموت ياتي بغنت من بزرع خيرا يحصد غبطت و من بزرع شرا يحصد ندامت لکل زارع ما زرع لايسبق ابطي’ بحظه ولا يدرک حريص مالم يقدر له من اعطي خيرا فالله اعطاه و من وقي شرا فالله و قاه"
" اي مردم ! شما عمري کوتاه و روزهايي بر شمرده داريد و مرگ ناگهاني فرا مي رسد هر کس بذر نيکي بکار د خوشي را درو کند و هر کس تخم بدي بکارد پشيماني بدرود هر کشاورزي هر چه بکارد همان محصول اوست کسي که کند کار باشد بهره اش را مي يابد و کسي که حريص است به آنچه مقدرش نيست نمي رسد هر کسي به خير مي رسد خدايش مرحمت کرده و هر کس از شري برهد خدايش رهانيده است:
اين سخنان امام عليه السلام بيانگر اصل سخن واقعيتهاي زندگي است زيرا که انسان – به فرموده امام – ايام عمر معيني دارد که نه بيشتر و نه کمتر مي شود و مرگ ناگهان فرا مي رسد بنابراين سزاوار است کسي که بر اين حال است فريب نخورد و به حقوق ديگران تجاوز نکند و يقين داشته باشد که او به جزاي عمل خود مي رسد.
امام عليه السلام به انديشيدن در امر خداي متعال با هدف ايمان دعوت فرموده و مي گويد:
" ليست العبادت کثرت الصيام و الصلات و انما العبادت کثرت التعبد: التفکر في امرالله..."
" عبادت به زيادي روزه و نماز نيست بلکه عبادت به زيادت تعبد يعني انديشيدن در امر خداست..."
امام عليه السلام دراحاديث خود بيان فرموده است که ريشه اعتقاد و ايمان به خدا ژرف نگري در امر خدا و نگرش به بدايع خلقت پروردگار است زيرا اينها هستند که انسان را به ايمان مطلق نسبت به آفريدگار بزرگ وا مي دارند.
حکمت تشريع روزه
جعفر بن محمد حمزه علوي درباره حکمت تشريع روزه سوال کرد . امام عليه السلام در پاسخ وي فرمودند:
" فرالله تعالي الصوم ليجد الغني مس الجوع فيحنو علي الفقير"
"خداي تعالي روزه را از آن جهت واجب گردانيده است تا توانگر رنج گرستگي را لمس کند و بر مستمند وفقير توجه نمايد"
امام عليه السلام درباره فلسفه تشريع روزه با کوتاهترين و رساترين بيان سخن گفته است که روزه توانگر را به نيازمنديهاي مردم فقير و احساس به او وا مي دارد به علاوه فوايد روحاني و بهداشتي زيادي که بر آن مترتب است.
نکوهش مردمان دورو
امام عليه السلام منافقان را نکوهش کرده مي فرمايد:
" بيس العبد عبدايکون ذاوجهين وذالسانين بطري اخاه شاهدا وياکله غايبا اعطي حسده و ان ابتلي خانه"
"چه بد است آن بنده خدايي که دو رو و دو زبان است در حضور برادرش او را مي ستايد و پشت سر از او بدگويي مي کند اگر چيزي ( به آن برادر ديني) برسد حسودي کند و اگر گرفتار شود بر او خيانت ورزد
براستي دورويي صاحبش را دروغگو، خيانتکار و دغلباز مي سازد همان گونه که او را از هر چه حق و حقيقت است بسيار دور مي کند. و از جمله مظاهر ناپاکي شخص دورو آن است . که براي رسيدن به مطامع نامشروع خود به دورويي متوسل مي شود.
نصيحتي گرانقدر
امام عليه السلام برخي از يارانش را با اين نصيحت گرانقدر و حکمت رسا بهره مند ساخته و فرموده است:
تا وقتي که برايت قابل تحمل است از درخواست چيزي از ديگران خودداري کن زيرا هر چيزي را خير تازه اي است. پافشاري در درخواستها ارزش تو را از بين مي برد. مگر اين که دري به روي تو باز شود که شايسته ورود باشد! زيرا چقدر نزديک است که دست رد به سينه ستمديده بخورد. و چه بسار دگرگونيها نوعي از آداب خداي عزوجل باشد. نصيبها مراتبي دارد . بنابراين براي ميوه اي که نرسيده شتاب مکن زيرا که هر ميوه اي در وقت خودش مي رسد و آن که امور تو را تدبير مي کند بهتر مي داند که چه وقتي براي تو صلاح است . پس به آگاهي او در امور خود اطمينان کن و در همان آغاز نيازمنديهاي خويش عجله مکن که دلتنگ خواهي شد و پرده نوميدي جلوتر خواهد افتاد. بدان که شرم و حيا اندازه اي دارد و اگر از آن مقدار زياد شود ناتواني است . جود و بخشش نيز اندازه اي دارد اگر از آن مقدار افزون گردد و لخرجي است و اقتصاد نيز حدي دارد پس اگر بيشتر شد بخل خواهد بود و شجاعت نيز اندازه اي دارد اگر از آن اندازه افزون شد بي باکي است.
سفارش حضرت امام حسن عسگري(ع) به شيعيان
شما را به تقواي الهي و پرهيزگاري در دينتان ، و کوشش و تلاش براي خدا، و راستگويي، و اداي امانت به هر که شما را امين شمرده است، نيکو کار باشد و يا بدکار، و سجده طولاني و همسايه داري خوب، توصيه مي کنم که محمد(ص) به خاطر اينها آمده است . نماز را با جماعت ايشان ( شيعيان ) بخوانيد و جنازه هايشان را تشييع کنيد و از بيمارانشان عيادت نماييد و حقوق ايشان را بپردازيد، زيرا هنگامي که فردي از شما پرهيزکار در دين و راستگو و امانتدار باشد و با مردم خوشرفتاري کند، مي گويند: " اين شيعه است و در نتيجه باعث خواشحالي ما مي شود.
از خدا بترسيد و زينت ما باشيد، نه آن که باعث ننگ ما گرديد، هر دوستي که هست به نفع ماجلب کنيد و هر زشتي را از ما برطرف سازيد، زيرا که هر چه از نيکي درباره ما گفته شود، سزاواريم و هر بدي که درباره ما بگويند، ما آنچنان نيستيم . ما را در کتاب خدا(قرآن) و خويشاوندي رسول خدا 6 حقي است، و از جانب خدا ما پاک داشته شده ايم و هر که جز ما چنين ادعايي کند، دروغگو ست. خدا را زياد ياد کنيد و فراوان به ياد مرگ باشيد، و قرآن را زياد تلاوت کنيد و بر پيامبر(ص) بسيار صلوات بفرستيد که در هر صلوات بر رسول خدا(ص) ده حسنه است. بدانچه شما را سفارش کردم، پاس داريد، شما را به خدا مي سپارم و به شما درود مي فرستم....
پاسخ با نقل قول
امام حسن عسکری (ع) :
