بيماريهاي دستگاه ادراري تناسلي در پرندگان زينتي

[samane67]

بیماریهای دستگاه ادراری - تناسلی در پرندگان زینتی
در پرندگان قفس ، کلیه ها در ناحیه ی لگن و در بین مهره ها فرو رفته است و این موجودات فاقد مثانه می باشند و از این رو ادرار همراه با مدفوع از بدن خارج می گردد . مدفوع پرندگان شامل دو قسمت متمایز است . قسمتی که در وسط قرار دارد به رنگ سفید بوده و قسمتهای کناری به رنگ سیاه یا سبز و یا قهوه ای دیده می شود ، که هنگام بیماری و پیدایش اختلال در سلامت پرنده ، در فرم و رنگ و شکل مدفوع تغییراتی حاصل می گردد . یکی از عوامل که کار کلیه ی پرندگان را مختل می سازد نمک است که در تغذیه با شن های آغشته به نمک ساحل و یا مصرف غذاهای شور این عارضه را بدنبال می آورد . طوطی که در زمره ی پرندگان قفس به حساب می آید قدرت تحمل بدنش نسبت به نمک زیاد بوده و به ندرت اتفاق می افتد که این حیوان در اثر مصرف نمک دچار عارضه ی کلیه بشود ، مگر آنکه مقدار نمک فوق العاده فزونی یابد که این افزایش مسلما هر موجود زنده ای را با ناراحتی مواجه می سازد .
در مقابل قناری از جمله پرندگانی است که نسبت به نمک مصرفی حساسیت فراوانی را از خود نشان می دهد و از این رو باید مطلب فوق بسیار با اهمیت تلقی شود و دقت بعمل آید تا غذاهای نمک دار در اختیار پرنده قرار نگیرد .
به هر ترتیب ، در مواردی که مدفوع از حالت طبیعی خارج گردیده و خصوصیات یاد شده را نداشته باشد بهتر است با دامپزشک مشورت به عمل آید و علت پیدایش اختلال در کار کلیه ها دقیقا مورد بررسی قرار گیرد . در دوره ی درمان ، پرنده به محیط گرم حدود ۳۲ درجه سانتی گراد نیاز دارد و رژیم غذائی که در این گونه موارد توصیه می شود عبارت است از : جیره ای که از نظر مقدار پروتئین فقیر بوده و در مقابل از سبزیجات و میوه استفاده ی بیشتری به عمل آید .
به طور کلی نشانه های وجود اختلال در کار کلیه ها عبارت است از : عطش و مصرف آب زیاد ، افزایش مقدار ادرار(وجود مواد آبکی در مدفوع ) اسهال دائمی یا متناوب همراه با کمی آب بدن ، رسوب مواد تشکیل دهنده ی ادرار در زیر پوست پاها و ران و مفاصل و بالها و تحلیل رفتن عضلات ران .
علل ایجاد اختلال در کار کلیه ها ممکن است عفونت و یا عوامل غیر عفونی باشد که علل غیر عفونی شایع تر از اولی است و نقرس یکی از نمونه های بارز آن بشمار می آید .
یکی از عوارضی که نسبتا شایع بوده و موجبات ناراحتی پرندگان قفس را به وجود می آورد توقف تخم در لوله های مربوط به انتقال تخم پرنده از تخمدان به کلوآک (ناحیه ی مقعد ) می باشد که علت پیدایش آن می تواند عفونت ، انقباض دهانه خروجی و یا عدم رشد لوله های اویدوکت ( oviduct) و یا در پاره ای از موارد نیز پیدایش و رشد غده در کانال های مزبور باشد . در اینگونه موارد معمولا کوشش پرنده برای خارج کردن تخم بی اثر می ماند و تلاشهای مداوم او موجب خستگی شدید و درماندگی پرنده می گردد و سرانجام به مرگ حیوان منتهی می شود .
در کلینیک پرندگان کوچک ، با توصل به فنون مخصوص و عملیات کمکی ، به نحوی تخم را خارج می کنند و در صورتیکه تمهیدات یاد شده به موفقیت نیانجامید از تخم پرنده صرف نظر می شود و با تدابیر لازم ، تخم را قطعه قطعه خارج می سازند .