آموزش Partition Magic
برنامه Partition Magic يكي از بهترين برنامه هاي پارتيشن بندي است كه بنا به ادعاي سازندگانش برنامه استاندارد پارتيشن بندي محسوب ميشود.
در اين مقاله سعي داريم مروري اجمالي بر شيوه كار در اين مقاله بپردازيم . اين نكته را يادآور ميشويم همانطور كه Partition Magic يك برنامه بسيار آسان در زمينه پارتيشن بندي است نيزميتواند بسيار خطرناك براي كاربران آماتور در استفاده ناصحيح از برنامه باشد
كارايي هاي برنامه
1 - جايگزيني بسيار عالي براي برنامه Fdisk مايكروسافت كه تحت Dos اجرا ميشود .
2 - قابليت تغير اندازه دادن پارتيشن ها بدون از دست رفتن اطلاعات آن .
3 - چسباندن چندين پارتيشن به يكديگر و يا تبديل يك پارتيشن به چند پارتيشن.
4 - پارتيشن بندي و Format سريع
5 - و...
پارتيشن چيست ؟
پارتيشن در لغت به معني تقسيم كردن و مجزا كردن ميباشد. به طور مثال ساختماني را در نظر بگيريد كه داراي اتاقهاي مجزا ميباشد . پارتيشن ها در هارد ديسك شما نيز ميتواند به مثابه همان ساختمان با اتاقكهاي مجزا باشد .
مزاياي داشتن پارتيشن هاي مختلف :
1 – طبقه بندي و چيدمان اطلاعات در هر پارتيشن
2 – جلوگيري از حذف اطلاعات كلي يك هارد در اثر بروز حملات ناشي از ويروس و يا سهل انگاري كاربر
3 – استفاده از چند سيستم عامل با نصب بر روي پلرتيشن هاي مجزا
File Systemهاي مختلف:
شيوه هاي چيدمان فايلها در پارتيشن ها File System
1- FAT يا File Allocation Table سيستمي است كه در سيستم عامل داس مورد استفاده قرار ميگرفت و به FAT 16 مشهور بود. شيوه سيستم فوق در زمان سيستم عامل داس داراي بهترين كاربرد بود. ولي با آمدن هارد ديسكهاي ظرفيت بالا به بازار جايگاه خود را از دست داد و آن نيز به علت عدم مديريت مناسب براي حجمهاي بالاتر بود. از محدوديتي هايي كه FAT 16 به آن گرفتار بود اين بود كه حداكثر ظرفيت يك پارتيشن در اين حالت فضايي به ميزان 2 گيگا بايت بود. با آمدن سيستم عامل ويندوز 98 به بعد، جايگاه خود را به FAT32 داد .
2- FAT 32، كه نسخه تكميل شده FAT16 است، با ويندوز 98 به بازار و خيلي از معايب FAT16 از ميان برداشته شد. FAT 32 توانايي پارتيشنهايي به بزرگي 2 ترابايت ( 2000 گيگابايت) دارد ولي هنوز محدوديت حجم فايل وجود دارد.وآن عدم توانايي نگهداري يك فايل به ميزان بيشتر 4 گيگابايت است.
توانايي شناسايي اين نوع فايل سيستمي (FAT32 ( از ويندوز 98 به بالاست .
3- NTFS يا New Technology File System كه با ويندوز NT به بازار و تحولي را در فايلهاي سيستمي به وجود آورد و آن عدم محدوديت اندازه فايل و پارتيشن و جلوگيري از نوشتن اطلاعات بر روي نقاط معيوب هاردديسك (Bad Sector)، قابليت رمزگذاري بر روي اطلاعات و محدود كردن دسترسي بر اساس كاربر اشاره كرد. پارتيشنهايي كه از اين فايل سيستم استفاده ميكنند فقط در ويندوزهاي NT، 2000، XP و NET. قابل استفاده هستند. قابليت استفاده در ويندوز 98 يا ME از اين فايل هاي سيستمي وجود ندارد . (البته برنامه هاي كمكي براي اين كار وجود دارد)
4- Linux Ex2/ Ex3 دو فايل سيستم معروف لينوكس بوده كه به صورت پيش فرض در نسخههاي مختلف لينوكس استفاده مي شود.. خصوصيت بارزآن امكان داشتن پارتيشن تا اندازه 4 ترا بايت (4000 گيگابايت) و قابليت بازيابي بسيار بالاي اطلاعات است. هيچكدام از سيستمهاي عامل مايكروسافت تا به امروز امكان استفاده از پارتيشنهاي لينوكس رو در اختيار قرار نداده اند، البته نرم افزارهايي جهت اين منظور و استفاده خواندن و نوشتن موجود ميباشد كه اين نقيصه را حل كرده اند .
5- انواع ديگر: فايل سيستمها به همين تعداد محدود نميشوند و امروزه سيستم عامل هاي مختلف، مثلا Novel يا Os/2 هر كدوم فايل سيستم خاصي را براي خود در نظر گرفته كه جاي بحث آن در اين مقاله نميگنجد
انواع پارتيشنها:
به طور كلي در يك تقسيم بندي پارتيشنها به سه دسته تقسيم ميشوند:
1- Primary كه معمولا پارتيشن اصلي و اوليه محسوب ميشود . براي اينكه سيستمعاملهاي مايكروسافت (انواع Dos و Windows) توانايي اجرا (Boot) داشته باشند ميبايست حداقل يك پارتيشن از اين نوع بر روي هارد ديسك با نام Cموجود باشد. با نصب ويندوز در اين پارتيشن و يا پارتيشن هاي ديگر هارد يكسري از فايلهاي سيستمي ويندوز در پارتيشن Primary جهت اجرا شدن ويندوز ريخته ميشود. (به طور مثال در ويندوز XP فايلهاي Boot.ini, NTDETECT.COM فايلهاي سيستمي هستند كه در پارتيشن C بارگذاري ميشوند)
2- فضاي Extended يا ثانويه كه براي پارتيشنهاي Logical به كار مي روند.
3- Logical : بايد بعد از پارتيشن اصلي (Primary) براي ساخت پارتيشن هاي ديگر نياز به فضاي Extended براي ساخت Logical Partition ها داريم. معمولا پارتيشنهاي D , E و .. در هارد ديسك شما از نوع Logical هستند. نوع File System اين پارتيشنها مي تواند متفاوت از يكديگر بوده و به طور مثال از نوع Fat32 و يكي از نوع NTFS باشد
شيوه كار با Partition Magic :
مهمترين قسمتهاي برنامه بعد از نصب و اجراي آن
1- نقشه ديسك
2- صفحه كنترل
3- دكمه هاي اجرايي
1- نقشه ديسك، نماي كلي از هارد ديسك شما را نشان مي دهد، مقدار فضاي هر پارتيشن و نوع فايل هاي سيستمي (File System) در آن. اطلاعات هر پارتيشن با نگاه داشتن ماوس بر روي نمايش داده ميشود
تفاوت رنگها هر پارتيشن به معناي متفاوت بودن نوع File System ها ميباشد و اطلاعات آن در پائين برنامه موجود ميباشد . به طور مثال FAT32 با سبز و NTFS با رنگ صورتي مشخص ميباشد . مقدار فضاي اشغال شده نيز با رنگ كرم در داخل هر پارتيشن قابل تشخيص ميباشد
تغيير اندازه دادن يك پارتيشن: براي اين كار كافيست بر روي پارتيشني كه ميخواهيد تغير اندازه بدهيد. راست كليك نموده و از منوي باز شده گزينه Resize / Move رو انتخاب كنيد، از كادري كه باز شده ميتوانيد اندازه پارتيشن رو انتخاب نمائيد.
مهمترين اجزاي كادر فوق :
1- Free Space Before :نمايش ميزان فضاي خالي قبل از پارتيشن. اگه بخواهيد پارتينش رو جابجا كنيد، اين مقدار تغير نموه در غير اين صورت مقدار صفر بايد باقي خواهد ماند.
2- New Size : تغيير ميزان حجم پارتيشن. اين مقدار رو نبايد از مقدار فضاي اشغال شده هارد كوچكتر در نظر بگيريد. (قسمت مشخص شده با سبز تيره به طور مثال در FAT32)
3- Free Space After : تغيير و تائين ميزان فضايي كه ميخواهيد بعد خالي بماند
4- Cluster Size : ثابت گذاشته و تغيير ندهيد
تشكيل يك پارتيشن جديد : با داشتن يك فضاي خالي بر روي هارد ديسك كه در نقشه ديسك با رنگ خاكستري نمايش داده شده است، راست كليك كرده و گزينه Create رو انتخاب نمائيد.در كادر باز شده فوق، ميتوانيد مشخصات پارتيشن جديد را انتخاب كنيد.
مهمترين اجزاي كارد فوق :
1- Create as : مشخص كننده نوع پارتيشن جهت ساختن. (Primary يا Logical يا Extended)
2- Partition Type : تعيين كردن نوع File System
3- Label : انتخاب يك نام براي پارتيشن. (اختياري)
4- Size : تعيين نمودن اندازه پارتيشن. ( در قسمت Percent مي توان درصد اشغال فضاي هارد را توسط اين پارتيشن جديد مشخص كرد).
مثال : طريقه پارتيشن بندي يك هارد كاملا خالي 40 گيگابايتي در نرم افزار Partition Magic
1- ابتدا با راست كليك كردن بر روي نوار خاكستري و انتخاب گزينه Create و انتخاب نمودن گزينههاي فوق يك پارتيشن Primary ساخته كه حجم آن 25 درصد حجم كل هارد باشد.
تنظيمات: Create as: Primary، Partition Type: Fat32، Label:Win، Percent of allocated Space:25%) دقت نمائيد كه در هنگام ساختن پارتيشن، كافي است يكي از گزينههاي حجم درخواستي يا درصد را پر كنيم. در مثال بالا ما با انتخاب 25 درصد، در اصل يك چهارم حجم هارد را به پارتيشن اوليه اختصاص داده يم.
2- يك پارتيشن از نوع Extended ميسازيم كه كل فضاي باقيمانده هارد رو اشغال نمايد. همانطور كه قبلا توضيح داديم ،فضاي Extended ، براي نگهداري پارتيشنهاي Logical ساخته ميشوند. براي اين منظور مجدد در فضاي خالي نوار خاكستري (يك چهارم فضاي سمت چپ قبلا اختصاص به Primary براي پارتيشن C اختصاص يافته بود) راست كليك نموده و Crearte رو انتخاب نمائيد. كافيست Partition Type را بر روي Extended گذاشته و مقدار اندازه آن را 100 درصد انتخاب كنيد.
3- داخل پارتيشن Extended ساخته شده (كادر آبي آسماني) راست كليك نموده و Create را انتخاب نمائيد. با انتخاب Logical براي Create as و Fat32 براي Partition Type و تايپ كردن 10000 در كادر Size يك پارتيشن 10 گيگابايتي از نوع Fat32 تشكيل ميدهيم.
4- مرحله بالا رو مجددا انجام دهيد.
5- مرحله فوق رو مجدد تكراركنيد. با اين تفاوت كه در جاي Size عددي تايپ نكرده و در قسمت Percent مقدار 100 رو تايپ مي نمائيم. بدين صورت يك پارتيشن با ميزان فضاي باقي مانده از 2 پارتيشن قبلي تشكيل ميشود.
6- بعد از انجام شدن همه اين عمليات، كافي است براي اجرا شدن اين تغييرات بر روي دكمه Apply در قسمت سمت چپ و پايين صفحه قرار دارد كليك كنيد تا عمليات فوق بر روي هارد ديسكتان اعمال گردد. (گاهي اوقات يك پارتيشن در حال استفاده است و برنامه از شما ميپرسد كه رايانه بايد Reset گردد و عمليات را انجام دهد، كه در اينجور مواقع اگر مطمئن هستيد كه پارتيشن بندي به درستي انجام شده است، قبول كنيد تا بقيه كارها بطور خودكار انجام شود.)
توجه: در هر مرحله از كار كه به نظرتان اندازه پارتيشن يا تنظيمات مناسب نيست، با كليك كردن بر روي دكمه Undo از عمل قبلي صرف نظر و عمل جديدي انجام دهيد. دقت كنيد كه اگر يك پارتيشن جديد ساخته و حجم آن را 10 گيگابايت در نظر گرفته باشيد و بعد نظرتان تغير كند و بخواهيد سايز آن را به 12 گيگابايت تغير دهيد، نبايد آن پارتيشن را Resize كنيد، زيرا در اين صورت پارتيشن مجيك يكبار پارتيشني 10 گيگي ساخته و سپس آن را به اندازه 12 گيگابايت تغيير اندازه ميدهد.