میخک گیاهی بسیار کوچک اما با خواص درمانی فراوان است که در عین حال به عنوان یک ادویه شفابخش و خوش عطر در تهیه غذاها مورد استفاده قرار می*گیرد.

میخک معمولاً به عنوان یک ادویه آشپزخانه و در ترکیب با فلفل، دارچین و زردچوبه و سایر ادویه*ها برای تهیه پودر ادویه کاری، مورد استفاده قرار می*گیرد.

از روغن میخک نیز در تولید عطرها، صابون*ها و یا به عنوان ماده طعم دهنده در لوازم پزشکی و دندان*پزشکی استفاده می*شود.

این گیاه به علت زیبایی خاصی که دارد امروز در بیشتر نقاط دنیا به عنوان گیاه زینتی پرورش داده می*شود البته در مناطق سردسیر این گیاه در گلخانه و گرمخانه نگه داری می*شود.

در قدیم میخک ادویه ای گران قیمت بود که تنها پادشاهان و ثروتمندان می*توانستند از آن استفاده کنند.

فواید میخک

1-* تحریک دستگاه گوارش و کمک به هضم غذا و متابولیسم: در طب سنتی چین از این چاشنی برای درمان حالت تهوع و مشکلات گوارشی استفاده می*شود. میخک جریان آنزیمی را افزایش داده و در نتیجه فعالیت گوارشی را تقویت می*کند. به علاوه میخک تأثیر بی*حسی موضعی دارد و به همین دلیل برای درمان معده درد و حالت تهوع مفید است.
2- کاهش درد دندان: استفاده از میخک برای کاهش دندان درد موثر است و همچنین به کاهش عفونت*های دهانی کمک می*کند. آغشته کردن محل پوسیدگی دندان به روغن میخک در تسکین درد دندان موثر است.

میخک تقویت کننده مغز است و کسانی که حافظه ضعیف دارند باید از دم کرده میخک استفاده کنند.

اوژنول همانند بی*حس*كننده*های موضعی موجب مهار هدایت پیام*ها از گیرنده*های حس درد به طور محیطی می*شود و با مهار التهاب و تاثیر بر مسیر درد به صورت مرکزی موجب تسكین درد مزمن نیز می گردد. میخک در حدود 20 برابر قدرتمندتر از اوژنول و دیگر ترکیبات ضد درد می باشد.
3- درمان سرفه: جویدن میخک به همراه یک تکه کوچک از نمک معمولی به تولید بیشتر آب دهان کمک کرده و در نتیجه تحریک پذیری در گلو را کاهش می*دهد.
4- کاهش استرس و آرام کردن تنش*های روانی: اگر احساس می*کنید استرس دارید مقداری آب را به همراه کمی برگ ریحان، برگ نعنا و میخک بجوشانید سپس از این جوشانده برای تهیه چای سیاه استفاده کنید. این نوشیدنی را همراه با کمی عسل مصرف کنید. معجون گیاهی به دست آمده، تنش*های شما را تسکین می*دهد.
5- میخک درمان کننده*ی سرطان است و حتی از ابتلا به سرطان نیز جلوگیری می*کند.

ترکیبات شیمیایی

غنچه*های گیاه میخک پس از باز شدن یعنی قبل از این که رنگ خاکستری و ارغوانی آن تبدیل به قرمز شود، باید چیده و خشک شوند، میخک که به عنوان ادویه و دارو به کار می*رود، پودر این غنچه*ها است.

غنچه میخک دارای 16 درصد و ساقه*های درخت در حدود 5 درصد و برگ*های آن دارای 2 درصد اسانس روغنی است که از تقطیر این قسمت*ها به دست می*آید.

اسانس میخک دارای بویی قوی و طعمی سوزاننده است و این اسانس سفید رنگ است و اگر در مجاورت هوا قرار گیرد رنگ آن تیره و غلیظ می*شود.

اسانس میخک دارای اوژنول، اربوفیلین، الکل بنزیلیک، بنزوات دو متیل، فورفوول و اتیلن است.

اوژنول که ماده اصلی میخک است آرام کننده و ضد عفونی کننده است و از آن در دندان*پزشکی برای آرام کردن درد دندان استفاده می*شود.

میخک در طب سنتی

* میخک از نظر طب قدیم ایران خیلی گرم و خشک است و دارای خواص بسیاری است.

* برای رفع دندان درد و گوش درد یک قطره از اسانس میخک و یا روغن آن را روی دندان بمالید و یا در گوش بچکانید.

* میخک تقویت کننده مغز است و کسانی که حافظه ضعیف دارند باید از دم کرده میخک استفاده کنند.

* این گیاه برای رفع سردرد مفید است، ضعف اعصاب را درمان می*کند و برای رفع تنگی نفس موثر است.

* کسانی که مبتلا به بیماری وسواس هستند برای درمان آن باید میخک بخورند.

میخک جریان آنزیمی را افزایش داده و در نتیجه فعالیت گوارشی را تقویت می*کند.

به علاوه میخک تأثیر بی*حسی موضعی دارد و به همین دلیل برای درمان معده درد و حالت تهوع مفید است.

* مقوی معده و جهاز هاضمه است، کبد و کلیه را تقویت می*کند، سکسکه را برطرف می*کند.

* کسانی که قطره قطره ادرار می*کنند برای درمان آن باید چای میخک بنوشند.

* میخک اشتها آور است و بدن را تقویت می*کند.

* برای ترمیم قرنیه چشم و برطرف کردن لکه در چشم، می*توان چند قطره از محلول آبی میخک در چشم چکاند.

* میخک تب بر و برای گردش خون و قلب مفید است.

* برای درمان کمردرد، چای میخک و یا دو قطره اسانس میخک را با آب گرم و یا چایی مخلوط کنید و بنوشید.

* نوشیدن یک فنجان چای میخک بعد از غذا، گاز و درد معده را از بین می*برد.

* استفاده از میخک، گرفتگی عضله را از بین می*برد.
طرز استفاده

برای تهیه*ی چای یا دم*کرده*ی میخک، مقدار 10 گرم میخک را با یک لیتر آب جوش مخلوط و به مدت 5 دقیقه دم کنید.
مضرات

همان طور که گفته شد، میخک بسیار گرم است و بنابراین برای گرم مزاجان مناسب نیست و ممکن است باعث ناراحتی کلیه و روده*ها شود. این گونه افراد باید میخک را با صمغ عربی مخلوط کنند و سپس بخورند.