پيامدهاي سقوط دلار در حوزه خليج فارس
بحران دلار يكي از هراسانگيزترين احتمالات براي جهان اقتصاد بوده است. اگر سرمايهگذاران خارجي ناگهان دلار را كنار بگذارند و ارزش دلار سقوط كند، بازارهاي مالي آسيب خواهند ديد؛ در حالي كه سقوط ارزش دلار توانايي فدرال رزرو را در كاهش نرخ بهره محدود ميكند. اين ترس با افزايش نگرانيها درباره قيمت بالاي نفت خام بدتر شده است .
ارزش دلار در 7نوامبر به شدت سقوط كرد. اين امر در پي آن رخ داد كه مديران مياني در چين كه در واقع مسوول سياست ارزي نيستند، اظهار كردند به وسيله بازارهاي بحرانزده متوقف شدهاند.
نمايندگان پارلمان چين خواستار ذخاير ارزي متنوع بدون پولهاي كم ارزش مثل دلار شدند و مقامات ديگر گفتند وضع دلار به عنوان ذخيره ارزي، متزلزل است.
ارزش دلار در برابر پوند به 10/2 رسيد و قبل از بهبود نسبي، ركورد جديد 47/1 را در برابر يورو كسب كرد.
شاخصهايي كه به طور گسترده دادوستد شدهاند، در اثر سقوط ارزش دلار، كاهش يافتهاند.
دلار متغير، زيانهاي شركت جنرال موتورز، خطر نفت صد دلاري و اخبار در مورد صنعت، وام مسكن، وال استريت را هراسان كرده است.
در هفتم نوامبر، ميانگين شاخص صنعتي داو جونز تا 6/2درصد و شاخص اساندپي 3 تا 5 درصد كاهش داشتند. بهعلاوه اين نگرانيها، نيكلا ساركوزي در ديدار خود از واشنگتن هشدار داد، ارزش پايين دلار رقابتي بودن آمريكا را نسبت به اروپا افزايش ميدهد. او به كنگره گفت: دولت بوش بايد كاري در مورد دلار انجام دهد؛ در غير اين صورت بايد خطر «جنگ اقتصادي» را بپذيرد. پيشگويان والاستريت نميدانند آيا امكان مداخله رسمي براي تقويت دلار وجود خواهد داشت يا خير.
بحران دلار يكي از هراسانگيزترين احتمالات براي جهان اقتصاد بوده است.
اگر سرمايهگذاران خارجي ناگهان دلار را كنار بگذارند و ارزش دلار سقوط كند، بازارهاي مالي آسيب خواهند ديد؛ در حالي كه سقوط ارزش دلار توانايي فدرال رزرو را در كاهش نرخ بهره محدود ميكند. اين ترس با افزايش نگرانيها درباره قيمت بالاي نفت خام و غذا بدتر شده است.
فعلا كابوس دلار بعيد به نظر ميرسد، كاهش نرخ ارز تعجبآور و به طور نگرانكننده سريع نيست. اختلاف كسري حساب جاري و نرخ ارز بين آمريكا و ديگر اقتصادهاي بزرگ حاكي از ارزش پايينتر نرخ ارز است. فدرال رزرو در دو ماه گذشته نرخ بهره كوتاهمدت را تا 75/0درصد كاهش داده است.
با در نظر گرفتن ميزان بحران اعتبار و افزايش ترس از ركود اقتصادي، پيشبينيهاي فزايندهاي وجود دارد، در مورد اينكه بانك مركزي نرخ بهره را يك بار ديگر در جلسه كميته تعيين نرخ بهره كاهش خواهد داد، در مكانهاي ديگر بانكهاي مركزي بر عقيده خود پابرجا بودهاند و يا سختگيرانهتر عمل كردهاند. بانك رزرو استراليا در ششم نوامبر، نرخ بهره كوتاهمدت را تا 75/6درصد افزايش داد. بانك مركزي اروپا و بانك انگلستان به ترتيب نرخ بهره را در 4درصد و 75/5درصد حفظ كردند.
اگر بررسيهاي ادواري به ارزش پايينتر دلار دلالت داشته باشد، به نظر ميرسد نگرانيهاي اخير از نگرانيهاي ساختاري ناشي شده است.
سرمايهگذاران در پي نظرات مقامات چيني درمورد سقوط ارزش دلار نگران هستند كه بانكهاي مركزي در اقتصادهاي نوظهور، دلار بيمار را كنار بگذارند. حداقل در كوتاهمدت در مورد اين ترس اغراق شده است.
در سالهاي اخير سهم جهاني ذخاير ارزي به دلار كاهش يافته است؛ اما به بعيد به نظر ميرسد بانكهاي مركزي با تغيير چشمگير در ذخيره پورتفوليوي خود سقوط دلار را تسريع كنند. بسياري از پشتوانههاي بادوام دلار ضعيف به نظر ميرسند.
بسياري از كشورها كه پولشان به دلار مرتبط است، از كشورهاي عربي صادركننده نفت گرفته تا چين، با فشارهاي فزاينده روبهرو هستند.
اگر دلار سقوط كند، اين كشورها دلايل داخلي قويتري خواهند داشت كه اجازه دهند ارزش پولشان افزايش يابد.
تاكنون كاهش ارزش دلار تاثير كمي بر سياستگذاران آمريكا داشته است. نشانههاي كمي وجود دارد كه كاهش ارزش دلار فشار قيمتها را تشديد كرده است.
اگر چه تورم، اندكي بالا رفته است؛ اما به شدت افزايش نيافته است. در عوض ارزش پايين دلار به همراه رشد قوي در خارج، صادرات را افزايش داده است و به رشد درآمد و آرام كردن عدم موازنههاي خارجي كمك كرده است. كسري حساب جاري آمريكا از 7درصد در پايان سال 2005 به 5/5درصد از توليد ناخالص داخلي در فصل دوم امسال كاهش يافته است.
در ميان مقاماتي كه از «دلار قوي» حرف ميزنند، سياستگذاران آمريكايي زياد نگران دلار متزلزل نيستند؛ اما كاهش شديد ارزش دلار، داستان ديگري خواهد داشت
این مقاله در 17 دی 1386 منتشر شده است