پارتی ها وشاهان اشکانی

[SENATOR]

اشک15-فرهاد یا فرهادک
پسر فرهاد چهارم از کنیز رومی اهدایی آنتونیوس به نام موزا ، بود که سرانجام با همدستی مادرش بر تخت سلطنت نشست . بر سکه هایفرهادک نقش صورت او به همراه مادرش دیده می شود که به روایتی با هم ازدواج کردند .فرهادک در ابتدای امر سفیرانی را به نزد قیصر روم فرستاد تا برادرانش را برگردانند ، اما قیصر روم شاهی فرهادک را به رسمیت نشناخت و او را غاصب سلطنت خواند . قیصر تهدید کرد که یکی از برادران فرهادک را به تخت سلطنت بنشاند و بدینگونه روابط ایران و روم به تیرگی گرایید . در انتها فرهادک پذیرفت که در امور ارمنستان دخالتی نکند و در عوض دولت روم هم شاهی او را به رسمیت بشناسد .
از آنجا که مادر فرهادک کنیز رومی بود و همچنین به دلیل اینکه اومبادرت به کشتن پدرش کرده بود و شاید مهمتر از همه به دلیل صرف نظر کردن او از ارمنستان ، آنهم پس از آن پیروزیهای درخشان پدرش بر روم و ارمنستان ، سبب گردید که بزرگان و نجبای ایران به مخالفت با فرهادک برخیزند ، و سرانجام اورا از سلطنت خلع و کشتند . مدت حکومت فرهادک 6 سال از 2 قبل از میلاد تا 4 میلادی بوده . از مهمترین اتفاقات جهان در سالهای حکومت او ظهور حضزت عیسی میسح پیامبر خدا بود .

[SENATOR]

اشک 16-ارد دوم فردی از دودمان سلطنتی اشکانی بود . اما نسب او به طور دقیقنامشخص است . وی از ترس فرهادک به گوشه ای پناه برده و به طور گمنام می زیست و هیچ انتظار نداشت که روزی او را به سلطنت بخواهند . اما شورشیانی که فرهادک را کشتند ، او را به قدرت رسانیدند . اگر چه او با چنین شرایطی که به قدرت رسیده بود می بایست رفتاری خوب از خود نشان دهد . لیک همین که به تخت نشست . بنای سختگیری و ظلم و ستم را گذاشت . به نحوی که مردم از او متنفر شده و او را به هنگام جشن و یا شکار کشتند . مدت حکومت او 4 سال یعنی از 4 تا 8 میلادی بوده است.

[SENATOR]

اشک17-وانان
بعد از ارد دوم مغستان (مجلس امرا ومغ ها)از امپراتور روم خواست که از پسرهای فرهادکسی را روانه کند تا به تخت بنشیندوام وانان را فرستاد(رومی ها اسم او را ونونس نوشته اند)وانان چون به اخلاق رومی ها عادت کرده بود نتوانست سلطنت کند و به جای او اردوان به تخت نشست(تقریبا 16 م.)

[SENATOR]

اشک18-اردوان سوم
در ابتدا میان طایفه داهه در دهستان در سواحل دریای خزر ساکن بود و سپس به حکومت آتروپاتن و یا آذربایجان رسید . نسب او دانسته نیست ، لیک برخی مادرش را از شاهزادگان اشکانی دانسته اند . از آنجا که بزرگان اشکانی بر وُنن شوریدند ، اردوان سوم را از آذربایجان فرا خواندند و به تخت سلطنت نشاندند .
اردوان سوم نیز پس از دو جنگ با ونن سرانجام توانست بر او غالب گردد. پس از چندی روم دخالت خود را در ارمنستان آغاز کرد و آرتاکسیاس را به پادشاهی آنجا رسانید . بسیار خشمگین شده به ارمنستان رفت و پسرش ارشک را در آنجا حاکم ساخت ، اما ایبریها ارشک را در ارمنستان گرفته و کشتند ، اردوان سوم در بهار سال 36 سپاه بسیاری جمع کرد و به قصد گرفتن انتقام به ارمنستان تاخت ، اما در همان هنگام به تحریک روم شورشی در ایران علیه اودرگرفت و اردوان به زادگاهش داهه رفته و درصدد فرصتی برای حکومت دوباره ماند . از آن سو نیز روم تیرداد – برادرزاده فرهاد – را به تخت سلطنت نشانید . اما کم کم نجبا از او روی بر تافتند ، و از سوی دیگر ،اردوان سوم نیز به کمک قوم داهه توانست بر تیرداد تاخته ، تخت سلطنت را باز پس گیرد .
اردوان چون باز به قدرت رسید تمام دشمنان خود را بخشید . در زمان اوبه دلیل تعدی یهود به بابل ، مردم بابل با یهودیان دشمن شدند و جون یهودیان دیدند که نمی توانند در بابل بمانند ، کوچ کرده به سلوکیه رفتند ، یونانیان و سریانیان نیز در اتحاد با هم ، بر ضد یهود قیام کردند ، در منازعاتی که روی داد حدود 50 هزار یهودی کشته شدند و مابقی به تیسفون رفته ، از آنجا به شهرهای کوچک مهاجرت کردند . اردوان سوم در حدود 42 میلادی درگذشت . مدت حکومت او 25 سال از سال 17 میلادی تا 42 میلادی بود.

[SENATOR]

اشک19-وردان
پسر اردوان سوم بود که پس از او به قدرت رسید . وردان در آن زمان دور از دربار پارت بود اما با دعوت مجلس مهستان ، خود را به سرعت به پایتخت رسانید .
وردان موفق شد شهر یونانی نشین سلوکیه را که در زمان پدرش از ایران جدا شده بود به سال 46 میلادی به اطاعت از خود در بیاورد . پس از سرکوب شورش سلوکیه ، وردان به فکر چنگ انداختن به ارمنستان افتاد . لیک در همان هنگام خبر از شورش برادر ش – گودرز – به او رسید ، در حدود گرگان تا هرات جنگی میان دو برادر درگرفت و سرانجام گودرز شکست خورد .
اما از این پس او به دلیل اینکه شورش برادر به گمان او از جانب نجبای اشکانی بود ، بنای شقاوت و ستم را نسبت به نجبا گذاشت و نجبا نیز روزی در حین شکار ، نابودش کردند . مدت حکومت وردان 4 سال از سال 42 تا 46 میلادی بود

[SENATOR]

اشک20-گودرز
پسر اردوان سوم بود که بعد از برادرش وردان به قدرت رسید ، گودرز مدت چند روز پس از پدرش به تخت سلطنت رسید اما به سبب قساوتی که به خرج داد توسط مجلس مهستان از حکومت خلع شد ، سپس دوبار در زمان حکومت برادرش به او شورید که هر دو بار سرکوب شد . چون مجددا" به قدرت رسید ، هنوز شقاوتش با او بود و دست به کشتار در خاندانش زد و ابتدا برادرانش را بکشت ، اطفال و زنان باردار را نیز بکشت ، بزرگان نیز از او ناراضی گشته و سفیری را به روم فرستادند تا مهرداد – پسر وُنُن نوه فرهاد چهارم – را که در روم به سر می برد به ایران بفرستند تا به تخت سلطنت بنشیند ، اما در جنگی که میان مهرداد و گودرز در گرفت مهرداد دستگیر شد ، و گودرزنیز برای اینکه دیگر مهرداد نتواند مدعی سلطنت باشد گوشهای او را برید و به مناسبت این پیروزی دستور داد تا نقش او را که بر مهرداد پیروز گشته بر کتیبه ای در کوه بیستون ثبت سازند .
بنا به دو روایت گودرزدر اثر بیماری و یا در اثر یک توطئه مرد . مدت حکومت گودرز سال از سال 46 تا 51 میلادی بوده است . در جهت شرقي نقش برجسته ميتريدات دوم در بیستون بر روي همان صخره تصویرگودرز( 46-51 م ) کتيبه و نقش کنده کاري شده است .
در اين نقش پيروزي گودرزبر رقيبش مهرداد نشان داده شده است .اين نقش دو سوار مسلح به نيزه را نشان مي دهد درحالي که يکي ديگري را به زمين مي افکند . در بالاي سر گودرز فرشته اي در حال پرواز است . در دست فرشته حلقه گل پيروزي ديده مي شود غير از فرشته بالدار پيروزي که بر سر شاه پيروزمند تاج گل مي نهد و منشاء يوناني دارد . نقشهاي ديگر اين نقش برجسته کاملاً ايراني است . در پشت سرگودرزنقش يکي از نزديکانش ديده مي شود . کتيبه اي به خط يوناني قديم نام اين دو پادشاه را در برداشته است . عبارات کتيبه به نوشته ويليام جکسن چنين بوده : « مهرداد پارسي .... گودرز شاه شاهان ، پسر گيو » اما امروز تمامي کتيبه جز نام گودرز که هنوز هم به آشکارا خوانده مي شود محو شده است . نقش برجسته ذکر شده اثر ارزنده و معدودی است که از دوره اشکانيان در ايران شناخته شده است.

[SENATOR]

اشک21-وانان دوم
از آنجا که گودرز به کشتار همه برادران و اقوامش پرداخته بود ، چنین به نظر می رسد که وانان نسبت بسیار دوری با گودرز داشته است . گوتشمید او را برادر اردوان سوم دانسته است . به هر حال نجبا پس از گودرز ، وانان دوم را که والی ماد بود به سلطنت فرا خواندند . واقعه مهمی از سلطنت وی ذکر نشده و حتی مدت حکومت او دانسته نیست . احتمالا" حدود 2 سال بوده است . برخی معتقدند که وی در زمان حکومت خود بلاش را در امور مملکتی ، شریک خود ساخته بود.

[SENATOR]

اشک22-بلاش اول
پسر وانان دوم از زنی غیر عقدی بود که پس از وی به قدرت رسید . وی دو برادر به نامهای تیرداد و پاکرو داشت که پاکرو را حاکم پارت کرد و سپس خواست تا ارمنستان را برای تیرداد تصرف کند .
ارمنستان در ابتدا سر تسلیم فرو آورد ، اما چندی بعد به دلیل شیوع بیماری واگیردار مهلکی بلاش اول مجبور به عقب نشینی شد . در جنگهای زیادی که درزمان بلاش اول بین ایران و روم بر سر ارمنستان در گرفت عاقبت دو طرف توافق کردند که تیرداد – برادربلاش اول شاه ارمنستان باشد اما تاج خود را از قیصر روم بگیرد .
پس در سال 66 میلادی تیرداد به همراه خانواده اش به همراه 3000 تن از نجبا برای دریافت تاج از قیصر به ایتالیا رفت . تیرداد برطبق مراسم رومی می بایست بدون شمشیر به حضور قیصر حاضر شود . اما چون تیرداد راضی به اینکار نشد . قرار شد که با شمشیر برود اما تیغه شمشیر به غلاف آن میخکوب گردد . بدینگونه تیرداد تاج خود را از نرون گرفت و بازگشت . در سال 75 آلانها با ایبریها متحد گشته و دو برادر او را شکست دادند ،بلاشاز روم تقاضای کمک کرد اما هیچ کمکی از جانب روم نشد و اندکی بعد بلاش اول به مرگ طبیعی درگذشت .
بلاش اول برخلاف برادران و پدرانش به کشتار خاندان خود نپرداخت ، و بر عکس برادران خود را با کوشش بسیار حاکم نواحی مختلف ساخت . وی همچنین به دین زرتشت پایبند بود و امر به جمع آوری اوستا – که در زمان حمله اسکندر از میان رفته بود – داد . برای اولین بار در زمان اوست که نقش آتشکده و موبد بر روی سکه ها دیده می شود . مدت حکومت بلاش اول 27 سال از سال 51 تا 78 میلادی بود .

[SENATOR]

اشک23-پاکور
به طور دقیق مشخص نیست که پس از بلاش چه کسی به قدرت رسیده است، چنین به نظر می رسد که منازعاتی بر سر قدرت وجود داشته و چند نفر همزمان ادعای حکومت داشته اند . حتی نسبت به پاکور به طور قطع اطمینان نیست .
اما برخی او را پسر بلاش اول دانسته اند . در زمان پاکورشخصی در روم قیام نمود و خود را نرون نامید . اما بهره مند نشد و فرار کرد و به پارت گریخت . و پاکور او را به روم تحویل داد . اونسبت به توسعه تیسفون پایتخت اشکانیان کوشش کرد و آن را تزیین نمود . از آنجا که وقایع زمان پاکوراحتمالا" به علت منازعات داخلی اشکانیان به طور دقیق دانسته نیست . مدت حکومت او نیز دانسته نمی باشد ، لیک احتمال داده اند که وی حدود 30 سال از سال 78 تا سال 108 میلادی حکومت کرده است .

[SENATOR]

اشک24-خسرو
خسرو برادر پاکور بود ، اگرچه پاکور دو پسر داشت اما مجلس مهستان رای به جانشینی خسرو داد .
بار دیگر پس از 50 سال جنگ میان ایران و روم در گرفت ، و تراژان قیصر روم توانست با حیله و قدرت ارمنستان و بین النهرین را از چنگ ایرانیان خارج کند . خسرو به شیوه جنگ پارتی رو به گریز نهاد تا بتواند ارتش روم را به دنبال خود به قلب خاک ایران بکشاند و رومیها هم در راه تا خلیج فارس دست به غارت و چپاول و کشتار زدند . اما تراژان در این میانه درگذشت و خسرو با حمایت مردم که از رومیها به ستوه آمده بودند ، موفق شد تمامی بین النهرین علیا و خسرون را به تصرف خود درآورد و پارثاماسپات - شاهزاده اشکانی - با تایید آدریان- قیصر جدید روم - به حکومت ارمنستان رسید . آدریان چندی بعد با خسرو در مرز ایران روم ملاقات کرده و دختر خسرو را که در زمان تراژان به همراه تخت زرین به چنگ رومیها افتاده بود ، به او بازگردانید و وعده داد که تخت زرین را نیز به زودی پس دهد . خسرو اندکی پس از آزادی دخترش و دیدن او درگذشت . مدت حکومتش 22 سال از سال 108 تا سال 130 میلادی بوده است .