مو یکی از ضمایم پوست است که از دو قسمت تشکیل یافته است. قسمتی از آن که دیده می*شود، از سلول*های مرده به وجود آمده است و قسمت دیگر ریشه و پیاز مو نام دارد که سلول*های زنده و فعالی را داراست. ماده سازنده مو، کراتین نامیده می*شود که از تجزیه آن زغال، ئیدروژن، اکسیژن، گوگرد و ازت به دست می*آید. هر تار مو دارای پیازی است که پیوسته با رگهای خونی در تماس است و ضمن همین تماس، مواد مغذی را جذب می*کند و سلول*های مو را می*سازد. سلول*های نو جایگزین سلول*های کهنه می*شوند و آنان را به خارج از پوست می*رانند و سلول*های رانده شده با تغییراتی که می*یابند، به مو تبدیل می*شوند. به طور متوسط، یک انسان بالغ در حدود ۱۰۰ هزار تار مو بر روی سر دارد و هر تار مو بین دو تا ده سال عمر می*کند و رشد آن به طور معمول ۳۳/۰ میلی*متر در روز و یا ۱۰ تا ۱۲ سانتیمتر در سال است. ممکن است روزانه ۲۰ تا ۱۰۰ تار مو بریزد. این ارقام در نژادها، جنسیت*ها و سنین مختلف یکسان نیست. مقدار مو و میزان رشد آن در سنین مختلف، متفاوت است. نژاد و جنسیت نیز در مقدار مو و رشد آن تأثیر دارد.

سلامت مو توارث، نوع غذا، میزان رطوبت، پروتئین و چربی از نکات اساسی است که در سلامت مو نقش حیاتی دارد. بنابراین اگر پدر و مادر یا پدربزرگ و مادربزرگ*تان از موهای انبوه و سالمی برخوردارند، دلیلی ندارد که شما از آن بی*بهره باشید و اگر چنین نیست و موهای ناسالمی دارید، باید انگیزه آن را جست*وجو کنید. این انگیزه می*تواند تغذیه ناسالم باشد، اما مهم*تر از آن زندگی ماشینی است. بر طبق آمار تعداد تار مو رابطه مستقیمی با میزان تمدن و پیشرفت صنعتی هر ملتی دارد، به این شکل که هر قدر میزان پیشرفت صنعتی بیشتر باشد، میزان ریزش مو و کاهش تعداد تار مو بیشتر می*شود، تا آنجا که در کشورهای صنعتی بسیار پیشرفته میانگین تار موی افراد بالغ به حدود ۷۰هزار می*رسد. ناراحتی*های عصبی، نگرانی، دلواپسی، اندوه، کم*خوابی و یا بدخوابی نیز سلامت موها را به خطر می*اندازد و رشد آنها را متوقف می*کند. در این هنگام، موها افزون بر توقف رشد، دچار ریزش نیز می*شوند. بنابراین اگر می*خواهید موهای سالمی داشته باشید، خوب غذا بخورید و غم و غصه نخورید! دوری از اندوه و نگرانی، خوردن شیرینی، نوشابه*های گازدار، قند و شکر را به حداقل برسانید. برس*های نایلونی را کنار بگذارید، زیرا اینگونه برس*ها سبب موخوره می*شوند. به جای برس*های نایلونی، از نوع مویی آن استفاده کنید. آنتی*بیوتیک*ها اثر بدی روی موها دارند. اگر ناگزیر از خوردن اینگونه داروها هستید، روزی یک فنجان ماست در برنامه غذایی*تان بگنجانید تا به این وسیله باکتری*های مفید به بدن برسند و آنتی*بیوتیک*ها نتوانند به پوست و مو زیانی برسانند.

استفاده از پروتئین تخم*مرغ پروتئین فراوانی دارد و پروتئین یکی از مواد لازم برای رشد و سلامت موهاست. برای پروتئین رسانی به موها از این فرمول استفاده کنید: ۳ قاشق سوپخوری لانولین، ۳ قاشق سوپخوری روغن کرچک، یک*چهارم فنجان روغن زیتون، یک قاشق سوپخوری صابون مایع، ۴ قاشق سوپخوری گلیسیرین، ۲*قاشق سوپخوری زرده تخم*مرغ، یک*چهارم فنجان، آب، یک قاشق سوپخوری سرکه انگور، دو عدد تخم*مرغ. لانولین و روغن کرچک و روغن زیتون را مخلوط کنید و در ظرفی روی بخار آب به مدت ۵ دقیقه حرارت دهید. بعد صابون مایع و گلیسیرین و آب را کاملا مخلوط کنید تا غلیظ شود سپس زرده تخم*مرغ زده شده و سرکه را به آن بیفزائید. همه مواد را کاملا مخلوط کنید و در یخچال بگذارید. روز بعد، تخم*مرغ*ها را به آن اضافه کنید و مواد به دست آمده را روی سر بگذارید و به آرامی ماساژ دهید. پس از ۲۰ تا ۳۰ دقیقه بشویید. برای پروتئین*گیری، از این شیوه نیز می*توانید استفاده کنید: یک یا دو عدد تخم*مرغ، یک قاشق سوپخوری روغن کرچک یا روغن ذرت یا روغن ذرت، یک قاشق سوپخوری گلیسیرین، یک قاشق چایخوری سرکه انگور. این مواد را مخلوط کنید و پس از شامپو زدن سر، به مدت ۱۵ تا ۳۰ دقیقه روی سر بگذارید و بعد بشویید.

تغذیه موها موهای شما به هر رنگ و از هر جنس که باشد نیاز به تغذیه و مراقبت دارد. یک برنامه درست غذایی که به اندازه کافی ویتامین*های گروه B*و نیز C , A و همینطور کلسیم و آهن و مس و ید داشته باشد سبب می*شود که موها در وضع سالم و متعادلی بمانند و با مشکلی روبه*رو نشوند. از املاحی که در سالم*سازی و رشد موها موثر است، ید از اهمیت بیشتری برخوردار است و کمبود آن بیش از دیگران آسیب می*رساند. ید، برای غده تیروئید مفید می*باشد، در گردش خون سر نیز نقش اساسی دارد و اگر به اندازه لازم به بدن برسد، موها کدر، مرده و دچار ریزش می*شوند. بیماری*ها اثر فوری روی پوست و مو و ناخن و دندان دارند. به محض اینکه احساس بیماری کنید؛ آثار آن را به شکل بارزی در پوست، مو، ناخن و دندان*هایش خواهید یافت. در این هنگام پوست شادابی خود را از دست می*دهد، موها دچار ریزش می*شود، ناخن*ها می*شکند و دندان*ها فاسد می*شود. دلیل بروز این عوارض، تغذیه بد و نرسیدن مواد غذایی لازم و کافی به بدن است، زیرا به هنگام بیماری کار تغذیه به خوبی انجام نمی*شود و بدن نمی**تواند تمام مواد خوب و لازم را جذب می*کند.

درخشش موها اگر موهای تار و کدری دارید، از اکلیل کوهی استفاده کنید. این گیاه در شفاف کردن و لطافت بخشیدن به موهای تیره اعجاز می*کند.برای استفاده از این گیاه، می*توانید از روش زیر استفاده کنید: ۲ قاشق غذاخوری اکلیل کوهی، یک پیمانه آب*جوش، ۷۵ گرم روغن بادام شیرین.مواد را مخلوط کنید و پس از شست*وشوی سر، به مدت ۱۵ تا ۳۰ دقیقه روی سر بگذارید و ماساژ دهید. برای درخشش موهای بلوند، آب*لیمو ترش توصیه می*شود. هنگام آبکشی مقدار کمی آب لیمو ترش به آن بیفزائید. آبکشی با این محلول سبب می*شود که موها براق و سالم شوند. برای درخشش موهای تیره، از سرکه هم می**توانید استفاده کنید. به این شکل که مقدار کمی سرکه به آب آبکشی سر بیفزایید.برای کسانی که موهای روشن و یا بلوطی دارند، بابونه نیز موثر است، زیرا افزون بر خوش*رنگ کردن موها، آنها را زنده و خوش حالت می*کند.

ورزش و ماساژ سر بهترین راه برای سرعت بخشیدن به گردش خون سر، انجام یکی از تمرین*های یوگاست. در این تمرین، بدن بلند می*شود و بالای سر قرار می*گیرد، در نتیجه خون در پوست سر جریان سریع*تری پیدا می*کند. اما این تمرین چندان آسان نیست و نیاز به نرمش بدن و آماده*سازی دارد. تمرین بسیار ساده و در عین*حال موثر برای تسریع گردش خون در پوست سر این است که به پشت بخوابید و روی شانه**ها و آرنج*ها تکیه کنید و سر روی زمین قرار بگیرد. هنگام انجام این تمرین پاها را راست نگهدارید و زانوها را خم نکنید. ماساژ سر نیز در افزایش سرعت جریان خون نقش مهمی دارد. برای این*کار، از هر فرصتی می**توانید استفاده کنید. رنگی حرکات ماساژ را به این شکل انجام دهید: با انگشتان دو دست، سر را ماساژ دهید به شکلی که انگشتان به*طور دورانی حرکت داده شود تا زمانی که حس کنید سرتان گرم شده است و خون در زیر پوست جریان دارد.این حرکت را در همه نقاط پوست سر انجام دهید تا به این ترتیب خون در تمام قسمت*های سر به جریان بیفتد. استفاده از برس*های مناسب هم برای سرعت بخشیدن به گردش خون موثر است. برای این*کار برس را از جهات مختلف روی پوست سر بکشید تا خون را در زیر پوست به جریان بیندازد.

دوستان موهایتان را بشناسید میوه*ها، سبزی*های تازه و خام، ماهی تازه، جگر، روغن*های گیاهی مانند روغن زیتون و روغن آفتابگردان و روغن ذرت از غذاهای بسیار مفیدی هستند که به رشد و سلامت موها کمک می*کنند.

موهای خشک و مرده اگر احساس می*کنید که موهای*تان لطافت و انعطاف ندارد و زنده و براق نیست. باید رژیم غذایی*تان را تا حدودی تغییر دهید. در برنامه غذایی تازه*ای که تدارک می*بینید، غذاهایی که دارای ویتامین*های گروه B هستند بیشتر بگنجانید تا موها زنده شوند و جلوه و جلای بیشتری داشته باشند. برای شستن موهای خشک باید از یک شامپوی گیاهی بهره بگیرید و بیش از هفته*ای یک*بار موهای*تان را نشویید. پس از شامپو کردن موها، برای تقویت سر از یک زرده تخم*مرغ استفاده کنید. زرده* تخم*مرغ را به شامپویی که با آن سر را می*شویید نیز می*توانید اضافه کنید. در این صورت زرده تخم**مرغ با شامپو مخلوط می*شود و پس از آبکشی بوی آن باقی نمی*ماند. یکی از بهترین راه*های تقویت موها این است که دو عدد زرده تخم*مرغ و نصف ورقه ژلاتین ساده را در یک*چهارم لیوان آب جوش حل کنید و به مدت نیم*ساعت روی سر بگذارید و بعد بشویید. روغن کرچک و روغن نارگیل به تقویت و سالم*سازی اینگونه موها کمک می*کند. برای استفاده از این روغن*ها، بهتر است شب سر را با روغن چرب کنید و صبح با شامپو بشویید. این کار را دو بار در هفته می*توانید انجام دهید.اگر نمی*خواهید شب*ها با موهای چرب بخوابید، چند ساعت پیش از حمام، موها را با روغن کرچک یا روغن نارگیل چرب کنید و بعد با حوله مرطوب و گرم آن را بپوشانید و بعد بشویید. یکی دیگر از راههای تقویت و زیباسازی موهای خشک و مرده این است که پوست سر را با روغن زیتون گرم ماساژ دهید و بعد به مدت یک تا دو ساعت با حوله مرطوب و گرم بپوشانید و سپس بشویید.

شستن موها برای تمیز کردن موها، از شامپوی متناسب با جنس موهای*تان استفاده کنید. می**توانید به این شامپو برحسب نوع موها مقداری مواد تقویت کننده گیاهی یا حیوانی بیفزایید. اگر موهای خشک و تغذیه نشده*ای دارید، از روغن نارگیل و یا زرده تخم*مرغ استفاده کنید و به کمک این مواد، به موها مواد غذایی لازم را برسانید. اگر موهای*تان چرب است از سفیده تخم*مرغ استفاده کنید و به کمک آن چربی اضافی پوست سر را بگیرید و مواد غذایی لازم را در اختیارش بگذارید. اگر می**خواهید موهای روشن و خوشرنگی داشته باشید، از گل*بابونه یا عصاره آن استفاده کنید.اگر موهای*تان تیره است، از اکلیل کوهی برای جلوه بیشترش کمک بگیرید.

موهای چرب مرتب نگه*داشتن موهای چرب دشوارتر از موهای خشک است، اما موهای چرب را به کمک رژیم غذایی، زودتر و آسان*تر از موهای خشک می**توان به حال تعادل رساند. برس زدن مرتب، ماساژ و ورزش پوست سر به بهتر شدن وضع کمک فراوانی می*کند. اما مهم*تر از همه، حذف روغن حیوانی و غذاهای چرب و سرخ شده از برنامه غذایی است، زیرا چربی زیاد موها به دلیل چربی بیش از اندازه*ای است که غده*های پوستی ترشح می*کنند و برای کم کردن کار آنها باید از خوردن مواد چرب پرهیز کرد. ممکن است چربی موها در اثر کم*کاری غده تیروئید و ناراحتی و فشار روحی باشد. در این صورت باید به پزشک مراجعه کرد، زیرا این موردی است که باید زیرنظر پزشک درمان شود. از نظر غذایی، موهای چرب نیاز فراوانی به ویتامین*های گروه B و ید دارد. در این صورت بهتر است در برنامه غذایی روزانه، از غذاهایی که حاوی این دو ماده است بیشتر استفاده شود. ماهی، جگر، زرده تخم*مرغ به دلیل دارا بودن این مواد، در این زمینه بسیار با ارزش و کمک کننده هستند. برای کم کردن چربی سر، می*توانید از سفیده تخم*مرغ استفاده کنید، به این شکل که سفیده تخم*مرغ را خوب بزنید تا تقریباً سفت شود. بعد با مسواک آن را به پوست سر بمالید و بگذارید کاملا خشک شود. سپس برس بزنید تا سفیده تخم*مرغ*های خشک شده بریزد.

تقویت کننده*ها اگر موهای خوب و سالمی ندارید، باید از مواد تقویت کننده مو استفاده کنید. برای بهره*گیری از این مواد، ابتدا موها را با شامپو بشویید و سپس به مدت ۱۵ دقیقه تا چند ساعت تقویت* کننده مو را روی سر قرار دهید و بعد موها را بشویید. برای تقویت موها، می*توانید از روغن زیتون، روغن نارگیل، روغن بادام و یا روغن ذرت استفاده کنید. به این ترتیب که ابتدا روغن مورد نظر را گرم کنید. پوست سر و موها را با آن چرب کنید، سپس با یک ورقه کاغذ روغنی موها را بپوشانید و روی آن کلاه نایلونی بگذارید و سرانجام با حوله ضخیمی سر را بپوشانید.a