شرق: به تازگي رييس پليس فضاي توليد و تبادل اطلاعات استان اصفهان از دستگيري فردي كه با ارسال اي‌ميل‌هاي تهديد‌آميز موجب سلب آرامش يكي از شهروندان اصفهاني شده بود، خبر داده و گفته در تحقيقات اوليه مشخص شد كه متهم از طريق وي‌پي‌ان به انتشار عكس‌هاي شخصي شاكيه اقدام كرده تا هويتش را پنهان دارد اما كارشناسان پليس فتا توانسته‌اند وي را شناسايي كنند.

اين در حالي است كه خبرهاي متعددي حاكي از دستگيري مجرماني است كه با استفاده از وي‌پي‌ان و پروكسي‌ها به تهديد افراد متعددي اقدام كرده‌اند و اين سوال را براي كاربران به وجود مي‌آورد كه آيا حساب كاربري افراد به واقع شنود مي‌شود؟

توسعه دايره فناوري‌هاي نوين ارتباطي همچون فناوري اطلاعات، بسترهاي ويژه‌اي را براي ارايه خدمات الكترونيكي به ارمغان آورده و در برابر آن زمينه‌هايي را نيز براي افرادي با تفكرات و اهدافي خاص پديد آورده است. اين افراد خاص كه شايد در مجموع كل كاربران اينترنت، جامعه آماري بسيار پاييني را شامل شوند اما هميشه همين قشر كوچك باعث بيشترين مخاطرات حوزه فناوري بوده و روند تعاملات اين مسير را با كندي روبه‌رو كرده‌اند كه باز هم اين رويه صرفا از حدود ۱۵ سال پيش و همزمان با ايجاد پايگاه‌هايي با اطلاعات شخصي و تعامل‌محور رونق گرفت.

تشكل كاربران اينترنت را اگر شامل دو گروه فرض كنيم، دسته اول را مي‌توان گروه‌هايي مانند هكرهاي كلاه سفيد و دسته دوم را گروه‌هايي مانند هكرهاي كلاه‌سياه بدانيم كه گروه دوم هميشه ‌درصدد تحقق آرمان‌ها و عقايد شوم خود و در برابر آنها گروه اول هم هميشه به فكر راه چاره‌اي براي به سلامت عبور كردن از ميان تمامي موانع و تله‌هاي موجود در اين مسير هستند كه اين تقابل روزانه بين اين دو قشر به صورت گسترده ادامه دارد و هركدام براي پيشي گرفتن از ديگري دست به ابتكارات و نوآوري‌هايي در اين رويه مي‌زنند.

اينترنت در‌ رصد پليس فتا

چندي است كه اخباري را مبني بر دستگيري افراد و گروه‌هايي مي‌شنويم كه پليس فتا موفق به دستگيري آنها شده است؛ حال جاي تعجب دارد كه تمامي اين افرادي كه در نهايت توسط پليس ردگيري مي‌شوند با علم بر اينكه اين حوزه قابل رصد كردن است.

دست به اقدامات سوء عليه افراد مي‌زنند و در پاره‌اي مواقع با تهديد كاربران، از آنها باج مي‌گيرند و در نمونه‌هاي بزرگ‌تر دست به سرقت اطلاعات و حساب‌هاي شخصي مشتريان يك بانك مي‌زنند و مسلما در اين مسير تمامي تلاش خود را براي دور زدن موانع و چالش‌هايي كه روزي گريبان آنها را خواهد گرفت، به كار مي‌برند اما چرا با تمامي اين اوصاف باز هم گرفتار مي‌شوند؟ زماني بود كه گفته مي‌شد كاربراني كه‌ درصدد گم كردن رد خود در شبكه جهاني اينترنت هستند، مي‌توانند از پروكسي‌ها يا به غلط همان آنتي‌پروكسي‌ها يا وي‌پي‌ان‌ها استفاده كنند، اما اين روزها شاهد هستيم كه ماموران فتا اين افراد را نيز به دام مي‌اندازند.

پس آيا به واقع مي‌توان از شبكه‌هايي همچون اينترنت به گونه‌اي گذر كرد كه هيچ ردي نتوان از خود بر جاي گذاشت؟ در اين‌باره رييس پليس فتاي استان كرمان، با بيان اينكه به صورت 24ساعته ماموران اين پليس به رصد سايت‌ها، وبلاگ‌ها و تالارهاي گفت‌وگو مي‌پردازند، بيان مي‌كند بررسي آنها به گونه‌اي است كه حتي اگر سايتي داراي مشكلات امنيتي و قابل نفوذ باشد مراتب را به مديران آن سايت تذكر مي‌دهند.

بنا بر اظهارات سرگرد كامبيز اسماعيلي يكي از بحث‌هاي رايج در فضاي مجازي، عضويت در شبكه‌هاي اجتماعي مختلف است، از اين رو در وهله اول پيشنهاد مي‌كنيم كاربران از عضويت در اين كلوپ‌ها خودداري كنند و در صورت عضويت تمام قابليت‌ها و نكات ايمني آن را فرا گيرند.

پيش از اينها و حدود دو سال گذشته هم اسماعيل احمدي‌مقدم، فرمانده نيروي انتظامي گفته بود پيامك‌ها و اي‌ميل‌ها از جايي فرستاده مي‌شود كه كاملا در كنترل آنهاست و كاربران اينترنتي نبايد تصور كنند كه آنتي‌پروكسي (كه درست آن فيلترشكن است) جلويش را مي‌گيرد و اين تصور اشتباه را نداشته باشند كه كنترل نمي‌شوند چراكه تاكنون در رابطه با آنها نيز مدارا مي‌شده است. اين به وضوح نشان مي‌دهد كه پليس فتا قابليت نظارت بر اين حوزه و اين بخش را دارد.

اصطلاح وي‌پي‌ان كه به شبكه‌هاي خصوصي مجازي گفته مي‌شود داراي الگوريتمي هستند كه براي ارتقاي امنيت به كار گرفته مي‌شوند و در طول كانال آنها پيام‌ها رمزگذاري و رمزگشايي مي‌شوند و به همين دليل اگر كاربر واسطي در طول مسير بر اين پيام به صورت خواسته يا ناخواسته وارد شود قادر به تشخيص پيام نيست و محتويات آن لو نمي‌رود. اما اين نوع برقراري ارتباطات ايمن كه پليس فتا معتقد است مي‌تواند كاربراني را كه از آن استفاده مي‌كنند، شناسايي كند، مسير حركت و برقراري ارتباطات را تغيير مي‌دهد به نوعي كه اگر به عنوان مثال در گذشته در فضاي مجازي با وارد كردن آدرس از نقطه a به نقطه b منتقل مي‌شديم اما در وي‌پي‌ان مبدأ و مقصد همان است و تنها مسيري كه لحاظ مي‌شود متفاوت است كه اين شيوه بيشتر در راستاي دور زدن فيلترينگ مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

البته براي دور زدن فيلترينگ مسيرهاي بسيار و نرم‌افزارهاي پروكسي متعددي وجود دارند كه يكي از آنها همين وي‌پي‌ان‌ها هستند؛ اگر جنبه ايمن بودن را مد نظر قرار دهيم گواهي‌هاي سطح امنيت هم براي برخي سايت‌ها وجود دارد كه كاربران مي‌توانند پروتكل خود را با آن ايمن كنند كه به صورت https نوشته مي‌شود و اين گواهي نيز الگوريتمي را در بدنه خود دارد كه قادر است پيام‌ها را رمز‌گذاري كند.

به منظور وجود همين گواهي‌هاي سطح امنيت كه براي برخي سايت‌هاي مهم لحاظ مي‌شوند، بسياري از نرم‌افزارهاي پروكسي وجود دارند كه با الگوريتم كدگذاري خود در برخورد با آنها دچار مشكل مي‌شوند و نمي‌توانند آنها را نمايش دهند و پيامي كه براي پروكسي از سوي سايت مورد نظر ارسال مي‌شود نامعتبر است.

با وجود تمامي اين مراحل رمزگذاري و تغيير مسير برقراري ارتباطات داخل شبكه‌اي، باز هم شاهديم پليس از دستگيري برخي مجرماني خبر مي‌دهد كه از اين فضا استفاده غيرمناسب كرده‌اند و اين حكايت از سامانه‌هاي قدرتمند تشخيص رمز و كد پليس فتا دارد كه بسي جاي خوشحالي است.