programmable loginc controlle يا همان پي ال سي به معني كنترل كننده ها قابل برنامه سازي مي باشد. يعني كليه دستوات وكنترل يك پروسه به صورت نرم افزاري مي باشد بدين ترتيب كه درتابلو هاي برق صنعتي تقريبا بجاي كليه قسمتهاي فرمان پي ال سي جايگزين مي شود .
ميني پي ال سي ها حد اقل داراي هشت عدد تايمر ديجيتالي با دقت يك صدم ثانيه ميباشد كه هر تايمر را درشش نوع مختلف ميتوان انتخاب كرد و حد اكثر زمان براي هركدام 24ساعت است.
ونيز داراي هشت كانتر ديجيتالي قابل شمارش تا 9999 كه با تركيب انها بايكديگر ميتوان اين مقدار را افزايش داد مي باشد .
بنابر اين قسمت ما دريك تابلو فرمان برق صنعتي شمارنده و تايمر ها را به صورت مكانيكي يا حتي ديجيتالي نداريم بلكه اين دو دريك واحد مركزي به نام ميني پي ال سي مي باشد .
بنابر اين هم ازنظر قيمت وهم از نظر حجم تابلو تا حد بالايي مي توان صرفه جويي كرد چرا كه قيمت يك تايمر شمارنده مكانيكي خوب حداقل بين 15تا25هزار تومان ونمونه هاي ديجيتالي ان تا 60هزار تومان كه بستگي به تعداد ورودي و خروجي ومشخصات ديگر پي ال سي دارد . از طرفي ديگر وجود فلگها يا حافظه هاي باعث حذف كنتاكتورهاي كمكي وبه تبع ان حذف سيم كشي هاي اضافي درتابلو ميشود .
همچنين وجود حداقل دو ورودي انالوگ دراكثر ميني پي ال سي ها با ولتاژ تغذيه دي سي سبب كاربرد وسيعتر انها در صنعت گشته است .

كاربرد پي ال سي درصنايع مختلف
از جمله كاربرد پي ال سي مي توان به موارد زير اشاره كرد :
استفاده درصنايع روشنايي هتل ها – ويترين مغازه ها بالا بر ها (اسانسورها) نوار نقاله ها – راكتورهاي شيميايي سرد خانه ها مرغداري هاي صنعتي- دستگاههاي تراش- فرز- جوش اتوماتيك- قيچي هاي برقي- صنايع رنگ پلاستيك- خودروو...
تفاوت پي ال سي با كامپيوتر
يك كامپيوتر از واحد ورودي –خروجي –حافظه و پردازشگر مركزي تشكيل شده و يك پي ال سي نيز دقيقا ساختار كامپوتر دا دارد ولي با اين تفاوت كه در كامپوتر ورودي هل شامل ماوس- اسكنر- صفحه كليد و ....و خروجي ها شامل ما نيتور- پرينتر و... ارتباط ورودي ها خروجي ها و حافظه از طريق پزدازشگر مركزي انجام مي پذيرد ولي همين پروسه در پي ال سي به صورت عملي تر وصنعتي تر اجرا مي شود ورودي و خروجي ها بدين شرح اند :
رله
بوبين كنتاكتور
led
موتور تك فاز
شير برقي
Seven segment
و.........
ميكروسوئيچ
Start/stop شستي
سنسورهاي مختلف

كنتاكت باز يا بسته كنتاكتورها
ورودي ها خروجي
انواع ورودي ها و خروجي ها
ورودي ها و خروجي ها از نظر نوع سيگنال به دو دسته آنالوگ و ديجيتال تقسيم بندي مي شوند .
در ديجيتال ما فقط منطق 0 و1 داريم يعني در صورت فعال بودن ورودي يا خروجي منطق ما يك ودرصورت غير فعال بودن منطق يك يا صفر است در انالوگ يا قياسي سيگنال بصورت پيوسته بوده و مطابق به استاندارد زير است
10-0) V_( 20-0)MA20-4)_( MA)

درميلي امپر بهتر است از استاندارد 4 تا 20 ميلي امپر استقاده كرد چرا كه حالت صفر ان با حالتي كه امپر در ورودي يا خروجي صفر است اشتباه نشود.
ورودي و خروجي هاي انالوگ براي كنترل سرعت- فشار – دما رطوبت و مي باشند كه لازمه اين كنترل مرحله كاليبراسيون است . يعني ابتدا بايد سرعت- فشار – دما رطوبت و را به يكي از سه استاندارد قابل قبول براي پي ال سي تبديل كنيم و سپس برنامه ريزي لازم را در پي ال سي انجام دهيم ..
پس ال سي مرتبا ورودي و خروجي را چك مي كند و سنس برنامه ريزي انجام شده در ان دستور لازم را صادر ميكند.
باشد يعني سيگنال انالوگ را به ديجياال تبديل مي كند وبلاعكس A/Dاگر پي ال سي داراي ورودي.


مروري بر انواع حافظه ها
PROM
به نوعي از حافظه گفته مي شود كه كاربر مي تواند اطلاعات خود را دران ثبت كند درازاي هر بيت از اين حافظه فيوزي وجود دارد كه برنامه نويسي بوسيله سوزاندن اين فيوزها امكان پذير است از اطلاعات ثبت شده در ان اشتباه باشد اين حافظه كنار گذاشته مي شود . EPROM
در اين نوع مي توان تراشه راچندين بار برنامه ريزي كرد همه تراشه ها داراي دريچه اي هستند كه اشعه مادرا بنفش از ان به درون تابيده و محتويات ان را پاك كند .
اما زمان پاك كردن اين تراشه ممكن است 2 تا 20 رقيقه طول بكشد بعلاوه داراي مشگل ديگري نيز مي باشد چرا كه نمي توان ان را روي برد اصلي سيستم پاك كرد .
EEPROM
اين مدل نسبت به نوع قبلي چند مزيت دارد :
– پاك كردن ان الكتريكي است .
- پاك كردن اين تراشه اني است.
- بعلاوه مي توان اين حافظه بايت خاصي را انتخاب و پاك كرد .
-بر روي سيستم نيزقابل پاك كردن يا برنامه ريزي است .
EEPROM سريع
-:روش پاك كردن اين تراشه الكتريكي است و كل محتواي ان كمتراز يك ثانيه پاك ميشود پوششي .

پوششي ROM
:به نوعي حافظه گفته ميشود كه محتوايش توسط سازنده برنامه ريزي مي شود به عبارتي ديگر اين حافظه قابل برنامه ريزي توسط كاربر نيست.

RAM
: حافظه اي خواندني و نوشتني است باقطع برق كليه اطلاعات درون ان پاك ميشود و در دو نوع استاتيك و ديناميك وجود دارد .
در پي ال سي حافظه ها از نوع رم و روم پوششي هستند.
قسمتهاي مختلف حافظه در پي ال سي
PROSSES IMAGE INPUT
: منطقه اي از حافظه است كه اطلاعات ورودي ها دران قرار مي گيرد كه در هنگام شروع برنامه ورودي ها از اين قسمت خوانده مي شوند .
PROSSES IMAGE OUT PUT
: منطقه اي از حافظه است كه اطلاعاتي كه قرار است به خروجي منتقل شود اول در اين قسمت قرار مي گيرد.
FLAG WORD
:حافظه مياني كه نقش انتقال اطلاعات را بر عهده دارند كه بعدا توضيح بيشتري خواهيم داد .



اپتي كوپلر ها
براي جدا سازي واحد ورودي و خروجي از اپتي كوپلرها استفاده ميكنيم در يك بعريف كلي مزيت استفاده اپتي كوپلر ها اين است كه با بكار گرفتن دو سيم زمين درانها (يكي براي ورودي ويكي براي خروجي ) نويز يك سمت بر سمت ديگر اثري ندارد يا به عبارتي ديگر ورودي و خروجي داراي سيم زمين مشترك نيستند.

شرايط و مشخصات خروجي پي ال سي.
1) حداكثر باري را كه مي توان به يك خروجي داد.
2) حداكثر جرياني را كه مي توان به يك خروجي داد.
3) جرياني كه از مشترك مي گذرد .
4) حداكثر زمان كليد زني .
5) سرعت قطع و وصل خروجي يا فركانس قطع و وصل خروجي.
6) تعداد قطع و وصل زير بار.
7) عمر مكانيكي المانهاي خروجي.
زمان عكس العمل پي ال سي
به مدت زماني كه طول مي كشد تا پي ال سي نسبت يك تغيير عكس العمل نشان دهد.


عوامل موثر در زمان عكسال عمل plc

1) تاخيير زمان ورودي ها
2) زمان اجراي برنامه
3) تاخيير زمان خروجي ها
CYCLE TIME
: سيكل اجراي برنامه يا مدت زماني كه طول نكشد تا برنامه از ابتدا تا اتنها خوانده و اجرا شوده اگر از حد مجاز خود بالاتر رود كه خطر آفرين است و ممكن است در پروسه اشكال بوجود ايد.


مشخصات ميني پي ال سي مولر 400و 600

1) داراي 8 الا 24 ورودي كه حداقل 2 تا 4 ورودي بصورت انالوگ ميباشد .
2) داراي صفحه مانيتور در اكثر انواع ان كه ورودي ها – خروجي ها – پيغام – مسير جريان در زمان اجرا ساعت تاريخ مقادير تايمرها كانترها ياورودي هاي انالوگ و..... دران نمايش داده مي شود.
3) امكان استفاده از نزم افزار مانيتورينگ و اتصال به كامپيوتر
4) برنامه ريزي توسط نرم افزار مخصوص شركت مولر به نام
5) امكان استفاده از چهار شبكه استاندارد جهت ارتباطات بنامهاي
6) وجود زبانهاي بر نانه نويسي دياگرام نردبابي و امكان رسم مدارات فرمان و تبديل انها به زبانهاي ديگر برنا مه نويسي
7) استفاده ا زeeprom براي كپي برنامه
8) وجود 8 تايمر از دقت يك صدم صانيه تا 24 ساعت
9) وجود8 كانتر ديخيتالي ثابل شمارش از 0 تا 9999
10) وجود هشت تابع انالوگ در مدلهاي سري 400 و 600
11) وجود 16 فلاگ
12) قابليت ارتقا ورودي ها و خروجي ها
13) قابليت برنامه ريزي توسط كليد هاي تعبيه شده روي برد اصلي ان
14) قابليت شبكه شدن با انواع ديگر پي ال سي ها و...
درواقع يك كارت ورودي و خروجي است كه براي ارتقا تعداد به كار ميرود و قابليت ارتقا انها را تا 24 ورودي و 16 خروجي دازد و طريقه نصب ان يا از طريق سوكت و اوپل شدن با پي ال سي است يا بواسطه رابط كه قابليت كنترل از راه دور تا .30 متر را دارد انجام مي شود .
با دقت برنامه پي ال سي مي توان به نوع خروجي ولتاز تغذيه و ديگر مشخصات ام پي برد .
مثلا درمدل دو حرف اول مشخص كننده نوع ولتاژ و دو حرف دوم وشخص كننده نوع خروجي است.


مراحل بر نامه نويسي
1) شناخت كامل پروسه (ماشين صنعتي يا خط توليد) كه بايد تك تك مراحل كار را يك بار مرور كرد تا چيزي از قلم نيفتد
2) تعيين تعداد ورودي ها و خروجي ها و درنتيجه انتخاب نوع پي ال سي
3) رسم يك فلوچارت يا ديا گرام ازكارها ودستوراتي كه مي خواهيم در برنامه انجام دهيم
4) نوشتن دستورات حفاظتي با در نظر گرفتن كليه احتياط هاي ايمني براي حفاظت ماشين و انسان
5) نوشتن برنامه كه در مرحله پنجم بهتر ايت بر نامه ابتدا بر روي كامپيوتر نوشته شود و با استفاده از دستورات شبيه سازي برنامه تست شود و در نهايت درصورت بي عيب بودن بر ناممه به داخل پي ال سي انتقال داده شود.
فلاگ ها نقش حافظه هاي مياني را دارند و در مورد زير بكار مي روند:
1) در زمان انجام كار ماشين يا مربوطه بخواهيم نتايج را ذخيره نمود و در جاي ديگر از انها استفاده كنيم .
2) نقش كنتاكت كمكي و رله كمكي را در الكترونيك و برق صنعتي ايفا ميكند .
3) با استفاده از فلاگها مي توان زمان اجراي برنامه را نسبت به توابع پرانتزي كمتر نمود و براي خالص كردن مدار و ساده سازي يا حذف المان هان تكراري از ان استفاده ميكنند.
4) كاربرد ديگر فلاگها در فيليپ فلاپها است كه ميتوان نتيجه عملوند را به خروجي فلاگ اعمال نمود . پس بنا بر اين فلاگ به عنوان نيز مي تواند باشد كه البته اين خروجي نرم افزاري است .
تايمر و انواع ان
ها يكسري زمان سنجهاي نرم افزاري در پي ال سي ها هستند كه دقت بالا و تنوع زياد انها باعث شده جايگزين تايمر هاي مكانيكي شوند.
تايمرها در انواع زير در ميني پي ال سي وجود دارند :
ON DELAY TIMER
: به معني تاخير در وصل يعني با زدن استارت يا فعال شدن ورودي زمان گيري تايمر شروع مي شود و پس از اتمام زمان گيري خروجي تايمر فعال يا يك مي شود.
حال اكر در طول مدت زمان كيري يا قبل از اتمام زمان گيري ما صفر شود زمان گيري تايمر متوقف و صفر با غير فعال شود خروجي تايمر نيز غير فعال مي شود.
پس بنابر اين تايمر وابسته اين تايمر وابسته به ورودي خود مي باشد.
OFF DELAY TIMER
: به معني تاخير در وصل يعني با يك شدن ورودي خروجي تايمر بلافاصله فعال ميشود درضمن درتايمرهاي تاخير در قطع خروجي تايمر فير فعال نميشود بلكه زمان گيري ان اغاز ميشود .
SINGLE PULSE
:تايمري است كه در ان با يك شدن ورودي خروجي تايمر فعال و زمان گيري اغاز ميشود و بدون در نظر گرفتن وضعيت ورودي بعد از اتمام زمان خروجي صفر مي شود
در كليه تايمرها بافعال شدن ري ست تايمر غير فعال ميشود.

FLASHING PULSE
:دراين نوع تايمر با يك شدن ورودي به اندازه مقدار زماني كه ازرابطه زير به دست مي ايد خروجي تايمر صفر و سپس به همان اندازه خروجي تايمر يك ميشود.
به همين ترتيب خروجي تايمردر يك فركانس معيني كه از فرمول بدست مي ايد صفر و يك مي شود تا زمانيكه ورودي صفر شود.
Flash frequency=1/(2 set * point)
براي استفاده از تايمرها حتمي بايد تايمر رادر قسمت از برنامه فعال سپس از تييغه هاي ان استفاده كرد .
البته در پي ال سي ديگر احتياجي به گذاشتن كنتاكت بسته درمسير تايمر براي حفاظت از بوبين ان نمي باشد چون تايمر ازمدار خارج مي شود .
ياد اور مي شويم كه دقت تايمر ها از يك صدم ثانيه تا 34 ساعت ميباشد وتعداد ان 8 عدد كه هر كدام داراي 4 نوع است .

كانتر ها
كانتر ها براي شمارش بكار مي روند كه با هر پالس ورودي به ان يكي به مقدار ان اضافه مي شود
درقسمت set point مقداري را كه مي خواهيم شمارش كند تنظيم مي كنيم ياد آور مي شويم تازمانيكه مقدار شمرده شده يا پالسهاي ورودي به كانتر به اندازه مقدار داده شده درست پوينت خروجي كانتر يا شمارنده برقرار نمي شود
براي صفر كردن مقدار شمرده شده در شمارنده و غير فعال كردن ان از ري ست كه روي هر شمارنده وجود دارد استفاده مي كنيم .
حد اكثر شمارنده كانتر 9999 مي باشد كه با تركيب انها مي توان به شمارش بالاتري دست پيدا كرد .
آنالوگ ها و توابع مقايسه كننده
ولت .كليه مدلهاي ميني پي ال سي مولر داراي حداقل دو وروي انالوگ مي باشد.
كه مقدارمتغيير با زمان 0 تا 10 مستقيم را دارند .
ورودي هاي انالوگ مي توانند براي كنترل سرعت _فشار _درجه حرارت يا دما و........ به كار برده شوند .
البته ورودي هاي انالوگ ابتدا بايد كاليبره شوند يعني به استانداردهاي قابل قبول براي پي ال سي تبديل شوند و سپس مورد استفاده قرار گيرند مثلا دمارا توسط ترمو كوپل به ولتاژ تبديل كرده و وارد پي ال سي مي كنيم.

خلاصه اي از شناخت محيط نرم افزار
شركت هاي سازنده پي ال سي همراه با بسته هاي سخت افزاري خود شامل پس ال سي – پورت ها ارتباطي –كارت هاي ارتباطي و ... بسته نرم افزاري مخصوصي رانيز روانه بازار مي كند تا كاربر بتوانند به وسيله يا پي ال سي مورد نظر خود را برنامه ريزي كنند البته اكثر اين شركت از زبان هاي بر نامه نويسي مشترك استفاده مي كنند تا كاربران نيازبه تخصص زيادي براب هر نوع پي ال سي نداشته باشند شركت مولر هم همراه ميني پي ال سي هاي خود برم افزاري را بنام را ارئه كرده است كه جديد ترين مدل ان ورژن 5.5 آن است