تقویم تاریخ- 27 سپتامبر میلادی

[SENATOR]

درد سر سازي يک شاهزاده ساساني براي ميهن!

دولت ساسانيان ايران در اواخر دهه قرن سوم ميلادي دچار دردسر سازي يك شاهزاده جاه طلب به نام تيرداد پسر خسرو شده بود كه تاييد امپراتور وقت روم را براي پادشاهي خود بر ارمنستان به دست آورده بود. نرسي ساساني شاه وقت ايران براي دستگيري و محاكمه تيرداد به جرم خيانت به وطن، به ارمنستان نيرو فرستاد و تيرداد به رم فرار كرد و دولت روم را بر ضد وطن خود برانگيخت. دولت ايران که چنين ديد به دولت روم اعلان جنگ داد. سناي روم هم به نوبه خود در جلسه 27 سپتامبر سال 295 پيشنهاد جنگ با ايران را تصويب كرد. متعاقب ابلاغ اين مصوبه به دولت، ديوکلتيانوس (ديوکلتيان) امپراتور وقت روم سپاهي به فرماندهي «گالريوس» داماد خود به جنگ ايران فرستاد. اين سپاه 26 ژوئيه 297 ميلادي در نزديكي فرات (محلي ميان جنوب ترکيه و شمال سوريه امروز) از ايران شكست خورد و گالريوس به آنتيوک فرار كرد و از سوي امپراتور روم توبيخ شد و قول جبران داد. اين سومين نبرد ايران و روم در زمان سلطنت نرسي بود.
گالريوس بعدا با طرح نقشه و با يک نيروي زبده و ويژه و پس از عبور از کوهها (کوههاي جنوب ترکيه و شمال عراق امروز) خود را به اردوگاه نرسي رسانيد و در يک شبيخون همسر و فرزندان کوچک او ازجمله دخترانش را اسير کرد که نرسي براي پس گرفتنشان مجبور به دادن امتياز و امضاي قرارداد صلح شد. نرسي پس از دادن اين امتياز از عمل خود احساس پشيماني کرد، بيمار شد و به نفع پسرش هرمز ار سلطنت کناره گيري کرد.

[SENATOR]

نبرد قادسيه

مورخان اروپايي 27 سپتامبر سال 637 ميلادي و 5 سال پس از وفات پيامبر اسلام را روز نبرد قادسيه ميان سپاهيان ايران و اعراب مسلمان ذكر كرده اند كه اين نبرد به شكست نيروهاي ايران انجاميد و متعاقب آن، اعراب تيسفون را تصرف كردند و سپس به تعقيب يزدگرد سوم شاه وقت كه از تيسفون عقب نشيني كرده بود پرداختند و در دو جنگ ديگر، جلولا و نهاوند، نيز او را شكست و به خراسان فراري دادند كه در مرو ترور شد. اعراب سپس ايران را شهر به شهر به تصرف درآوردند. در پي سقوط تيسفون بود كه اعراب از جزيرةالعرب به بين النهرين (عراق) مهاجرت كردند و شهرهاي كوفه و بصره را ساختند.
(شرح جنگ قادسيه در تاريخ طبري به تفصيل آمده است)

[SENATOR]

سالروز فوت " وحشي بافقي " شاعر معروف

دائرةالمعارف شعر و شاعران (به زبان انگليسي) ، سالروز درگذشت «وحشي بافق» شاعر ايراني را در چنين روزي در سپتامبر 1583 ميلادي ذكر كرده است. اين بيت پرمعنا ازوست:

دل نيست كبوتر كه چو برخاست، نشيند ـ ازگوشه بامي كه پريديم ، پريديم

[SENATOR]

گشايش کارخانه هاي سيگارسازي دولتي ايران

مجموعه كارخانه هاي دولتي سيگار سازي، توتون چپق و تنباكو (دخانيات) پنجم مهر ماه سال 1316 (1937) در محل فعلي كه در آن زمان خارج از تهران و آن سوي دروازه قزوين بود گشايش يافت. امور دخانيات در ايران، همچنان در انحصار دولت است.
شصت و هشتمين سالگرد تاسيس كارخانه هاي دخانيات ايران (سپتامبر 2004) همزمان بود با رسيدگي يك دادگاه آمريكا به اتهام سيگار سازهاي اين كشور كه 50 سال، (از روزي كه رئيس نظام پزشكي وقت آمريكا دود سيگار را عامل بسياري از امراض خطرناك از سرطان تا بيماري هاي قلبي اعلام داشت) به مردم دروغ گفته و آنان را تشويق به دود كردن اين عامل مرگ كرده بودند. شاكي اين پرونده دادستان كل آمريكا بودكه از جانب مردم اين كشور از سيگار سازها خواستار پرداخت 280 ميليارد دلار غرامت شده بود.

[SENATOR]

روزي كه رضاشاه دوران تبعيد خود را آغاز كرد

رضا شاه در زماني كه يك سرتيپ قزاق بود با كودتاي 21 فوريه 1921 سردار سپه و بعدا وزير جنگ و نخست وزير شده بود و در 15 دسامبر 1925 با اصلاح قانون اساسي و به موجب متمم آن به شاهي رسيده بود و دودمان پهلوي را تاسيس كرده بود كه 55 سال سلطنت كردند و در سال 1979، ايران جمهوري شد. سلطنت رضاشاه تا 16 سپتامبر 1941 (25 شهريور 1320) طول كشيده بود كه در اين روز به اصرار متفقين كه ايران را اشغال نظامي كرده بودند كناره گيري كرده بود.
تبعيدگاه رضا شاه، در سال 1943 به خواهش پسرش از سران متفقين كه در تهران گرد آمده بودند، از جزيره موريشس به يوهانسبورك در آفريقاي جنوبي تغيير يافت كه 26 ژوئيه سال 1944 در همين شهر در 66 سالگي درگذشت و جسد او به قاهره انتقال يافت تا بعدا به ايران آورده و دفن شود و ....
رضاشاه در 16 مارس 1878 در آلاشت سواد كوه واقع در استان مازندران به دنيا آمده بود و از جواني، سپاهيگري را پيشه خود قرارداده بود. 27 سپتامبر سال 1941، رضا شاه يك ماه و دو روز پس از تجاوز نيروهاي انگلستان و شوروي به ايران به همراه خانواده اش در بندر عباس بركشتي انگليسي «بندرا» نشست و دوران تبعيد خود را آغاز كرد. اين كشتي 23 روز بعد در جزيره موريس (موريشس) از متعلقات انگلستان در اقيانوس هند پهلو گرفت و به رضا شاه گفته شد كه تبعيدگاه او همين جزيره است و زنداني دولت انگلستان است. به اين ترتيب، وي به همان گونه كه با كمك انگليسي ها به قدرت رسيده بود به تصميم آنان قدرت را از دست داد.

[SENATOR]

رويداد تلخ کتک زدن و کور کردن وزير دادگستري دکتر مصدق

پنجم مهر ماه 1333 روزنامه هاي تهران نوشتند كه يكي از چشمهاي عبدالعلي لطفي وزير دادگستري كابينه دكتر مصدق كه روز اول مهر ماه توسط گروهي ناشناس در خانه اش كتك زده شده بود نابينا شده است.
مهاجمان در حمله به خانه لطفي 70ساله واقع در شميران كه شهرت به درستي و ميهندوستي داشت همسر و فرزندان او را هم كتك زده بودند!. پس از انتقال لطفي به بيمارستان، پزشكان آثار ضربات متعدد چاقو و چماق و پنجه بوكس را در نقاط مختلف بدن و صورت او مشاهده كرده بودند. درباره مسببين و عاملان اين عمل، در آن زمان گزارش ديگري انتشار نيافت!. پس از انقلاب 1979، روزنامه هاي تهران در زمينه كتك خوردن لطفي گزارش هايي منتشر ساختند و نوشتند كه مضروب و كور كردن او كار همان دسته هاي داخلي بود كه در براندازي 28 مرداد دست داشته بودند.

[SENATOR]

کشف چاپخانه مخفي حزب توده در شمال تهران

پنجم مهر ماه سال 1333 فرمانداري نظامي تهران خبرنگاران روزنامه ها را براي بازديد از چاپخانه مخفي حزب توده كه چهارم مهر ماه در شميران كشف شده بود دعوت كرده بود. در كشف اين چاپخانه سروان مهدي رحيمي (سپهبد در سال 1357 و آخرين فرماندار نظامي تهران و رئيس شهرباني ايران) كمك كرده بود و از همان زمان مورد توجه قرار گرفته بود كه در دهه بعد نخست، رئيس راهنمائي و رانندگي و سپس پليس تهران شده بود.
اين چاپخانه و ماشين آلات آن که نشريات زير زميني حزب کمونيستي توده را به چا پ مي رساند بعدا به وزارت فرهنگ داده شد و به چاپخانه فرهنگ معروف گرديد.

[SENATOR]

ماجراي پرانتقاد انتشار روزنامه دولتي در ايران!

سومين تلاش نظام سابق در طول سه دهه، براي راه اندازي مجدد روزنامه دولتي ايران، پنجم مهرماه سال 1342 به حالت تعليق در آمد. نخستين تلاش در سال 1321 صورت گرفته بود؛ زيرا كه روزنامه هاي وقت زير بار انتشار بيشتر گزارشهايي را كه سازمانهاي دولتي به آنها مي دادند به دليل اين كه ارزش خبري ندارند نمي رفتند. در آن زمان، اين تلاش با مداخله مستشار آمريكايي وقت ماليه ايران پايان يافته بود كه گفته بود به جاي تحمل هزينه انتشار روزنامه دولتي، خبرهاي دولتي را با پرداخت مبلغ معيني پول، در روزنامه هاي موجود منتشر كنيد (خبر پولي = نوعي آگهي). تلاش دوم كه در سال 1327 بعمل آمده بود با اعتراض و اخطار ناشران روزنامه ها كه اگر دولت وارد كسب (حرفه) روزنامه شود اعتصاب خواهند كرد مسكوت مانده بود. تلاش سوم به دو دليل متوقف شد يكي بيم از آن بود كه مردم كه در حال روشن شدن و اطلاع از حقوق مدني خود بودند لج كنند و روزنامه دولتي را نخرند و ديگري مخالفت دادستان وقت تهران بود كه از سوي وزارت دادگستري (قوه قضايي) در جلسات مربوط شركت مي كرد.
دادستان تهران گفته بود كه اگر انگيزه، تاريخي باشد و مي خواهيد روزنامه «وقايع اتفاقيه» را زنده كنيد كه زمان انتشار آن مربوط به دوران استبداد بود و كشور داراي سه قوه حكومتي نبود و تفكيك قوا هم نشده بود. به علاوه، روزنامه رسمي موجود (كه هنوز هم در چارچوب قوه قضايي منتشر مي شود) ادامه همان «وقايع اتفاقيه» است. اگر هدف چيزي ديگر است، در صورت تخلف اين روزنامه چگونه دادستان عمومي تهران مي تواند يك موسسه دولتي را به صرف تقصير يك «فرد» ببندد و سردبير و يا نويسنده را كه كارمند دولت است، طبق چه قانوني تعقيب كند؟. توقيف روزنامه از وظايف من (دادستان عمومي) و تعقيب حقوق بگيران دولت (سردبير و نويسنده روزنامه دولتي) از وظايف ديوان كيفر است كه در اين مورد تداخل وظايف مي شود و مسئله ساز خواهد بود، لذا راه اندازي چنين روزنامه اي (روزنامه دولت) نياز به قانون عليحده دارد و انتصاب مدير و سردبير آن و هر روزنامه وابسته به يك سازمان عمومي (جز نشريات تخصصي) بايد به تصويب مجلس برسد.
با توقيف شدن روزنامه دولتي ايران از اوايل خرداد ماه 1385 (2006) به مدت چهار ماه ثابت شد که در سال 1342 (43سال پيش از آن) دادستان وقت تهران ايراد درستي گرفته بود.
به علاوه، در مذاكرات سال 1342 قرار بود كه روزنامه دولتي مورد نظر، «صبح» منتشر شود كه تيراژ روزنامه هاي صبح در ايران تا زمان راه اندازي آيندگان، با اين كه مطالب خوب وخواندني هم داشتند، به سبب برچسب دريافت كمك مالي غير مستقيم از دولت و در نتيجه اجبار داشتن به انتشار اخبار دولتي و دفاع از تصميمات دولت كه به آنها خورده بود هيچكدام از چند هزار نسخه تجاوز نمي كرد، و اين موضوع نيز يك عامل ديگر نگراني هيات راه اندازي روزنامه ارگان دولت در آن زمان شده بود.
با وجود اين، سه دهه بعد و در دهه 1370، در پي انتشار روزنامه محلي و غير سياسي همشهري از سوي شهرداري تهران!، روزنامه دولتي ايران هم انتشار يافت که هر دو در آن زمان، صرفا به دليل داشتن هيات سردبيري و تحريريه حرفه اي مركب از روزنامه نگاران قديمي و مجرب (برکنار شده از کار در دو سه سال اول پس از انقلاب) در اندک مدتي از لحاظ تيراژ به مقام اول و دوم رسيدند و همين وضعيت سبب شد كه سازمان راديو تلويزيون دولتي هم يك روزنامه راه اندازي كند و ....
به نظر کارشناسان رسانه ها (مس ميديا)، خريد روزنامه دولتي از سوي ايرانيان و انتشار روزنامه توسط دولت ايران در اين برهه از زمان، دو موضوع در خور بررسي جامعه شناسي. روانشناسي و پژوهش هستند.
برخي از اصحاب نظر گفته اند که مخاطبان ايراني با اين عمل خود (خريد روز نامه دولتي)، مانع از آن مي شوند که وطنشان روزنامه حرفه اي و مستقل (ناوابسته) خوب داشته باشد.
مسئله ديگر اين است كه روزنامه هاي دولتي در وطن ما خود را روزنامه عمومي (حرفه اي) بشمار مي آورند، يعني اعلان تجاري مي گيرند و تكفروشي دارند و با اين عمل، كاملا خود را از صورت تخصصي خارج ساخته اند (كه طبق اصول ژورناليسم حرفه اي، نشريه دولتي در هر شکل آن - اختصاصي بشمار مي آيد و نمي تواند عمومي خوانده شود) زيرا كه مطبوعات به عنوان قوه چهارم دمكراسي شناخته شده اند و با توجه به تفكيك قوا، سه قوه ديگر نمي توانند روزنامه عمومي (روزنامه اي كه داراي اعلان تجاري و تكفروشي باشد) منتشر سازند.
براي اين سئوال که چرا «شهرداري» و «دولت (قوه مجريه)» در ايران روزنامه نگار شده اند بايد پاسخ يافت و اين در حالي است که بسياري از روزنامه نگاران وطن ما سالهاست که در صف نوبت دريافت پروانه انتشار نشريه قرار دارند و يا درخواست آنان در بعضي موارد بدون ذکر دليل و حتي ارسال پاسخ کتبي رد شده است. در بسياري از کشورهاي جهان از جمله آمريکا انتشار روزنامه نياز به پروانه ندارد زيرا که آزادي مطبوعات (پرس) در قوانين اساسي تضمين شده است که جزيي از آزادي بيان است. مي دانيم که بسياري از روزنامه نگاران ايران در سال 1357 به صف انقلاب پيوستند، زيرا که يکي از شعارهاي انقلاب حذف تشريفات غير لازم براي دريافت پروانه روزنامه بود.

[SENATOR]

کنفرانس بين المجالس و آريامهر شدن شاه

پنجم مهرماه 1345 كنفرانس بين المجالس پنجاه و پنجم در تهران دركاخ سنا آغاز بکار کرد. در دومين روز برگزاري، اين نشست اعمال زور در روابط ميان كشور ها را مردود اعلام و زورگويي هاي سابق را محكوم كرد.
به موازات همين اجلاس كه در آن نمايندگان پارلمانهاي 63 كشور شركت كرده بودند، شاه ملقب به « آريا مهر » شد.
با اين لقب پر طمطراق که 12 سال بكار برده شده و تيتر روزنامه ها قرار گرفته بود، گمان نمي رفت که يک «آريامهر!»، پس از احساس خطر، جانش را بردارد و در جستجوي جاي امن وطن را ترک کند و به خارج برود - کاري که صدام حسين در سال 2003 نکرد.

[SENATOR]

بنيادگذار کمونيسم نو و تريبون مردم

فرانسوا نوئل بابوفFrancois Noel Babeuf روزنامه نگار انقلابي فرانسه 27 سپتامبر 1794 نام روزنامه خود را به «Tribun du Peupleتريبون مردم» تغيير داد و اولين شماره آن تحت اين نام پنجم كتبر (هفته بعد) انتشار يافت. عنوان قبلي اين روزنامه Journal de la Liberte de la presse«ژورنال آزادي» بود.
بابوف كه از فعالان انقلاب فرانسه و از اعضاي كميته تقسيم اراضي ميان كشاورزان بدون مزرعه بود در آخرين سرمقاله روزنامه اش، پيش از تغيير نام آن، نوشت كه انقلاب فرانسه نتوانسته به وعده خود كه تامين برابري سياسي و عدالت اقتصادي است عمل كند. مردم حق دارند كه كار داشته باشند و در رفاه و مساوات زندگي كنند.
مخالفت هاي بابوف با كميته مديريت (دولت ميانه روها) و قانون اساسي تازه (قانوني كه پس از اعدام روبسپير تدوين شده بود) به تدريج صورت گروهي و خشونت آميز به خود گرفت و هيات مديره فرانسه (دولت) وي را متهم به تحريك مردم و ايجاد كمون پاريس و توطئه مسلحانه ضد دولتي كرد، در 27 ماه مه سال 1797 به گيوتين سپرده شد و اعدام گرديد، ولي افكارش تحت عنوان «Babouvismبابويسم» باقي مانده است.
مولفان «تاريخ عقايد» بابوف را بنيادگذار كمونيسم جديد مي دانند كه ماركس عقايد وي را تكميل و تدوين كرده است. در عهد باستان،
گراچوش رومي و مزدك ايراني مروج مبتكر و مروج مسلك كمونيستي (اشتراك دارايي و منابع توليد) بودند. به دليل پيروي بابوف از عقايد گراچوسGracchus، وي را گراچوس بابوف هم نوشته اند.