محمودآباد

[B@RBOD]

محمودآباد


شهرستان محمودآباد در جنوب دریای خزر ، به عنوان یک شهر ساحلی و در دشت واقع شده است و فاصله آن تا سلسله جبال البرز حدود 46 کیلومتر است و زمینهای آن تقریباً مسطح و شیب آن بین 1% تا 5% است.
محمودآباد ، در عرض جغرافیایی 36 درجه و 38 دقیقه و طول جغرافیایی 52 درجه و 16 دقیقه میباشد و ارتفاع آن از سطح دریا 20- متر میباشد.
طول ساحل شهرستان ، حدود 30 کیلومتر است.
این شهرستان از شمال به دریای خزر ، از جنوب به شهرستان آمل ، از غرب به شهرستان نور و از شرق به شهرستان بابلسر محدود شده است.
با تهران از طریق جاده هراز 218 کیلومتر و با مرکز استان ،ساری 88 کیلومتر فاصله دارد.
همچنین این شهرستان دارای دو بخش میباشد که شامل پنج دهستان متشکل از 91 آبادی مسکونی است.
محمودآباد حدود یک بیست وهفتم از مساحت ایران را داراست و میزان رطوبت هوا بین 65% الی 75% در نوسان است و جمعیت این شهرستان حدود 100000هزار نفر میباشد.

[B@RBOD]

شهرستان محمودآباد

با 9/2 درصد جمعيت مازندران، در چند سال اخير از (شهرستان) آمل جدا شده است.

اين شهرستان داراي دو بخش مركزي و سرخ رود است و مناطق خشت سر ، اهلمرستاق و

دابوي آن از نظر باستان شناسي درخور توجه خاص است. ساحل زيباي اين منطقه يكي از

پرجاذبه ترين مناطق گردشگري است. اشتغال جمعيت غالب محمودآباد، كشاورزي و روستايي

مي باشد. در صورت بسترسازي توسعه گردشگري و تامين اراضي صنعتي آماده ، محمودآباد

به سرعت متحول مي شود. محصول كشاورزي آن زراعت برنج مي باشد.

تاریخچه محمودآباد

تا قبل از سال 1353 شهر محمودآباد به عنوان قسمتی از مرکز دهستان اهلمرستاق و هرازپی

بخش مرکزی شهرستان آمل در جغرافيای کشور قرار داشت. شهرداری محمودآباد از سال

1329 شروع به کار نمود.در آن زمان محمودآباد از 4 محله تشکيل می شد:

آهو محله، توسکا محله، سوراخ مازو و جعفرآباد

در سال 1354 نيزبخشداری در محمودآباد تاسيس گرديد و در سال 1375 با تلاش مسؤلين

وقت ، از آمل جدا گرديد و به شهرستان تبديل گشت ، که در اين تقسيمات به دو بخش مرکزی و

سرخرود تقسيم شد. محدوده شهرستان محمودآباد دارای دو بخش می باشد که شامل 5 دهستان

متشکل از 91 آبادی مسکونی میباشد:

الف- بخش مرکزی

1-دهستان اهلمرستاق جنوبی به مرکزيت آزادمون با 23 روستا و مساحت 72 کيلومتر مربع

2-دهستان اهلمرستاق شمالی به مرکزيت کلوده با 10 روستا و مساحت 5/54 کيلومتر مربع

3-دهستان هرازپی غربی به مرکزيت خط آهی با11 روستا و مساحت 22 کيلومتر مربع

ب- بخش سرخرود

1- دهستان دابوی شمالی به مرکزيت سرخرود با 22 روستا وبا مساحت 62 کيلومتر مربع

2- دهستان هرازپی شمالی به مرکزيت روستای بيشه کلا با 25 روستا و

با مساحت 64 کيلومتر مربع

پيشينه تاريخي

پيشينه تاريخی اين منطقه ، به قدمت تاريخي طبرستان و آمل بستگی دارد، چرا که اين منطقه

بخشی از منطقه امل بوده و قدمت آمل هم که در تاريخ مشخص است. آمل با قدمت چند هزار

ساله زمانی پايتخت طبرستان بود. محمودآباد، وارث و جانشين تمدن منطقه ايست که در تاريخ از

آن به نام "اهلم" (Ahlom) ياد شده است. از قرن دوم هجرت تا دوره قاجاريه و حتی پس از

آن (در دوره رضاخان) نيز اين منطقه ، پيش بندری برای آمل بوده است، منتهی در دوره

قاجاريه منطقه ای که اکنون مرکزيت شهر محمودآباد در آن است محل بندر بوده ولی قبل از آن

در کتب تاريخی از اهلم نام برده شده.

از ديگر مواردی که در مورد محمودآباد می توان به آن اشاره کرد راه آهن محمودآباد به آمل

می باشد. این راه آهن جزو اولين و قديمي –ترين راه آهن هاي احداث شده در ايران می باشد

که توسط امين الضرب ساخته شد.وی در سال 1308 هجری قمری راه آهنی از سبزه ميدان آمل

و در امتداد جاده آمل-محمودآباد به طول 21 کيلومتر به محمودآباد کشيد که انجام اين کارمدت 2

سال به طول انجاميد. از اماکن ديگر محمودآباد انبار کالايي بود که در محل فعلی مدرسه امام

خمينی قرار داشت که فعلا اثری از آن نيست.در همين مکان، برج و بارويی درست کرده بودند که

بتوانند در مقابل حملات ترکمن های دشت گرگان که از طريق ساحل به شهرها و روستاهای

ساحلی يورش ميبردند مقاومت کنند. همچنين، کارخانه برق و سد بندی برای جلوگيری از خطر

سيل نيز در اين منطقه بوجود آمد. عاقبت راه آهن و بندر محمودآباد منطقه آمل از لحاظ فرهنگی-

اجتماعی استعداد پذيرش چنين تمدنی را درآن موقعيت نداشت، همچنين مالکان منطقه ، راه آهن

را با منافع خود در تضاد می ديدند و فکر ميکردند تجارت سنتی آنان به خطر می افتد در نتيجه به

جهت متحصن شدن طيفه چاواداران آملی در تلگرافخانه آمل که بيم بيکار شدن آنها می رفت،

امين السلطان شاه را ترغيب به لغو امتياز استخراج معادن آهن نمود و راه آهن نيز بايکوت

ماند و اکنون هيچ اثري از آن همه ساختمان و آلات و ادوات باقي نيست. با ازبين رفتن خط آهن

آمل-محمودآباد، امور بندري محمودآباد از بين نرفت و تا زمان زمان رضا خان نيز ادامه

داشت.در سال 1320 به سبب برکناري رضاخان از سلطنت در ايران وبه قدرت رسيدن بلشويکها

در روسيه، مبادلات بندر محمودآباد کاهش يافت و رونق اقتصادي اين شهر دچار رکود شد.

قدمت تاريخي اهلم

از سال 132آغاز دوران خلفای بنی عباس، نام اهلم و منطقه اهلمرستاق که در کنار دريای

طبرستان واقع شده بود درتاريخ آمده است.در دوران حکومت علويان نيز از منطقه اهلم و

گذرگاههای آن بين آمل تا چالوس نام برده شده است.

سابقه تاريخي شهر

سابقه تاريخي شهر محمودآباد به سال 1268هجري شمسي در زمان ناصرالدين شاه قاجار

برميگردد.در روزنامه سفرنامه ناصرالدين شاه به مازندران نام بسياري از مناطق و محله هاي

قديمی محمودآباد آمده است.

در شرق محمودآباد رودخانه ای به نام چايرود، با خانه ها و آبادي در اطرافش وجود داشته و

ظاهرا همين منطقه به تبر آباد معروف بوده نخستين آبادی محمودآباد بوده است. محله قديمی

محمودآباد فعلی، در مسير وقفی رود تا شهرود قرار داشته که اکنون مرکز شهر ميباشد. توسکا

محله، آهومحله و سوراخ مازو سه محله جدا از هم بودند که

هسته مرکزی شهر را تشکيل می دادند.

در مورد وجه تسميه محمودآباد و اينکه از چه زمانی به اين نام مشهور شده است هيچ نوع

شاهد تاريخي و نشان دقيقي موجود نمی باشد.بنا به گزارش محققان، محمد حسن خان امين

الضرب اصفهانی که با هدف ايجاد راه آهن و ايجاد بندرگاه، اين منطقه را از مالکين تليکسری

خريده است به نام فرزند خويش ( محمود ) محمودآباد نامگذاری نمود.ولي اين نبايد به حقيقت

نزديک باشد، چرا که امين الضرب اين منطقه را حدود سال 1300 هجري قمری خريداری نموده

در حاليکه در حدود10 سال قبل از آن در کتاب روزنامه سفرمازندران مربوط به ناصرالدين شاه ،

از محمودآباد نام برده شده است.حتی در سفری که چارلز مکزل، اولين کنسول انگليس در شمال

ايران،در سال 1274هجری قمری (در حدود 160 سال پيش) از رشت به استرآباد نمود از اين

منطقه به نام محمودآباد نام برده شده است.