استفاده از تلفن همراه در جامعه كنونی و با پیشرفت علم و فن‌آوری اجتناب ناپذیراست و نگرانی ها درباره اثرات امواج تلفن همراه بر سلامت انسان با رشد بیش از حد تلفن‌های همراه بیشتر شده است. اگرچه بعضا گزارش‌های ضد و نقیضی درباره اثرات امواج تلفن همراه و میزان جدی بودن مخاطرات آن از سوی مراكز تحقیقاتی مختلف كه بعضا به سفارش شركت‌های بزرگ سازنده تلفن همراه در این زمینه تحقیق می‌كنند، منتشر می‌شود؛ ولی به زعم اغلب كارشناسان، با توجه به ماهیت و تاثیرات شناخته شده امواج الكترومغناطیسی در طول موج‌های مختلف بر سیستم‌های بیولوژیك نمی‌توان خطرات تلفن همراه و تجهیزات مربوط به آن را انكار كرد، اگر چه نتایج چنین تحقیقاتی و انتشار آن مطمئنا برای تولیدكنندگان و شركت‌های ارتباطاتی كه منظور اقتصادی دارند، چندان خوشایند نیست!
البته از طرف دیگر، نباید این واقعیت را هم فراموش كرد كه چنین خطراتی در استفاده از بسیاری از تجهیزات مثل سیستم‌های الكترونیكی و الكتریكی از تلویزیون و رایانه، اجاق‌های ماكروویو و ... با كاربری‌های روزانه گرفته تا تجهیزات پرتونگاری و پرتودرمانی و سیستم‌های رادار و دكل‌های انتقال برق هم وجود دارد كه هیچ گاه مانعی برای استفاده از آنها نبوده‌اند و مهم، برخورد علمی و آگاهانه با دستاوردهای فن‌آوری‌های جدید و به حداقل رساندن خطرات و آسیب‌های اجتناب‌ناپذیری است كه ممكن است در ورای فواید و كاربردهای هر محصول و دستاورد تكنولوژیك و فنی وجود داشته باشد.
در سال‌های اخیر به موازات گسترش روزافزون استفاده از تلفن همراه و توجه مراكز تحقیقاتی دنیا به این مقوله پژوهشگران ایرانی نیز در دانشگاه‌ها و مراكز پژوهشی مختلف، تحقیقاتی را در این حوزه آغاز كرده و از ابعاد مختلف به بررسی آسیب‌های احتمالی پرتوهای الكترومغناطیسی تلفن همراه بر بافت‌های زنده و تجهیزات الكتریكی و الكترونیكی آن انجام داده‌اند كه از جمله آنها تحقیقاتی است كه در مركز تحقیقات بیوشیمی - بیوفیزیك دانشگاه تهران به سرپرستی دكترعلی اكبر موسوی موحدی انجام شده و نتایج جالب توجهی در زمینه اثرات میدان‌های الكترومغناطیسی خصوصا امواج تلفن همراه بر سیستم‌های زیستی در پی داشته است.

اشعه الكترومغناطیسی باید در صنعت به صورت بهینه استفاده شود
دكترعلی اكبر موسوی موحدی، استاد و پژوهشگر برجسته مركز تحقیقات بیوشیمی - بیوفیزیك دانشگاه تهران(IBB) در گفت‌و‌گو با خبرنگار پژوهشی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) با بیان این‌كه پرتو‌های الكترومغناطیسی دارای استفاده‌های مثبت و منفی هستند، گفت: امواج و میدان‌های الكترومغناطیسی كه در گستره وسیعی از انرژی و فركانس‌ها با خواص متفاوت ساطع می‌شوند، نقش مثبت و منفی در زندگی جانداران و گیاهان ایفا می‌كنند. این اشعه هم در طبیعت و هم در صنعت موجود است، با این تفاوت كه وجود اشعه الكترومغناطیسی در طبیعت بهینه بوده ولی باید در صنعت به صورت بهینه استفاده شود.
معاون پژوهشی سابق دانشگاه تهران از تلفن‌های همراه به عنوان یكی از پرمصرف‌ترین تجهیزات دارای امواج الكترومغناطیس یاد كرد و گفت: نقش منفی میدان‌های الكترومغناطیسی و اثرات سوء آن بر سیستم‌های زیستی به دلیل عدم دستورالعمل معین، آموزش صحیح بهره‌برداری و استفاده بهینه از سیستم‌های ارتباطی و مخابراتی به ویژه عدم آشنایی كاربران از تداخل و تزاحم‌های استفاده همزمان تلفن همراه با وسایل دیگر مانند رایانه، میكروفر، تلویزیون، استفاده از داروهای خاص یا داشتن بیماری و ... است.

میدان الكترومغناطیسی تلفن همراه، نقش تخریبی در ارگانیسم‌ها، بافت‌ها، سلول‌ها، پروتیین‌ها و آنزیم‌ها دارد
این استاد بیوشیمی فیزیك تصریح كرد: اثر سوء میدان‌های الكترومغناطیسی به ویژه میدان تلفن همراه به صورت فزاینده نقش تخریبی در بدن، ارگانیسم‌ها، بافت‌ها، سلول‌ها و ماكروملكول‌های حیاتی مانند DNA، پروتیین‌ها و آنزیم‌ها خواهد داشت.

نباید به تلفن همراه به عنوان وسیله‌ای بی خطر نگاه كرد

تلفن همراه باید همانند مصرف دارو، محدود و با دوز مشخص استفاده شود

یك فرد تنها ساعاتی از روز را می‌تواند از تلفن همراه استفاده كند
دكتر موسوی موحدی با بیان این كه در حال حاضر سیستم‌های تلفن همراه دارای فركانس 940 مگا هرتز است كه به بیشتر بافت‌های بدن از جمله مغز و حتی گوشت و ماهیچه‌ها آسیب می‌زند، ابراز عقیده كرد كه نباید به تلفن همراه به عنوان وسیله‌ای بی خطر نگاه كرد و هر كس هر اندازه كه تمایل داشت از آن استفاده كند؛ بلكه كاربرد تلفن همراه باید همانند مصرف دارو، محدود و كنترل شده و اصلاحا دارای دوز مشخص باشد؛ به طوری كه یك فرد تنها ساعاتی از روز را می‌تواند از موبایل استفاده كند و پس از آن حق استفاده دوباره از آن را نخواهد داشت.

دوز استفاده از تلفن همراه برای مبتلایان به بیماری‌های گوناگون متفاوت است
استاد مركز تحقیقات بیوشیمی - بیوفیزیك دانشگاه تهران تصریح كرد: مساله مهم دیگری كه باید مورد توجه محققان قرار بگیرد، دوز مشخص استفاده از موبایل برای مبتلایان به بیماری‌های گوناگون است؛ مثلا، میزان استفاده از تلفن همراه در افراد دیابتی كه در برابر امواج آسیب‌پذیرتر از افراد سالم هستند باید متفاوت باشد.
دكتر موسوی موحدی در ادامه با اشاره به تحقیقات پژوهشگران مركز بیوشیمی - بیوفیزیك دانشگاه تهران در زمینه «اثرات میدان الكترو مغناطیسی تلفن همراه (940 MHz) روی هموگلوبین خون» به ایسنا گفت: در این تحقیق، امواج موبایل را به مدت 20 تا 60 دقیقه بر روی هموگلوبین عادی و بیمار تاباندیم، سپس ساختار و عملكرد مولكول هموگلوبین را كه وظیفه حیاتی حمل اكسیژن از ریه به بافت‌ها را بر عهده دارد مطالعه كردیم. یافته‌های تحقیق نشان داد اندركنش میدان الكترومغناطیسی تلفن همراه با هموگلوبین موجب تغییرات ساختاری در آن و كاهش پیوند اكسیژن با پروتیین می‌شود.
وی توضیح داد: اختلال در عملكرد هموگلوبین، موجب آزاد سازی اكسیژن بیشتر در بافت و در نهایت بروز ناهماهنگی در واكنش‌های بدن می‌شود.

پرتوهای تلفن همراه، ساختار و عملكرد هموگلوبین خون را دگرگون می‌كند
این استاد بیوشیمی فیزیك تاكید كرد: اثرات سوء تغییر ساختاری هموگلوبین خون تحت تاثیر امواج تلفن همراه تنها به آزادسازی بیش از حد اكسیژن در بافت محدود نمی‌شود، بلكه بر سایر وظایف هموگلوبین هم تاثیر منفی می‌گذارد.
دكتر موسوی موحدی با اشاره به این‌كه همین پدیده در بررسی اثرات امواج در بیماران تالاسمی هم مشاهده شد، تصریح كرد: در این مورد از نظر ساختار هموگلوبین، ساختمان سوم آن كه عامل اصلی عملكردهای این مولكول است، دچار تغییر شد.
وی خاطرنشان كرد كه به زودی این مقاله در یكی از ژورنال‌های بین‌المللی به چاپ خواهد رسید.

پرتوهای تلفن همراه موجب پارگی رشته‌های DNA می‌شود

پاره شدن رشته‌های DNA بسیاری از بیماری‌ها را به دنبال دارد
موسوی موحدی ادامه داد: البته پژوهش های دیگری توسط دیگر محققان صورت پذیرفته است و اثر اشعه الكترو مغناطیسی تلفن همراه روی ساختار پروتیین‌ها، آنزیم‌ها و DNA نشان داده كه اشعه موبایل موجب پارگی رشته‌های DNA می‌شود و به طور كلی بحث توارث و ژن را درگیر می كند.

استفاده همزمان از تلفن همراه با مایكروفر یا رایانه اثرات سوء امواج تلفن همراه را تشدید می‌كند

بدترین شكل تداخل در استفاده همزمان از موبایل و مایكروفر است
این استاد دانشگاه تهران در گفت‌و‌گو با ایسنا افزود: پاره شدن رشته‌های DNA بسیاری از بیماری‌ها را به دنبال دارد كه یكی از مهمترین آنها بیماری سرطان است كه امكان دارد این بیماری به علت درگیری DNA به نسل‌های بعدی هم منتقل شود.

استفاده از تلفن همراه در مكان‌های مسقف و شهرهای آلوده همانند تهران دوز خاصی دارد
وی در عین حال بر اثرات تداخل استفاده از تلفن همراه و وسایل دیگر مانند مایكروفر، كامپیوتر و همچنین مصرف داروهای مختلف را بسیار حائز اهمیت دانست، تصریح كرد: تداخل استفاده از تلفن همراه و وسایل یاد شده اثرات سوء امواج تلفن همراه را تشدید می‌كند.

آسیب‌های امواج تلفن همراه در شهرهای آلوده بیشتر است
دكتر موسوی موحدی با بیان این كه بدترین شكل تداخل در استفاده همزمان از تلفن همراه و مایكروفر است، تصریح كرد: از سوی دیگر شرایط استفاده از تلفن همراه در اثرات آن تعیین كننده است به عنوان مثال استفاده از تلفن همراه در مكان‌های مسقف و شهرهای آلوده همانند تهران دوز خاصی را طلب می‌كند كه امیدواریم با شروع تحقیقات بتوان دوز استفاده از موبایل برای هر فرد مانند زن، مرد، كودك و غیره مشخص كرد.

بدترین شكل مكالمه، قرار دادن تلفن هنگام كنار گوش است

قرار دادن تلفن همراه در كمر، آسیب‌های جدی به دستگاه تناسلی انسان وارد می‌كند
وی درباره محل قرار دادن تلفن همراه نیز به خبرنگار ایسنا گفت: بدترین شكل این مساله، قرار دادن تلفن كنار گوش هنگام صحبت كردن است و البته قرار دادن در كمر هم آسیب‌های جدی به دستگاه تناسلی انسان وارد می‌كند.

تلفن همراه در مواقع عدم استفاده باید بیش از یك متر با كاربر فاصله داشه باشد

صحبت با تلفن همراه باید در فضایی باز و حداكثر به مدت یك دقیقه باشد

بهترین حالت در هنگام پیاده روی گذاشتن تلفن همراه داخل كیف است
دكتر موسوی موحدی با بیان این‌كه تلفن همراه در مواقع عدم استفاده باید بیش از یك متر با كاربر فاصله داشه باشد، تصریح كرد: صحبت با تلفن همراه باید در فضایی باز و حداكثر به مدت یك دقیقه باشد. بهترین حالت در هنگام پیاده روی هم گذاشتن تلفن همراه داخل كیف و البته بهترین حالت ممكن خاموش كردن است!

باید با سرمایه‌گذاری مناسب در زمینه اثرات میدان‌های مغناطیسی روی انسان و محیط زیست تحقیق شود

وزارت ارتباطات بخشی از بودجه خود را صرف تحقیقات در زمینه اثرات تلفن همراه بر سلامتی شهروندان كند
استاد مركز تحقیقات بیوشیمی ــ بیوفیزیك دانشگاه تهران در پایان با تاكید بر این كه در صنعت باید با سرمایه‌گذاری مناسب در زمینه اثرات میدان‌های مغناطیسی روی انسان و محیط زیست تحقیق شود، ابراز امیدواری كرد كه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات هم بخشی از بودجه خود را صرف تحقیقات در زمینه اثرات تلفن همراه بر سلامتی شهروندان كرده و دوز موبایل را برای هر فرد و یا بیمار تعیین كند