لباس تیره رنگ و صندل‌های تابستانی اش چهره جدیدی را به او داده؛ تمام جزئیات صحنه و حتی زاویه عکاسی عکاس فیلم برایش مهم است و درباره…
به حرف من فکر کن
در طبقات «طبقه سوم» بیژن میرباقری پرسه می‌زنم که مهناز افشار را می‌بینم. چهره پردازی‌اش تازه تمام شده و مشغول گفت و گو با کارگردان و علی رضا قاسم خان تهیه کننده فیلم است. لباس تیره رنگ و صندل‌های تابستانی اش چهره جدیدی را به او داده؛ تمام جزئیات صحنه و حتی زاویه عکاسی عکاس فیلم برایش مهم است و درباره آن اظهار نظر می‌کند.
فرصت کوتاهی دارم که پس از پایان فیلم برداری سکانس‌هایش درباره حضورش در «طبقه سوم» بپرسم.
صدای میر باقری شنیده می‌شود که از افشار می‌خواهد برای گرفتن سکانس حضور او در حمام بیاید. اتاقی که به واسطه فضای محدود آن فقط میرباقری، افشار و پورصمدی امکان حضور در آن را دارند. قبل از شروع فیلم برداری میرباقری تمریناتی را با مهناز افشار انجام می‌دهد.
افشار: بهت برخورد؟ برای زندگی خودت رویا ساخته بودی؟
تمرین اول گرفته می‌شود، ناصر شکوهی‌نیا که وسایل ضبط صدایش را در وسط حال خانه گذاشته است، در گوشی‌اش می‌گوید: خانم افشار میکروفن صدا درست است. با اشاره مهناز افشار به درست بودن وضعیت میکروفن، فیلم برداری در دو برداشت گرفته می‌شود و میرباقری اعلام رضایت می‌کند. گروه در لوکیشن حمام کار را پیگیری می‌کنند.
افشار: بگرد شاید کلید را پیدا کنی! وقتی که پیدا نکردی به حرف من فکر کن! میرباقری بعد از گرفتن این پلان از حمام بیرون می‌آید و در گوشی صدا بردار به صدای گرفته شده با دقت گوش می‌دهد و از افشار می‌خواهد برای پلان بعدی آماده شود.
افشار: طوری رفتارمی‌کنی که انگار از عاقبت کارت بی خبری؟
افشار: دست بردار! تو نمی‌خواهی که آدم فروش باشی؟ برای من اولش سخت بود. فکرش هم من را آزار می‌داد. اما حالا به سرخت بودن خودم می‌خندم.
مهناز افشار بعد از پایان فیلم برداری این سکانس‌ها اشاره ای می‌کند که برای گفت و گو آماده است.
احساس می‌کنم در بازیگری تغییر روش داده اید؟
تغییر روش نداده ام. طی شدن مسیر و راه بازیگری ام چنین شرایطی را به وجود آورده است. درست و غلط و نتیجه این تغییر مسیر هم در آینده مشخص خواهد شد. البته همچنان علاقه دارم در سینمایی کار کنم که مردم به دیدنش بیایند. سینما جدای از مخاطب نیست. الان بعد از گذشت یک دهه از دوران بازیگری ام ترجیح می‌دهم در فیلم‌هایی حضور پیدا کنم که روح من را خوشحال می‌کند و «طبقه سوم» ‌چنین ویژگی‌هایی را دارد. ۹ ماهی بود که فیلمی را برای بازی انتخاب نکرده بودم.
گفتید ۹ ماه است که فیلمی بازی نکرده اید. چرا؟ آیا پیشنهاد قابل توجهی نداشته اید؟
پیشنهادات زیادی وجود داشت اما اغلب این پیشنهادات برای مهناز افشاری که فیلم‌های زیادی را بازی کرده بود خیلی جلب توجه کننده نبود. در این ۹ ماه تنها قصه ای که واقعا با آن ارتباط کامل برقرار کردم همین فیلم نامه و داستان «‌طبقه سوم»‌ بود. ویژگی این فیلم نامه در وهله اول متفاوت بودن شخصیتم در این فیلم نامه است که تا به حال آن را تجربه نکرده بودم. مساله مهم دیگر کارنامه کاری میرباقری و نوع سبک کاری خاص او به عنوان کارگردان بسیار حائز اهمیت بود. همکاری با گروهی کاملا حرفه ای و کاربلد باعث شد سکوت ۹ ماهه ام شکسته شود.
حضورتان در «طبقه سوم» چه میزان توانایی‌های پنهان شما در بازیگری را به نمایش می‌گذارد؟
هیچ ادعایی در عرصه بازیگری نداشته ام و حرفه بازیگری برایم مقدس است و احساس می‌کنم به عنوان بازیگر رسالتی دارم که باید آن را انجام بدهم و مسیرم را با تلاش و پشتکار طی کنم. همان قدری که بیژن میرباقری ریسک کرد و من را برای حضور در این فیلم انتخاب کرد. حضور من هم تابع چنین تصمیم ریسک آمیزی بود و امیدوارم نتیجه و بر‌آیند مثبتی داشته باشد.
ظاهرا نقش شما (شخصیت زن صاحبخانه) در «‌طبقه سوم» خاکستری است.
این شخصیت خاکستری نیست و معتقدم اصلا این کاراکتر رنگ ندارد. یک نوع حالت عجیبی برایم دارد که نمی‌دانم با چه مساله و ویژگی مواجه هستم. کلیت قصه و شخصیت خودم و سایر شخصیت‌های «طبقه سوم»‌ همه دارای ایهام هستند و باید منتظر باشیم فیلم آماده نمایش شود. مردم و منتقدان فیلم را ببینند و اظهار نظر کنند.
این ایهام در کاراکتر که می‌گویید در بازیگری شما تاثیر منفی نمی‌گذارد؟
اصلا بدین گونه نیست که این شخصیت بدون شناسنامه و ناشناخته باشد. اتفاقا با شخصیتی موجه رو به رو هستیم و حتی در اواسط فیلم با ویژگی‌های او مواجه می‌شویم. ایهام در مورد تجربه نکردن ایفای این نوع شخصیت‌ها برایم وجود دارد. در کارنامه کاری ام نقش‌های متفاوتی بازی کرده ام، نقش آدم شلوغ، آدم روانی، آدم پرحرف و خاله زنک، آدم روشنفکر، زن عادی و… که هیچ کدام شبیه یکدیگر نیست. زن فیلم «‌چه کسی امیر را کشت»‌ با زن مدرن و امروزی «آتش بس»‌ از پایه و اساس تفاوت دارد. در مورد کیفیت این نوع فیلم‌ها اظهار نظر نمی‌کنم. امیدوارم با تلاش و کوششم و به پشتوانه تجربه‌های قبلی دوران بازیگری‌ام به اضافه هدایت هوشمندانه میرباقری این نقش روی پرده نقره ای به صورت شایسته ای مجال بروز و ظهور پیدا کند.
شما بازیگری هستید که همواره مورد توجه مخاطب بوده اید. اگر پس از اکران این فیلم مخاطبان و منتقدان مهناز افشار را در این قالب جدید نپذیرند، باز هم این مسیر را ادامه می‌دهید؟
طبیعی است هر مخاطبی سلیقه و ذائقه خاص خودش را دارد و عده ای فیلمی را دوست دارند و عده دیگر علاقه ای به آن پیدا نمی‌کنند. البته اگر این عدم استقبال جنبه تکنیکی داشته باشد، جای بحث پیش می‌آید که می‌توان بازی ام را مورد نقد و آسیب شناسی قرار بدهم و و اگر بگویند به این دلیل مهناز افشار بد بازی کرده و دلیل درست باشد هیچ اشکالی وجود ندارد و تلاش می‌کنم اشتباهات و ایرادات بازیگری ام را رفع و بازی بهتری ارائه دهم.
کاراکتر شما در «طبقه سوم» ما به ازای بیرونی دارد؟
آدم‌های زیادی با چنین ویژگی‌هایی وجود دارند. این نوع آدم‌ها همیشه به دلیل ویژگی‌هایی که دارند در جامعه پنهان بوده اند و حالا آن‌ها را می‌بینیم، به هر حال این شخصیت سن و سالش از سن و سال خودم بیشتر است و با شخصیتی پخته و آرام‌تر از خودم و سایر نقش‌های دیگرم مواجه هستم. اغلب صحنه‌های فیلم برداری شده در شب است و به صورت پیوسته ای در این یک ماه شب‌ها را تا صبح کار کردیم و امید وارم این زحمات در ادامه و در هنگام نمایش فیلم دیده شود.
به نظرتان فیلم‌هایی مانند «‌طبقه سوم» ‌که کاراکتر‌های محدودی دارند می‌توانند محل مناسبی برای نشان دادن توان بازیگری باشند؟
قطعا این گونه است و کار بازیگر را سخت تر می‌کند و در مقطع فعلی تمایلی به حضور در فیلم‌های شلوغ با شخصیت‌های زیاد ندارم. نمونه موفق فیلم‌های کم شخصیت «شب یلدا» ‌ساخته کیومرث پوراحمد بود که علاقه ویژه ای به این فیلم دارم و در این نوع فیلم‌ها عمده تمرکز و موفقیت فیلم بر عهده بازیگرانش است.
قبلا بار‌ها پیش آمده که سوپراستار‌ها درمقاطعی از سوی سینمای تجاری به سمت سینمای هنری رفته اند و برعکس این قضیه هم اتفاق افتاده است. نظر شما درمورد این تغییر مسیر در بازیگری چیست؟
علاقه ای به جدا کردن این دو بحث از یکدیگر ندارم. البته قبول دارم بازیگری هستم که چند تایی فیلم غیر قابل دفاع در کارنامه بازیگری ام دارم،‌ اما به هر حال برای بازی در این نقش‌ها هم زحمت کشیدم و برایم ارزشمند هستند و پله ای بوده اند برای پیشرفت و برداشتن گام‌های رو به جلو در عرصه بازیگری. البته تغییر مسیر بازیگران سوپراستار در فیلم‌های هنری به سوی آثار تجاری از نظر من هیچ اشکالی ندارد. به هر حال این بازیگران دارای جایگاه تثبیت شده‌ای هستند و اگر در فیلمی که حضور پیدا می‌کنند قابل دفاع باشد هیچ نوع لطمه و آسیبی نمی‌بینند. فیلمی را باید برای بازی انتخاب کرد که سوای هنر و یا تجاری بودنش حرفی برای گفتتن به مخاطب و منتقدان داشته باشد. مردم وقتی به دیدن فیلمی می‌روند باید آن را بفهمند. قرار نیست تمام تولیدات سینمایی مناسب قشر تحصیلکرده و روشنفکر جامعه ما باشد. مردم عام و کوچه و بازار هم باید فیلم مناسب برای دیدن در اختیار داشته باشند. به هر حال من مسیر خودم را طی می‌کنم، فیلم بعدی ام یک فیلم کاملا تجاری است که امیدوارم مردم از آن استقبال کنند.
خیلی از بازیگران سینما علاقه دارند بازیگری در عرصه تئاتر را هم تجربه کنند. ظاهرا شما هم به این حیطه علاقه مندید.
علاقه زیادی دارم و اگر تا به حال وارد عرصه بازیگری تئاتر نشدم به این دلیل بود که تصمیم داشتم با شناخت و توان کافی وارد این عرصه بشوم. البته کلاس‌های بازیگری استاد سمندریان را گذرانده ام و حتی یک تجربه به صحنه نیامده با مهسا مهجور به عنوان کارگردان را در کارنامه کاری ام دارم. هر چند که اعتقاد دارم مدیوم بازیگری در تئاتر و سینما با یکدیگر متفاوت است، اما لازمه بازیگری حضور در صحنه تئاتر است اما هنوز احساس می‌کنم اعتماد به نفس و توانایی که روی صحنه قرار بگیرم را ندارم. اما در آینده نزدیک چنین اتفاقی رخ خواهد داد.