توضیح روش:
وازکتومی بدون تیغ جراحی یک روش دایمی پیشگیری از بارداری برای آقایان است. این روش با یک عمل جراحی سرپایی و بی حسی موضعی ومعمولا کوتاه تر از 20 دقیقه انجام می گیرد. طی این عمل لوله های اسپرم بر ، از طریق ایجاد یک سوراخ کوچک بر روی کیسه بیضه ها بسته می شوند.
مکانیسم عمل:
بسته شدن لوله های اسپرم بر از ورود اسپرم ها به مایع منی جلوگیری می نماید. در این حالت مایع منی فرد بدون اسپرم بوده و لقاح صورت نخواهد گرفت.
بستن لوله های اسپرم بر ( وازکتومی بدون تیغ جراحی nsv )
اثر بخشی:
یکی از اثر بخش ترین روش های پیشگیری از بارداری است. با پیگیری های بعد از عمل و انجام دو نوبت آزمایش آنالیز اسپرم پس از عمل جراحی که نبودن اسپرم در مایع منی را تایید کند، میزان موفقیت نزدیک به 100% است.
مزیت ها:
* اثر بخشی بالا
* دایمی بودن
* تداخل نداشتن با فعالیت جنسی
* عدم نیاز به یاد آوری و مراجعه های مکرر
* نداشتن اثر منفی بر قدرت مردانگی ، میل جنسی و صفت های ثانویه مردانه ( ریش - سبیل و صدای مردانه )
* عارضه نداشتن برای سلامتی استفاده کننده از روش دراز مدت
* تاثیر نداشتن بر حجم و ظاهر مایع منی و کیفیت تماس جنسی
* افزایش لذت جنسی بدلیل از بین رفتن نگرانی حاملگی ناخواسته
* اثر بخشی بیشتر، نیاز کمتر به مراقبت های قبل و پس از عمل ، احتمال بیشتر در موفقیت عمل بازگشت، زمان کوتاه تر عمل جراحی، امکان کسب اطمینان از موفقیت عمل و عارضه های کمتری در مقایسه با بستن لوله های رحمی
* چاق نشدن فرد پس از عمل
عوارض شایع و چگونگی برخورد با آنها:
وازکتومی عارضه دراز مدت قابل توجه و سیستمیک نداشته و عارضه های احتمالی محدود به محل عمل می باشد. این عارضه ها شامل درد، سوزش و کبودی مختصر ناحیه عمل بوده که عموما بعد از حداکثر یک هفته برطرف می شوند.
عوارض غیر شایع و چگونگی برخورد با آنها:
1- هماتوم
2- عفونت پوست ناحیه عمل و یا اپیدیدمواتورکیت عفونی
3- اپیدیدیمیت احتقانی و درد مزمن بیضه ها
در صورت بروز هر یک از عارضه های غیر شایع یاد شده ، متقاضی باید به مرکز ( مراکز ) ارائه خدمت وازکتومی مراجعه کند.
موارد منع استفاده مطلق:
باید توجه داشت هیچگونه منع مطلقی در انجام وازکتومی وجود ندارد، اما در برخی شرایط وازکتومی باید با « احتیاط » ، « تاخیر » و یا « ارجاع » به یک مرکز مجهز انجام گیرد. این موارد به شرح ذیل می باشند:
موارد احتیاط :
مواردی هستند که خدمت وازکتومی برای متقاضی با احتیاط انجام می شود. این موارد عبارت هستند از:
* آسیب اسکروتوم و یا سابقه عمل جراحی آن
* واریکوسل و هیدروسل بزرگ
* عدم نزول بیضه یک طرفه ( وازکتومی در سمت نزول یافته انجام گرفته و اگر 3 ماه بعد از عمل در مایع منی اسپرم وجود داشته باشد وازکتومی سمت مقابل نیز باید انجام گیرد. )
* دیابت
موارد تاخیر:
مواردی هستند که وازکتومی با تاخیر ( به منظور رفع مشکل و درمان در صورت لزوم ) انجام می شود. این موارد عبارت هستند از:
* بیماری مقاربتی فعال
* التهاب سرآلت ، لوله های اسپرم بر و یا بیضه ها
* عفونت پوست اسکروتوم
* عفونت حاد سیستمیک و یا گاستروآنتریت شدید
* فیلاریازیس و الفانتیازیس
* اپیدیدیمیت و یا اورکیت
موارد ارجاع:
مواردی هستند که متقاضی باید برای انجام وازکتومی به بیمارستان ارجاع می شود. این موارد عبارت هستند از:
* فتق کشاله ران
* عدم نزول بیضه دو طرفه
* اختلالات انعقادی
* ایدز
* وجود توده در کیسه بیضه ها
* سابقه حساسیت به لیدوکایین
بستن لوله های اسپرم بر ( وازکتومی بدون تیغ جراحی nsv )
تکنیک عمل وازکتومی بدون تیغ جراحی:
وازکتومی بدون تیغ جراحی توسط دو پنس خاص به نام های پنس شکافنده ( Dissecting forceps ) و پنس گرد ( Ringed clamp ) قیچی راست کوچک و پنس هموستات انجام می گیرد . با تزریق 5/0cc لیدوکایین 1% یا 2% بدون آدرنالین در زیر پوست و 5/2cc از آن در هر طرف اسکروتوم، پوست و وازدفران های چپ و راست بی حس می شوند. هر کدام از وازدفران ها از محل سوراخ ایجاد شده روی اسکروتوم خارج و در دو نقطه به فاصله 1 سانتی متر با نخ سیلک گره زده شده و فاصله ای از وازد فران که بین دو گره قرار گرفته است، چیده می شود.
آزمایش ها و معاینه های لازم :
معمولا قبل از انجام وازکتومی نیاز به درخواست هیچگونه آزمایشی نمی باشد. در گرفتن شرح حال، سابقه پزشکی متقاضی بررسی شده و معاینه فیزیکی عمومی با توجه ویژه به دستگاه ژنیتال انجام شود.
دستورهای پس از عمل:
* استراحت به مدت یک روز
* آب نزدن به محل عمل تا دو روز
* نداشتن تماس جنسی تا 4 روز
* پوشیدن شورت تنگ و یا بیضه بند و انجام ندادن کار سنگین تا یک هفته
هشدارها و چگونگی برخورد با آنها:
مواردی هستند که فرد وازکتومی شده در صورت رویارویی با آنها، باید فورا به مرکز یا مراکز انجام دهنده وازکتومی مراجعه نماید.
1- تب بیش از 38 درجه تا 4 هفته ، به ویژه در هفته اول
2- درد شدید ناحیه عمل که به مسکن های معمولی پاسخ ندهد
3- خروج خون و چرک از محل زخم
4- تورم بیش از حد اسکروتوم
موارد قابل توجه در پیگیری ها و مراجعه های بعدی:
* بهتر است فرد وازکتومی شده یک هفته پس از عمل برای معاینه محل عمل به پزشک ارائه دهنده خدمت مراجعه نماید.
* فرد وازکتومی شده باید سه ماه بعد از عمل از نظر آزواسپرمی ( نبودن اسپرم در مایع منی ) آزمایش شود. لازم است در این مدت و تا اخذ نتیجه آزمایش، یک روش مطمئن جلوگیری از بارداری ( مانند کاندوم ) مورد استفاده قرار گیرد. برای پیگیری و اطمینان از موفقیت کامل عمل ، انجام اسپرم آنالیز بعدی با فاصله زمانی یک ماه از آزمایش اول ( چهارم ماه پس از عمل ) خواهد بود.
برگشت پذیری وازکتومی بدون تیغ جراحی:
وازکتومی بدون تیغ جراحی یک روش دائمی پیشگیری از حاملگی بوده و متقاضیانی که خواهان فرزند دیگری هستند به هیچ عنوان نباید از این روش استفاده نمایند. در موارد نادری که ممکن است متقاضی پس از وازکتومی خواهان انجام عمل Reversal Vasectomyl گردد.
Reversal Vasectomy ( عمل جراحی برگشت وازکتومی ) یک عمل جراحی است که با استفاده از میکروسکوپ و یا لوپ انجام شده و طی آن دو انتهای بریده شده وازدفران به یکدیگر پیوند زده می شوند. میزان موفقیت عمل برگشت بین 60 تا 80 درصد و ظهور اسپرم در مایع منی پس از عمل برگشت، تا بیش از 95% گزارش گردیده است.