استان همدان در غرب ايران و بين مدارهاي 33 درجه و 59 دقيقه تا 35 درجه و 48 دقيقه عرض شمالي و 47 درجه وو 34 دقيقه تا 49 درجه و 36 دقيقه طول شرقي از نصف النهار مبدا قرار دارد.
استان همدان از شمال به استانهاي زنجان و قزوين ، از جنوب به استان لرستان ، از شرق به استان مرکزي و از غرب به استان کرمانشاه و قسمتي از استان کردستان محدود است.گستردگي اين استان حدود 19493 کيلومتر مربع و حدود 1/2 درصد وسعت کشور است.


نام همدان يرگرفته از عبارت هگمتانه پارسي باستان است که در کتيبه بيستون توسط داريوش هخامنشي ضبط شده است.اين نام در زبان يوناني اکباتان ذکر شده است.هگمتانه از دو واژه "هنگ" و "متانا" تشکيل شده و به معني محل اجتماع است.
اين دو واژه در تورات "اخمثا" مرکب از هاخاي زندي و ثاناي پالي آمده که شعبه اي از زبان سانسکريت است و ثانا به معني ستان فارسي يا محل و مکان است و اخمثا را به شهر دوستي ترجمه کرده اند.
براساس نتايج سرشماري عموعي نفوس مسکن سال 1375 کل جمعيت استان 1677957 نفر است.همدان مرکز استان از گذشته هاي دور مهد پرورش بزرگان و عالماني چون باباطاهر ، عين القضات همداني ، ابوعلي سينا و ... بوده است.بر اساس آخرين تقسيمات کشوري استان همدان شامل 8 شهرستان به نامهاي اسدآباد ، بهار ، تويسرکان ، رزن ، کبودر آهنگ ، ملاير ، نهاوند و همدان است.
آب و هواي استان در نتيجه وجود کوههاي مرتفع ، رودخانه ها و چشمه سارهاي فراوان و پر آب و پستي بلندي هاي زياد،متغير است.بدين ترتيب که هواي دره هاي شمالي الوند ، سرد و هواي دره هاي بخش مرکزي ملايم مي شود.زمستان هاي اين استان سرد و پر برف و باران و تابستان هاي آن معتدل است.
در استان همدان اقوام مختلفي با فرهنگ و آداب و سنن ويژه سکونت دارند که عبارتند از ترک ، لر ، لک ، کرد و فارس.با توجه به حضور اقوام مختلف در اين استان ، پراکندگي زبان ها و لهجه هاي گوناگون در سطح استان به خوبي مشاهده مي شود.زبانهايي همچون فارسي ، آذري ، کردي و گويش لري و لکي.