اختلالات دستگاه گردش خون در سگها



قلب سگ نیز مانند سایر پستانداران چهار حفره ای ( دارای دو دهلیز و دو بطن ) می باشد.
دهلیزها خون را به بطن ها که مسئول خون رسانی به سراسر بدن می باشند می ریزند.
بطن راست خون را به شوش ها می فرستد تا در آنجا عمل تبادل دی اکسید کربن و اکسیژن روی دهد. سپس این خون به دهلیز چپ ریخته و از آنجا به داخل بطن چپ تخلیه می شود تا به سراسر بدن پمپ گردد. اکثر مشکلات قلبی سگها حالت مادرزادی دارد اما تعدادی از بیماری ها نیز حالت اکتسابی دارند. از جمله بیماری های مادرزادی می توان به وجود نق در دیواره بطن ها، بازماندن مجرای بین سرخرگ ششی و آئورت و تنگی شریان ریوی اشاره کرد.



علائمی که معمولا در مشکلات قلبی دیده می شوند عبارتند از:
سرفه و سطحی بودن تنفس _ بی حالی، ضعف و خستگی _ کاهش وزن _ وقفه در رشد _ اتساع شکم و تورم اندام های حرکتی _ افزایش ضربان نبض _ لرزش قابل لمس در جدار سینۀ مجاور قلب _ کبودی لثه ها.

بازماندن مجاری شریانی
نوعی بیماری مادرزادی است که در آن اتصال بین شریان ششی و آئورت باقی می ماند و خون سرخرگ ششی که تیره و فاقد اکسیژن است با خون اکسیژن دار سرخرگ آئورت مخلوط می شود، در نتیجه میزان اکسیژن موجود در سرخرگ آئورت که صرف اکسیژن رسانی بافت ها می شود، کاهش می یابد. بیماری مادرزادی دیگری نیز وجود دارد که در آن رگهای خونی حلقه ای را در اطراف مری ایجاد می کنند که مانع عبور مواد جامد از مری شده و باعث استفراغ می گردند. این عارضه را می توان بوسیله عمل جراحی برطرف کرد.

خس خس قلب ( Heart murmur )
بین دهلیز و بطن در قلب دریچه هایی وجود دارد که مانع بازگشت خون از بطن به دهلیز در زمان انقباض بطن می گردد. گاهی مواقع بدلیل مشکلات مادرزادی، دریچه ها بطور کامل بسته نشده، موجب می شود در اثر مقداری خون به دهلیز برگردد. این صدا توسط گوشی قابل شنیدن است که به آن murmur می گویند.

Murmur در سمت چپ قلب
نژادهای کوچک در هنگام پیری بیشتر مستعد این بیماری می باشند. ضعف دریچه میترال در سمت چپ قلب موجب وارد آمدن فشار روی خون برگشتی از ریه ها شده و مقداری از خون را به ریه ها پس می زند. این امر مانع تبادل اکسیژن و دی اکسیدکربن می گردد.

علائم این بیماری شامل:
کاهش توانایی در ورزش کردن _ سرفه، بخصوص زمانی که سگ پس از یک دورۀ استراحت فعالیت می کند.

Murmur در سمت راست قلب
مشکل مشابه ای است که در اثر اشکال در دریچه سه لتی سمت راست قلب رخ می دهد و در اثر پس زدن خون به سیاهرگ اجوف خلفی و خیز حاصل از آن، تورم شکم و بزرگی کبد و طحال رخ میدهد. سایر علائم شبیه Murmur در سمت چپ قلب است.
نکته: برای بیماری های قلبی درمان خاصی نمی توان در خانه انجام داد تنها مراقب باشید که سگ چاق نشود زیرا چاقی فشار وارده به قلب را افزایش می دهد.
دامپزشک ممکن است ابتدا بوسیله گوشی، سگ را معاینه کند ولی برای تشخیص دقیق بیماری نیاز به الکتروکاردیوگراف می باشد. در مورد بیماری های مادرزادی ممکن است نیاز به جراحی باشد.

کرم قلب سگ


سگها ممکن است بوسیله انگل هایی که در رگ های خونی زندگی می کنند آلوده شوند.
لارو کرم دیروفیلاریا ایمیتیس مهاجرت احشایی داشته و پس از ورود به ریه توسط سرفه به حلق رسیده و مجددا بلع و سپس از طریق مدفوع دفع می شود. پاک کردن بدن سگ از کرم قلب نسبتا مشکل است زیرا مصرف داروهای ضد انگلی اگرچه موجب مرگ لاروها می شود اما این امر می تواند باعث ایجاد لخته در عروق گردد. درمان این انگل باید زیر نظر دامپزشک و در بهترین شرایط بدنی صورت گیرد.
تصویر زیر چرخه زندگی کرم قلب را نشان می دهد.


نارسایی احتقانی قلب
زمانی که قلب از پمپاژ خون و به جریان انداختن آن در رگ ها ناتوان گردد و یا از کیفیت جریان خون کاسته شود دچار نارسایی شده است. لفظ احتقان بدین جهت به کار می رود که به علت اختلالات گردش خون، مایعات خون در نواحی دیگری از بدن به غیر از داخل رگ ها تجمع پیدا می کند. چنانچه مایع در داخل ریه ها تجمع یابد باعث سرفه و سطحی شدن تنفس می گردد. سگهای مبتلا به نارسایی احتقانی قلب، تحمل ورزش و فعالیت های بدنی را ندارند و در موارد خاص ممکن است شکم نیز در اثر تجمع مایعات متسع گردد و یا دست و پاها متورم شود. دامپزشک می تواند با گوش کردن به صدای قلب، بیماری قلبی و یا تجمع مایعات در ریه ها را تشخیص دهد و در صورت نیاز اقدام به رادیوگرافی و یا تهیه نوار قلب نماید. در درمان بیماری بهره گیری از دارو کاملا ضروری است.
شما در منزل می توانید با محدود کردن فعالیت های بدنی سگ و استفاده از خیره غذایی کم نمک کمک شایانی به حیوان نمایید.

بیماری های عضله قلب
اتساع (گشاد شدگی) عضلۀ قلب یک نوع بیماری میباشد که بیشتر در نژادهای بزرگ دیده می شود و معمولا در سن 6_5 سالگی رخ می دهد. در این حالت قلب ضعیف می شود در نتیجه حالتی از نارسایی احتقانی قلب بوجود می آید. اندازۀ قلب بزرگ شده و دستخوش انقباضات نامنظم (آریتمی) می گردد. برخی از این انقباضات به علت بی کفایتی عضله قلب باعث خروج خون از قلب نشده و در نتیجه نبض نیز بوجود نمی آید.

علائم بیماری عضلۀ قلب شامل:
بی حالی _ سرفه _ اتساع شکم _ کاهش وزن و در بعضی موارد تورم دست و پا و کلاپس است.
مصرف دارو برای افزایش عمر حیوان ضروری است.

کم خونی ( Anaemia)


حالتی است که در آن گلبول های قرمز خون و هموگلوبین که نقش انتقال اکسیژن در خون را بازی می کنند دچار نقصان می شود.

سه علت اصلی کم خونی عبارتند از:
1. تخریب گلبول های قرمز خون بوسیله:انگل ها _ مسمومیت ها _ سموم باکتری ها _ واکنش های ایمنی.
2. کاهش حجم خون در اثر: خونریزی ناشی از تصادفات _ مسمومیت _ زخم هایی که خونریزی می کنند و آلودگی به انگل های خونخوار مانند کرم های قلابی یا شلاقی.
3. تولید کم و غیر طبیعی گلبول های قرمز در مغز استخوان به علت: تومورها _ سموم _ عفونت های حاد _ بیماری های عفونی مزمن ( پیومتر یا زخم های چرکی ) _ بیماری مزمن کلیه _ کمبود عناصر معدنی ( آهن، مس، کبالت ) _ کمبود ویتامین ( B6 یا B12 ).

علائم کم خونی شامل:
رنگ پریدگی لثه ها _ ضعف تدریجی _ ناتوانی در ورزش _ تنفس سریع _ بی قراری.

اگر فکر می کنید سگتان کم خون است به دامپزشک مراجعه نمایید. دامپزشک با آزمایش خون به نوع، درجه و عامل کم خونی پی خواهد برد. دامپزشک با تجویز داروهای ضد کم خونی مانند مکمل آهن، ویتامین ها و استروئیدهای آنابولیک کم خونی را مداوا خواهد کرد. در صورت کم خونی شدید ممکن است نیاز به انتقال خون باشد. به محض اینکه دامپزشک پی به کم خونی حیوان می برد به شما توصیه خواهد کرد که غذاهای مغذی با پروتئین بالا، مکمل های ویتامینی و جگر در تغذیه حیوان استفاده کنید. ضمنا در دورۀ نقاهت، سگ را با ورزش زیاد خسته نکنید.

اختلالات وابسته به نژاد
اسپانیل کینگ چارلز، پکنیز، پودل: مستعد به خس خس قلب ( Heart murmur ) هستند.
گری هوند: مستعد کرم قلب می باشد. (بدلیل نگهدای همزمان با سایر سگها در مراکز پرورش