بدون مقدمه میریم سر اصل مطلب ..... به این تصویر دقت کنید .... خانمی دختر 7 ساله خود را مطب آورده بود که دندان شیری اش نیفتاده دندان دائمی به صورت کج در آمده بود و بشدت نگران کجی دندان فرزندش بود. این یکی از مشکلات تقریبا شایعی است که فرزندانمان موقع رویش دندانهایشان با آن مواجه میشوند . این اتفاق در مورد سایر دندانها نیز ممکن است اتفاق بیفتد . مثلا دندان آسیاب کوچک اول دائمی که به جای دندان شیری D در میاید بنا به عللی کج رویش کند بدون اینکه دندان شیری افتاده باشد در این صورت هم چنین اتفاقی می افتد و در یک محل هم دندان دائمی و هم دندان شیری زا همزمان و به صورت رویش نابجا خواهیم داشت . در این مقاله سعی میکنیم علت این مشکل را برسی کرده و راه درمان آن را برسی کنیم .
همان طور که در نوشته های متعددی ذکر کرده ام یک بچه 6 ساله 20 عدد دندان شیری دارد که همه این دندانها تا 12 سالگی می افتد و به جای آنها دندان دائمی رویش پیدا میکند . مکانیزم افتادن دندان شیری به این صورت است که وقتی موعد رشد دندان دائمی فرا میرسد همزمان با رویش دندان دائمی به مرور به دندان شیری که دقیقا بالای دندان دائمی قرار گرفته فشار می آید و این فشار رفته رفته باعث خورده شدن ریشه دندان شیری شده و این اتفاق تا حدی صورت میگیرد که دیگر دندان شیری فاقد ریشه باشد . در این حالت دندان شیری لق شده و در نهایت لقی آنقدر زیاد میشود که دندان بیفتد .
این پدیده در تمام دندانهای شیری اتفاق می افتد و این روند در رویش تمامی دندانها در بچه ها اتفاق می افتد بدون اینکه مسئله ای باشد که ما را متوجه این روند بکند . حال اگر اختلالی در این روند اتفاق بیفتد در این صورت است که ما متوجه ناهنجاری های رویشی میشویم . از جمله این اختلالات نبودن دندان دائمی به صورت مادر زادی است که باعث میشود ریشه دندان شیری مرتبط با آن خورده نشود و دندان شیری تا سالیان سال دست نخورده باقی بماند که این موضوع را در مقاله جداگانه ای به نام علل نیفتادن دندانهای شیری برسی کرده ام .
از جمله اختلال اتی که اتفاق می افتد همین بیماری است که عکس آن را نشان دادم . در این بچه مشکل به این صورت بوده که دندان دائمی که شروع به رشد کرده بنا به عللی در مسیر اصلی خود نبوده و رشد دندان دائمی مسیر انحرافی را طی کرده است . در دندانهای دائمی قدامی پایین این انحراف معمولا به سمت داخل دهان اتفاق می افتد همانطور که در عکس مشاهده میکنید .
این انحراف در رویش دندان دائمی باعث میشود که ریشه دندان شیری خورده نشود و یا به صورت ناقص خورده شود به طوری که بعضی مواقع که به کشیدن دندان شیری اقدام میکنم میبینم ریشه دندان شیری به صورت نصفه خورده شده و نصف دیگه ریشه آنقدر نازک شده که احتمال شکستن موقع کشیدن زیاد است . این دختر خانم هم چنین دندان شیری داشت . برای اطلاع شما عزیزان عکس این دندان شیری را بعد از کشیدن هم گرفتم تا ببینید که اولا ریشه دندان شیری از طول کافی برخوردار است و خورده نشده . در صورتی که عزیزانی که فرزندی داشتند بخوبی میدانند که دندان شیری موقع افتادن اصلا ریشه ندارد . ولی این دندان از ریشه کامل برخوردار است . دوم اینکه ریشه دندان شیری باریک شده و در ناحیه ای که در مجاورت دندان دائمی بوده خورده شده و نازک میباشد .
در خاتمه چند نکته را در مورد درمان این مشکل متذکر میشوم
1-مرتبا دندانهای فرزند تان را کنترل کنید و لازمه این کار این است که اطلاعات کاملی از سن رشد و افتادن دندانها در فرزند تان داشته باشید .
2-در صورتی که متوجه رویش دندان دائمی شدید بدون اینکه دندان شیری بیفتد سریعا به دندانپزشک مراجعه فرمایید تا نسبت به کشیدن دندانهای شیری اقدام گردد
3-دندانی که کج در آمده معمولا جای نگرانی ندارد و در صورتی که به موقع تشخیص داده شود و نسبت به کشیدن دندان شیری اقدام گردد به مرور به جای اصلی خود برمیگردد. در مورد این بچه من به والدین توصیه کردم که به فرزندشان تذکر بدهند که به مرور با زبانشان به دندان دائمی که کج در آمده از پشت فشار بیاورند تا به اصلاح رویش دندان کمک کند و این اتفاق واقعاً می افتد
4-در صورتی که این اختلال رویشی دیر تشخیص داده شود به صورتی که دندان دائمی در مسیر انحرافی کاملا رشد کرده و به سطح دندان مقابل برسد و تثبیت شود دیگر این انحراف خود بخود اصلاح نخواهد شد و حتما نیازمند ارتودنسی میباشد . این حالت را کراس بایت میگویند و جزو اختلال هائی است که درمانهای ارتودنسی را لازم خواهد داشت ...... خوب میبینید که تشخیص به موقع شما را از درمانهای گران قیمت ارتودنسی راحت خواهد کرد ..... پس جون هر کی دوست دارید بچه های تان را حد اقل سالی یک بار پیش دندانپزشک خود ببرید