گورخا جنگجوی کوهستان"Gurkha"


در سال 2007 خبری از هلمند افغانستان رسانه های گروهی بریتانیا را تکان داد. شاهزاده هری به صورت پنهانی در جنگهای افغانستان ،و آنهم در خط مقدم، شرکت کرده بود و این مسئله از افکار عمومی پنهان نگاه داشته بود. محافظت از وارث احتمالی تاج و تخت بریتانیا برعهده واحدهای گورخا گذاشته شده بود. شاهزاده ولز درباره آنها گفت:" جایی امن تر وجود ندارد هنگامی که در میان گورخاها هستی". اما این گورخاها واقعا چه کسانی هستند؟

ریشه های تاریخی

افسانه ها می گویند که در قرن هشتم میلادی باباروال جوان به همراه دوستانش برای شکار به جنگلهای راجستان رفته بودند. باباروال در میان جنگل به یک مرتاض هندی ،که مشغول مراقبه بود، برخورد کرد و شیفته وی گشت. باباروال مرید مرتاض شد و شیوه زندگی او را برگزید. این مرتاض هندی گورخانات نام داشت که در زبان سانسکریت به معنی گاوچران می باشد. گورخانات شاگرد خود را برکت داد و او را مسئول مقابله با پیشروی مسلمانان در غرب شبه قاره کرد. گورخانات چاقویی با تیغه بلند به باباروال داد که خوکری نام دارد و امروزه نیز گورخاها را با آن می شناسند. باباروال افرادی را به دور خود گرد آورد و در افغانستان سپاه مسلمانان را شکست داد و پس از آن حتی تا ایران و عراق هم پیشروی کرد!


پيش فرض  گورخا جنگجوی کوهستان"Gurkha
چاقوی سنتی گورخا موسوم به خوکری منقش بر روی نشان گورخا


بعدها پیروان باباروال به نام مرشد خویش گورخا نامیده شدند و شروع به مهاجرت به سمت نپال کردند. این افراد بسیار جنگجو و مقاوم بودند و توانستند در ابتدای قرن پانزدهم قسمتی از نپال را فتح کنند. این ناحیه هنوز هم به نام استان گورخا نامیده می شود. گورخاها در سال 1769 میلادی حکومت نپال را در دست گرفتند و سلسله گورخا را تأسیس کردند.

در سالهای بین 1814 تا 1816میلادی گورخاها با ارتش کمپانی هند شرقی وارد جنگ شدند. پس از برقراری آتش بس، نپال تحت الحمایه بریتانیا شد اما بریتانیایی ها عمیقا تحت تأثیر شجاعت و جنگاوری سربازان گورخا قرارگرفتند.

مزدوران ارتش استعمارگر

اندکی بعد، ارتش مستعمراتی بریتانیا با کسب اجازه از پادشاه نپال به جذب گورخاها ،به عنوان مزدودر، روی آورد. در سال 1815 اولین گردان گورخا جمعی هنگ نصیری تشکیل شد. این هنگ بعدها به نام هنگ اول تفنگداران گورخای شاه جورج تغییر نام یافت.

گورخاها در ارتش مستعمراتی با نام "مردمان جنگجو" شناخته می شدند و همقطاران اروپایی آنها باور داشتند که یک گورخا به صورت ذاتی جنگجویی با صفات شجاعت، وفاداری، خودبسندگی، پایداری، تحرک، فرمانبرداری، توان بالا ، سرسختی و درک استراتژیک است. این خصوصیات سبب شد تا گورخاها به صورت گسترده ای توسط ارتش مستعمراتی بریتانیا به خدمت گرفته شوند و درهنگهایی با نام هنگ گورخا سازمان دهی شوند.

اولین پیروزی گورخاها در سال 1826 و در بورتپور به دست آمد. پس از آن گورخاها در جنگهای استعماری بریتانیا با افغانستان (1841و1880)و سیک ها(1846 و 1848) شرکت کردند و در سال 1857 برای سرکوب شورشهای سراسری هندوستان بکارگرفته شدند. در جریان این شورشها بود که هنگ دوم تفنگدارن گورخا تا رسیدن نیروی کمکی 3 ماه در مواضع دفاعی خود مقاومت کرد.

پس از پایان شورشها تا پایان جنگ جهانی اول، ارتش مستعمراتی هندوستان هنگهای گورخا را در برمه، افغانستان، شمال شرقی و غربی هندوستان، مالتا(جنگ روس و عثمانی78- 1877)، قبرس، مالایا، چین(شورش بوکسورها 1900) و تبت(1905) وارد کارزارکرد.


پيش فرض  گورخا جنگجوی کوهستان"Gurkha
لباس فرم گورخاها در سال 1896



بین سالهای 1901 تا 1906 ده هنگ گورخا در ارتش هندوستان وجود داشت. پس از آغازجنگ جهانی اول بریتانیا از سربازان کشورهای مستعمره خود در جنگ استفاده کرد و سیکها و گورخاها همواره قسمتی از نیروی انسانی مورد نیاز ماشین جنگی این کشور را تأمین می کردند.

در جنگ جهانی اول 100000 سرباز گورخا شرکت کردند و در فرانسه، جنوب ایران، سوئز، فلسطین، گالی پولی، عراق و یونان جنگیدند. حتی یک واحد از گورخاها تحت فرمان لورنس عربستان قرار داشت و با نیروهای عثمانی می جنگید. در همین جنگ بود که گورخاهای هنگ هشتم در نبرد لوس(فرانسه) تا آخرین نفر جنگیدند. در سالهای بین دو جنگ جهانی گورخاها در جنگ سوم افغانستان(1919) بکارگرفته شدند.


پيش فرض  گورخا جنگجوی کوهستان"Gurkha
جنگ در افغانستان


ب
ا رسیدن شعله های جنگ جهانی دوم به بریتانیا، پادشاه نپال اجازه داد تا تعداد هنگهای گورخا در ارتش مستعمراتی افزایش یابد. در مجموع 250000 سرباز گورخا توسط ارتش بریتانیا به جبهه های جنگ اعزام شدند و در سوریه، آفریقای شمالی، ایتالیا، یونان، سنگاپور و برمه از خدمات نظامی آنها استفاده شد.


پيش فرض  گورخا جنگجوی کوهستان"Gurkha
هنگ پنجم تفنگداران گورخا؛1946 ژاپن


پيش فرض  گورخا جنگجوی کوهستان"Gurkha
گورخاها در حال پاکسازی یک دهکده در برمه؛ 1945 جنگ جهانی دوم



پس ازاستقلال

پس از پایان یافتن جنگ جهانی دوم استعداد واحدهای گورخا مجددا به 10 هنگ کاهش داده شد. پس از استقلال هندوستان در سال 1947 و بر اساس موافقتنامه 3 جانبه بین بریتانیا، هندوستان و نپال به گورخاها اجازه داده شد تا بین خدمت در ارتش بریتانیا و ارتش هندوستان یکی را انتخاب کنند. در نتیجه، 6 هنگ گورخا به ارتش هندوستان پیوستند و 4 هنگ باقیمانده وفاداری خود را به تاج و تخت بریتانیا اعلام کردند.

گورخا در ارتش هندوستان

گورخاهای ارتش هندوستان در سال 1950 ،به عنوان قسمتی از ارتش منظم این کشور، عناوین سلطنتی خود را از دست دادند. هنگهای گورخا پس از استقلال هندوستان در بسیاری از جنگهای شبه قاره شرکت کرده اند. گردان چهارم از هنگ پنجم تفنگداران گورخا در نبرد سیلهت شرکت کرد و این افتخار را داشت که اولین واحد ارتش هندوستان باشد که در یک تهاجم هلی برن شرکت داشته است.

یکی از دو فیلدمارشال ارتش هندوستان ، سام مانکشاو، از هنگ هشتم تفنگداران گورخا برخواسته است و به همین دلیل این واحد به عنوان یک واحد متمایز در ارتش هندوستان شناخته می شود.


پيش فرض  گورخا جنگجوی کوهستان"Gurkha
گورخاها در ارتش هندوستان



ارتش هندوستان پس از استقلال یک هنگ دیگر به واحدهای گورخای خود اضافه کرد و در حال حاضر 7 هنگ گورخا در اختیار نیروی زمینی هندوستان هستند. یک هنگ گورخا در سال 1999 برای عملیات صلحبانی سازمان ملل به سری لانکا فرستاده شد.

تیپ گورخا در نیروی زمینی سلطنتی

پس از استقلال هندوستان، 4 هنگ گورخا که وفاداری خود را به بریتانیایی ها اعلام کرده بودند در قالب تیپ جدید گورخا سازماندهی شدند. این تیپ به مالایا فرستاده شد تا بر علیه چریکهای کمونیست بومی وارد عمل شود. در مالزی و برمه گورخاها برای مأموریتهای شکار چریکها، اسکورت کاروانها، محافظت از روستاها و در نقش نیروی ضربت بکارگرفته شدند.


پيش فرض  گورخا جنگجوی کوهستان"Gurkha
چترباز گورخا



گورخاها در سال 1962 برای مقابله با شورشهای برونئی به کمک سلطان برونئی شتافتند. در این دوران با تغییر سیاست دفاعی بریتانیا، استعداد تیپ گورخا تا 8000 نفر کاهش داده شد. پس از استقلال مالزی، مرکز فرماندهی تیپ گورخا در هونگ کونگ مستقرشد اما واحدهای رزمی تیپ گورخا در برونئی و بریتانیا جای گرفتند.

در سال 1971 یکی از هنگهای گورخا به پادگان ملکه الیزابت در همپشایر فرستاده شد و تبدیل به اولین واحد گورخا شد که در زمره محافظین سلطنتی قرارمی گیرد. در جریان تهاجم ترکیه به قبرس(1974) هنگ دهم گورخا برای حفاظت از پایگاه های بریتانیا به قبرس فرستاده شد.
گردان اول از هنگ هفتم گورخا در جنگهای فالکلند، جنگ اول خلیج فارس، جنگ دوم خلیج فارس، آزادسازی افغانستان، کوزوو، بوسنی، تیمور شرقی به عنوان نیروی رزمی یا نیروی حافظ صلح سازمان ملل شرکت داشته است. گورخاها چنان ترسی در میان مدافعین آرژانتینی فالکلند انداخته بودند که دولت آرژانتین مدعی شد آنها اسرای جنگی را می خورند و از پادشاه نپال درخواست کرد تا گورخاها را از جنگ فالکلند بیرون بکشد.


پيش فرض  گورخا جنگجوی کوهستان"Gurkha
تهاجم واحد گورخا؛ 1982 جنگ فالکلند



پيش فرض  گورخا جنگجوی کوهستان"Gurkha
یک قبضه توپ ضدهوایی آرژانتینی که به وسیله گورخاها به غنیمت گرفته شده؛ 1982 جنگ فالکلند



در سال 1994 سه هنگ باقیمانده گورخا در یکدیگر ادغام شدند و هنگ سلطنتی گورخا را تشکیل دادند. در سال 1997 هونگ کونگ به چین بازپس داده شد و مرکز فرماندهی گورخا به بریتانیا منتقل شد. پس از آن، استعداد تیپ گورخا تا 3400 نفر کاهش پیداکرد.

تیپ فعلی گورخای نیروی سلطنتی بریتانیا از واحدهای زیر تشکیل شده است:

• سرفرماندهی تیپ گورخا
• 2 گردان پیاده
• هنگ پشتیبانی
• گروهان مهندسی-رزمی
• گروهان مخابرات
• گردان آموزشی
• مدرسه آموزش زبان

تیپ گورخا هنوز هم برای استخدام نیروی تازه نفس چشم به کوهستانهای نپال دارد. برای استخدام سربازان گورخا از یک روش 4 مرحله ای استفاده می شود:

1-مرحله اول: انتخاب در کوهستان
در این مرحله مسئولان سربازگیری داوطلبانی که دارای شرایط زیرهستند را برای مرحله دوم انتخاب می کنند:
• سن: بین 17 تا 22 سال.
• قد: حداقل 1.57 متر.
• وزن: حداقل 50 کیلوگرم.
• سلامتی جسمی کامل.
• تحصیلات کافی.

2-مرحله دوم: مرکز انتخاب پوخارا
این مرحله 3 هفته طول می کشد و تمام داوطلبان باید آزمایشهای زیر را از سر بگذرانند:
• گرامر انگلیسی.
• ریاضیات.
• آزمایش آمادگی جسمانی.
• آزمایش هوش.
• امتحان نهایی.

3-مرحله سوم: آموزش ابتدایی در مرکز آموزش پیاده کاتریک
مرحله سوم 9ماه طول می کشد و شامل موارد زیر است:
• آموزش زبان.
• آموزش نظامی مقدماتی.
• فرهنگ و آداب و رسوم غربی.

4-مرحله چهارم: فارغ التحصیلی
در این مرحله داوطلبانی که موفق به گذراندن تمامی دوره ها شوند در رژه پایان دوره شرکت می کنند و پس از آن بسته به نتایج آزمونها به واحدهای مختلف تیپ گورخا فرستاده می شوند. داوطلبانی که بهترین نتایج را در ریاضی داشته باشند مأمور به خدمت در گروهان مهندسی-رزمی یا گروهان مخابرات می شوند. در سال گذشته از 28000 داوطلب پیوستن به تیپ گورخا تنها 230 نفر موفق به گذراندن دوره های فوق شده اند.


پيش فرض  گورخا جنگجوی کوهستان"Gurkha
سال 1998؛ افراد تیپ گورخا در جریان یک تمرین نظامی



سربازان، درجه داران و افسران گورخا تا کنون توانسته اند به 13 مدال صلیب ویکتوریا دست پیداکنند و13 مدال نیز به افسران انگلیسی واحدهای گورخا اهدا شده است. پس از استقلال هندوستان، 3 مدال پارام ویرچاکراس نیز به گورخاهای ارتش هندوستان تعلق یافته است.


پيش فرض  گورخا جنگجوی کوهستان"Gurkha


در سالهای انتهایی قرن گذشته گورخاها اعتراضهای زیادی به دولت بریتانیا وارد کردند و حتی در سال 2008 در برابر ساختمان پارلمان به تظاهرات پرداختند. در نتیجه این کوششها، گورخاهای ارتش بریتانیا از سال 1997 از حقوقی برابر با همتایان بریتانیایی خود برخوردارشدند و اجازه یافته اند تا به دیگر واحدهای ارتش سلطنتی منتقل شوند. به علاوه، برای اولین بار به زنان اجازه داده شد تا ، برای خدمت در واحدهای غیررزمی، به تیپ گورخا بپیوندند. در همین سال به دستور ملکه الیزابت دوم مجسمه ای به یادبود یکی از افسران گورخا به نام رالف ترنر در برابر ساختمان وزارت دفاع بریتانیا نصب شد.

امروزه، گورخاهای ارتش بریتانیا نه به عنوان مزدور بلکه به عنوان قسمت ثابتی از ارتش منظم بریتانیا خدمت می کنند و می توانند خود و خانواده شان را به تابعیت بریتانیا درآورند. به صورت سنتی افسران واحدهای گورخا از بریتانیایی ها انتخاب می شوند اما اکنون بسیاری از افسران تیپ گورخا از میان خود گورخاها انتخاب می شوند. برای اینکه ارتباط بهتری بین افسران و سربازان برقرار شود تمامی افسران بریتانیایی تیپ گورخا موظف هستند تا زبان نپالی را در مدرسه زبان تیپ بیاموزند.


پيش فرض  گورخا جنگجوی کوهستان"Gurkha
مجسمه و بنای یادبود گورخا در لندن



گورخا در دیگر کشورها

شجاعت و خصوصیات منحصر به فرد گورخاها سبب شد تا بسیاری از ارتشها که عملکرد آنها را در سالهای جنگ جهانی دوم از نزدیک دیده بودند به استخدام آنها متمایل شوند.

پس از پایان اشغال نظامی سنگاپور در سال 1944، دولت سنگاپور برای جانشینی واحدهای نظامی سیک ،که قبل از جنگ در سنگاپور خدمت می کردند، از گورخاها استفاده کرد. امروزه گورخاها در سنگاپور وظایف پلیس را برعهده دارند. این نیرو 2000 نفر استعداد داشته و به وسیله بریتانیایی ها استخدام و آموزش داده می شود.

سلطان برونئی یک گردان ذخیره گورخا به استعداد 2000 نفر را در خدمت دارد و برای استفاده از خدمات آنها سالانه 40میلیون پوند به نیروی زمینی بریتانیا پرداخت می کند. حتی نیروی دریایی آمریکا نیز از خدمات گورخاها بی نصیب نبوده و اکنون یک واحد گورخا برای حفاظت از پایگاه دریایی آمریکا در بحرین خدمت می کنند.


پيش فرض  گورخا جنگجوی کوهستان"Gurkha
گورخا در خدمت پلیس سنگاپور




نویسنده:رضاکیانی موحد
منبع:ماهنامه جنگ افزار
منبع برداشت


پيش فرض  گورخا جنگجوی کوهستان"Gurkha

پيش فرض  گورخا جنگجوی کوهستان"Gurkha

پيش فرض  گورخا جنگجوی کوهستان"Gurkha

پيش فرض  گورخا جنگجوی کوهستان"Gurkha

پيش فرض  گورخا جنگجوی کوهستان"Gurkha

پيش فرض  گورخا جنگجوی کوهستان"Gurkha

__________________