اگر خوب مسواک می‏زنید و از نخ دندان استفاده می‏کنید، ولی هنوز لثه‏هایتان خونریزی می‏کنند، به چه بیماری‏ای مبتلا شده‏اید؟
شما با بیماری ژنژیویت دست‏به گریبان هستید . این بیماری موجب نگرانی می‏شود . ذرات غذا و باکتری‏ها با هم ترکیب می‏شوند و پلاک می‏سازند، که بر روی دندان‏ها قرار می‏گیرند و لثه را تحریک می‏کنند .
لثه تحریک شده، خونریزی و سرانجام شروع به پسرفت می‏کند، که با ایجاد کیسه‏هایی در نزدیکی دندان‏ها موجب جمع شدن مواد زاید بیشتری می‏گردد .
پس از مدتی، پلاک به ریشه دندان‏ها و استخوان فک می‏چسبد . این جاست که ژنژیویت‏به بیماری خطرناکتری به نام بیماری پریودنتال تبدیل می‏شود . اگر بیماری پریودنتال پیشرفت کند، ممکن است‏به از دست دادن تعدادی از دندان‏ها منجر شود .
وقتی صحبت از سلامتی لثه‏هاست، اکثر دندانپزشکان بر روی تمیز کردن و خارج کردن مواد زاید از لابه لای دندان‏ها، با مسواک زدن و کشیدن نخ دندان به طور مکرر تاکید می‏کنند . اما تردیدی وجود ندارد که رژیم غذایی هم در سلامتی لثه‏ها نقش دارد .
محققان می‏گویند:
در هر حال، دهان یکی از اعضای بدن است . هر عاملی که سلامتی عمومی و توانایی بدن برای مقابله با بیماری‏ها را افزایش دهد، بر روی سلامتی دهان تاثیر مثبت دارد . به گفته آن‏ها، بد غذا خوردن یا عادت‏های مضری مانند سیگار کشیدن، همه بدن از جمله دهان را مبتلا می‏سازد .
ویتامین ا مصرف کنید و شاهد بهبودی باشید
محققان بر این باورند که ویتامین‏ا تنها ماده مغذی است که تاثیر مثبت آن بر روی دهان، وقتی به مقدار کافی در بدن وجود دارد، و تاثیر منفی آن بر روی دهان، وقتی میزان آن در بدن کم باشد، به اثبات رسیده است . مبتلایان به کمبود ویتامین ا می‏توانند به بدترین نوع بیماری‏های لثه و دندان دچار شوند .
برای ارزیابی تاثیر کمبود ویتامین‏ا بر روی سلامتی لثه، پژوهشگران، به مدت چهارده هفته، یازده مرد را با رژیم غذایی فاقد میوه و سبزی تغذیه کردند، و ویتامین‏ا را به شکل یک مکمل محلول در آب انگور، فقط در هفته‏های خاصی به رژیم غذایی این افراد اضافه کردند .
در پایان بررسی، پژوهشگران متوجه شدند که وقتی سطح ویتامین‏ا در بدن این افراد کاهش می‏یابد، لثه‏هایشان بیشتر خونریزی می‏کند، و وقتی ویتامین‏ا بیشتری مصرف می‏کنند، خونریزی لثه‏هایشان کاهش می‏یابد .
پژوهش‏های بیشتر بر روی حیوانات آزمایشگاهی اثبات کرد که کمبود ویتامین‏ا ، موجب تورم لثه، کاهش محتوای مواد معدنی استخوان فک و شل شدن دندان‏ها می‏شود .
چرا این آسیب به وجود می‏آید؟
از قرار معلوم، ویتامین‏ا برای تولید کلاژن ضروری است . کلاژن، پروتئین اصلی واحدهای ساختمانی برای ایجاد داربست لیفی تمام بافت‏ها، از جمله لثه‏هاست .
محققان معتقدند:
ویتامین‏ا بافت ضعیف لثه را محکم می‏کند و لثه را در برابر نفوذ باکتری‏ها مقاوم‏تر می‏سازد .
عوامل غذایی
به یاد داشته باشید این دستورهای غذایی موجب سلامتی لثه‏های شماست .
مصرف نوشابه‏ها را کاهش دهید: نوشابه‏های گازدار حاوی فسفر فراوان است .
این مساله موجب کاهش کلسیم در استخوان‏ها می‏شود و یک علت احتمالی پوکی استخوان است .
برخی از پژوهشگران معتقدند که کلسیم در ابتدا، نه از استخوان‏های لگن و ستون فقرات، بلکه از استخوان فک برداشته می‏شود که منجر به شل شدن دندان‏ها می‏شود .
مصرف قند را کاهش دهید:
تصور می‏شود که قند علاوه بر تسریع در تخریب دندان‏ها، به لثه‏ها نیز صدمه می‏زند . بسیاری از دندانپزشکان معتقدند که قند موجب تغذیه باکتری‏هایی می‏شود که ژنژیویت را به وجود می‏آورند (البته برای اثبات این ادعا بررسی‏های قطعی انجام نشده است) .
کلسیم بدن خود را تنظیم نمایید: شیر خامه گرفته شده، ماست‏بدون چربی، پنیر، دانه خردل، کلم پیچ، گل کلم، کنسرو ماهی آزاد با استخوان، ساردین با استخوان، آب پرتقال غنی شده از کلسیم، منابع خوبی برای تامین کلسیم بدن می‏باشند .
با خوردن پنیر یا نوشیدن شیر، کلسیم موجود در این غذاها از طریق روده کوچک جذب خون می‏شود . مقدار کلسیم در خون شما به وسیله ماده‏ای به نام هورمون پاراتیروئید تنظیم می‏شود . وقتی که مقدار کلسیم دریافتی کم باشد، هورمون پاراتیروئید علائمی را به استخوان مخابره می‏کند که موجب برداشت کلسیم از استخوان و آزاد شدن آن به داخل جریان خون می‏شود .
برخی پژوهشگران می‏گویند:
«غذاهایی که کلسیم کافی را به بدن می‏رسانند، موجب کاهش هورمون پاراتیروئید شده و لذا مقدار بیشتری کلسیم و به دنبال آن مقدار بیشتری استخوان حفظ می‏شود .»
کلسیم سپس با فسفر ترکیب می‏شود تا به تشکیل مواد سخت و بلوری کمک کند .
این مواد سخت، اسکلت محکم و مشبک استخوان‏ها و دندان‏های قوی را ایجاد می‏کنند . در حقیقت، ۹۹ درصد کلسیم موجود در بدن شما، در استخوان‏های بدنتان ذخیره شده است .
فلوراید مصرف کنید: آب فلورایده، چای، ماهی استخوانی دریایی مانند کنسرو ماهی آزاد یا ماهی قزل آلا، منابع خوبی از فلورایدند .
از آن جا که فلوراید به آب و خمیر دندان اضافه می‏شود، ممکن است فکر کنید یکی از مواد مغذی است که بدون آن زنده نخواهید ماند، اما این طور نیست;
هر چند استفاده از آن دفعات مراجعه به دندانپزشک را کاهش می‏دهد .
هر دو شکل خوراکی و موضعی فلوراید، در محافظت از مینای دندان شرکت می‏کنند . فلوراید از مینا محافظت می‏کند، لذا کمتر احتمال دارد مینای دندان توسط باکتری‏های تولید کننده اسیدی که در دهان رشد می‏کنند، حل شود . حتی افراد بالغ می‏توانند از قدرت ذاتی فلوراید برای محکم کردن دندان استفاده کنند .
افرادی که آب فلوراید مصرف می‏کنند، در حدود یک میلی‏گرم فلوراید از هر لیتر آب به دست می‏آورند .
کسانی که از آب فلوراید استفاده نمی‏کنند، ممکن است فلوراید اندکی را از طریق رژیم غذایی به دست آورند، مگر آن که عادت به نوشیدن چای فراوان داشته باشند . یک فنجان چای، حاوی یک تا سه میلی‏گرم فلوراید است .
توجه داشته باشید تا ده میلی‏گرم فلوراید در روز، از طریق غذا و آب برای بالغان، بی‏خطر می‏باشد .