مهندسی صنایع چه تخصصی است؟

[فلفل نمك]

مهندسی صنایع چه تخصصی است؟



مهندسى صنايع را می توان کاربرد اصول و فنون مهندسی مدیریتی به منظور بهبود، طراحى و نصب سيستم هايى شامل انسان، مواد، اطلاعات، انرژى و تجهيزات براى فراهم آوردن امکان توليد کالاها و ارائه خدمات بشکل کارآ و مطلوب دانست. براى بررسى، ارزيابى و کاربرد اين سيستم ها، دانش و مهارت هاى علوم رياضى، علوم فيزيکى و علوم اجتماعى به همراه فنون طراحى مهندسى موردنياز است. فعاليت هاى مهندسى صنايع همانند پلى است که ارتباط بين اهداف مديريت و عملکرد عملياتى سازمان را ايجاد مى نمايد. مهندسان صنايع بيشتر درگير افزايش بهره ورى در مديريت منابع انسانى، روش ها وفناوری اند. حال آنکه ساير رشته هاى مهندسى بيشتر درگير ماهيت فنى فرآيندها و فرآورده ها مى باشند.


مهندسى صنايع تنها رشته مهندسى است که عامل انسان يکى از مولفه هاى اصلى سيستم هاى مورد مطالعه آن را تشکيل مى دهد. مهندسان این رشته در تيم هاى ميان رشته اى براى امور برنامه ريزى، نصب و کنترل و بهبود فعاليت هاى موسسات به خدمت گرفته مى شوند. اين فعاليت ها ممکن است اقدامات توليد، نوآورى در محصولات، ارائه خدمات، حمل و نقل و جريان اطلاعات سازمانى را شامل شود. این مهندسان بستر لازم براى تعامل تخصص هاى مختلف و کار گروهى را به بهترين وجه ايجاد نموده و در نتيجه امور طرح، برنامه ريزى، اجرا و نظارت بر عملکرد نظام هاى توليدى خدماتى بشکل منسجم تر انجام مى شود و در نهايت محقق شدن این مهم، به بهبود مستمر در جهت سهولت کارها، راحتى کارکنان، کاهش هزينه ها، ارتقا کيفيت و جلب رضايت مشتريان منجر مى شود.

[فلفل نمك]

تاريخچه مهندسى صنايع



اولين جرقه هاى پيدايش مهندسى صنايع بعنوان يک تخصص با آغاز انقلاب صنعتى در ابتداى قرن 19 زده شد. انقلاب صنعتى که با ظهور اختراعات جديد خصوصاً در صنعت نساجى و اختراع ماشين بخار آغاز شد، باعث بکارگيرى نيروى انسانى بيشتر و افول صنايع کوچک دستى شد. با گسترش کارخانجات، نياز به مديريت و تفکر مديريتى بيش از پيش احساس شد. افراد بسيارى در جهت ارتقا کيفيت محصولات تلاش کردند. آدام اسميت، پدر علم اقتصاد پيشنهاد تقسيم کار را داد. وى بيان کرد که مى توان با تقسيم کار در کارخانه پيچ سازى نتيجه کار را به مقدار زيادى بهبود بخشيد. به موازات اختراعات و نوآورى در فرآيندها، روشهاى حسابدارى و هزينه يابى گسترش يافتند. روش هاى تحليل علمى، آزمايشات و اثبات هاى علمى در طراحى و ساخت ابزارآلات و ماشين ها بکار گرفته شد و در نتيجه، اثرگذارى اين تحولات در تفکر سازمانى مديريت،موجب شد مديريت علمى به عنوان يک نگرش و روش حرفه اى مطرح شود. اولين تلاش براى علمى شدن مديريت از آمريکا شروع شد. در سال 1881 فردريک تيلور پدر مديريت علمى، انديشه هاى خود را توسعه داد. فرانک گيلبرت و همسرش ليليان در جهت مطالعه کار با بررسى حرکات توانستند ابزار جديدى را ابداع کنند. همچنين آنان به مسائل روانشناسى و انگيزه هاى انسانى توجه نمودند. عملکرد پرداخت پاداش و نتايج قابل قبول آن توسط امرسان ايجاد و توسعه يافت. مجموعه فعاليتهاى تيلور و هم عصران وی براى فرموله کردن اصول اساسى به عنوان روش هاى علمى مديريت متمرکز شده بود که اين فعاليت ها به زودى تحت عنوان مديريت علمى شناخته شد.
کار اين افراد توسط انجمن مهندسين مکانيک آمريکا ارج نهاده شد و عرصه براى فعاليت تيلور و همفکران اوتوسط اين انجمن ايجاد شد. در سال 1912 انجمنى براى ارتقا و رشد مديريت بنا نهاده شد. در سال 1915 انجمن تيلور نام گرفت. اين انجمن از سال 1934 با عنوان انجمن مهندسى صنايع فعاليت خود را ادامه داد. در اين دوران مديران علمى داراى تحصيلات مهندسى بودند و بسيارى خود را مهندس صنايع قلمداد مى کردند و گروهى نيز در حيطه مديريت به عنوان مشاوران مديريت مطرح بودند. بتدريج مواد درسى و مدرک مهندسى صنايع و برنامه هاى مربوطه مورد توجه قرار گرفت و در نهايت دانشکده هاى مهندسى صنايع ايجاد و توسعه يافتند.

[فلفل نمك]

اهميت مهندسى صنايع


مرور توانمندى ها و خدمات مهندسى صنايع نقش و اهميت مهندسى صنايع را به وضوح بيان مى کند. امروزه حيات اقتصادى سازمان ها و موسسات توليدى و خدمات در بازار رقابتى شديد جهانى به استفاده بهينه از منابع در دسترس وابسته است. عموماً منابع در دسترس شامل مواد، منابع انسانى، ماشين آلات (شامل تجهيزات، لوازم جانبى، امکانات مورد نياز شامل فضا و انرژى و ...)، منابع اطلاعاتى و منابع مالى طبقه بندى ميشوند. ايجاد و نگهدارى منابع ياد شده هزينه هايى را براى سازمان به دنبال دارد. هزينه تمام شده واحد محصول هر موسسه متأثر از نحوه به کارگيرى اين منابع است. هر شرکت توليدى يا خدماتى که بتواند هزينه هاى خود را به حداقل ممکن برساند و به بيانى ديگر توانايى استفاده بهينه از منابع را در تمام ارکان سازمانى خود ايجاد نمايد يا حاشيه سود بيشترى به دست خواهد آورد و يا قادر خواهد بود که قيمت هاى فروش خود را با حفظ حاشيه سود قبلى، کاهش دهد. اين بدان معنى است که قدرت رقابتى موسسه مذکور در بازار افزايش مى يابد. باتوجه به تحولات اقتصاد جهانى قدرت رقابتى شرط اساسى موفقيت در کسب و کار نوين محسوب مى شود. در کنار اين مسائل، توجه به نوآورى ها و ارتقا کيفى محصولات و خدمات که از طريق تلاش براى يافتن طرح هاى بهبود يافته و همچنين تحول در فرآيند کسب و کار نيز بقا و رشد موسسات را در پى خواهد داشت. با توجه به مراتب فوق اگر ضرورت ها و نيازمندى هاى رسيدن به امور مذکور را با تکنيک هاى مهندسى صنايع تطبيق دهيم مشاهده مى شود که مهندسى صنايع ابزار لازم براى حصول اهداف سازمانى را بطور فراگير و سيستماتيک فراهم مى آورد و اين نشانگر نقش و اهميت بالاى مهندسى صنايع بعنوان موتور محرک حرکت سازمانهاى امروزى است.

[فلفل نمك]

توصیه مهم برای مهندسین صنایع
۱- فعالیت کار نیست،این مفهوم ساده اساس مهندسی صنایع است.

۲- مهندسین صنایع باید یکپارچگی کیفیت،هزینه،ترتیب کار،مهارتهای کارگران و ابزار،سیستم اطلاعاتی،بررسی مواد،گزارش وضعیت و اجزا متغیر فرآیند کار را بهتر از هر فرد دیگری درک کنند.

۳- کار مهندسان صنایع آن است که شرکت را به یک شرکت تبلیغاتی تبدیل کنند.

۴- تجاری بیاندیشید.

۵- کارشناسان را بشناسید.

۶- در هر کاری دخالت کنید!.

۷- به جزئیات توجه کنید.

۸- تکنیک های مذاکره را یاد بگیرید.

۹- با دیگران در ارتباط باشید.

۱۰- تئوری محدودیت TOC را کاملا درک کنید.

۱۱- شبیه سازی را بخوبی فرابگیرید.

۱۲- برای بازخوردها ارزش قائل شوید.

۱۳- وقتی با آمار فرآیندها کار می کنید،میانه را دنبال کنید.

۱۴-EXCEL و سایر نرم افزارهای مرتبط را فرا بگیرید.

۱۵- کار عملی بخصوص مواردی مثل پروژه و کارآموزی کمک می کند بفهمیم که نیاز در جامعه چیست و بعد تئوریهای دانشگاه می تواند جایگاه بهتری را برای رشد فرد ایجاد کند.

۱۶- بیشتر به عمق مطلب و فراگیری شخصی نسبت به دروس توجه کنید تا اینکه به کسب نمره و طی دوره تحصیلی و مدرک گرایی بیاندیشید.

۱۷- بعد از دانش آموختگی،توانمندی فرد در کاریابی و گزینش خیلی مهمتر است تا نمره دانشگاهی او.

۱۸- هر مهندس صنایع باید بازده خوب در کار بدهد،عملکرد مناسب داشته باشد و واقع گرا باشد،ایده آل گرا نباشد.

۱۹- جامعه راندمان میخواهد،صنعت راندمان می خواهد،اطلاعات عام نمی خواهد،دریای به عمق یک میلیمتر نمی خواهد بلکه حتی یک بعد تخصصی کوچک ولی با عمق می خواهد،پس:

۲۰- همه چیز را بلد بودن یعنی هیچ چیز را بلد نبودن،بنابراین از ابتدای تحصیل در کارشناسی باید به دنبال یک موضوع خاص که به آن علاقه دارید بروید و در کارآموزی ها و پروژه ها همین موضوع مدنظر باشد و از پراکنده کاری بپرهیزید،

۲۱- مهندس صنایع که تخصصی کار کند با توانمندی تخصصی خود خیلی بهتر می تواند در جامعه بازده داشته باشد تا کسی که کلیه دروس مهندسی صنایع را گذرانده ولی هیچکدام را در حد اجرایی نمی تواند عمل کند.

۲۲- کارشناسی ارشد بعد تئوری دروس کارشناسی را تقویت می کند و عمدتا درس های کارشناسی را تکرار می کند فقط با الگوهای ریاضی بالاتر،پس

۲۳- آنهایی که به دنبال کارشناسی ارشد بروند که می خواهند در آینده کار آکادمیک و تئوری انجام دهند یا در طول تحصیل در دوره ارشد کارهای تحقیقاتی خود را قطع نکنند.
۲۴- همه چیز را برای پیشرفت و گسترش طراحی کنید؛وگرنه شما موانع آینده را خواهیدساخت.

۲۵- برای هر شغل،کار یا برنامه کاری،همواره در اولین گام،ایمنی قرار دارد،کیفیت در گام دوم و رفع مشکلات بهره وری در گام سوم است.

۲۶- توانایی تصمیم گیری مختص مدیران نیست همه توانایی تصمیم گیری دارند.

۲۷- مشکل افزایش کیفیت نیست؛بلکه افزایش کیفیت پاسخ به مشکلات است.

۲۸- یک دریای آرام،هیچگاه دریانوردان موفقی پرورش نمی دهد.

۲۹- هر چه موانع و مشکلات جدی تر و سخت تر،لذت تلاش و پیروزی بیشتر.

۳۰- وقتی دیگران شمارش معکوس را آغاز می کنند،ما به شمارش معکوس ممکن ها بپردازیم.


منبع : مرجع مهندسی صنایع