مفهوم مديريت سيستم
مفهوم مديريت سيستم
مديريت سيستم در لينوكس همواره جايگاه ويژه‌اي را در ميان مشاغل و تخصص‌هاي مرتبط با فناوري اطلاعات دارا بوده است. در حال حاضر بسياري از متخصصان IT در نرمافزارهاي مربوط به اين سيستم‌عامل كه امروزه به نام نرمافزارهاي اپن‌سورس شناخته مي‌شوند، داراي مهارت‌ها و تجارب خوبي هستند. مثلاً عده‌اي از آنها به خوبي قادرند يك وب سرور مبتني بر آپاچي را پيكربندي و راه‌اندازي كنند يا برخي ديگر مي‌خواهند لينوكس را در نقش يك سرور ميزبان دامنه (DNS) يا سرور اختصاص آدرس IP در يك شبكه (DHCP) تنظيم كنند و به كار گمارند.
به‌طور كلي مشغله اين دسته از اداره‌كنندگان سيستم، راه‌اندازي سرورهاي لينوكسي در نقش‌هاي مختلف و ارائه سرويس‌هاي گوناگون شبكه‌اي است. اما آيا واقعاً مديريت سيستم در لينوكس به همين موارد محدود مي‌شود؟ يا آيا اين مسائل اصولاً جزء وظايف يك مدير سيستم محسوب مي‌گردد؟ در يك كلمه مي‌توان گفت: خير. دليل آن هم كاملاً روشن است. يك سرويس شبكه‌اي يا يك سرويس شبكه ممكن است فقط يك بار نصب و راه‌اندازي شود، اما صدها بار در طول سال مورد بازبيني و عمليات نگهداري (Maintenance) براي بهبود كارايي يا رفع اشكال قرار گيرد.
در واقع واژه <مديريت سيستم> نيز به اين‌گونه امورِ مربوط به تعمير و نگهداري بسيار نزديك‌تر است تا به مسائل مربوط به تنظيم و راه‌اندازي. بنابراين بسيار واضح است كه براي يك مدير سيستم، آشنايي با مباحث مربوط به نصب و راه‌اندازي و تسلط بر امور مربوط به نگهداري سيستم مثل مديريت كاربران، فايل‌ها، امنيت، فايل سيستم، سرعت و كارايي سيستم شرط لازم و كافي براي تصدي اين پست شغلي است.
به عنوان مثال، در يك وب‌سايت كه روزانه هزاران بار مورد بازديد كاربران اينترنت قرار مي‌گيرد، امكان بروز رويدادي كه سرور ميزبان را به شدت دچار افت سرعت و كارايي كند، بسيار محتمل است. در اين وضعيت شايد مدير سيستمي كه چندان به مسائل مربوط به نگهداري و كنترل ترافيك مسلط نباشد، راه‌حل را در توقف و راه‌اندازي مجدد سرور يا همان Reset كردن بيابد، اما كاملاً روشن است كه بسياري از ايرادات ممكن است با اين روش مقابله، سازگار يا قابل رفع نباشند.
بنابراين يك مدير سيستم مسلط به امور مانيتورينگ و نگهداري سيستم، مي‌تواند عمكرد سرور را در ساعات اوج ترافيك مشخص نمايد و با توجه به ميزان كاركرد پردازنده (CPU) يا تعداد عمل خواندن و نوشتن اطلاعات در هاردديسك (R/W)، مشكل را مكان‌يابي كند. پس از طي اين مراحل، وي قادر است مثلاً با افزايش ظرفيت محاسباتي يا سرعت عملR/W يا راه‌اندازي يك سرور مجازي كمكي مشكل را تا حد مطلوبي كاهش دهد يا حتي در برخي موارد بدون صرف هزينه‌اي براي تعويض پردازنده، هاردديسك و امثال آن يا اضافه نمودن سرور، با استفاده از نرمافزارهاي مديريت سيستم مثل Xen مي‌تواند به هر برنامه قابل اجرا روي سرور، حد معيني را جهت استفاده از پردازنده يا ساير منابع سيستم اختصاص دهد تا از تداخل برنامه‌هاي مختلف و همزمان، در كارايي يكديگر جلوگيري كند.
اما اگر بخواهيم وظايف روزانه يك مدير سيستم را برشماريم، اين مسئله بستگي به نوع محيطي دارد كه وي در آن مشغول به كار است. طبيعي است كه وظايف روزانه مديرسيستم يك شبكه محلي كوچك، با مدير يك سرويس‌دهنده اينترنتي با تعداد زيادي وب‌سرور كاملاً متفاوت باشد، اما اين تفاوت را شايد بتوان به گونه‌اي، در تعداد و حجم اين وظايف (به دليل بيشتر بودن تعداد كامپيوترهاي موجود در شبكه، سرورها يا كلاينت‌هاي قابل اتصال و استفاده از شبكه) دانست. البته بسياري از وظايف مدير سيستم نيز مستقل از نوع محيط هستند و به عبارتي، بين تمام مديران سيستم‌هاي كوچك و بزرگ مشتركند.
يكي از اين وظايف، مانيتورينگ و پيشگيري يا حداكثر رفع ايراد زودهنگام از مشكلات قابل بروز در سطح شبكه است. به عنوان مثال، كشف مشكل مربوط به اشتراك فايل يا چاپگر در سطح يك شبكه محلي كوچك يا مشكل سرويس بانك اطلاعاتي در وب سرور يك سايت مهم را نبايد تا هنگام مراجعه و گلايه كاربران به تعويق انداخت. اين يكي از وظايف مهم يك مدير سيستم است كه با كنترل و مانيتورينگ منظم و متناوبِ عملكرد سيستم و شبكه، بروز مشكل را تا حد امكان پيش‌بيني مي‌كند يا درصورت وقوع، آن را در همان ساعات اوليه و با استفاده از راهكارهاي از پيش تعيين شده برطرف نمايد.
در محيط لينوكس، امروزه بسياري از مديران سيستم قادرند با استفاده از ابزارهاي مختلف كه براي مانيتورينگ سيستم در جامعه اپن‌سورس طراحي و ساخته شده، از عهده اين امر مهم برآيند؛ ضمن اين‌كه هنوز هم بسياري از دستورات مديريتي خط فرمان در لينوكس، كاربرد مناسبي در اين زمينه دارند.
پاسخ با نقل قول
بهترین دستورات لینوکس برای تازه کارها
