افشاریان

[فلفل نمك]

مرحله دوم افشاریه الف:اصل و نسب و خاستگاه سلسله افشاریه : موسس سلسله افشار را از ایل قوقلو می دانند که تیره ای از افشارند و تیره افشار نیز ار ترکمانان ترکستان می باشند زمانیکه مغولان به ترکستان استیلا یافتند ، ایل قرقلو از ترکستان کوج کردند و در آذربایجان وطن اختیار کردند بعد از ظهور سلسله صفویه در قسمت شرق ایران یعنی در مناطقی چون ابیورد خراسان اقامت گزیدند . ب نادر قلی بیگ موسس سلسله افشاریه : موسس سلسله افشاریه نادر قلی بیگ : در مورد چگونگی تشکیل سلسله افشاریه توسط نادر ، ابتدا به شناخت خود نادر و نقش آن د رتحولات به وجود آمده پرداخت برای این منظور دوران زندگی نادر را به دو دسته تقسیم می کنیم : الف : روند زندگی نادر قلی بیگ قبل از تشکیل حکومت . (1145-1100 ) 1- از ابتدای تولد تا پیوستن به اردوی شاه طهماسب دوم . 2- از پیوستن به شاه طهماسب دوم تا تشکیل قدرت و حکومت . 3- درگیری با رقبای داخلی . 4- سرکوب نیرویهای خارجی . ب : تاجگذاری و زمامداری نادر (1159-1145)

[فلفل نمك]

نادر در خدمت شاه طهماسب صفوی شهرت و آوازه نادر به گوش تهماسب دوم رسید . در این زمان ملک محمود در خراسان ادعای پادشاهی می کرد و خطبه به نام خود خواند و سکه به نام خود زده بود . تهماسب دوم برای سرکوب کردن وی از نادر قلی بیگ کمک خواست . نادر قلی که خود تصرف مشهد را داشت رهسپار اردوی تهماسب دوم گردید دلیریها و زیرکیهای نادر قلی در این نبرد به شکست ملک محمود و پیروزی تهماسب دوم انجامید . پس از تصرف خراسان توسط نادر قلی او مشهد را به صورت پایگاه مطمئن خود در آورد ، پسر خود رضا قلی خان را حاکم ابیورد کرد و خود به عنوان حاکم مشهد ، در مشهد مستقر گردید . این گونه تلاشهای استقلال گرانه موجب کدورت بین شاه تهماسب دوم و نادر قلی گردید . علی رغم این کدورت نادر قلی همچنان به عنوان یک سردار نیرومند ، به جنگ سرکوبی رقبای تهماسب قلی رفت . پس از سرکوب اشرف افغان ، تهماسب را بر تختگاه اجدادی خویش مستقر گردانید . از نظر تهماسب دوم نادرقلی همانند شمشیر نیرومندی بود که رقبای وی را سرکوب می کرد . از نادر قلی تهماسب دوم نیز دست مایه ای بود که نادر تحت لوابی او پیروزی خود را آسانتر گردانید . در این زمان تهماسب دوم ناآگاهانه و بدون هیچ نوع تدبیری به عثمانیها جنگ کرد و شکست خورد و شرایط صلحی سخت را پذیرفت . این عمل سبب شد که نادر بار دیگر دلیرنمایی مناطق از دست رفته را بار دیگر از عثمانی پس بگیرد . در این زمان چون بزرگان و رجال از بی تدبیری و ضعف تهماسب دوم بیش از پیش آگاه شدند در صدد برکناری وی از تخت شاهی بر آمدند . نادر قلی بیگ باغ هزار جریب اصفهان در حضور جمعی از بزرگان و سپاهییان را از سلطنت خلع کرد و فرزند هشت ماهه تهماسب را به نام عباس دوم به سلطنت نشاند و خود مقام نیابت سلطنت رسید . (1145 ه . )

[فلفل نمك]

بحران های داخلی قبل از نادر این بحران های داخلی که قبل از روی کار آمدن نادر به وجود آمد و حوادثی که ناشی از آن پدیدار شد ( 1135-1148 ) اغتشاشهایی که بلا فاصله پس از سقوط صفویان در بسیاری از نقاط ایران به وجود آمد اگر چه مصائب و فلاکتهای زیادی را برای توده اجتماعی به بار آورد ، اما در یک جزر و مد طولانی به روی کار آمدن سلسله کم دوام اما قدرتمند افشاریه منجر گردید . در این جا به ذکر قیامها و شورشهایی می پردازیم که با سرکوبی این قیامها توسط نادر قلی بیگ سلسله افشاریه تشکیل شد . a. قیام سید احمد b. قیام ملک محمود سیستانی c. اشرف افغان – تهماسب میرزا دوم

[فلفل نمك]

تشکیل حکومت افشاریه به قدرت رسیدن نادر قلی : پس از این که نادر قلی بیگ تهماسب دوم را به خاطر ضعف و عدم کاردانی در امر حکومت خلع کرد به پیشنهاد بزرگان و رجال عصر همچنین به خاطر زیرکی و نیرنگ خود ، ابتدا فرزند هشت ماهه تهماسب دوم به نامه عباس سوم را به مقام پادشاهی منصوب کرد و مقام نیابت سلطنت را انتخاب کرد از دوره ای که نادر نایب السلطنه شد تا زمانیکه رسما شاه ایران شد را به دو دسته تقسیم می کنیم : 1- دوران نایب السلطنگی نادر (1145-1148 ه ) و حوادث این دوره سه ساله. 2- دوران پادشاهی نادر(1148-1159 ) . دوران پادشاهی رسمی نادر شاه افشار را می توان از چند منظر مورد بررسی قرار داد : 1- اقدامات داخلی نادر شاه 2- توسعه طلبیها و لشکر کشیهای خارجی نادر شاه 3- شورشهای اواخر حکومت نادر 4- پایان کار نادر شاه و زمینه ههای فروپاشی سلسله افشاریه

[فلفل نمك]

نایب السلطنگی نادر نادر قلی بیگ بعنوان نایب السلطنه ( 1145-1148) 1- چون نادر جرات آنرا در خویش ندیده که بلافاصله با عزل شاه تهماسب دوم صفوی خود را شاه اعلام کند به مقام نایب سلطنت را انتخاب کرده و به عنوان یک سردار نیرومند شاه صفوی شروع به سامان بخشیدن به امر کشور کرد . 2- عثمانیها را به طور کامل از مرزهای غربی ایران دوراند و حتی سپاهیان نادر شهرهای سامره کربلا نجف و بغداد را محاصره کردند . 3- اما در طی این محاصره حوادثی در داخل ایران روی داد و نادر مجبور شد محاصره شهرهای عثمانی را رها کرده به ایران بازگردد. 4- این حادثه طغیان محمد خان بلوچ بود ، محمد خان بلوچ از نبود حضور نادر در جبهه داخلی ایران استفاده کرده مناطق جنوب ایران شورش کرد . 5- سرعت عملی که نادر در سرکوبی وی نشان داد ، غائله محمد خان پایان پذیرفت . 6- نادر پس از سرکوب طغیان داخلی بار دیگر متوجه ترکها شد و سراسر نواحی قفقاز ، یعنی گرجستان ،تفلیس و گنجه را به سال (1147 ه ) از تصرف عثمانیها رهانید و به این ترتیب مرزهای کشور در غرب و شمال به مرزهای طبیعی خود رسیدند .

[فلفل نمك]

اقدامات داخلی نادر شاه اقدامات و عملکردهای داخلی نادر شاه افشار در دوران زمامداریش 1- دعوت از نمایندگان اعیان ، روسای ایران ، روحانیون ، بزرگان و حکام ولایات در دشت مغان جهت برگذاری مراسم تاجگذاری . 2- طرفداری و حمایت اشخاص صاحب نفوذی چون طهماسب قلی خان جلایر و میرزا زکی و ملا علی اکبر سبب گرایش و پیوستن مردم به نادر شاه و قبول اطاعت از وی گردید . 3- نادر پس از آنکه اراده مردم را بر انتخاب خود مناسب دید با طرح چند شرط و مسئولیت حکومت خود را اعلام کرد . 4- این که ایرانیان از اعمال سب د رخض که بوسیله شاه اسماعیل اول صفوی اعلام گردیده بود ، دست بکشند . 5- به پیروی از تعالیم امام جعفر صادق علیه‌السلام آیین جعفری را به عنوان رکن پنجم اسلام بپذیرند . 6- ایرانیان از طرفداری خاندان صفوی دست بردارند . 7- سلطنت و خاندان نادر موروثی باشد . 8- قبول اصول مذهب جعفری و اختصاص رکن جدیدی در مکه به شیعیان و اعزام اسیر الحاج به آنجا از شرایط برقراری روابط ایران و عثمانی گردید .

[فلفل نمك]

توسعه طلبی های نادر اقدامات و عملکردهای نادر از جهت توسعه طلبیها و لشکرکشیهای خارجی نادر شاه پس از استقرار قدرتش در داخل در صدد توسعه قلمرو خود برآمد . توسعه طلبیهای نادر را از چند جهت باید مورد بررسی قرار داد : 1- لشکر کشی نادر به هندوستان : a . جریان لشگر کشی (1149 ه ) b. قوائد و ثمرات این لشکرکشی برای دولت ایران c. صدمات و آسیبهای این لشکرکشی برای هند 2- لشکرکشی نادر به ماراءالنهر و خوارزم 3- لشکرکشی نادر به داغستان 4- جنگهای نادر با عثمانیها

[فلفل نمك]

جریان لشگرکشی نادر به هند 1- نادر پس از تاجگذاری خود در صدد بازگرداندن قندهار به ایران رساندن سرحدات شرقی کشور به مرزهای طبیعی برآمد . 2- در سال 1149 با سپاهی بالغ بر هشتاد هزار رهسپار قندهار شد . 3- استحکامات شعر قندهار به گونه ای بود که امکان تسخیر آن برای نادر مشکل بود . 4- نادر در کنار شهر قندهار شهری جدید با تمام امکانات عمومی بنا کرد این شهر که به نادرآباد مشهور شد پس از فتح قندهار ، نادر همه ساکنان آنرا به نادرآباد منتقل کرد پس از درگذشت نادر این شهر با قندهار معروف شد . 5- شهرت نادر در از میان برداشتن خصومتهای تاریخی شیعه وسنی در جلب قلوب افغانها به طرفداری ازنادر موثر افتاد و در نتیجه افغانها به صفوف نادر پیوستند . 6- در این زمان رضا قلی میرزا پسر نادر بلخ را تصرف کرد و با تدابیر سردار مجربی چون طهماسب قلی خان جلایر از جیحون عبور کند بخارا را نیز به تصرف خود در آورد. 7- نادر پس از تصرف قندهار در صدد تسخیر هند برآمد . 8- نادر به سال (1151 ه ) بدون هیچ گونه مقاومتی از طرف هندوها وارد دهلی شد . 9- چند روز از ورود نادر به دهلی نگذشته بود که به خاطر خیانت سربازان نادر در دهلی ، مردم دهلی بر علیه سپاهیان نادر شورش کردند . 10- نادر برای سرکوب شورشیان به قتل عام آنها پرداخت به طوریکه 20000 نفر در این واقعه کشته شدند . فواید لشگرکشی به هند برای ایران لطمات هند از لشگرکشی نادر دلایل لشگرکشی نادر به هند

[فلفل نمك]

فواید لشگرکشی به هند برای ایران فواید لشکر کشی نادر به هند برای دولت ایران 1- نادر پس از تسخیر هند با دریافت غنائمی قابل توجه از خزانه درباریان و متمکنان هند عزم بازگشت کرد . 2- کلیه خزانه و جواهرات سلطنتی هند به نادر داده شد . 3- ممالک واقع در مغرب رودخانه اتک سند پیشاور ،کابل ، غرنین ، و کوهستان افغانستان به ایران واگذار شد . 4- علاوه بر جواهرات سلطنتی و تخت طاووس مقداری مسکوکات طلا و نقره و اسلحه و توپ و همچنین 1000 فیل و 17000 اسب و 10000 شتر و صد خواجه و صدو سی نویسنده و دویست آهنگر سیصد بنا و صد سنگتراش و دویست تاجر از هند به ایران آورده شد . 5- همچنین تعداد 60000 جلد از کتابهای خطی گرانبها به ایران گسیل شد .

[فلفل نمك]

لطمات هند از لشگرکشی نادر صدمات و آسیبهای لشکر کشی نادر به هند برای مردمان هند 1- اساس حکومت مرکزی هند متزلزل شد . 2- تلفات جانی در حدود 200000 نفر به بار آورد . 3- علاوه بر صدمات و زیانهای مالی از نظر سیاسی نتایج شومی را باری جامعه هند به بار آورد. 4- هجوم نادر به هند دست دولتهای استعمارگر انگلیس و فرانسه و پرتغال را برای ***** به آن سرزمین پهناور بازتر کرد . سوالات : دلایل شورش مردم دهلی چه بود ؟