مصاحبه بانخستين استاد فيزيك زن ايران در آسايشگاه سالمندان
نخستين بانوي استاد فيزيك ايران بعد از بنيانگذاري نخستين رصدخانه و تلسكوپ خورشيدي تاريخ نجوم ايران ، فارغالتحصيلي از دانشگاه سوربن پاريس و 30 سال تدريس در دانشگاه هم اكنون با خياليآسوده و خاطراتي خوش بر روي تخت آسايشگاه سالمندان ، تنها افتخار خود را تربيتدانشجويان موفق (استادان امروز) ميداند .
آلينوش طريان در سال 1299 در خانوادهارمني در تهران متولد شد . وي در خرداد سال 1326 با درجه ليسانس فيزيك از دانشكدهعلوم دانشگاه تهران فارغالتحصيل و در مهرماه همان سال به سمت كارمند آزمايشگاهفيزيك دانشكده علوم استخدام شد و يكسال بعد به عنوان متصدي عمليات آزمايشگاهي دردانشكده علوم منصوب شد .
پس از تلاش بينتيجه براي متقاعد كردن استادش (دكترحسابي) براي كمك به اعزام وي به خارج از كشور ، با هزينه شخصي خود به بخش فيزيكاتمسفر دانشگاه پاريس رفت .
دانشنامه دكتراي دولتي را از دانشگاه علوم پاريس درسال 1956 ميلادي(1335 شمسي) دريافت كرد و به دليل خدمت به كشورش پيشنهاد كرسياستادي دانشگاه سوربن را رد كرد و به ايران بازگشت و با سمت دانشيار فيزيك رشتهترموديناميك در گروه فيزيك مشغول به كار شد .
در سال 1338 دولت فدرال آلمانغربي بورس مطالعه رصدخانه فيزيك خورشيدي را در اختيار دانشگاه تهران قرار داد و ويبراي اين بورس انتخاب شد و از فروردين سال 1340 به مدت 4 ماه به آلمان رفت و بعد ازانجام مطالعات به ايران بازگشت .
3 سال بعد در تاريخ 9 خرداد 1343 به مقاماستادي ارتقا پيدا كرد و بدين ترتيب او اولين فيزيكدان زن است كه در ايران به مقاماستادي رسيد .
در تاريخ 29 آبان سال 45 عضو كميته ژئو فيزيك دانشگاه تهرانانتخاب شد و در سال 48 رسما به رياست گروه تحقيقات فيزيك خورشيدي موسسه ژئوفيزيكدانشگاه تهران منصوب شد و در رصدخانه فيزيك خورشيدي كه خود وي در بنيانگذاري آن نقشعمدهاي داشت ، فعاليت خود را آغاز كرد .
وي كه اولين كسي بود كه در ايران درسفيزيك ستارهها را تدريس كرد ، در سال 58 تقاضاي بازنشستگي داد و به افتخاربازنشستگي نائل شد .
عزتالله ارضي رئيس انجمن فيزيك ايران كه مدتي دانشجويآلينوش طريان بوده است در گفت و گو با خبرنگار اجتماعي فارس گفت : استاد طريان بسيارمهربان بود ، با دانشجويان به صورت دوستانه و محترمانه رفتار ميكرد و با همه دوستبود . منش و برخورد انساني از ويژگيهاي بارز وي است . وي يكي از تاثيرگذاران بر علمفيزيك خورشيدي در ايران بود كه منجر به رشد شاخه اختر فيزيك و فيزيك ستارهها شد .
آلينوش طريان منزل خود را وقف كرده و از آنجا كه فرزند و بستگاني در ايرانندارد هم اكنون در خانه سالمندان به سر ميبرد .
براي گفتوگو با نخستين بانوياستاد فيزيك ايران به همراه يكي از همكاران قديمياش به آسايشگاه سالمندان توحيد رفتيم . با روي باز و در حالي كه شادي و رضايت در چهرهاش نمايان بود از ما استقبالكرد و با لبخند ما را دعوت به نشستن كرد .
وقتي از وي خواستيم خاطرهاي از دورانتدريسش در دانشگاه براي ما تعريف كند ، خندهاي كرد و گفت : تمام خاطراتي كه در دروانتدريس داشتم براي من شيرين است . من دانشجوها را خيلي دوست داشتم و بالطبع دانشجوهاهم من را خيلي دوست داشتند و اين مسئله باعث شده بود تا كوچكترين ناراحتياي دردوران تدريسم احساس نكنم و با دانشجويانم مثل دوست رفتار ميكردم و اصلا خودم رانميگرفتم . معلم بايد مهربان باشد زيرا مهرباني را بايد به دانشجوها و دانش آموزانشياد دهد چرا كه اين جوانان آينده كشور هستند . اگر اساتيد بداخلاق باشند ، نميتوانددرس اخلاق بدهند .
بهترين خاطره؟
30 سال تدريس در دانشگاه تهران و تاسيس رصدخانه خورشيدي در ايران .
علت اصلي موفقيتتان در دوران تدريس
رفتار انساني . يكي از همكارانم روزي از من پرسيد چرا اينقدر دانشجوها به شما سر ميزنند و با شماصحبت ميكنند در حالي كه اين دانشجويان پيش من نميآيند . من در جواب او گفتم حتمارفتارت طوري نبوده كه بتواند دانشجويان را جذب كند .
براي سفر به فرانسه از بورس تحصيلي استفاده كرديد؟
در دوران تحصيلهميشه نمرات بالا داشتم و مورد توجه معلمين و اساتيد بودم . در زماني كه ليسانسگرفتم از استاد خود براي گرفتن بورس كمك خواستم اما وي به دليل اينكه من زن بودم بابورس من موافقت نكرد و به من گفت تا الان هم زيادي درس خواندم . پدرم گفت منميتوانم هزينه تحصيل تو را در فرانسه تقبل كنم و بورس را براي افرادي بگذار كهواقعا احتياج دارند . با هزينه شخصي به فرانسه رفتم و دكتراي خود را از دانشگاهسوربن گرفتم و سپس با وجود پيشنهاد كرسي استادي در دانشگاه سوربن به كشورم بازگشتم .
چه چيزي باعث شد اين پيشنهاد را رد كنيد؟
من علاقه داشتم به كشورم ، ايران ، خدمت كنم . وگرنه در همان فرانسه در حاليكه هنوز فارغالتحصيل نشده بودم ، از من دعوت به كار كردند و در جواب استاد فرانسويمكه ميخواست من را استخدام كند گفتم كه من بايد برگردم به كشورم و فقط براي بهترخدمت كردن به كشورم براي تحصيل به فرانسه آمدم .
بعد از برگشتن به ايران ، خيليها به من ميگفتند كه حماقت كردي ، اما من چون وظيفه خودم ميدانستم كه برگردم ، برگشتم و از برگشتنم به ايران پشيمان نيستم زيرا كه توانستم دانشجويان خوبي تحويلجامعه بدهم و اين مسئله باعث دلخوشي من است .
سفري همبه آلمان داشتيد؟
دولت آلمان بورس مطالعاتي رصدخانه فيزيك خورشيديرا به ايران داد كه از ميان همكاران در دانشگاه تهران من انتخاب شدم و به مدت چندماه براي فعاليت تحقيقاتي به اين كشور سفر كردم .
چطور شد كه به فكر تاسيس رصدخانه خورشيدي افتاديد؟
وقتي به ايرانبرگشتم و در دانشگاه مشغول به كار شدم ، درخواست كردم كه رصدخانه خورشيديراهاندازي شود تا دانشجويان بتوانند مطالعات و تحقيقات خود را در اين رصدخانهانجام دهند . رصدخانه خورشيدي با نظارت من افتتاح شد .
به چند زبان خارجي آشنايي داريد؟
مادرم در سويس تحصيل كرده بود . هممادرم و هم پدرم به زبان فرانسه ، فارسي و ارمني مسلط بودند و بسياري از مواقع با همبه زبان فرانسه صحبت ميكردند . من و برادرم هم كه از كودكي به زبان ارمني و فارسيآشنا بوديم براي فهميدن حرف والدينمان زبان فرانسه هم ياد گرفتيم و آنها راغافلگير كرديم . به زبان تركي و انگليسي نيز آشنايي دارم . زيرا بسياري از مقالات ومجلات علمي به زبان انگليسي هستند .
از حقوق خود راضيبوديد؟
من حقوق بسيار كمي دريافت ميكردم . متاسفانه در ايران ، ارزشاساتيد را نميدانستند . بعد از فارغالتحصيلي يكي از دوستان پدرم كه شركت داشت بهمن پيشنهاد كار با حقوقي تقريبا 10 برابر داد اما به خاطر علاقه به تحصيل ، حرفه خودرا رها نكردم . متاسفانه ارزش دانشمند در كشور ما هنوز به جايگاه واقعي خود نرسيدهاست .
تا كنون سفري به ارمنستان داشتيد؟
متاسفانه تا به حال به ارمنستان سفر نكردم و اين آرزوي دوران جواني من بود . زمان قبل از انقلاب مرزهاي ارمنستان بسته بود و اگر كسي به اين كشور سفر ميكرد ازكار اخراج ميشد ، نتوانستم سفر كنم و بعد از انقلاب هم ديگر توانايي سفر به اينكشور را نداشتم .
اگر بتوانيد به عقب بازگرديد ، چكارخواهيد كرد؟
اگر به زمان قديم برگردم بازهم همين راه را ادامهميدهم و تغييري در زندگي خود نخواهم داد چون به تحصيل و تدريس خيلي علاقه داشتم منافتخار ميكنم كه توانستم در دانشجويانم عشق به فيزيك ايجاد كنم . بسياري ازدانشجويان من هماكنون استاد دانشگاه هستند و در زمينه فيزيك حرف براي گفتن دارند .
توصيهاي به اساتيد و دانشجويان داريد؟
اساتيد بايد به طور مرتب مطالعه داشته باشند و بايد اطلاعات خود را مطابقبا مطالب روز كنند و دانشجويان هم بايد خوب درس بخوانند .
این عکس کوچک شده است برای مشاهده ی سایز اصلی کلیک کنید