خدمات حمل و نقل و نقش عوامل موفقيت در شركتهاي حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي
خدمات حمل و نقل و نقش عوامل موفقيت در شركتهاي حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي كالااین عکس کوچک شده است برای مشاهده ی سایز اصلی کلیک کنید
نوشته محمدعلي عباسي, عضو هيئت مديره شركت راه آهن و حمل و نقل صنايع نويسنده: : با توجه به افزايش شركتهاي حمل و نقل كالا به دليل اهميت حمل كالاهاي وارداتي و صادراتي با كاميون و همچنين‌نقش كشور ايران در ترانزيت كالا و جهاني شدن هزينه حمل كالا و همچنين ضرورت رقابت با شركتهاي خارجي براي انتقال‌كالاهاي وارداتي ايران، اين پژوهش به منظور بررسي عوامل موفقيت سازمانهاي خدماتي حمل و نقل بين‌المللي كالا و با تاكيد برشركت حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي كالا و بررسي عوامل پنجگانه فنون بازاريابي، ساختار سازماني، سبك مديريت، مالكيت وآموزش انجام شده است.
انجام اين پژوهش با اين هدف كه عوامل پنگانه مذكور در شركتهاي موفق چگونه و تاثير اين عوامل در موفقيت شركتهاچقدر است؟
با مطالعه سابقه تحقيق در ارتباط با سازمان، شركتهاي موفق، داد و ستد، حمل و نقل بين‌المللي و عوامل پنجگانه و مباني‌علمي و تجربه شده براي دستيابي به اهداف تحقيق يك مدل ارائه و سعي شده است به سوالهاي زير پاسخ داده شود.
الف) تعيين شاخصهاي موفقيت براي شركتهاي حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي كالا
ب) انتخاب شركتهاي موفق براساس شاخصهاي تدوين‌شده
ج) بررسي عوامل پنگانه در شركتهاي نمونه موفق
پژوهش حاضر يك پژوهش اكتشافي و توصيفي با هدف كاربردي است و با طرح سوالاتي عوامل پنگانه طي يك پرسشنامه‌در 41 شركت مورد بررسي قرار گرفته است.
كليد واژه‌ها: 1. خدمات 2. حمل و نقل 3. موفقيت 4. معيارهاي موفقيت 5. سازمانهاي بين‌المللي. چكيده: مقدمه
سالانه چند صد ميليارد دلار كالا در جهان مبادله‌مي‌شود تا نيازمنديهاي گوناگون ساكنان نقاطمختلف جهان تامين شود. رشد چشمگير حجم‌مبادلات تجاري در قرن اخير، هر چند متاثر ازافزايش مازاد توليد در برخي كشورها و نيزگسترش فعاليتهاي بازاريابي بين‌المللي است، امادر عين حال نمي‌توان سهم عمده سيستم حمل ونقل جهان را در زمينه‌سازي براي افزايش حجم‌مبادلات تجاري ناديده گرفت [1].
بخش حمل و نقل پديده‌اي است پويا، فراگيرو پيچيده كه رشته‌هاي مختلف آن ريشه‌هاي‌حيات اقتصادي بشر را تغذيه مي‌كند و به آن روح‌و دوام مي‌بخشد. لئون سه1 اقتصاددان معروف‌اظهار مي‌دارد "حمل و نقل شالوده تمام فعاليتهاي‌انساني است" [2]. ارمغان اين بخش براي نوع بشردستيابي به زندگي بهتر و شايسته‌تر در سايه‌امنيت، رشد و بالندگي بيشتر در سايه روابطانساني آسانتر و شرايط كار و تجارت باصرفه‌تراست. درجه ارتقا و اعتلاي جوامع امروزي بامعيارهاي ارقام توسعه بخش حمل و نقل و ميزان‌بهره‌وري افراد جامعه از امكانات و تسهيلات اين‌بخش سنجيده مي‌شود و در صدر مقايسه‌اي‌اعتبارات جذب شده در اين بخش از اقلام‌مشخصه تعالي فرهنگي، اقتصادي و اجتماعي‌ملتها به شمار مي‌آيد.
حمل و نقل كارامد و موفق زمينه‌ساز اقتصادسالم است. حمل و نقل از امور زيربنايي و يكي ازاجزاي مهم چرخه توليد ـ مصرف است. هر چندفعاليتهاي حمل و نقل (عمليات تغيير مكان‌كالاها) خود بخشي از فرايند توليد است درطبقه‌بندي بخشهاي اقتصادي از بخشهاي خدماتي‌محسوب مي‌شود. بعضي محققان رشد بخش‌حمل و نقل را منوط به رشد توليد و برخي ديگررشد توليد را منوط به رشد بخش حمل و نقل‌مي‌دانند. در هر حال با گسترش جوامع بشري وپيچيده شدن روابط اجتماعي و اقتصادي، تعيين‌اين كه توليد مقدم است يا حمل و نقل كار مشكلي‌است [3].
شركتهاي موفق
شركتهاي موفق پايبند اصولي خدشه‌ناپذيرهستند. اغلب آنها به ارزشهاي مشابه و مشتركي‌اعتقاد دارند. در شركتهاي موفق مديريتها قادرندعنصر سازماني خود را هم از حيث سازمان و هم‌از حيث فردي و شخصي ارضا كنند و در واقع بامديريت درست از گرايشهاي فردي و اجتماعي به‌صورت تركيب متعادل استفاده كنند [4]. واقعيت‌اين است كه همه مي‌پرسند كه شركتهاي موفق چه‌كاري انجام مي‌دهند كه ديگران انجام نمي‌دهند؟ وچه مواردي را فراتر از ديگران انجام مي‌دهند؟بررسيها نشان مي‌دهد كه شركتهاي موفق ازساختار غيرمتمركز برخوردارند و عملكردهاي‌كاركنان سازمان اهميت دارد.
بنا به اعتقاد كارل ويك از دانشگاه كرنل‌يادگيري و تطبيق‌پذيري كند است و سازمانهابيشتر پايبند روشهاي متعارف هستند و تصاويرمكانيكي از سازمانها دارند [5].
اندرو پتيگرو2، پژوهشگر انگليسي كه درزمينه سياستهاي تصميم‌گيري راهبردي مطالعه‌كرده است به اين نتيجه مي‌رسد كه به رغم تغييرپيوسته شرايط جهان اغلب شركتها در ده سال‌گذشته زندگي مي‌كنند، حال آنكه شركتهاي موفق‌متعلق به ده سال آينده‌اند [5].
در شركتهاي موفق مديران و ديدگاههاي آنان وطرز برخورد آنها با كار در زمينه انديشه‌هاي نظري بيش از آنكه به نظريات منطقي و مبتني بر خردمندي چندلر يا تيلور شباهت داشته باشد با نظرات كارل ويك و جيمز مارچ سازگار است [4]. يكي از ويژگيهاي شركتهاي موفق اين است كه در شرايط تناقضها مديريت
مي‌كنند آنچه اقتصاددانان منطق‌گرا غيرممكن‌مي‌پندارند شركتهاي موفق همه روزه آن را انجام‌مي‌دهند [4].
در اوايل سال 1977 توجه عمومي به مسائل‌اثربخشي مديريت و توجه خاص به طبيعت وماهيت رابطه ميان راهبرد، ساختار و اثربخشي‌مديريت موجب شد در مك‌كينزي دو گروه داخلي‌تشكيل شد. وظيفه بررسي راهبردي به يك گروه ووظيفه بررسي درباره اثربخشي سازمان به گروه‌ديگر واگذار شد.
معيارهاي موفقيت
نتيجه بررسيهاي به عمل آمده در دهه‌هاي 70 و80 عبارت بود از اين كه هر برخورد درست ومدبرانه با سازمان بايد دست‌كم به هفت متغييرساختار، راهبرد، كاركنان، سبك مديريت،سيستمها، ارزشهاي مشترك (يعني فرهنگ وتواناييهاي موجود) و مهارتها توجه داشته باشد.
بسياري از پژوهشگران اين يافته هفتگانه(چارچوب هفتگانه مك‌كينزي) را در كتاب هنرمديريت ژاپني مورد استفاده قرار دادند [4].
وظايف، مسئوليتها و حقوق ناظر بر فعاليت‌حامل جاده‌اي كالا در شركتهاي حمل و نقل‌بين‌المللي [6].
وظايف حامل
1ـ انعقاد قرارداد حمل و صدرو راهنامه.
2ـ تهيه اسناد و مدارك براي امكان سفر ازقبيل كارنه‌تير، كارنه‌دوپاساژ، دوزبلاغ، ويزا،بيمه‌نامه، گواهي قبول و....
3ـ توديع ضمانتهاي لازم به ارگانهاي ذيربطجهت مدارك و اسناد ضروري
4ـ تامين كاميون مناسب براي حمل با توجه‌به مهلت مقرر در قرارداد
5ـ تحويل گرفتن كالا از فرستنده يا فورواردر ونظارت در بارگيري كاميون از نظر تطبيق‌مندرجات اسناد حمل با محموله
6ـ ارائه اسناد مربوط به مقامات گمركات ازمبدا تا مقصد راهنامه و مراقبت در سالم‌نگهداشتن پلمپهاي گمركي
7ـ تحويل كالا به گيرنده در محلهايي كه به‌وسيله مقامات گمركي تعيين و اجازه داده مي‌شود.
8ـ رعايت مسير مشخص شده و مدت زمان‌حمل كالاي ترانزيتي كه مقامات گمركي تعيين‌مي‌كنند.
9ـ رعايت مسير و مدت زمان حمل كالا برطبق قرارداد حمل.
10ـ تخليه يا نظارت بر تخليه و شمارش كالاو امضاي اسناد كسر و اضافه و آسيب‌ديدگي.
11ـ دقت در تحويل محموله به مقصد و اخذگواهيهاي مربوطه.
مسئوليتها
1ـ پرداخت كرايه حمل و نقل و حق توقف وساير حقوق متعلقه به راننده.
2ـ قبول كليه مسئوليتهاي مذكور دركنوانسيون 3CMR در زمينه مفقود شدن، تاخير وآسيب ديدگي كالا و تعهد پرداخت غرامت به‌ميزان توافق شده يا طبق كنوانسيون مذكور.
3ـ مراقبت در تاييد روي ته قبضهاي كارنه‌تيرتوسط مقامات گمركي بين‌راهي و مقصد واسترداد لاشه كارنه به اتاق بازرگاني و صنايع ومعادن ايران در مهلت مقرر.
4ـ رعايت كليه دستورعملها و آيين‌نامه‌هايي‌كه در رابطه با امور حمل به تصويب مراجع‌ذيصلاح مي‌رسد.
5ـ آگاهي از مقررات مربوط به تردد كاميونهادر كشورهاي مسير و اعلام آنها به رانندگان.
6ـ آموزش رانندگان براي اجراي صحيح حمل‌بين‌المللي كالا براساس دستورعملهاي ابلاغي.
7ـ قبول كليه مسئوليتهاي مذكور دركنوانسيون 4TIR و ضمائم مربوط در مواردي كه‌كالا به صحابت كارنه‌تير حمل مي‌شود.
8ـ شركتهاي حامل ضمن مراقبت در حسن‌انتخاب و اعمال و رفتار راننده و ساير عوامل‌مربوط در صورت احراز مراتب تخلف، همكاري‌لازم را با سازمانها و موسسات و اشخاص ذيربطجهت برخورد قانوني لازم با عوامل فوق‌الذكر به‌عمل خواهند آورد.
حقوق
1ـ مسئوليتهاي حامل در پرداخت غرامت‌محدود به موارد مذكور در كنوانسيون CMR و به‌شرط رعايت مفاد اين كنوانسيون از جانب‌فرستنده و گيرنده كالا خواهد بود.
2ـ در صورتي‌كه حوادث و عواملي خارج ازحيطه اختيارات حامل (مثلا قوه قهريه) موجب‌عدم اجراي تعهد شود حامل مسئوليتي درپرداخت غرامت ندارد.
3ـ حامل مسئوليتي در قبال مغايرت ناشي ازمحتويات بسته‌هاي آكبند يا كانتينرهايي كه باپلمپ شماره‌دار سالم به همان نحوي كه تحويل‌گرفته شده است به مقصد تحويل مي‌شود نخواهدداشت.
4ـ در صورتي كه فرستنده كالا با اظهار خلاف‌واقع‌خود از نظر كميت و كيفيت كالا موجبات‌زيان و يا انجام هزينه‌هاي غيرعادي براي حامل‌فراهم كند متعهد به جبران آن است.
5ـ تا هنگامي كه كرايه و هزينه‌هاي مربوط به‌آن پرداخت نشده باشد حامل مي‌تواند اجازه دخل‌و تصرف در كالا را به صاحب آن ندهد.
6ـ در مواردي كه كاميون به انتظار بارگيري ياتخليه بيش از حد مقرر معطل بماند مشتري متعهدبه پرداخت حقوق توقف خواهد بود.
اهداف تحقيق
در اين بررسي پس از بحث در مورد شركتهاي‌موفق و معيارهاي موفقيت و همچنين ذكر اصول‌وظايف و مسئوليتها و حقوق ناظر بر فعاليت‌حمل جاده‌اي شركتهاي حمل و نقل بين‌المللي باتوجه به اين مهم كه توسعه و بهبود حمل و نقل‌بين‌المللي جاده‌اي كالا در كميت و كيفيت اقتصاداثر قابل توجهي دارد و هزينه عمليات مربوط به‌صادرات و واردات را كاهش مي‌دهد و موقعيت‌رقابتي صادرات كشور را تقويت مي‌كند وموفقيت حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي كالامي‌تواند توسعه تجارت خارجي جمهوري‌اسلامي ايران را تسريع كند، با هدف مطالعه در اين‌بخش و بررسي عوامل موفقيت شركتهاي حمل ونقل بين‌المللي جاده‌اي كالا در راستاي يك مطالعه‌كلي تلاش بر اين است كه به سئوالهاي زير پاسخ‌داده شود.
1ـ تعيين شاخصهاي موفقيت شركتهاي حمل‌و نقل بين‌المللي حمل جاده‌اي كالا.
2ـ انتخاب شركتهاي موفق براساس‌شاخصهاي تدوين شده.
3ـ بررسي عوامل پنجگانه در شركتهاي موفق‌حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي كالا شامل:
ــ بازاريابي
ــ ساختار سازمان
ــ مالكيت
ــ سبك مديريت
ــ آموزش
مراحل تحقيق
اين تحقيق از نوع اكتشافي، توصيفي و كاربردي‌است، به اين دليل كه پس از انجام آزمونهاي آماري‌و نتيجه‌گيري مي‌توان چنين نتيجه گرفت: عوامل‌پنجگانه بازاريابي، ساختار سازماني، سبك‌مديريت، نوع مالكيت و آموزش در شركتهاي‌موفق حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي كالا موثراست يا خير. و ديگر اينكه بكارگيري و توجه به‌عوامل مذكور با موفقيت چه رابطه‌اي دارد. لازم به‌ذكر است كه محقق در اين تحقيق صرفا به بررسي‌وضعيت موجود مبادرت ورزيده است و تحقيق‌داراي سه مرحله است.
مرحله اول
تحقيق مرحله اول براي تعيين شاخصهاي‌موفقيت شركتهاي مذكور انجام پذيرفت ومتدلوژي اين تحقيق شامل موارد زير است:
الف) تحقيق كتابخانه‌اي
در اين زمينه با مطالعه كتب به منظور تدوين‌ادبيات تحقيق و همچنين بررسي اسناد و مدارك،گزارش كنفرانسهاي برگزار شده مربوط به حمل ونقل و از منابع مختلف از جمله كتابخانه‌هاي‌سازمان مديريت صنعتي، سازمان پايانه و حمل ونقل كشور، انجمن صنفي شركتهاي حمل و نقل‌بين‌المللي، اتاق بازرگاني و صنايع و معادن وكتابخانه مجله صنعت حمل و نقل انجام گرفت.
ب) تحقيق ميداني
1ـ مصاحبه: به صورت حضوري با 34 نفر ازدست‌اندركاران و صاحب‌نظران به شرح جدول 1براي تدوين شاخصهاي موفقيت شركتهاي حمل‌و نقل بين‌المللي كالا انجام گرفته است.
با توجه به شاخصهاي تدوين شده و پرسشنامه‌تنظيم شده و استفاده از روش دلفي، تعداد 70پرسشنامه در بين اعضاي جامعه آماري براي تعيين‌اولويت شاخصها، 51 پرسشنامه جمع‌آوري شد ونتايج استخراج شده به شرح زير است:
1 وجود نيروي انساني متخصص
2 وجود ناوگان ملكي و يا اجاره‌اي مرتب(تعداد و آماده سرويس بودن)
3 ارائه سرويس منظم و مطلوب (كاميون،راننده و شركت)
4 انجام حمل و نقل موثر (قيمت مناسب،سرعت و حمل به‌موقع‌باكيفيت‌عمليات حمل)
5 قيمت حمل و نقل ثابت در طول مدت معين(ثبات قيمت)
6 وجود شبكه باريابي گسترده و ارتباط مناسب(بازاريابي)
7 دقت و اطمينان صاحب كالا از انجام خدمات‌و سالم رساندن كالا (اطمينان‌بخشي)
8 وجود قوانين مناسب در بخش حمل و نقل‌جاده‌اي و اجراي صحيح آن
9 دارا بودن حمل و نقل با شبكه عملياتي‌مشخص و تخصصي (مسيرهاي مشخص)
10 افزايش سهم بازار و رضايت مشتريان
11 كنترل كالا در انجام حمل و خدمات ويژه(ايمني)
12 وجود شبكه و سيستم حمل و نقل پويا وهماهنگ و سازمان‌يافته از جمله زيرساختهاي‌حمل و نقل، عضويت در كنوانسيونها، حسن‌روابط با سفارتخانه كشورها و...
مرحله دوم
براي انجام مرحله دوم تحقيق، 4 شاخص بابيشترين فراواني پاسخهاي جمع‌آوري شده،شاخصهاي انتخاب شركتهاي حمل و نقل‌بين‌المللي جاده‌اي كالا موفق و با ضريب وزني‌برابر برگزيده شده است و هر كدام با معيار مرتبطمورد سنجش در جامعه آماري قرار گرفت و نمونه‌آماري استخراج شد.
شاخصهاي انتخاب شركتهاي موفق
- وجود نيروي انساني متخصص
- وجود ناوگان ملكي و يا اجاره‌اي مرتب (تعدادو آماده سرويس بودن)
- داشتن حمل و نقل و شبكه عملياتي مشخص‌و تخصصي (مسيرهاي مشخص)
- كنترل كالا در انجام حمل و خدمات ويژه(ايمني)
روش تحقيق ميداني و انجام مصاحبه از نوع‌ديدگاه رويكرد رقابتي و از ديدگاه متصديان حمل‌و نقل بين‌المللي جاده‌اي كالا، مسئولان ناظر وسياست‌گذاران سازمانهاي هماهنگ‌كننده ومصرف‌كننده از خدمات حمل و نقل و با استفاده‌از روش طوفان مغزي5 شاخصهاي به دست آمده‌كه در مذاكرات مختلف بر شاخصهاي تعريف شده‌تاكيد و يا به شاخصها اضافه شد.
2ـ تنظيم پرسشنامه: فهرست شاخصهاي به دست‌آمده طي پرسشنامه به منظور اهميت داشتن ورتبه‌بندي اعضاي نمونه آماري توزيع شد.
ج) استفاده از تجربه محقق
با توجه به اينكه مشخصا محقق در رشته حمل ونقل بين‌المللي كالا ساليان متمادي فعاليت دارد ازنزديك موضوع تحقيق را كه روزانه با آن مانوس‌است مورد بررسي قرار داده است.
د) نمونه‌گيري
جامعه مورد تحقيق شركتهاي حمل و نقل‌بين‌المللي جاده‌اي كالا در ايران است كه براساس‌فهرست اخذ شده از انجمن شركتهاي حمل و نقل‌بين‌المللي كالا، نمونه منتخب از آن استخراج شده‌و پرسشنامه، شاخصهاي تدوين شده بين مديران‌عامل، مديران عملياتي و حامل شركتهاي حمل ونقل بين‌المللي كالا، مسئولان مرتبط حمل و نقل‌وزارت صنايع و راه، توليدي و صاحبان كالاي‌استفاده‌كننده از خدمات حمل و نقل كالا توزيع‌شده است. مدل نظام‌مند [7] شاخصهاي موفقيت‌شركتهاي حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي كالابيانگر شاخصهاي استخراج شده در مرحله اول‌تحقيق است (شكل 1).
مرحله سوم
در سومين مرحله از تحقيق پس از شناسايي نمونه‌آماري نسبت به تدوين و تكميل پرسشنامه براساس مقياس ليكرت6 و براي هر يك از عوامل‌بازاريابي، ساختار سازمان، سبك مديريت، نوع‌مالكيت و آموزش با كسب نظرات اساتيد واعضاي هيئت علمي (مرتبط با هر يك از عوامل‌پنجگانه) و صاحب‌نظران در صنعت حمل و نقل‌جاده‌اي كالا اقدام شده است و به طور خلاصه‌اقدامات مراحل سه‌گانه تحقيق در مدل پيشنهادي‌بررسي عوامل موفقيت شركتهاي حمل و نقل‌بين‌المللي جاده‌اي كالا ارائه شده است (شكل 2).
جامعه آماري
حجم اين جامعه آماري كليه شركتهاي فعال حمل‌و نقل بين‌المللي جاده‌اي كالا (حامل‌ها) و براساس‌فهرست دريافتي از شوراي كارنه‌تير اتاق بازرگاني‌و صنايع و معادل ايران، تعداد 345 شركت درسال 1377 مي‌باشد.
نمونه آماري
41 شركت كه بالاترين رتبه را براساس 4 شاخص‌موفقيت تدوين شده از مجموعه شاخصهاي‌موفقيت شركتهاي حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي‌كالا، نمونه آماري را تشكيل مي‌دهد و در نمودارپيوست انتخاب نمونه از جامعه بيان شده است(شكل 3).
آزمونهاي آماري
در اين تحقيق براي تجزيه و تحليل نظرات‌پاسخ‌دهندگان از آزمون تي‌استودنت استفاده شده،كه به آزمون ميانگين نيز معروف است. ميانگين نظرات پاسخ‌دهندگان با استفاده ازانحراف معيار و خطاي استاندارد نمونه‌گيري،تمايل ميانگين به چپ و راست را نشان مي‌دهد وچنانچه تحت فرضيه‌سازي تابع فرضي ميانگين‌قرار گيرد خواهيم داشت [8].
3 = m : H0
3 " m : H1
يافته‌هاي تحقيق و عوامل پنجگانه
1) بازاريابي و تاثير موفقيت‌آميز شركتهاي‌موفق حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي كالا با سطح‌اطمينان 99% يعني 1% = a ; اكثر پاسخ‌دهندگان‌در جهت تاييد نظريه محقق ابراز نظر داشته‌اند به‌طوري كه:
3 = m : H0
3 " m : H1
H0 = تاثير فنون بازاريابي در موفقيت شركتهاي‌موفق حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي كالا در حدمتوسط است.
H1 = تاثير فنون، بازاريابي در موفقيت شركتهاي‌موفق حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي كالا بيش ازحد متوسط است.
4ر2 = جدول T 8"ر8 = محاسبه شده T
فنون بازاريابي در شركتهاي موفق حمل و نقل‌جاده‌اي كالا داراي تاثير است.
48% از شركتهاي نمونه موفق حمل و نقل‌بين‌المللي كالا جهت تامين بازار خدمات‌فورواردري به ميزان زياد و خيلي زياد استفاده‌مي‌كنند. حدود 47% از شركتهاي موفق حمل ونقل بين‌المللي كالا از بازاريابي مستقيم استفاده
مي‌كنند و حدود 61% از شركتها اعتقاد دارند كه‌بازاريابي با موفقت شركتها ارتباط دارد.
2) عامل ساختار سازماني و تاثيرموفقيت‌آميز آن در شركتهاي نمونه حمل و نقل‌بين‌المللي جاده‌اي كالا با سطح اطمينان 95%يعني 5% = a ; اكثر پاسخ‌دهندگان در جهت تاييدنظريه محقق ابراز نظر داشته‌اند به طوري كه:
3 = m : H0
3 " m : H1
H0 = تاثير ساختار سازماني در موفقيت شركتهاي‌موفق حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي كالا در حدمتوسط است.
H1 = تاثير ساختار سازماني در موفقيت شركتهاي‌موفق حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي كالا بيش ازحد متوسط است.
7ر1 = جدول T " 9ر1 = محاسبه شده T
عامل ساختار سازماني در شركتهاي موفق‌حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي كالا داراي تاثيراست.
از مجموع 41 شركت نمونه موفق، 28 شركت‌داراي ساختار سازماني تعريف شده و تعداد 13شركت فاقد ساختار سازماني تعريف شده هستند.
44% شركتهاي موفق، وجود ساختار سازماني‌را در شركت با اهميت زياد و خيلي زياد اعلام‌داشته‌اند و 52% شركتهاي موفق ساختار سازماني‌شركت را موجب هماهنگي و كارآمدي مي‌دانند.
3) عامل سبك مديريت و تاثير در موفقيت‌شركتهاي موفق حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي‌كالا (حمل) با سطح اطمينان 99% يعني 1%=a ،اكثر پاسخ‌دهندگان در جهت تاييد نظريه محقق‌ابراز نظر داشته‌اند به طوري كه:
3 = m : H0
3 " m : H1
H0 = تاثير سبك مديريت در موفقيت شركتهاي‌موفق حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي كالا در حدمتوسط است.
H1 = تاثير سبك مديريت در موفقيت شركتهاي‌موفق حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي كالا بيش ازحد متوسط است.
4ر2 = جدول T " 6ر14 = محاسبه شده T
سبك مديريت در شركتهاي موفق حمل و نقل‌بين‌المللي جاده‌اي كالا داراي تاثير است. 88%شركتهاي موفق، مديريت را در شركت با اهميت‌مي‌دانند. 78% شركتهاي موفق سبك مديريت رادر كيفيت ارائه خدمات موثر مي‌دانند. 83%شركتهاي موفق سبك مديريت در استفاده از منابع‌مالي و انساني، را عامل موفقيت مي‌دانند.
4) عامل مالكيت و تاثير در موقعيت‌شركتهاي موفق حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي‌كالا با سطح اطمينان 99% يعني 1%=a ، اكثرپاسخ‌دهندگان در جهت تاييد نظريه محقق ابرازنظر داشته‌اند به طوري كه:
3 = m : H0
3 " m : H1
H0 = تاثير مالكيت در موفقيت شركتهاي موفق‌حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي كالا در حد متوسطاست.
H1 = تاثير مالكيت در موفقيت شركتهاي موفق‌حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي كالا بيش از حدمتوسط است.
4ر2 = جدول T " 6ر4 = محاسبه شده T
مالكيت در شركتهاي موفق حمل و نقل‌بين‌المللي جاده‌اي كالا داراي تاثير است.
64% شركتهاي موفق، نوع مالكيت را درموفقيت شركت مهم مي‌دانند. 17% شركتهاي‌موفق، مالكيت و مديريت آنان تفكيك شده است.44% شركتهاي موفق، بين مالكيت شركت وانگيزش كاركنان ارتباط قائل هستند. 61%شركتهاي موفق، احساس مسئوليت كاركنان را بامالكيت شركت مرتبط مي‌دانند.
5) عامل آموزش و تاثير در موفقيت شركتهاي‌موفق حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي كالا، با سطح‌اطمينان 99% يعني 1%=a ، اكثر پاسخ‌دهندگان درجهت رد نظريه محقق ابرازنظر داشته‌اندبه‌طوري‌كه:
3 = m : H0
3 " m : H1
H0 = تاثير آموزش در موفقيت شركتهاي موفق‌حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي كالا در حد متوسطاست.
H1 = تاثير آموزش در موفقيت شركتهاي موفق‌حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي كالا بيش از حدمتوسط است.
4ر1 = جدول T " 4ر-2 = محاسبه شده T
عامل آموزش در شركتهاي موفق حمل و نقل‌بين‌المللي جاده‌اي كالا كمتر از حد متوسط به آن‌توجه شده است.
نتيجه‌گيري كلي عوامل پنجگانه
بررسي و تجزيه و تحليل كلي پيرامون عوامل‌پنجگانه بازاريابي، ساختار سازماني، سبك‌مديريت، مالكيت و آموزش و تاثير آن درموقعيت شركتهاي حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي‌كالا با سطح اطمينان 99% يعني 1%=a ، اكثرپاسخ‌دهندگان در جهت تاييد نظريه محقق ابرازنظر داشته‌اند به طوري كه:
3 = m : H0
3 " m : H1
H0 = تاثير عوامل پنجگانه در موفقيت شركتهاي‌موفق حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي كالا در حدمتوسط است.
H1 = تاثير عوامل پنجگانه در موفقيت شركتهاي‌موفق حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي كالا بيش ازحد متوسط است.
4ر2 = جدول T " 6ر5 = محاسبه شده T
جدولهاي فراواني، نتيجه بررسي عوامل‌پنجگانه در شركتهاي موفق حمل و نقل بين‌المللي‌جاده‌اي كالا "حامل" و ميزان نتايج در موفقيت درجدول 2 آمده است.
پيشنهادات براي شركتهاي حمل و نقل‌بين‌المللي جاده‌اي كالا
هدف اصلي از اين پژوهش شناخت حمل و نقل‌بين‌المللي جاده‌اي كالا "عامل" و تجزيه و تحليل‌عوامل پنجگانه در شركتهاي موفق است. در زمينه‌يافته‌هاي اين تحقيق براي موفقيت هرچه بيشترشركتهاي حامل به‌شرح زير پيشنهاد مي‌شود.
1. فنون بازاريابي
ايجاد تفكر بازاريابي براساس آميخته بازاريابي واستقرار سيستم بازاريابي در شركتهاي حمل و نقل
جدول 2. جدول فراواني بررسي عوامل پنجگانه در شركتهاي موفق حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي كالا
بين‌المللي جاده‌اي كالا يكي از عوامل مهم‌موفقيت است و در اين زمينه موارد زير قابل‌توجه‌است:
- افزايش مهارتهاي بازاريابي كاركنان شركتها ازطريق مراكز آموزش
- وجود بازاريابي هماهنگ و منسجم به همراه‌ساير فعاليتهاي حمل و نقل براي نيل به اهداف‌شركت.
- شناسايي و معرفي ارزشهاي ويژه شركت بابه‌كارگيري فنون بازاريابي به مشتريان و انتخاب‌گروهي از مشتريان و سهم بازار خاص.
- اعتقاد در بازاريابي به كيفيت ارائه خدمات كه‌بسيار حائز اهميت است.
- برقراري ارتباط مستمر با مشتريان و سعي درانجام كار مناسب و پيوسته براي حفظ مشتريان.
2. ساختار سازماني
تركيبات سازماني كه در ساختار سازماني جلوه گرمي‌شود، سبب تمايز شركتهاي موفق است وساختار سازماني در شركتهاي حمل و نقل براي‌رفع نياز و خواسته مشتريان بايد آنچنان تدوين‌شود كه هم بتواند انتظارات آنان را پيش‌بيني كند وهم خدمات مورد نياز را ارائه و تامين نمايد.ساختار سازماني در شركتهاي خدماتي حمل ونقل كه براساس فرايند نيروي انساني است پيوسته‌بايد در حال تغيير و براي خدمات‌رساني به‌مشتريان پويا باشد و موارد زير بايد تحقق يابد.
- ايجاد ساختار سازماني مناسب براي نوآوري درارائه خدمات مورد نياز مشتريان.
- وجود ساختار سازماني با الگوي منطبق بافرايند نيروي انساني كه براي رسيدن به اهداف‌شركت پيوسته در حال تفكر و ابتكار عمل باشند.
- وجود ساختار سازماني مناسب سازمانهاي‌كوچك و گروههاي تخصصي و افزايش مسئوليت‌در شرايط رقابت دوستانه تيمهاي كاري.
- ايجاد ساختارهاي تيمي بر مبناي افزايش‌انگيزش كاركنان به‌منظور حضور در صحنه فعاليت‌خدمات‌رساني حمل و نقل
- داشتن ساختارهاي ساده با توجه به تخصص ونوع فعاليت اين‌گونه شركتها.
3. سبك مديريت
مديريت در كليه سازمانها به معني اخص كلمه
اعم از كوچك و بزرگ، دولتي و خصوصي وتعاوني عموميت دارد. دانش مديريت مقام وموقعيت برجسته يافته است و شيوه‌ها وتكنيكهاي مديريت آهنگ رشد سريعتري پيداكرده است. كيفيت و سبك مديريت بيش از هرعامل ديگر در موفقيت يا عدم موفقيت، عامل‌تعيين‌كننده است و مديريت مؤثر در سازمانهاي‌كوچك، شركتهاي حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي‌كالا به همان اندازه سازمانهاي بزرگ از اهميت‌بالايي برخوردار است و موارد زير پيشنهادمي‌شود.
- بهره‌گيري از فنون جديد مديريت در شركتهاي‌حمل و نقل براي بهره‌برداري صحيح از امكانات وسرمايه‌هاي حمل و نقل.
- توجه مديران شركتهاي حمل و نقل به كاركنان‌با توجه به شرايط خدماتي آنان به‌عنوان‌سرمايه‌هاي شركت.
- مديران شركتهاي حمل و نقل با توجه به‌يافته‌هاي اين تحقيق كه به سبك روابطي بيشترتوجه كرده‌اند بايد از شخصيت والا و مقبوليتي‌بسيار برخوردار و نفوذ كافي در افكار كاركنان‌داشته باشند.
- مديران شركتهاي حمل و نقل با توجه به‌ساختارهاي ساده و خانوادگي، كار گروهي راتوسعه و ترويج كنند.
- مديران شركتها با توسعه منابع انساني توجه به‌كاركنان را به‌عنوان عامل موفقيت براي فعاليتهاي‌شركت بدانند.
- با توجه به ثبات مديران در بخش خصوصي‌بايد از آموزشها و دوره‌هاي تخصصي مديريت‌برخوردار شوند.
- در شركتهاي حمل و نقل جاده‌اي كالا و شرايطخدماتي آنان، جنبه‌هاي مديريت مشاركتي توجه‌شود.
4. مالكيت
- با توجه به اينكه 90% مالكيت شركتهاي موردمطالعه، خصوصي است و كارآيي در اين بخش‌بيشتر از بخش دولتي و تعاوني است توجه به‌مديريت و انفكاك از مالكيت در شركتهاي‌خصوصي حمل و نقل بين‌المللي جاده‌اي كالاضروري است و شركتهاي حمل و نقل بين‌المللي‌جاده‌اي كالا با مالكيت دولتي بايد فرهنگ‌مشاركتي را توسعه بخشند و كاركنان را در منافع‌حاصل از فعاليت سهيم كنند و از حقوق‌بگيري‌صرف خودداري كنند.
- شركتهاي حمل و نقل بين‌المللي با مالكيت‌دولتي كه براي ضرورتهاي اقتصادي در زمانهاي‌خاص شكل گرفته‌اند بايد به‌عنوان بازوان اجرايي‌براساس اصل درآمد و هزينه اداره شوند و كارآيي‌اين‌گونه شركتها افزايش يابد.
5. آموزش
آموزش به درك و شناخت تغييرات جهان دائما در حال تحول كمك مي‌كند و از طريق آموزش در جهت آمادگي نيروي انساني موفقيتهاي بسياري حاصل مي‌شود. رشدي كه در اثر آموزش و دائمي بودن آن ايجاد مي‌شود براي شركتهاي حمل و نقل بسيار حائز اهميت است و براساس نتايج اين پژوهش بايد
به آموزش توجه بيشتري در شركتهاي حمل و نقل‌كالا شود و اقدام زير پيشنهاد مي‌شود:
- ايجاد مراكزي در كشور براي انتقال مطالب‌تخصصي به مديران و مسئولان شركتها به طورمستمر.
- توجه هر چه بيشتر مديران شركتهاي حمل ونقل به مطالب علمي و استفاده از مدلهاي علمي‌در فعاليتهاي حمل و نقل.
- سرمايه‌گذاري براي افزايش دانش و مهارتهاي‌نيروي انساني و تربيت متخصصان از طريق‌دانشگاهها.
- ايجاد مراكز تحقيقاتي و مطالعاتي براي تبادل‌مطالب آموزشي و تجربيات علمي حمل و نقل.
- انجام هزينه‌هاي آموزشي براي سطوح مديران(عالي، متوسط، اجرايي) پرسنل (اداري، فروش،عملياتي) و رانندگان و ارزيابي درآمدها وهزينه‌هاي آموزشي و ميزان نيل به اهداف.
مرجعها
1. حسيني، سيدجعفر، "تنگناهاي حمل و نقل بين‌المللي‌كالا"، پايان‌نامه كارشناسي‌ارشد دانشكده اقتصاد،دانشگاه تهران، سال 1376.
2. صمصامي، فرشاد، "تجارت خدمات و نقش كشورهاي‌درحال توسعه"، انتشارات موسسه مطالعات وپژوهشهاي بازرگاني، شهريور 1371.
3. تحليل بخش حمل ونقل و جايگاه آن در اقتصاد، مجله‌ترايان، شماره دوم، صفحه 16.
4. Tomast, Peters Roberth, Waterman, ``Insearch of excellence'', 1982.
5. صنيعي و عابدي تركي، "ارزيابي شركتهاي موفق ايراني‌در بازارهاي بين‌المللي"، پايان‌نامه كارشناسي‌ارشدمديريت اجرايي، دانشكده مديريت سازمان مديريت‌صنعتي، ارديبهشت 1378.
6. كميته ايراني اتاق بازرگاني بين‌المللي، "نقش فورواردردر حمل و نقل بين‌المللي"، كتاب شماره 18، چاپ‌دوم، 1377.
7. مدل سيستميك از لطيفي، فريبا و كياني، غلامرضا، مقاله"شاخصهاي سلامت سازمان در قرن 21"، مجله‌تدبير، شماره 10، ص 22 و 78.
8. صدقياني، "آمار و كاربر آن در مديريت" انتشارات‌سمت، فصل تحليل سريهاي زماني و مدلهاي‌پيش‌بيني بخش 2، 4، 17
پاسخ با نقل قول
