كشاورزي-علوم دامي و طيور-دام-بانك مقالات مربوط به دام2

[فلفل نمك]

پروبایوتیك ها تقویت كننده سیستم ایمنی طبیعی بدن
ماست بایو:
فرآورده هایی كه مایه بایو به آنها افزوده شده است از سودمندی ای ویژه ای برای انسان ها در همه سنین برخوردارند.مایه «بایو» گونه ای پروبایوتیك است كه هضم و جذب مواد خوراكی درون دستگاه گوارش به كمك آنها انجام می شود.این پروبایوتیك های سودمند همچنین سیستم ایمنی طبیعی بدن را برمی انگیزد تا بهتر بتواند در برابر عوامل بیماری زا مقاومت كند . ویژگی ها و سودمندی های پروبایوتیك ها سبب شده است كه خانواده ها در كشورهای پیشرفته به مصرف ماست و شیر بایو روی بیاورند. بایو ماده ای طبیعی است كه به رشد كودكان ،بزرگسالان ،جوانان و تامین تندرستی آنان كمك می كند. شركت پاژن سربلند است كه برای نخستین بار ماست همراه با مایه بایو را به مردم ایران عرضه می كند.
راه طبیعی رسیدن به سلامتی:
پروبایوتیكها چه هستند؟ در سیستم گوارش انسان میلیونها باكتری مفید زندگی می كنند كه نقش مهمی را در كارآیی سیستم ایمنی و هضم و جذب غذا بر عهده دارند.این باكتری های سودمند پروبایوتیك نامیده می شوند.
پروبایوتیكها چه كار می كنند؟ پروبایوتیك ها یك خط دفاعی بر علیه باكترهای بیماری زا بوجود می آورند و به ما اجازه می دهند تا از مواد مغذی كه از خوراك روزانه مان می گیریم استفاده بیشتری ببریم.
چرا از ماست بایو استفاده می كنیم ؟ ماست بایو یك فرآورده پروبایوتیكی با فرمول ویژه است كه دستگاه گوارش شما را با باكتری های سودمند پوشش می دهد.ماست بایو به حفظ توازن محیط روده كمك می كند روند بهبود پس از بیماریها و مصرف آنتی بیوتیكها و بهبود عوارض هر گونه استرس را سرعت می بخشد. مسافرت و تغییرات رژیم غذایی و آب می توانند اثر تخریبی بر دستگاه گوارش و سیستم ایمنی بدن شما داشته باشند. با استفاده از ماست بایو بهترین شانس برای سازگاری با این دگرگونی ها را به خودتان می دهید.

[فلفل نمك]

آیا اولتراسوند كمك می كند كه گاوهای بیشتری را آبستن كنیم؟
شان» با این سوال ساده در مورد اولتراسوند به من تلفن كرد. او سرپرست گاوداری بزرگی بود كه خارج از حوزه فعالیت معمول ما قرار داشت و اندازه گله اش در طول 2 سال چهار برابر شده بود. شرایط مطابق نقدینگی و برنامه های پیش بینی شده پیش نمی رفت. بیشتر مشكلات موجود در رابطه با سلامت گاوها بود. من حداقل یك بار در سال قبل به گاوداری او رفته بودم . در آن زمان مشاور یك شركت خدمات كشاورزی بودم . «شان» باید به یاد داشته باشد كه من كار در آنجا را با آموزش منحنی استفاده از اولتراسوند برای معاینات دامپزشكی شروع كردم . پاسخ من به «شان» این بود كه همیشه اطلاعات بیشتر جهت اخذ تصمیم بهتر سودمند است. تنها راه برای تعیین تاثیر یك فن آوری جدید روی گاو ،آزمایش آن در داخل گاوداری است . «شان» از من پرسید كه آیا می توانم در آن گاوداری كار كنم یا نه . ایجاد تغییر در تولید مثل وقت گیر است. بنابراین من از او در خواست تعهد 6 ماهه كردم. برنامه ریزی مجدد انجام دادم تا از گاوداری «شان» هر دوشنبه بعدازظهر بازدید كنم.شش گروه گاو دوشا وجود داشت و گاوهایی كه نیاز به معاینات باروری داشتند توسط یك در جدا كننده پس از شیردوشی انتخاب می شدند. من طوری برنامه ریزی كردم تا وقتی به آنجا می رسم نیمی از گاوها دوشیده و جدا شده باشند.
كمتراز نیمی از گاوها آبستن بودند.....
وقتی من رسیدم حدود 80 گاو در انتظار بودند . بنابراین به سرعت كار را شروع كردیم مدت زیادی طول نكشید تا من كارهایی كه این گله می بایست برای بازگشت به موقعیت تولید مثل طبیعی انجام دهد را تعیین كردم. كمتر از 50 درصد گاوهایی كه تلقیح مصنوعی شده بودند آبستن بودند. جایگاه گاوهای پاك نشده پر بود. تعدادی هم گاوهای كیستی وجود داشت. بیشتر گاوها بیش از 120 روز از زایمان شان می گذشت و هنوز آبستن نبودند. گاوهای زیادی بودند كه با وجود این كه دو ماه از زایمان آنها می گذشت ،دستگاه تولید مثلی شان از سلامت برخوردار نبودند. «شان» برای این گاوها اصطلاح «پاك نشده» را انتخاب كرده بود. گاودارهای بزرگ بخشی از وقت دامپزشك را می گیرند تا از هر كاری كه انجام می شود سر دربیاورد. فهمیدن این كه چرا آنها یك كار خاصی را انجام می دهند وقت گیرتراست. وقتی معاینات دامپزشكی را انجام می دادیم من برای كسب اطلاعات بیشتر كند و كاو می كردم.
ما به یك برنامه نیاز داشتیم.....
برنامه طولانی مدت،یافته های قابل توجهی در مورد وضعیت سلامت گاو از جمله واكسیناسیون،تغذیه،چگونگی جمع آوری گله و توانایی افرادی كه با گاو كار می كنند را در خود جای می داد من تصمیمات فوری را برای شروع با اولین گاو غیر آبستن آغاز كردم. گاوهای پاك نشده تحت درمان فشرده ای با پروستاگلندین قرار گرفتند و اكثر آنها به یك یا دو با تكرار پاسخ دادند. گاوهای كه كیست داشتند و روزهای بازشان بیش از 150 روز بود تحت دستورالعمل همزمانی اوسینك قرار گرفتند و در روز پنج شنبه تلقیح شدند.«شان» نمی خواست تمام گروه برنامه همزمانی اوسینك تلقیح شوند. بنابراین برخی از گاوها كه روزهای بازشان بیشتر بود تحت درمان پروستاگلندین قرار گرفتند و جهت مشاهده فحلی تحت نظر بودند و بالاخره برای گاوهای گروه سوم تصمیم گرفتیم برنامه همزمانی اوسینك دیگری ایجاد كنیم طوری كه از سه شنبه شروع می شد و جمعه بعد تلقیح می شدند.
آیا فكری برای حل مشكلات شده است....
در دومین بررسی هفتگی گله،«شان» مشكل دیگری كه طی ماه های قبل مشاهده كرده بود را با ما در میان گذاشت. برخی از گاوها با وجود این كه آبستن تشخیص داده شده بودند دوباره فحل می شدند. با به كارگیری آمارهای نسبتاً كامل مشخص شد گاوهایی كه قبلاً آبستن و حالا غیر آبستن بودند حدود 15 درصد كل گاوها را تشكیل می دهند. درصد گاوهایی كه آبستن بودند فقط 40 درصد بود. ما به سمت كاهش تولی شیر و تعداد گوساله حركت می كردیم چطور به اینجا رسیدیم؟
«شان» یكی از بهترین گاودارانی است كه تا به حال دیده ام،او بیش از 1200 راس گاو را با چشم می شناخت و فردی مطلع و نكته بین بود علی رغم تمام توانایی هایش او نمی توانست بر این حقیقت كه هر روز فقط 1440 دقیقه است و او باید مقداری از آن را بخوابد غلبه كند.
موارد اضطراری در اولویت قرار گرفتند.....
مسائل مربوط به سلامتی كه اغلب با توسعه گله در اتباط است وقت زیادی می گیرد تا تنها بتوان گاوها را زنده نگه داشت. اما تولید مثل غالباً در اولویت دوم فوریت های روزانه قرار می گیرد. تشخیص فحلی و تلقیح گاوها در این گاوداری نیز مقدم نبود. اما منظم كردن برنامه تولید مثلی فواید عظیمی در كمك به ما برای حفظ تمركز و تسهیل برنامه های كاری دارد. وظیفه فوری ما شناسایی گاوهای باز و تلقیح مجدد آنها بود. البته باید زیان های اقتصادی ناشی از عدم آبستنی را بررسی می كردیم اما در آن زمان وقت ما با تعیین گستره مسائل تولید مثلی پر شده بود.
آنچه ما انجام دا دیم......
ما دستورالعمل خلاصه شده ای از برنامه همزمانی پری سینك – اوسینك را به اجرا در آوردیم. 50 روز پس از زایش ،گاوها در روز سه شنبه پروستاگلندین دریافت می كردند. اگر فحلی را نشان می دادند تلقیح می شدند و اگر فحل نمی شدند،دو هفته پس از تزریق پروستاگلندین استفاده از اوسینك در آنها شروع می شد. این گاوها همگی طبق برنامه تعیین شده تلقیح می شدند. مگر این كه ایستا فحلی را نشان می داند. از 28 روزگی به بعد آبستن بودن این گاوها با اولتراسوند مشخص می شد. اگر در این آزمایش گاوی غیر آبستن تشخص داده می شد در برنامه اوسینك قرار می گرفت . این تشخیص زود هنگام گاوهای باز به آنها فرصت بیشتری برای تلقیح دوباره می داد ،قبل از این كه تولید شان به قدری كم شود كه مجبور به حذف آنها از گله شویم. ما بررسی آبستنی را در اواسط و اواخر آبستنی هم انجام می دادیم تا گاوهای بازی كه در بررسی قبلی آبستن بودند را شناسایی كنیم . بعد از 70 روزگی تمام گاوها برای تایید آبستنی توش ركتال می شدند. میزان طبیعی عدم آبستنی پس از 70 روزگی 5/0 درصد است. علاوه بر این ما گاوها را قبل از خشك كردن بررسی می كردیم تا گاو بازی را خشك نكنیم. این كار را دستیار «شان» انجام می داد. بسیاری از گاودارها بررسی آبستنی در زمان خشكی را به وسیله فشار دادن شكم در سمت پایین و راست و احساس گوساله ای كه به ضربه آنها پاسخ می دهد انجام می دهند. تمام گاوهای باز در بررسی میانی و پایانی دوره آبستنی از لحاظ توانایی تولید در آینده ارزیابی شدند و یا دوباره وارد برنامه اوسینك می شدند و یا اگر تولیدشان زیر 18 كیلوگرم بود برای حذف علامت گذاری می شدند.
حالا پس از گذشت 6 ماه اوضاع چگونه بود؟ طبیعی. درصد گاوهای آبستن گله 63 بود. نرخ عدم آبستنی به عدد ثابت 8 درصد رسید. گاو نر به خاطرعدم كارایی فروخته شد. ما دیدیم كه سطح تولید آرام آرام بالا می آمد.
آیا اولتراسوند به آبستن كردن گاوها در گاودای «شان» كمكی كرد؟ اولتراسوند به ما اطلاعات بیشتری را در زمان كوتاه تری داد تا تصمیمات بهتری بگیریم. ارزش این اطلاعات به اندازه ای است كه از آن استفاده می شود. تلفیق اولتراسوند و اوسینك برای «شان» ابزاری بسیار قوی بود و در گاوداری هایی كه من از آنها بازدید می كنم چه بزرگ و چه كوچك كارایی خوبی داشته است.

[فلفل نمك]

آیندۀ گاوداری خانوادگی
گرك هارتشا» مثل تمام گاوداران جوان كار در مزرعه را با برداشت علوفه در تابستان اغاز كرد.هر كسی كه در یك گاوداری خانوادگی كار كرده می داند كه مجموعه ای از افراد لازم است تا كارها به صورت مرتب انجام شود. گاوهایی وجود دارند كه باید دوشیده شوند.خوراكی كه باید مخلوط شود،كودی كه باید پخش شود و محصولی كه باید كشت شود.خانواده هایی كه در سر تا سر كشور هستند فهرست كارهای روزمره و حتی بیشتر از آن را هر روز انجام می دهند.یكی از گاوداری های خانوادگی در شمال شرق اوهایو،نزدیك «سی كامور» قرار دارد كه متعلق به خانواده «آلن هارتشا» است.مزرعه 200 هكتار است و 125 راس گاو هلشتاین را می دوشد،متوسط تولید گله 3/11905 كیلوگرم شیر در سال است.خانه «گرك هارتشا» برنده جایزه سال 2004 بهره وری تولید محصولات لبنی ملی FFA ،نیز در این گاوداری قرار دارد.
مشاركت فعال...
اكثر فرزندان گاودارانی كه در گاوداری بزرگ می شوند،به یكی از دو مورد علاقه مند می شوند.گاوها یا تجهیزات گاوداری . گرك به دومی علاقه مند بود. او می گوید:«مورد دوم راهی بوده كه همیشه در راستای آن حركت كرده ام ،زمانی كه بچه بودم همیشه دوست داشتم یك چیز بسازم . بنابراین طبیعی بود به محض این كه به قدر كافی بزرگ شدم،كمك كردن در كارهای مزرعه را آغاز كنم».گرك از 9 سالگی كار در مزرعه را شروع كرد.در آن زمان به قدر كافی بالغ بود تا بتواند تجهیزات را مدیریت كند. پدر گرك می گوید«من و همسرم همیشه می خواستیم پسرهای مان تا زمانی كه به قدر كافی بزرگ نشده اند و كار با تجهیزات را یاد نگرفته اند ،به تنهایی با وسایل كار نكنند .لذا ما در ابتدا به او كارهای ساده ای مثل برداشت علوفه می دادیم و او به آرامی راه ها را پیمود تا به اینجا رسید».
گرك با افزایش سن مسئوولیت های بیشتری را در مزرعه متقبل شد.در حال حاضر او مدیریت بیشتر كارهای زراعی در بهار و برداشت در پاییز را به عهده دارد.در این مزرعه خانوادگی با مساحت حدود 200 هكتار ،علوفه و ذرت قسمت عمده محصولات را به خود اختصاص داده اند و مقدار كمی هم محصولاتی مانند گندم و سویا كشت می شود.گرك می گوید«كارها خوب پیش می رود.برادرم به درمان گاوها و مدیریت گله علاقه بیشتری دارد ومن بیشتر وقتم را صرف تجهیزات مزرعه ای می كنم». آلن می افزاید«پسرها همیشه دوست داشتند در كارها به ما كمك كنند و وقتی به مدرسه می رفتند ما واقعاً برای شان دلتنگ می شدیم ». گرك و برادرش برایان هر دو به اوهایو می رفتند ،در حالی كه برادر كوچك ترشان،جیسون ،اولین سال تحصیلی خود را در دبیرستانی در وین فرد می گذراند. آنها یك سرپرست گاوداری و تعدادی كارگر را در این زمان استخدام كردند. خانوادۀ «هارتشا» طرحی را برای توسعه مزرعه شان در سال 2000 در نظر گرفتند.گرك گفت ما به بازدید سایر گاوداری ها رفتیم و در مورد استفاده از فری استال جدید فكر كردیم ،ولی چون قیمت شیر رضایت بخش نبود ،خانواده تصمیم گرفت فری استال جدید را به اصطبل دهۀ 1960 خود اضافه كند. یك بخش انتظار زایمان در سال 2002 اضافه شد كه 28 جایگاه فری استال داشت.
در حال حاضر آنها روی مسقف كردن و فضای تمرین و توسعه آخورها با كمكهای مالی NRCS كار می كنند . تهویه تونلی و نوردهی بلند مدت نیز برای بهبود تولید به گاوداری شان اضافه كردند.درهر یك از این طرح ها ،گرك بخشی از كار هر قسمت ،از طراحی تا ساختن و سیم كشی ساختمان را انجام می داد.گرك توضیح می دهد كه اخیراً خانواده روی بهبود عملكرد گاوهای انتقالی متمركز شده اند.افزایش فضای آخورها به آنها این امكان را می دهد كه گاوهای خشك و تلیسه های آبستن را زودتر با جیره گاوتازه زا تغذیه كنند.این امر باعث كاهش بیماری های متابولیكی و بهبود آغاز شیر دهی می شود.
مالكیت مهم است...
گرك خیلی بی پرده در مورد نحوه تشكر وقدردانی خودش نسبت به كارهایی كه والدینش در كودكی به او سپرده بودند سخن می گوید.او درسن 9 سالگی اولین گوساله خود را برای یك جشنواره می فرستد.بعد از آن مسوولیت 4 تلیسه ای كه برای گله خریداری شده بود به او سپرده شد و بعداً این تعداد به 10 گاو و 11 تلیسه افزایش یافت. او متذكر شد این مالكیت مشوق نقش فعالی كه در گاوداری ایفا می كرد بود.گرك می گوید:من فكر می كنم نگاه من نسبت به بچه های گاوداران سایر مناطق متفاوت بود.برخی از آن ها صاحب هیچ حیوانی نبودند و به همین خاطر فكر می كنم آنها به اندازه من و برادرانم احساس مسوولیت نمی كنند و بسیاری از آنها هیچ علاقه ای به برگشت به گاوداری ندارند. برادرها در ازای شیری كه گاوهای شان تولید می كردند،دستمزد می گرفتند. این درآمد براساس متوسط قیمت شیر در دوره شیردهی منهای هزینه های مربوط به درمان و تلقیح مصنوعی گاوها بود. گرك توضیح می دهد این برنامه از زمانی كه او 9 ساله بود در گاوداری اجرا می شد. این كار به آنها اجازه می داد كه مقداری از پولشان را در سنین پایین تر پس انداز كنند و بعد در مدرسه این پس انداز را خرج كنند. به تازگی او و برادرش برایان تصمیم گرفتند مقداری از سودشان را برای خرید زمین سرمایه گذاری كنند.«تیرماه گذشته والدین ما تصمیم گرفتند مزرعه همسایه مان را بخرند.بعد از بحث زیاد،آن را خریدند و 8 هكتار آن را به من و برادرم فروختند» . قابل ذكر است كه آنها از این كه در چنین سن و سال كمی صاحب زمین می شدند خوشحال بودند.
گرك در دوران مدرسه در چند طرح مشاركت كرده بود و در سال 2003 گروه مهندسی كشاورزی او در رقابتی در سطح ایالت به مقام دوم رسید.جایزۀ آنها مسافرت به ایالت های شرق در غرب Spring field بود.علاوه بر این او در داوری گاوهای شیری و دریك مباحثه شركت كرد.
«گرك یكی از برجسته ترین اعضا FFA بود كه ما تا به حال داشته ایم » این جمله ای بود كه معلم دبیرستان می گوید.هافمن و تام دایبر،سرپرستان برنامه FFA در وین فرد هستند كه حدود 55 تا 75 دانش آموز دارد. او یكی از اعضاء دخیل در فعالیت های FFA است و همیشه درتلاش است كه دانش آموز بهتری باشد و پول بورسیه را به دست آورد.
تلاش گرك برای به دست آوردن جایزۀ ملی FFA در سال 2004 از یك سال پیش شروع شد.درسال 2003 او مقام دوم تولید گاوهای شیری را به دست آورد.بعد از تشویق هایی از طرف معلمان FFA ، او تصمیم گرفت دوباره طرحی را شروع كند.گرك می گوید «من از سال پیش می دانستم كه در برخی زمینه ها باید بهتر شوم و جزئیات بیشتری را به آماره های ثبت شده ام اضافه كنم.» مصاحبۀ بی نظیری بود و با تعداد زیادی سوال كه شما را به فكر وا می داشت. در این زمان گرك در اوهایو برنده شد.چند ماه بعد او نامه ای دریافت كرد كه به عنوان یكی از چهارنفری كه به رقابت های نهایی راه یافته بودند،دعوت شده بود.بعد از یك مصاحبه كه با 10 داور مختلف انجام شد ،گرك به عنوان برنده ملی اعلام شد . گرك می گوید«من فكر می كنم شانس خوبی داشتم كه آنجا بودم و گمان می كنم هیچ چیز رضایت بخش تراز این نیست كه برندۀ عنوان درجۀ دامپروری امریكا گردم . این پایان خوشی برای من بود»
در دومین سال كه در اوهایو در رشته سامانه های مدیریتی كشاورزی تحصیل می كرد هر آخر هفته به خانه باز می گشت و در كارهای مزرعه به خانواده اش كمك می كرد.از آنجایی كه هدف نهایی او این است كه با خانواده اش در كارهای مزرعه مشاركت كند ،لذا برنامه او این است كه كاری در ارتباط با فروشندگی تجهیزات كشاورزی پس از فارغ التحصیل شدن از اوهایو در سال 2007 پیدا كند.مهمتر از همه برای گرك جایی است كه از آنجا آمده است . گرك می گوید «من می دانم كه گاوداری به قدر كافی بزرگ نیست كه زندگی همۀ ما را تامین كند.اما در حال حاضر ما در آن كار می كنیم >» قضاوت در مورد تلاش آنها، ما را به این نتیجه می رساند كه روحیه همكاری است كه برای آنها پیروزی هایی را به دنبال دارد.

[فلفل نمك]

مبارزه سیستماتیك با اسهال گوساله ها
خطرات تهدیدكننده گوساله ها دربدو تولد و منشا ابتلای اسهال گوساله ها پس از زایمان
گوساله های پس از زایمان توسط تعداد كثیری از میكروبهای گوناگون (باكتریها، ویروسها و پارازیتها) كه در تمام محیط و احتمالاً توسط مادر درهنگام زایمان انتقال داده میشوند در معرض خطر قرار دارند.
مهمترین این میكروبها عبارتند از:

• (Rotavirus (Reoviridae / RNA – Virus
• (Coronavirus (Coronaviridae / RNA – Virus
• (E. Coli (Echerichia Coli
• (Cryptosporidiosis (Cryptospriidae / Eimeriinae / Sporozoa / Protozoa

شیرآغوز و اهمیت آن
گوساله تازه بدنیا آمده عاری از سیستم ایمنی فعال میباشد.
شیرآغوز مستقیماً پس از تولد گوساله نوزاد را دربرابر میكروبهای تهدیدكننده حمایت مینماید.
شیرآغوز گاوهای ماده واكسینه نشده حاوی آنتی بادیهای طبیعی میباشد كه حمایت كافی نوزاد را در روز اول پس از زایمان بعهده میگیرد.
طبق برنامه های مدیریتی آگاهانه در دامداریهای مدرن اقدام به واكسینه كردن گاوهای باردار در زمانهای تعریف شده نه تنها تدبیری صحیح در پیشگیری از ابتلا به بیماری (پیشگیری از بیماری باصرفه تر از درمان بیماری میباشد) بلكه از دیدگاه اقتصادی سودمند میباشد.
امروزه با افزایش آنتی بادیهای مشخص ازطریق غیرمستقیم تحت واكسیناسیون كیفیت شیرآغوز نیز افزایش داده میشود. به این نوع شیرآغوز شیرآغوز ایده آل یا شیرآغوز كیفیت بالا میگویند.
بدیهی است كه كیفیت این شیرآغوز بهمان میزان بیشتر است كه آنتی بادیهای مشخص و شناخته شده اقلیمی به آن اضافه شده است. امروزه صنایع دارویی و آزمایشگاههای واكسن سازی خدمات سودمندی در این زمینه ارائه میدهند.
تغذیه با شیرآغوز میبایست حداكثر تا 8 ساعت پس اززایمان شروع شده باشد زیرا شیرآغوز ابتدایی موثرترین عامل حمایتی نوزاد را بعهده میگیرد.
گوساله های نوزاد را توصیه میگردد كه در محلهای جداگانه با شیرآغوز ذخیره ای كیفیت بالا بمقدار روزانه نیم لیتر تامین نمود. با این اقدام حمایتی میتوان تا هفته های اولین پس از زایمان از ابتلا به اسهال مبارزه كرد.
از دیدگاه اقتصادی مقرون به صرفه ترین روش پیشگیری از اسهال گوساله ها استفاده صحیح و بموقع از شیرآغوز میباشد بنابراین امروزه در كشورهای توسعه یافته در دامداریهای مدرن شیرآغوز ذخیره گشته كه حاوی آنتی بادیهای مشخص و اقلیمی مناسب میباشد پس از زایمان به گوساله ها داده میشود. این امر سبب كاهش هزینه های دامپزشكی در این دامداریها میباشد.

زمان مناسب واكسیناسیون
6 تا 8 هفته قبل از زایمان اولین واكسیناسیون انجام میگردد. 1 تا 3 هفته قبل از زایمان واكسیناسیون تكرار میگردد و سالانه یكبار واكسینه كردن 2 تا 6 هفته قبل از زایمان توصیه میگردد.
بدیهی است كه واكسیناسیون نمیتواند جایگزین اقدامات بهداشتی در دامداریهای مدرن باشد بنابراین واكسیناسیون اقدامی تكمیلی جهت مدیریت صحیح در اجرای اقدامات اساسی در دامداریهای مدرن میباشد. از موارد اصلی تدابیر بهداشتی میتوان موارد ذیل را نام برد:
پاكیزه بودن اسطبل
اسطبل جداگانه برای گوساله ها
محل زایمان پاكیزه

از دیدگاه اقتصادی هر گوساله كه بنا بدلایل خاص خود از دامداری جدا میگردد هزینه های اضافی را بوجود می آورد مانند هزینه های درمان، هزینه خرید گوساله جهت جایگزینی و در نهایت قیمت ازدست رفته گوساله جداگشته از دام. همچنین گوساله هایی كه مبتلا به اسهال میگردند ناقلین اصلی این بیماری در دامداری نیز محسوب میگردند.
تمام این هزینه های اضافی و قیمت ازدست رفته یا كاسته شده را میتوان با یك اقدام پیشگیری كننده كم هزینه عملاً از بین برد.

Paraimmunity
مصونیت اكتسابی مصنوعی یا افزودن ایمنی بدن دربرابر میكروبهای گوناگون التهاب زا ، سموم و بطوركل آنتی ژن بمدت كوتاه (تا 2 هفته) را Paraimmunity میگویند. امروزه در كشورهای توسعه یافته از این طریق بطور سیستماتیك پیشگیری از بروز بیماری میگردد.

[فلفل نمك]

مبارزه با باكتری های گرم منفی عامل ورم پستان
اخیراً گرم منفی ها،به عنوان عامل اصلی ورم پستان مطرح شده اند. «اسپكتراماست ال سی » (سفتیوفور هیدرو كلراید) محلول استریلی است كه بیماری زایی آنها را می كاهد. عوامل بیماری زای گرم مثبت مانند استافیلوكوكوس اورئوس و استرپتوكوكوس آگالاكتیه به مدت طولانی است كه در مركز توجه عملیات مدیریتی دامداری های شیری آمریگا قرار دارند. با این وجود طی 10 تا 20 سال اخیر ،تغییری در عوامل بیماری زای ایجاد كنندۀ ورم پستان ایجاد شده است. شیوع ورم پستان های كلی فرمی كه توسط عوامل بیماری زای گرم منفی مثل اشرشیاكولی و استرپتوكوك های غیر آگالاكتیه مثل استرپتوكوكوس یوبریس و استرپتوكوكوس دیس گالاكتیه به وجود می آید،به میزان زیادی افزایش یافته است.
طبق نظر «ران ارسكین»،استاد دانشكده دامپزشكی دانشگاه ایالتی میشیگان،با كاهش میزان استرپتوكوكوس آگالاكتیه و استافیلوكوكوس اورئوس ،راه را برای رشد بهتر استرپ های محیطی و كلی فرم ها هموار خواهیم كرد. او می گوید«با این كه استاف اورئوس و استرپ آگالاكتیه هنوز در بسیاری گله ها حضور دارند،دیگر آن خطر غالبی كه زمانی به حساب می آمدند،نیستند. امروزه باكتری های گرم منفی خصوصاً E.coli و كلبسیلا،استرپ های غیراز آگالاكتیه شامل استرپ یوبریس و استرپ دیس گالاكتیه و انتروكوكسی ،شیوع شان در حال افزایش است.
ورم پستان بیماری نیست كه دامداران آن را آسان بگیرند و چیزی نیست كه با درمان های رایج از عهدۀ آن برآیند. ورم پستان یك بیماری پیچیده و پر هزینه است كه هنوز هم برای دامدار 200 دلار به ازای هر راس هزینه در بر دارد. كاهش تولید شیر،كاهش كیفیت شیر،هزینۀ كارگر اضافی،افزایش نرخ جایگزینی گاو،هزینۀ دامپزشك و هزینه های درمان همه اهمیت كنترل موثر بیماری را تقویت می كنند.
اكنون صنعت،اسپكتراماست ال سی را معرفی كرده است.
تا كنون،بیشتر داروهای مبارزه با ورم پستان برای استرپ آگالاكتیه و استاف اورئوس ساخته می شد. اكنون شركت Pfizer ،«اسپكتراماست ال سی» (سفتیوفور هیدرو كلراید) را كه یك محلول استریل می باشد معرفی كرده است . یك محصول داخل پستانی برای درمان ورم پستان های بالینی در گاو شیری كه مسبب آنها E.coli استافیلوكوك كو آگولاز منفی و استرپ دیس گالاكتیه می باشد.
«ارسكین» می گوید: وقتی دربارۀ ورم پستان بالینی بحث می كنیم،باكتری های گرم منفی مورد توجه قرار می گیرند.،زیرا آنها ذاتاً نسبت به باكتری های گرم مثبت به درمان دارویی مقاوم تر هستند. به دلیل این مقاوم بودن ،باكتری های گرم منفی می توانند ورم پستان های شدیدتری ایجاد كنند كه عاقبت به حذف و سقط می انجامد.
گرم مثبت و گرم منفی بودن ،دسته بندی باكتری ها براساس یك روش رنگ آمیزی آزمایشگاهی می باشد. به دلیل تفاوت دیوارۀ سلولی باكتری های گرم منفی با باكتری های گرم مثبت ،آنها پاسخ متفاوتی به رنگ آمیزی می دهند كه باعث واكنش متفاوت آنها به آنتی بیوتیك های مختلف می شود.
بسیاری از باكتری های محیطی به عنوان باكتری های گرم منفی دسته بندی می شوند. عوامل بیماری زای محیطی به صورت معمول در مدفوع،مواد بستر،غذا ،گرد و غبار،خاك و آب یافت می شوند. «ارسكین» می گوید «كنترل عوامل بیماری زای محیطی دشوار است. زیرا آنها همیشه در محیط اطراف گاو حضور دارند. كلید كنترل این عوامل بیماری زا ،تمیز ،خشك و آسوده نگهداشتن گاو و همچنین پیروی از یك برنامه درمانی آنتی بیوتیكی است.
هدف تمام برنامه های درمانی ورم پستان،درمان موفق گاو و بازگشت او به تولید حداكثر است.«اسپكتراماست ال سی » محصولی است كه با چنین هدفی جهت درمان E.coli وسایر عوامل بیماری زای محیطی تولید شده است . به علاوه جهت درمان باكتری های گرم منفی «اسپكتراماست ال سی » دز درمانی مناسب یك بار در روز ،نداشتن دورۀ منع مصرف دارو قبل از كشتار و 72 ساعت منع مصرف دارو قبل از مصرف شیر را دارد. دز نادرست یا فواصل درمانی نامناسب استفاده از «اسپكتراماست ال سی» یا عدم توجه به دورۀ دورریزی شیر سبب می شود كه باقی ماندۀ دارو در شیر وجود داشته باشد. «ارسكین» می گوید:آنچه ما دربارۀ «اسپكتراماست ال سی » می دانیم این است كه دسته جدیدتری از آنتی بیوتیك هایت كه اثر خوبی علیه باكتری های گرم منفی خصوصاً E.coliدارد و به علاوه علیه استاف ها و استرپ ها هم كه سال هاست ما با آنها درگیرم ،موثر است. فعالیت علیه گرم منفی تنها یكی از محاسن «اسپكتراماست ال سی » است كه آن را ارزش مند نموده است .
آزمایش و حركت به سوی درمان باكتریولوژیك
ورم پستان بالینی مهمترین عامل برای استفاده از مواد ضد باكتری در گاوهای شیری است . محدود كردن علایم ورم پستان بالینی مثل لخته و شیر غیر طبیعی مهم است . اما ممكن است موقتی باشد. رسیدن به یك بهبود باكتریولوژیك به معنای جستجوی زود هنگام بیماری و تداوم درمان تا زمانی كه عفونت به صورت تحت بالینی بهبود یابد،می باشد. كنترل ورم پستان های تحت بالینی مهم است،زیرا افزایش شمار سلول های بدنی ،موارد تكراری یا مزمن ورم پستان و انهدام بافت های پستان را به همراه دارد.
وقتی دامدار بر آزمایش و مدیریت ورم پستان تمركز نماید،می تواند موارد ورم پستان را زود تشخیص داده و درمان كند كه به گاو كمك خواهد كرد سالم و سودمند باقی بماند. طبق نظر « راجر سالتمن » دامپزشك و مدیر عملیات دامپزشكی گاو شیری شركت Pfizer آزمایش ورم پستان كالیفرنیا (CMT) در حال حاضر توسط برخی دامداری ها برای مشخص كردن وضعیت همۀ گاوهای تازه از نظر ورم پستان به كار می رود.CMTیك روش سریع و ارزان برای مشخص كردن سطح SCC در شیر گاو می باشد.در هر حال CMT به نوع باكتری كه عفونت را ایجاد كرده اشاره نمی كند و باید تنها به عنوان راهنمایی برای جستجوی ورم پستان تحت بالینی به كار رود.
«سالتمن» می گوید: ابزار مفید دیگر ،روش كشت آسان دانشگاه مینه سوتا(UMECS ) می باشد.
UMECS یك روش كشت آسان است كه طی 18 تا 24 ساعت تشخیص می دهد كه آیا باكتری های حضور دارند یا نه و اگر باكتری حضور دارند گرم منفی یا مثبت است . اغلب ،دامپزشكان از این روش استفاده می كنند ولی هر روز تعداد دامداران بیشتری از UMECS به عنوان بخشی از روش كشت خود در دامداری بهره می جویند.این كار نیاز به مقداری مهارت دارد ،اما آنها محاسن تشخیص باكتری گرم منفی و گرم مثبت را دریافته اند.
برای داشتن بیشترین اثر ،دامداران باید CMT ،UMECS یا سایر آزمایشات را برای ارزیابی مشكل ورم پستان در دامداری خود به كار ببرند. با این حال ،محدودیت زمان و لوازم گاهی اوقات از استفادۀ منطقی از این ابزارها جلوگیری می كند. «سالتمن » اضافه می كند «اگر مطمئن نیستید چه عامل بیماری زایی در گله شما شایع است ،«اسپكتراماست ال سی » بهترین انتخاب برای مبارزه می باشد تا بهبود باكتریولوژیك پستان حاصل شود و باید به عنوان اولین خط دفاع علیه ورم پستان در دامداری های شیری مورد استفاده قرار گیرد.
منبع: گروه فنی شركت تعاونی كشاورزان و دامپروران صنعتی وحدت اصفهان (نشریه هوردز دیری من)

[فلفل نمك]

دستورالعمل كنترل بيماري تورم عفوني بيني و ناي گاو IBR
عامل بيماري تورم عفوني بيني و ناي گاو، Bovine Herpes Virus-1، يك آلفا هرپس ويروس است. اين ويروس داراي 3 تحت تيپ مي باشد.
الف. BHV-1.1 يا ويروسهاي ) IBR-like) كه مسبب فرم تنفسي بيماري است و سقط جنين نيز ايجاد مي كند.
ب. BHV-1.2 يا ويروسهاي (likeـIPV ) كه مسبب فرم تناسلي بيماري است . BHV-1.2 داراي دو تحت تيپ a BHV-1.2 مسبب سقط جنين وb BHV-1.2 (سقط جنين ايجاد نمي كند) مي باشد.
ج . BHV-1.3 كه BHV-5 نيز خوانده ميشود كه ايجاد آنسفاليت مي كند.
هرپس ويروس عامل تضعيف كننده سيستم ايمني بوده لذا زمينه را براي ايجاد عفونتهاي ثانويه فراهم مي نمايند .از خواص ديگر ويروس پنهان شدن Latency) ) و پايداري است كه با فراهم شدن شرايط مناسب فعال شده وتظاهر مي نمايد
اين بيماري در گاو گستره جهاني دارد . در اروپا ، آسيا ، آمريكاي شمالي ،‌آفريقا، ‌استراليا و حتي در زلاند نو مشاهده شده است . مطالعات سرم شناسي حاكي از آنست كه بر حسب وضعيت واكسيناسيون بين 10 تا 50 در صد گاوها سرم مثبت بوده اند. مشكل تنفسي در گله هاي گاو گوشتي متداول تر است

مطالعه سير بيماري در انگلستان در دهه 1960 نشان داده است كه كمتر از 10 درصد گاوها سرم مثبت بوده اند. از اواسط تا اواخر دهه 1970 ميزان شيوع عفونت بطور قابل ملاحظه اي افزايش يافته است و تا قبل از سال 1986، 35 در صد از دامها و 48 در صد گله ها مثبت بوده اند .

در استراليا در گله هاي گاو گوشتي تا 96 در صد گاوهاي نر و 52 در صد گاوهاي ماده سرم مثبت بوده است . در اسكاتلند و انگليس شمالي در10 مورد رخداد IBR شديد طي سال هاي 1978و1979 در گله هاي گوشتي و شيري حداقل 10 ، و حداكثر 90 ، با ميانگين 50 درصد داراي نشانه هاي باليني بيماري بودند.ميزان مرگ ومير بيماري بين 1 تا 3 درصد گزارش شده است.كاهش شير درهر گاو مبتلا 14 ليتر در روز به مدت 5 روز بوده است.سقط جنين در عفونت با BHV-1 در هر مرحله آبستني مي تواند اتفاق بيفتد ولي غالباً در سه ماهه آخر آبستني تشخيص داده مي شود. ميزان سقط جنين از رخداد بيماري در يك گله شيري 160 راسي در انگلستان 4/9 درصد بوده است (كامرون، 1981) . مطالعات ديگري طي پنج سال 1980-1995 در انگلستان، بطور متوسط ميانگين سقط جنين ناشي از بيماري IBR را 25/0 در صد نشان مي دهد.
در ايران هرپس ويروس گاوي در سال 1352 براي نخستين بار از تعدادي ماده گاو آبستن وارداتي از انگلستان توسط دكتر حضرتي جدا شد. از آن سال تا كنون آلودگي به هرپس ويروس گاوي بارها در بين گاوهاي نژاد خارجي گاوداري هاي اطراف تهران و ساير استان ها مشاهده شده است. طي مطالعه اي در سال هاي 1378 تا 1379 از 9968 نمونه سرم توسط آقاي دكتر گارگر مؤخر، نتايج 30 درصد آلودگي سرمي را نشان داد . همچنين نتيجه مطالعه در چند واحد گاوداري صنعتي تهران و اصفهان در سال 1380 توسط سازمان دامپزشكي نشان دادكه دامنه آلودگي سرمي در اين واحدها 80 تا 95 درصد مي باشد.

انتقال عفونت :
منابع اصلي عفونت ترشحات بيني، ترشحات سرفه اي ، ترشحات دستگاه تناسلي، اسپرم ، مايعات و بافتهاي جنيني است . ويروس قادر است در اسپرم منجمد در برودت 196 - درجه سانتي گراد تا يك سال زنده بماند.انتقال بيماري از طريق تماس مستقيم و مقاربتي ( Veneral) صورت مي گيرد. در صورت تماس با ترشحات (تنفسي ، چشمي و دستگاه توليد مثل ) آلوده، بيماري انتقال مي يابد .
اين بيماري علاوه بر گاو در بعضي از دامهاي ديگر نظير گوزن در انگلستان و كانادا نيزمشاهده شده است.

نشانه هاي بيماري:
تورم مخاط بيني همراه با زخم هاي مشخص بيني، تورم ناي، تب، تورم ملتحمه، سرفه، ترشحات بيني، تورم غلاف قضيب، تورم واژن وفرج، فرم سيستميك حاد در گوساله هاي تازه متولد شده و يا سقط جنين و آنسفاليت ميباشد .

تشخيص:
جدا سازي يا شناسايي ويروس: با استفاده از كشت سلولي ياPCR و RFLPs
راه تشخيص سرمي : Serum- Neutralization(SN) و الايزا.

اهميت اقتصادي بيماري :
بيماري داراي اثرات زيانباري در دام هاي آلوده بشرح زير مي باشد: سقط جنين، ناباروري در گاوهاي نر، كاهش توليد، مرگ ناشي از فرم تنفسي بيماري در تمام سنين، مرگ ناشي از فرم بسيار كشنده بيماري در گوساله هاي جوان، هزينه درمان به علت عفونت هاي ثانويه باكتريايي دستگاه تنفسي، عفونت پنهان در دامهاي مولد كه موجب بروز مشكلات و محدوديت در تجارت ملي، منطقه اي و بين المللي دام و اسپرم و ورود دام مولد به مراكز تلقيح مصنوعي مي گردد.

استراتژي مبارزه با بيماري :
ريشه كني :
در بعضي از كشورها مانند دانمارك و سوئيس با شناسايي و حذف دام سرم مثبت به صورت مرحله به مرحله به ريشه كني اقدام نموده اند . اين عمليات با آزمايش هاي ساليانه دام هاي گله، حذف موارد مثبت و ممنوعيت تجارت دام هاي سرم مثبت آغاز شده و در نهايت به ريشه كني ختم شده است .

راه كار كنترل و ريشه كني بيماري :
1. انجام اقدامات بيوسكيوريتي (امنيت حياتي) سختگيرانه در دامداري هاي صنعتي.
2. محدوديت در خريد و فروش گاوهاي سرم مثبت IBR به واحدهاي پاك از بيماري.
3. استفاده از واكسن كشته: با توجه به عدم شناخت كامل آنتي ژن هاي شايع در فارم ها، زمان كوتاه ايمني زايي واكسن (مدت 4 ماه) و تداخل واكسيناسيون در شناسايي موارد مثبت سرمي، با اجراي اقدامات بيوسكيوريتي، انجام آزمايشي واكسيناسيون با واكسن كشته در چند واحد درگير با همكاري داوطلبانه دامدار و دامپزشك مسئول بهداشتي فارم زير نظر سازمان دامپزشكي كشورصورت پذيرفته و پس از آناليز نتايج براي امكان استفاده از واكسيناسيون اتخاذ تصميم خواهد گرديد..

[فلفل نمك]

آجرهای لیسیدنی دامی بنام Magnezite

یکی از عوامل ازدیاد شیر در صنعت دامپروری, شناخت و استفاده دقیق از ریز مغذی ها می باشد. با عنایت به اینکه علوفه های تولیدی در نقاط مختلف دارای ویژگیهای خاص آن منطقه بوده و کمبودهای خاصی از لحاظ مواد معدنی در آنها دیده می شود, بنابراین تعیین و فورمولاسیون یک آجر لیسیدنی که بطور کلی بتواند نیازهای عمومی کلیه دام ها را برطرف نماید اجتناب ناپذیر بوده, لذا آجر لیسیدنی مگنزیت که حاوی بیش از 10 نوع ماده معدنی است توسط متخصص تغذیه این شرکت بهمین منظور طراحی و تولید شده است.

آنالیز آجر لیسیدنی مگنزیت بشرح زیر است:

منیزیم 40 ِگرم ید 40 ميلی گرم
آهن 10000 ميلی گرم کبالت 25 ميلی گرم
روی 3500 ميلی گرم سلنیوم 25 ميلی گرم
منگنز 3000 ميلی گرم گوگرد 1500 ميلی گرم
مس 750 ميلی گرم کلرید سیدم نامرز 5/2 ميلی گرم


بسته بندی:
تعداد 8 عدد آجر 5/2 کیلویی در یک کارتن, جمعا بوزن 20 کیلوگرم
دارای پروانه دامپزشکی به شماره 74-2-F.S

[فلفل نمك]

آهنربای دامی رتیکولومگنت Reticulo Magnets

وجود اجسام خارجی فلزی نوک تیز مانند میخ, سیم و خرده مفتول در علوفه و خوراک دام متاسفانه اجتناب ناپذیر است و امروزه یکی از مشکلات دامداری نوین در سراسر دنیا می باشد.
طبق آمارهای رسمی دامپزشکی کشور در گذشته گاهی بیش از 17% از تلفات دامی در اثر بیماری نفوذ اجسام خارجی سخت بداخل اندامهای داخلی گزارش شده است ( Hardware Disense ). این بیماری در اغلب موارد غیر قابل درمان بوده و منجر به ارسال زود هنگام دامهای اصیل پر تولید به کشتارگاه می شود.
وجود آهنربا در نگاری باعث جذب این قبیل اجسام شده و دامها را از تلفات و لطمات احتمالی مصون می دارد.

بهترین زمان مصرف:
سن 14 – 18 ماهگی بهترین زمان و قبل از اولین دوره بارداری می باشد.

مزایای آهنربای دامی رتیکولومگنت:
قدرت مغناطیسی بالا, مقاومت عالی در برابر اسید معده, عمر مفید زیاد, روکش پلاستیکی مقاوم و طراحی مناسب در شکل و سایزهای متفاوت برابر با استانداردهای روز دنیا.
این آهنربا دارای مجوز رسمی تولید از سازمان دامپزشکی کشور به شماره 48417/34 می باشد.

بسته بندی:
- در جعبه های 10 عددی و 10 جعبه در یک کارتن جمعا بوزن 13 کیلوگرم.
- (آهنربای مکعبی فقط برنگ آبی) تعداد 50 عدد در یک جعبه و 4 جعبه در یک کارتن, جمعا بوزن 23 کیلوگرم.


محصولات آینده:
گروه تحقیقاتی این شرکت در حال تست فرمولاسیون محصولاتی از قبیل:

- اسیدیفایر ها
- خوراک جوجه یک روزه
- افزودنی ضدعفونی کننده دان می باشد که به نتایج بسیار مطلوبی نیز دست یافته که پس از اخذ مجوز لازم به بازار کشور عرضه خواهد شد.

[فلفل نمك]

استفاده از يک برنامه نوري براي جوجه هاي گوشتي


اين برنامه نوردهي اولين بار توسط دکتر کلاسن در کانادا اجرا و به طور اختصاصي براي جوجه هاي گوشتي ISA طراحي شد و آزمايش هاي اوليه نتايج بسيار خوبي را به همراه داشت در طي دوسال گذشته اين برنامه با موفقيت در سطح مزرعه به مورد اجرا گذاشته شد و در حال حاضر نيز براي استفاده در سالنهاي باز و بسته کامل شده است نتايجي که اين روش به همراه دارد عبارتند از : بهتر شدن ضريب تبديل غذايي ، افزايش سرزندگي ، افزايش مختصري در رشد ، کاهش تلفات ناشي از مشکلات قلبي ، کاهش تلفات آخر دوره پرورش و افزايش اشتها که مي تواند به جلوگيري از کاهش وزن ناشي از محدوديتهاي کمي کمک نمايد برنامه نوردهي مذکور در تمام انواع سالنها و حتي در سالنهاي باز قابل استفاده مي باشد اين برنامه باعث مي شود که در ابتدا با يک رشد اوليه آهسته مواجه شويم که متعاقب آن با رشد جبران کننده مرحله بعدي ، پيشرفت رشد خواهيم داشت روش ذکر شده بايد بر اساس وزن مورد نياز لاشه در زمان کشتار تنظيم گردد .



1- رفتارهاي تغذيه اي

الگوي غذا دهي در اين روش برمبناي ميزان آب مصرفي در ساعت ، توسط کامپيوتر طراحي گرديد و مشخص شد که با اعمال اين برنامه ، نسبت غذا به آب به ميزان اندکي تحت تاثير قرار مي گيرد .



2- رفتارها در چند روز اول

وقتي که برنامه نوردهي با دادن 6 ساعت تاريکي در روز چهارم شروع شد ، معلوم گرديد که مصرف آب در دو ساعت اول پس از برقراري روشنايي 40% بيشتر از متوسط آن در کل باقي مانده دوره روشنايي مي باشد پس از روز هفتم ، متوجه افزايش مصرف در 3-2 ساعت قبل از خاموشي شديم . در همان اوايل روز هفتم ، جوجه ها خيلي زود زمان قطع روشنايي را متوجه مي شوند و در نتيجه ميزان مصرف آب خود را در دو الي سه ساعت قبل از قطع روشنايي افزايش مي دهند .



3- رفتارهاي تغذيه اي در طي هفته هاي دوم و سوم

اين الگوي تغذيه اي در طي هفته هاي دوم و سوم ، مورد تاکيد قرار ميگيرد در دو ساعت اول پس از شروع روشنايي ، ميزان دريافت آب وغذا از ميانگين مجموع آن در طي کل دوره روشنايي 50% بيشتر است .علي رغم چنين وضعيت تغذيه اي قابل توجهي ، مقدار کل غذاي دريافتي طي هفته دوم در مقايسه با پرندگاني که در معرض نور دائم قرار داشتند حدود 13 تا 15% کاهش مي يابد .



4- رشد دستگاه گوارش

افزايش زياد مزان غذاي در يافتي در ساعت اوليه متعاقب روشنايي ، اين حدس را بوجود مي اورد که برنامه مذکور باعث تحريک رشد دستگاه گوارش به ويژه چينه دان در سنين اوليه مي شود کارهاي Pinsa-Chov بروري پرندگاني که هر دو روز يک بار تغذيه مي شدند نيز افزايش چشمگيري را در اندازه چينه دان آنها نشان ميداد که درستي حدس فوق را تاييد مي کند در ازمايش انجام شده مقدار دريافت غذا در هر ساعت در مقايسه با پرندگاني که در معرض نور دائم قرار داشتند به ميزان 50% افزايش يافت به علاوه پرندگان مجبور بودند که 85 تا 88% غذايي را که در مدت 24 ساعت مي خوردند در مدت 14 ساعت مصرف کنند در طي مدت دو ساعت پس از شروع روشنايي مقدار دريافت غذا تقريبا دو برابر پرندگاني بود که در معرض نور دائم قرار داشتند اين موضوع به خصوص وقتي واضحتر است که رفتارهاي غذايي در طي يک ساعت پس از شروع روشنايي بررسي مي گردند .



5- دريافت آب در ساعت اول پس از نوردهي

در دوره اي که زمان تاريکي 12 ساعت است بيست درصد آب مصرفي روزانه در ساعت اول پس از شروع روشنايي مصرف مي گردد بعد از سنين 10 تا 20 روزگي دريافت غذا در ساعت اول متعاقب آغاز روشنايي ممکن است سه تا چهار برابر بيشتر از پرندگاني باشد که در معرض نور دائم قرار دارند .



6- رفتارهاي غذايي پس از سه هفته

افزايش نور پس از 21 روز به ما اين امکان را مي دهد که فرصت بيشتري برا براي دريافت غذا فراهم نماييم تاجايي که ميتوانيم با زمان بيشتري که براي اين منظور در اختيار جوجه قرار مي دهيم رفتارهاي تغذيه اي را طي دو هفته اول توسعه داده و سود بيشتري ببريم . براي حفظ اين روند افزايش دريافت غذا ، رعايت دو نکته يعني از يک طرف داشتن يک دوره تاريکي روزانه و از طرف ديگر کاهش دادن اين دوره به منظور تحريک اشتها و فراهم نمودن زمان بيشتر براي تغذيه مهم مي باشد . به همين علت برنامه نوردهي بايد براساس سن مورد نظر براي کشتاگله تنظيم گردد .



7- نتايج

رشد: از نظر وزني کاهش مشاهده مي شود که در حد فاصل روزهاي 18 و 21 به حداکثر خود مي رسد اين مقدار حدود 50 گرم است تاخير رشد ايجاد شد در حدود سن 32 روزگي جبران مي شود . نتايج بدست آمده از مزارع مختلف نشان دهنده افزايش رشد در پرندگاني است که پس از 35 روزگي کشتار گاه فرستاده شده اند .



ضريب تبديل غذايي : اين مورد نيز تا حدودي بهبود مي يابد که ناشي از کاهش احتياجات مربوط به نگهداي کاهش تلفات و کم شدن جوجه هاي مازاد و نيز بهتر شدن روند رشد در اواخر دوره پرورش مي باشد



رفتارهاي پرنده : پرندگاني که با استفاده از اين برنامه نوردهي پرورش مي يابند بسيار فعالتر از انهايي هستند که به صورت طبيعي پرورش مي يابند نسبت به حضور انسان حساستر مي باشند و براي صعود به بلنديها مستعدتر هستند تغييرات رفتاري ، قابل توجه و مشابه تغييراتي است که در گله هاي مادر ديده مي شوند

[فلفل نمك]

اثر جيره هاي بر پايه پودر ماهي بر باروري

اسيدهاي چرب غير اشباع توسط باكتريهاي شكمبه تحت فرآيندي بنام بيوهيدروژناسيون متابوليزه مي شوند. طي اين فرآينداسيدهاي چرب غيراشباع به اسيدهاي چرب اشباع تبديل مي شوند . پودر ماهي داراي پتانسيل افزايش باروري مي باشد علت اين مسئله را به بخاطر داشتن اسيدهاي چرب منحصربفردي كه مي توانند بدون بيوهيدروژنه شدن ازشكمبه عبوركنند و موجب كاهش ترشح PGF2α شوند, نسبت داده مي شود. .Armstrong و همكاران گزارش كردند كه گاوهاي فريزين بريتانيائي كه با پودر ماهي بمقدار 8 /0 Kg/day تغذيه شده بودند نرخ آبستني بيشتري (64 % ) در مقايسه با گروه شاهد ( 44 % ) داشتند. همچنين تعداد سرويس براي اين گروه در مقايسه با گروه شاهد به ترتيب 62 / 1 , 31 / 2 بود. مكانيزم كار هنوز بطور واضح مشخص نيست ولي فرضيه هاي چندي در اين مورد وجود دارد كه يكي از آنها وجود دو نوع اسيد چرب ايكوسپنتانوئيكها و دكو هگزانوئيدها در پودر ماهي مي باشد كه باعث كاهش سنتز PGF2α مي شوند.
اثردانه كتان بر باروري گاوهاي شيري :
روغن دانه كتان نيز بدليل داشتن اسيد لينو لنيك بالا موجب سركوب ترشح PGF2α از رحم شده و ميزان باروري را در حيوانات تغذيه شده با دانه كتان افزايش مي دهد . همچنين گزارش كردند كه تغذيه دانه كتان ويا تزريق روغن كتان داخل شكمبه موجب افزايش غلظت اسيدهاي چرب بلند زنجيره مي شود ( Kennely 1995 ).