كشاورزي-علوم دامي و طيور-دام-بانك مقالات مربوط به دام3

[فلفل نمك]

ارزيابي اثر دو روش مختلف همزماني استروس بر سوپراوولاسيون بزنجدي


گوراني نژاد سعد,صابري افشار فريدون,كهرام حميد,راسخ عبدالرحمان,قاسم خاني علي



اين مطالعه به منظور ارزيابي اثر دو روش همزماني استروس بر سوپراوولاسيون بزنجدي منطقه خوزستان در فصل توليد مثل (شهريور لغايت اسفند ماه) انجام شد. در اولين آزمايش همزماني استروس 10 راس بزنجدي، گروه شاهد (5 راس) و گروه تيمار (5 راس) با دو تزريق عضلاني 210µg هورمون کلوپروستنول )سينکروميت® ( به فاصله 11 روز انجام گرفت و در آزمايش دوم، همزماني استروس گروه کنترل (5 راس) و گروه تيمار (5 راس) با تزريق عضلاني 20mg (يک روز در ميان) پروژسترون به مدت 18 روز انجام شد. به منظور سوپراوولاسيون بزها در هر دو آزمايش هورمون oFSH به ميزان 10 ميلي ليتر (88 µg) به نسبت 1:2:3 و در سه روز متوالي و به فاصله 12 ساعت، دو روز قبل از دومين تزريق سينکروميت® (آزمايش اول) و دو روز قبل از دومين تزريق پروژسترون (آزمايش دوم) تجويز گرديد. همه بزهاي گروههاي تيمار و شاهد را 10 روز پس از آخرين تزريق کلوپروستنول و پروژسترون به منظور مشاهده و شمارش جسم زردهاي تخمدان، لاپاراتومي شدند. نتايج نشان داد که ميانگين جسم زرد بدست آمده به ازاي هر بز در گروه تيمار (14.4±1.76) نسبت به گروه کنترل (2±0.3) آزمايش اول بطور معني داري بيشتر بود (P<0.05). ميانگين جسم زرد بدست آمده در آزمايش دوم، گروه تيمار (9.2±0.68) و گروه کنترل (1.8±0.2) بيشتر بود اختلاف معني داري از نظر آماري را نشان مي دهد. بين گروههاي تيمار هر دو آزمايش جسم زرد بدست آمده از نظر آماري اختلاف معني داري وجود داشت که حاکي از پاسخ بهتر به رژيم سوپراوولاسيون، کلوپروستنول oFSH+ نسبت به پروژسترون oFSH+ است (P<0.05).

[فلفل نمك]

سبب شناسي كچلي هاي گوسفند در اهواز


قربان پور مسعود,حاجي حاجيكلايي محمدرحيم,خوش بخت رضا



درماتوفيتوز از جمله بيماريهاي مشترک بين انسان و دام است که کنترل عوامل حيوان دوست آن در انسان به کنترل بيماري در دامها وابسته است؛ کنترل بيماري در دام نيز منوط به اطلاع از عوامل ايجاد کننده کچلي ها مي باشد. بررسي حاضر به منظور مشخص کردن عوامل کچلي هاي گوسفند در منطقه اهواز انجام شد. در اين مطالعه طي چهار ماه (اسفند 80 تا خرداد 81) در مجموع 150 راس گوسفندي که علايم کچلي را نشان مي دادند تحت آزمايشهاي قارچ شناسي جهت مشخص کردن عوامل ايجاد کننده قرار گرفتند. براي اين منظور نمونه هاي گرفته شده از ضايعات پوستي در محيط سابورودکستروز آگار محتوي سيکلوهگزاميد و کلرامفنيکل (scc) کشت شدند که قارچهاي تريکوفيتون وروکوزوم و تريکوفيتون منتاگروفايتس به ترتيب از 19 و 8 راس گوسفند تحت مطالعه جدا شد؛ در يک راس از گوسفندان تحت مطالعه نيز آلودگي توام با هر دو قارچ مشاهده شد. نتايج بدست آمده حاکي از آن بود که 18.6 درصد از ريزش پوشش خارجي مي تواند ناشي از درماتوفيت ها باشد. اين بيماري در بين گوسفندان بالغ تحت بررسي از شيوع کمتري برخوردار بود. بيشترين فراواني بيماري در ماه فروردين برآورد گرديد

[فلفل نمك]

بررسي تغييرات آنزيم هاي آلكالين فسفاتاز و اسيد فسفاتاز و مواد معدني خون حاصل از اثرات اولتراسوند بر روي شكستگي استخوان قلم دست در الاغ


شريفي داوود,مهرجو فريدون,اطيابي ناهيد



تغييرات آنزيمي و مواد معدني حاصل از اثرات اولتراسوند بعد از ايجاد شکستگي مثلثي شکل در استخوان قلم دست 12 راس الاغ نر که بين 4 الي 6 سال سن و 150 الي 300 کيلوگرم وزن داشتند در روزهاي 0، 7، 14، 21، 28، 35، 42، 49، 56 و 60 بعد از شکستگي مورد بررسي قرار گرفتند. اين حيوانات به دو گروه شش تايي گروه اول (شاهد) و گروه دوم (آزمايش) و هر کدام به دو زير گروه سه تايي اول a و اول b دوم a و دوم b به صورت يک ماه و دو ماه جهت بررسي اين تحقيقات تقسيم شدند. يک هفته بعد از ايجاد شکستگي تمام حيوانات در زير گروه دوم a و دوم b به مدت 10 روز تحت تاثير امواج اولتراسوند پالس دار به شکل منقطع (2:8) با فرکانس 1 MHz و شدت 1 W/Cm2 با حرکات طولي به مدت 10 دقيقه قرار گرفتند. با توجه به تهيه خون وريدي در روزهاي قيد شده تغييرات آنزيمي و مواد معدني نشان داد که مقادير آنزيم آلکالين فسفاتاز در گروه هاي آزمايش و شاهد اختلاف معناداري (P<0.05) را در روزهاي 14، 21، 28 و 30 نشان مي داد و با استفاده از محاسبه شيب خط سرعت تغييرات گروه آزمايش، بيشتر از شاهد بود که ثبت گرديد. اين سرعت تغييرات در مورد اسيد فسفاتاز نيز صدق مي نمايد. نتايج حاصله نشان مي دهد که به طور کلي ميزان کلسيم و منيزيم افزايش يافته و فسفر کاهش داشته است. اين تغييرات نشان دهنده اثر مثبت اولتراسوند در روند افزايش آنزيم ها و مواد معدني مورد نياز در سرعت بخشيدن به مراحل التيام شکستگي مي باشد.

[فلفل نمك]

مطالعه مقايسه اي سگمنتهاي نخاع شوكي در نوزاد نر و ماده حيوانات آزمايشگاهي: خرگوش، خوكچه هندي و موش صحرايي


قاضي سيدرضا,خاكسار ذبيح اله,غلامي صغري



قطر عرضي و قطر عمودي سگمنتهاي نخاعي و کانال مرکزي سگمنتهاي نخاعي و نسبت ماده خاکستري به ماده سفيد سگمنتهاي نخاعي در 12 عدد نوزاد يکروزه خرگوش نژاد سفيد نيوزيلندي شامل 6 عدد نر و 6 عدد ماده و 12 عدد نوزاد يکروزه خوکچه هندي نژاد پيربرايت شامل 6 عدد نر و 6 عدد ماده و 12 عدد نوزاد يکروزه موش صحرايي نژاد ان.ماري شامل 6 عدد نر و 6 عدد ماده که از مرکز پرورش حيوانات آزمايشگاهي موسسه سرم و واکسن سازي رازي واقع در حصارک کرج تهيه شده بود اندازه گيري شد و نتايج حاصله از نظر عامل جنسيت و نوع حيوان با روش تي تست مورد مقايسه آماري قرار گرفت. بزرگترين قطر عرضي سگمنت نخاعي در نوزاد خرگوش c1، در نوزاد خوکچه هندي و موش صحرايي c4 و کوچکترين قطر عرضي سگمنتهاي نخاعي در نوزاد هر سه نوع حيوان مذکور s2 مي باشد. بزرگترين قطر عرض کانال مرکزي سگمنتهاي نخاعي در نوزاد هر سه نوع حيوان آزمايشگاهي c1 و c8 و کوچکترين قطر عمودي s2 مي باشد. بزرگترين قطر عرضي کانال مرکزي سگمنتهاي نخاعي در نوزاد خرگوش و نوزاد خوکچه هندسي c1، c8 و l7 و در نوزاد موش صحرايي و l7 مي باشد. کوچکترين قطر عرضي کانال مذکور در هر سه نوع حيوان آزمايشگاهي s2 مي باشد. بزرگترين قطر عمودي کانال مرکزي نخاع در نوزاد خرگوش و نوزاد خوکچه هندي c1 ، c4 و c8 و در نوزاد موش صحرايي l4 و l7 مي باشد. کوچکترين قطر عمودي کانال مذکور در نوزاد خرگوش t6 و در نوزاد خوکچه هندي c4 ، t12 و s2 و در نوزاد موش صحرايي c8 و s2 مي باشد. بزرگترين نسبت ماده خاکستري به ماده سفيد نخاع شوکي در نوزاد خرگوش و خوکچه هندي و موش صحرايي مربوط به سگمنت نخاعي l7 و کوچکترين نسبت مذکور در نوزاد هر سه حيوان آزمايشگاهي، مربوط به سگمنت نخاعي t6 مي باشد.

[فلفل نمك]

بررسي تغييرات هماتولوژيك و بيوشيميايي خون گوسفند در انتقال خون مكرر


نظيفي سعيد,مشهدي اسماعيل محمدرضا



هدف از پژوهش حاضر بررسي واكنش هاي باليني و تغييرات هماتولوژيك و بيوشيميايي خون گوسفند در انتقال خون مكرر است. ابتدا ده كيسه خون از تعدادي گوسفند بعنوان دهنده گرفته شد و با خون 5 راس گوسفند (گيرنده) مورد آزمايش سازگاري خون قرار گرفت. پيش از انتقال خون، نمونه هاي خون گوسفندان مورد آزمايش بعنوان شاهد گرفته شدند. پس از اطمينان از سازگاري خونهاي دهنده و گيرنده، در سه روز متوالي، سه بار انتقال خون به گوسفندان گيرنده صورت گرفت (هر روز، يك بار انتقال خون به ميزان 250 ميلي ليتر). در زمانهاي صفر (بلافاصله پس از انتقال خون)، 24، 48، 72 و 96 ساعت پس از انتقال خون اقدام به خونگيري از گوسفندهاي گيرنده شد. در نمونه هاي شاهد و آزمايش پارامترهاي هماتولوژيك خون و بيوشيميايي سرم مورد سنجش قرار گرفتند. براي پي بردن به اختلاف آماري معني دار در زمانهاي مختلف نمونه گيري و ميان ميانگين هاي مختلف از آزمون هاي آناليز واريانس و دانكن در سطح P<0.05 استفاده شد. پس از سه بار انتقال خون از گوسفند به گوسفند به ميزان 250 ميلي ليتر در هر روز، در هيچيك از گوسفندان گيرنده و در هيچيك از روزهايي كه انتقال خون متوالي صورت مي گرفت. واكنش ناشي از انتقال خون مانند سرفه هاي مكرر، تنگي نفس، لرزش عضلاني، ترشح بزاق، ريزش اشك، تب و نفخ شكمبه ديده نشد. تعداد گلبولهاي قرمز، ميزان هموگلوبين، هماتوكريت، تعداد گلبولهاي سفيد و درصد و تعداد مطلق نوتروفيلها تا 48 ساعت پس از انتقال خون بطور معني داري افزايش يافته و از 72 تا 96 ساعت پس از انتقال بتدريج كاهش يافتند. (p<0.05) ميزان بيلي رويين و لاكتات دهيدروژناز سرم از 24 ساعت پس از انتقال خون تا 72 ساعت پس از آن بطور معني داري افزايش يافت. (p<0.05) ميزان پروتئين تام از 24 ساعت پس از انتقال بطور معني داري افزايش يافت. درصد و ميزان مطلق (گرم د ردسي ليتر) گاما گلوبولين تا 72 ساعت پس از انتقال خون بطور معني داري افزايش يافت (p<0.05). انتقال خون مكرر به ميزان 250 ميلي ليتر در سه روز متوالي با واكنش هاي انتقال خون همراه نيست. در اين رابطه نيازي به تست سازگاري يا تعيين گروه خون گوسفندهاي دهنده و گيرنده نيست. اما بايد توجه داشت كه در اين حالت، سيستم ايمني گوسفندان گيرنده تحريك شده و احتمال بروز واكنش هاي خطرناك در انتقال هاي بعدي وجود دارد.

[فلفل نمك]

مقابله با افزایش شمار سلول های بدنی شیر در تابستان


رطوبت و حرارت تابستان شرایط نامساعدی را برای گاودار و گاو فراهم می آورد. گاوها معمولاً با كاهش مصرف خوراك و تولید شیر به حرارت و رطوبت واكنش نشان می دهند.

رطوبت و حرارت تابستان شرایط نامساعدی را برای گاودار و گاو فراهم می آورد. گاوها معمولاً با كاهش مصرف خوراك و تولید شیر به حرارت و رطوبت واكنش نشان می دهند. پر واضح است كه این شرایط نامطلوب اند. علاوه بر این افزایش شمار سلولهای بدنی اتفاق نامطلوب دیگری است كه در بسیاری از گله ها طی ماه های گرم تابستان پدید می آید. متاسفانه این افزایش در شمار سلولهای بدنی به معنای افزایش میزان عفونت های پستان در گله است. بنابراین شما برای به حداقل رساندن شمار سلول های بدنی در ماه های گرم سال چه می توانید انجام دهید؟ من پیشنهاد می كنم موارد زیر را مورد توجه قرار دهید.
- تا آنجا كه امكان دارد پستان گاوها را تمیز نگهدارید. به این ترتیب تعداد باكتری هایی كه انتهای سرپستانك در معرض آنها قرار می گیرد به حداقل می رسد. تمیز بودن فری استال ها و راهروها برای حفظ تمیزی پستان خیلی بسیار مهم است. بستر جایگاه ها و راهروهای فری استال را در هر شیردوشی تمیز كنید
- از بستری استفاده كنید كه كمتر باعث رشد باكتری شود. وقتی گاوها در جایگاه در حال استراحت هستند انتهای سر پستانك ها در نماس با میكروارگانیسم ها است. سعی كنید از موادی در بستر استفاده كنید كه سبب تقویت رشد باكتری ها نگردند. ماسه برای بسیاری از دامداری ها بستر مناسبی است. اگر سامانه حمل و مدیریت كود شما قادر به حمل ماسه نیست ،از تراشه های چوب و خاك اره كه در كوره خشك شده اند استفاده كنید. از به كاربردن خاك اره تازه در بستر خوداری كنید. خاك اره حاصل از درختان كاج بهتر از محصول حاصل از درختان خزان دار جنگلی است. ممكن است بخواهید ماده تغییر دهنده Ph به بستر اضافه كنید. تا سرعت رشد باكتری ها كند شود. اما چنین محصولاتی باید هر دو تا سه روز یكبار به بستر اضافه شوند.
- تا انجا كه می توانید گاوها را خنك نگهدارید تا از جمع شدن آنها در مناطق مرطوب و كثیف كه باعث كثیف شدن پستان ها می شود جلوگیری كنید. گاوهایی كه در محیط های خنك تر هستند معمولاً از سامانه ایمنی قوی تری برای مقابله با باكتری های مهاجم به پستان برخوردارند. اگر گاوها در مرتع یا محوطه گردش هستند برای آنها سایه بان فراهم كنید. با نصب پنكه و آب پاش در راهروهای فری استال ،محل انتظار شیردوش و راهروهای برگشت،گاوها را خنك كنید. در مناطق خاصی از كشور حوضچه های خنك كننده برای خنك كردن گاوها استفاده میشود. اما لازم است از این حوضچه ها به خوبی نگهدایر شود تا به جای این كه راه حل باشند،خود در بروز مشكل سهمی نداشته باشند.
- آماده كردن صحیح پستان در سالن شیردوشی برای جلوگیری از ورود باكتری ها به پستان امری حیاتی است. استفاده از غوطه ور كردن سر پستانك ها قبل و بعد از دوشش در ماده ضدعفونی كننده،تمیز كردن و خشك كردن سرپستانك ها و به حداقل رساندن زمان اتصال خرچنگی به پستان،همگی عوامل مهمی در كاهش موارد جدید عفونت های داخل پستانی و شمار سلول های بدنی هستند.
- از متخصص تغذیه خود بخواهید جیره غذایی را بررسی كند تا مطمئن شوید گاوها مقدار كافی ویتامین E,a و سلنیوم در جیره دریافت می كنند. این مواد مغذی سبب بهبود عملكرد سیستم ایمنی شده كه برای مقابله در برابر باكتری های مهاجم و افزایش شمار سلول بدنی لازم و ضروری اند.هرچند ممكن است قادر نباشید به طور كامل از افزایش شمار سلولهای بدنی مخزن شیر كه به علت گرمای تابستان به وجود می آید جلوگیری كنید. اما فعالیت هایی وجود دارند كه شما می توانید با انجام آنها تاثیر اقتصادی تنش گرمایی را كاهش دهید. من توصیه می كنم با مشاوران خود در مورد اقداماتی كه می توانید انجام دهید مشورت كنید.
__________________

علوم دامی ... باغبانی ... گیاهپزشكی .. منابع طبیعی و جنگلداری .. علوم آب و خاك..صنایع غدایی .. ماشین آلات كشاورزی و...

بزرگترين سايت كشاورزي ايران

بانك مقالات تمامي گرايش هاي كشاورزي در ...

[فلفل نمك]

پستان گاو و مراقبت از آن(3)


انواع ورم پستان(ادامه از مقاله شماره 2)

1- ورم پستان کلي فرمي:

منبع اصلي باکتري هاي اين گروه مدفوع خود گاو است. اين نوع از ورم پستان نيز در فصول مرطوب و پر بارندگي گسترش پيدا مي کند. از عوامل مستعد کننده اين نوع ورم پستان مي توان به ادم پستان، محيط کثيف، کامل ندوشيدن شير و نشط شير از پستان، هيپوکلسمي، کبد چرب و جراحات سرپستانک اشاره کرد.




درمان خود به خودي در مورد ورم پستان کلي فرمي با درصد بالا اتفاق مي افتد. در اين ورم پستان نيز موارد تحت باليني درمان نمي شوند و بهترين راه مديريت و درمان آن دوشش مکرر شير است؛ در موارد بروز ورم پستان کلي فرمي فوق حاد بايد هر دو ساعت يکبار اقدام به تخليه پستان نمود. ورم پستان هاي فوق حاد کلي فرمي مي تواند منجر به بروز ورم پستان گانگرني شود.

<!--[if !vml]--> <!--[endif]--> ورم پستان گانگرني

طول دوره ورم پستان کلي فرمي در بيش از 50 درصد موارد حدود 10 روز است ولي امکان طولاني شدن دوره بيماري به بيش از 30 روز نيز وجود دارد. ورم پستان کلي فرمي در هر مرحله اي از زندگي گاو مي توانند پستان را مبتلا نمايند.

2- ورم پستان استرپتوکوکوسي:

در مورد ورم پستان هايي که استرپتوکوکوس ديس گالاکتيه ايجاد مي کند زخم هاي سرپستانک، بهداشت گله و شيردوشي عوامل تعيين کننده محسوب مي شوند. در فصول سرد ورم پستان استرپتوکوکوسي بيشتر بروز مي نمايد.

عفونت پستاني ايجاد شده با اين باکتري معمولا همراه با آرکانوباکتر پيوژنز و فوزوباکتريوم است.عفونت هاي حاصل از استرپتوکوکوس يوبريس متداول ترين ورم پستان دوره خشکي محسوب مي شود، که ابتدا و انتهاي دوره خشکي بروز مي نمايد. طول دوره ورم پستان هاي استرپتوکوکوسي کمتر از 8 روز مي باشد.

عوامل بيماري زاي فرعي:

اين دسته از عوامل بيماري زا جز واگيردارها مي باشند ولي به اندازه عوامل بيماري زاي اصلي شايع نيستند.

از جمله اين عوامل بيماري زا مي توان استافيلوکوکوس هاي کوآگولاز منفي، استافيلوکوکوس هايکوس و کورينه باکتريوم بويس را نام برد. اين عوامل بيشتر تليسه ها را درگير نموده و غالبا از شير جدا مي شوند و به همين دليل گفته مي شود که شايد به عنوان فلور در مجاري پستان و سرپستانک ها وجود داردند.

کورينه باکتريوم بويس در گله هايي که ضد عفوني بعد از شير دوشي به خوبي انجام نمي شود به سرعت گسترش مي يابد.

عوامل بيماري زاي غير معمول:

يکسري از عوامل عفوني وجود دارند که به صورت تک گير يا با تعداد خيلي کم پستان را درگير مي کنند که معمولا ورم پستان هاي شديدي را ايجاد مي نمايند.

از جمله اين عوامل مي توان آرکانوباکتر پيوژنز، نوکارديا، هموفيلوس، پاستورلا، مايکوباکتريوم بويس، کلستريديوم،باسيلوس و لپتوسپيروز و از غير باکتري ها مي توان آسپرژيلوس و کانديدا را ذکر کرد.

1- ورم پستان آرکانوباکتر پيوژنز:

آرکانوباکترپيوژنز از عوامل ورم پستان تابستاني بوده که در اين ورم پستان سرپستانک ملتهب مي شود و وقتي سرپستانک را لمس مي کنيم يک حالتي شبيه مغز خودکار احساس مي شود و ترشحات بدبو و زرد رنگ از پستان خارج مي شود. براي کنترل اين ورم پستان بايد مبارزه با مگس ها را انجام دهيم چرا که مگس عامل انتقال محسوب مي شود. آرکانوباکتر پيوژنز جز عوامل ورم پستان تابستاني محسوب مي شود. ورم پستان تابستاني، ورم پستاني است که به صورت حاد يا فوق حاد در گاوهايي که در دوره خشکي هستند بروز مي کند ولي علائمآن تا زمان زايمان مخفي باقي مي ماند. در ورم پستان تابستاني باکتري غالب معمولا آرکانوباکترپيوژنز است ولي شدت بروز ورم پستان به توکسين هايي که توسط باکتري هاي بي هوازي و ساير باکتري ها توليد مي شود بستگي دارد.

<!--[if !vml]--> <!--[endif]--> ورم پستان تابستانه

2- ورم پستان لپتوسپيروزي:

اين ورم پستان قابل انتقال به انسان مي باشد.(زئونوز) زماني که اين عفونت پستان را درگير مي کند، ظرف 24 ساعت شير هر چهار کارتيه قطع مي شود. امکان دارد در شير خون ديده شود و يا رنگ شير متمايل به زرد شود. در اين عفونت پستان شبيه يک کيسه شل مي شود. نکته مهم در اين ورم پستان اين است که پستان از طريق سيستميک دچار عفونت مي شود.

<!--[if !vml]--> <!--[endif]--> وجود خون در شير

اگر ورم پستان به آنتي بيوتيک درماني به مدت طولاني پاسخ نداد احتمال وجود ورم پستان قارچي بالا مي رود و تنها راه درمان دوشش مکرر است.

1-Radostis.o.m, Gay.c.c, Blood.d.c, Hinchcliff.k.w,2000, Veterinary Medicine,London

Smith,Bradford.p,2000,Large Animal Internal Medicine,Usa-2

3-Andrews.A.H, Blowey.R.W, Boyd.H,Eddy.R.G,2004, Bovine Medicine Disease and Husbandry of Cattle,UK,USA

4- Blowey.r.w, Weaver.a.d, 2003, Color Atlas of Diseases and Disorders of Cattle, London

5- Laura Haltia, Tuula Honkanen-Buzalski, Irina Spiridonova, Arvi Olkonen and Vesa Myllys, A study of bovine mastitis, milking procedures and management practices on 25 Estonian dairy herds, Acta Vet Scand, 2006,48,1

6-Osinqa .a, Meyer.p, Dijkstra.rg, Acute severe mastitis in cows of the Dutch-Friesian Breed, Tijdschr Dierqeneeskd, 1976 May;101(10):548-58

7-Piret Kalmus, Arvo Viltrop, Birgit Aasmäe, and Kalle Kask, Occurrence of clinical mastitis in primiparous Estonian dairy cows in different housing conditions, Acta Vet Scand. 2006; 48(1)



دکتر آرش پارسای

دکتر سید محمد علی خلفی

دکتر محمد رضا نیکان سرشت

دکتر مونا محمد اسماعیل
__________________

علوم دامی ... باغبانی ... گیاهپزشكی .. منابع طبیعی و جنگلداری .. علوم آب و خاك..صنایع غدایی .. ماشین آلات كشاورزی و...

بزرگترين سايت كشاورزي ايران

بانك مقالات تمامي گرايش هاي كشاورزي در ...

[فلفل نمك]

عادتهاي خوب در تكنيك تلقيح مصنوعي باروري را افزايش مي دهند!

عادت چيست؟

هر فرد يكسري از كارهاي روزمره را به صورت تكراري و روتين انجام داده، و در انجام آنها از يك روش مشخص به طور مداوم تبعيت مي كند و اين تكرار تا به آنجا پيش مي رود كه اين روش در ذهن نقش بسته و احساسي در فرد ايجاد مي شود كه روش به كار گرفته شده، روش اصلي انجام آن كار بوده و ساير راه ها براي وي غيرعادي به نظر مي رسند و در اين چنين مواردي گفته مي شود كه عادت در يك كار ايجاد شده است. اصولاً براي هر كاري كه به صورت تكرارپذير صورت مي گيرد يك گرايش و تمايل طبيعي براي بوجود آمدن عادتها وجود داشته، و هرگاه عادت ايجاد شد، فرد راجع به اينكه چه كاري را انجام مي دهد يا چرا آنرا انجام داده است فكر نمي كند. براي اكثر كارها ايجاد عادات كوچكترين پيامد تكرار طولاني مدت آنها مي باشد
به هر حال، عادتهاي بد قادرند پيچيدگي مشكلات را براي ما بيشتر كرده و بويژه زماني كه اين عادات بد در برنامه تلقيح مصنوعي يك دامپروري راه يابد اين پيچيدگي بيشتر احساس مي شود. اگر شما يك دوره آموزشي تلقيح مصنوعي را گذرانده باشيد حتماً ديده ايد كه مربي تلقيح مصنوعي به اهميت نگهداري صحيح اسپرم و تكنيك صحيح تلقيح تاكيد فراوان دارد. متأسفانه در تكنيك تلقيح مصنوعي مراحلي وجود دارد كه افراد تلقيح كار گرايش به ميانبر زدن از اين مراحل را دارند و اين ميانبرها منجر به ايجاد عادتهاي بد شده و نهايتاً اين عادات بد سبب بروز مشكلات بسياري در تلقيح گله مي‌شوند.

در اين بحث جنبه هاي مهم برنامه تلقيح مصنوعي را بررسي كرده و تعدادي از عادتهاي خوب را كه ممكن است در بهبود هر چه بيشتر درصد باروري گله مؤثر باشند را مشخص مي كنيم.

عادت خوب 1 :

دستانتان را بشوئيد. تلقيح گاو براي يك تلقيح كار مثل انجام عمل جراحي براي يك جراح مي باشد. ميكروب هايي روي دستان شما وجود دارند كه ممكن است در حين فرآيند آماده سازي تفنگ تلقيح به آن منتقل شده و اگر در حين تلقيح اين ارگانيسم ها به داخل رحم منتقل شوند قادرند سريعاً رشد كرده و باعث بروز عفونت رحم و ناباروري شوند.

عادت خوب 2 :

پايت هايي را كه نياز نداريد از تانك خارج نكرده و آنها را سرد نگه داريد. با خارج كردن پايت هاي اسپرم از تانك زماني كه پايت به بالاي خط سرما در ناحيه گردن تانك رسيد كريستالهاي يخ داخل پايت شروع به تغيير شكل و اندازه كرده و اين پديده منجر به پاره شدن غشاهاي نازك سلولهاي اسپرم شده و نهايتاً موجب پايين آمدن كيفيت اسپرم مي گردد.



عادت هاي خوبي كه از بروز اين پديده جلوگيري مي كنند عبارتند از:

الف) اسپرم ها را در ناحيه زير خط سرما در گردن تانك قرار دهيد.

ب) از اسپرم هاي موجود در تانك يك كارت فهرست تهيه كنيد. با انجام اين كار شما مي توانيد مستقيماً به كانيستري كه اسپرم گاو مورد نظرتان در آن است رفته و از جستجوي تمام تانك خودداري كنيد.

ج) براي خارج كردن پايت ها از پنس استفاده كنيد. اين كار به شما اجازه مي دهد كه در خارج كردن پايت هاي اسپرم كانيستروپايت ها پايين تر از گردن تانك قرار گيرند.

عادت خوب 3 :

فقط آن تعداد از پايت ها را كه قادريد در مدت زمان كمتر از 15 دقيقه به كار ببريد ذوب نمائيد. زيرا زماني كه پايت ها ذوب مي شوند سلولهاي اسپرم شروع به سوزاندن ذخاير انرژي خود مي كنند در حاليكه اين سلولها بايد ذخاير انرژيشان را براي رسيدن به اويداكت كه محل لقاح سلول تخمك مي باشد مصرف كرده و آن را با حركات بي هدف و دايره وار در پايت هدر ندهند.

عادت خوب 4 :

ترمومتر ظرف حمام ذوب پايت ها را به طور منظم و دوره اي تنظيم كنيد. تنظيم نامناسب ترموتر موجب سرعت ذوب نامطلوب پايت ها شده و به سلولهاي اسپرم آسيب مي رساند.



عادت خوب 5 :

پس از ذوب اسپرم از آن در برابر تغييرات دماي محيطي محافظت كنيد. شوك سرما زماني روي ميدهد كه اسپرم ذوب شده در معرض كاهش ناگهاني دما قرار گيرد. تا مدتها تصور مي شد كه شوك سرما فقط در ماه هاي سرد سال فاكتور مهمي مي باشد ولي اهميت آن در ماه هاي گرم سال نيز اثبات شده است.

به عنوان مثال فرض كنيد در يك صبح تابستاني و گرم دماي هوا c ْ21 است و اين دما از نظر ما مطلوب مي باشد. اما اين دما براي سلول اسپرم كه از ظرف ذوب c ْ35 خارج شده و در دماي محيط قرار گرفته به طور ناگهاني يك كاهش دماي c ْ14 را ايجاد كرده و سلولها را دچار شوك سرما مي كند. حال بايد در نظر داشته باشيم كه اگر عادتهاي خوب براي جلوگيري از شوك سرما در تمام طول سال تمرين شوند ديگر نياز نيست براي مواجهه با دماهاي پايين تر در فصول سرد سال نگران بود. اين عادتهاي خوب عبارتند از:

الف) در يك محيط گرم و مناسب اسپرم را ذوب كرده و تفنگ تلقيح را آماده كنيد.

ب) قبل از آماده كردن و قرار دادن پايت در تفنگ تلقيح آن را با مالش دستها گرم كنيد.

ج) تفنگ تلقيح آماده شده را پس از جاسازي پايت در يك حوله كاغذي پيچيده و يا از غلافهاي يكبار مصرف براي عايق بندي آن استفاده كنيد.

د) تفنگ تلقيح آماده شده و پوشش محاظ آنرا براي عايق بندي بيشتر مي توانيد در پيراهن خود جاسازي كنيد.

تذكر : تفنگ آماده تلقيح را زماني كه براي تلقيح به سمت گاو مي رويد با دهان خود حمل نكنيد!

عادت خوب 6 :

بايد در كار تلقيح مصنوعي مديريت زمان داشته و مدت زماني كه گاو را تلقيح و اسپرم را تزريق مي كنيد اندازه بگيريد. عجله در كار و انجام سريع تلقيح مي تواند منجر به ريختن نامناسب اسپرم در رحم گردد. مثلاً بيشتر اسپرم در يك شاخ رحم و يا سرويكس تخليه شود. همچنين ممكن است به جدار داخلي رحم آسيب برسانيد. انجام صحيح و بدون عجله تلقيح ممكن است فقط چند ثانيه بيشتر طول بكشد. پس بهتر است بدانيم كه انجام سريع كار هميشه بهتر نيست!



چگونه عادتهاي بد شكل مي گيرند؟

به طور ميانگين يك پايت حاوي حدوداً 25-20 ميليون سلول اسپرم مي‌باشد. به هر حال فقط يك سلول اسپرم براي نفوذ به سلول تخم و لقاح نيازمند است. ميانبر زدن ها در پروسه نگهداري اسپرم مي تواند سبب تخريب ميليونها سلول اسپرم شوند. اما اگر تعداد كافي از سلولها زنده مانده و به اويداكت برسند قادرند موجب لقاح شوند.

در صورتي كه شما در پروسه تلقيح مصنوعي ميانبر زده و آبستني حادث شد اين امر مي تواند موجب بروز يك احساس كاذب در شما شود كه فكر كنيد ميانبري كه زده ايد تأثيري روي باروري نداشته است و مدام آنرا تكرار كنيد. و در اينجا بايد با اطمينان بيان كرد كه عامل شانس در اين پروسه بسيار مؤثر بوده و نبايد از خاطر برد كه هميشه اوضاع بر همين صورت نبوده و ممكن است آبستني رخ ندهد. در پايان بايد به اين نكته اشاره كرد كه در رقابت طولاني سلولهاي اسپرم بهترين راه براي حفظ باروري بالا حفظ تعداد سلولهاي اسپرم زنده در هر پايت از زمان خريدن پايت تا زمان تلقيح گاو است.



ترجمه : مهران خورشيد

(دانشجوي سال آخر رشته دامپزشكي)

نويسنده : Mel DeJarnette

منبع : سايت هاي دامپزشكي
__________________

علوم دامی ... باغبانی ... گیاهپزشكی .. منابع طبیعی و جنگلداری .. علوم آب و خاك..صنایع غدایی .. ماشین آلات كشاورزی و...

بزرگترين سايت كشاورزي ايران

بانك مقالات تمامي گرايش هاي كشاورزي در ...

[فلفل نمك]

مكانیسم اثر آنتی بیوتیك ها در تسریع رشد دام و طیور و كیفیت گوشت

تا كنون فرضیه های گوناگونی در زمینه مكانیسم اثر آنتی بیوتیك ها در رشد مطرح شده است كه در اینجا به ذكر آنها خواهیم پرداخت: اولین و مهم ترین وظیفه ای كه توسط اغلب محققین برجسته مورد تائید قرار گرفته است، تاثیر آنتی بیوتیك ها بر روی فلور میكروبی روده و معده می باشد.


به طور كلی میكروفلور روده پنج وظیفه عمده را به عهده دارد:
· بر روی رشد میزبان اثر مستقیم دارد.
· احتیاجات غذایی میزبان را تحت تاثیر قرار می دهد.
· مورفوژنز دستگاه گوارش را متاثر می سازد.
· بر روی محتویات دستگاه گوارش اثر كرده و تغییرات اساسی در تركیب آنها پدید می آورد.
· نقش فعالی در پیشگیری از تشكیل كلنی های میكروبی ایفا می كند.
چنانچه آنتی بیوتیك ها را به صورت مكمل غذایی مورد استفاده قرار دهند به هیچ وجه فلور میكروبی روده از بین نخواهد رفت. البته آنتی بیوتیك ها كم و بیش بر روی رشد و نمو میكروارگانیسم های مختلف موثر می باشند و این تاثیر غالباً به صورت انفرادی ظاهر می شود. مشاهده شده است كه با اضافه كردن آنتی بیوتیك به جیره غذایی نسبت باكتری های كولی به لاكتوباسیل ها زیاد شده و تعداد كلوستریدی ها كاهش یاقته است.
آنتی بیوتیك ها نه فقط بر روی انواع میكروب ها موثر می باشند، بلكه ممكن است متابولیسم مواد را نیز تغییر دهند. به طور مثال كلرتتراسیكلین از عمل دآمیناسیون و دكربوكسیلاسیون اسیدهای آمینه جلوگیری كرده و تجزیه كلین(Cholin) و گلوكز(Glucose) را كندتر می نمایند.
در مورد اثر آنتی بیوتیك و یا مكانیسم تاثیر آن در تغذیه حیوانات نه فقط تغییرات فیزیولوژیك فلور میكروبی دستگاه گوارش و متابولیسم مواد باید در نظر گرفته شود، بلكه تاثیر مواد آنتی بیوتیك بر روی میكروارگانیسم های مضر و بیماری زا نیز مورد توجه قرار گیرد. اولین بار Carton تاثیر بهداشتی آنتی بیوتیك را گوشزد نمود و ثابت كرد كه برخی از امراض گوارشی خوك را می توان با اضافه كردن مواد آنتی بیوتیك به غذا درمان نمود و به این وسیله سرعت رشد حیوان را افزایش داد.
رابطه بین رشد و نمو و محیط آلوده را بسیاری از دانشمندان گوشزد كرده اند و نتایج مختلفی كه اغلب به دلیل اضافه نمودن آنتی بیوتیك به غذا گرفته شده می توان تا اندازه ای به این موضوع مربوط دانست. مثلاً در موقع تغییر محل و جابجا كردن دام مدت زمان معینی لازم است تا حیوان بتواند خود را با شرایط محیط تازه و گونه میكروبی محیط جدید منطبق نماید. اثر آنتی بیوتیك موقعی بهتر نمایان می شود كه این حالت تعادل میكروبی یا هنوز كامل نشده و یا اینكه آلودگی بسیار زیاد باشد. از طرف دیگر چنانچه كودهای حیوانی استریل نشده را به حیوان بخورانند رشد و نمو آن حیوان كم شده و ممكن است اختلالاتی در او ظاهر شود. در صورتی كه كودهای استریل این تاثیر منفی را ندارند و به همین دلیل اثرات مثبت آنتی بیوتیك ها موقعی بیشتر نمایان می شود كه حیوانات جوان را به طویله های قدیمی و كثیف انتقال دهند. آزمایش نشان داده است كه اضافه وزن جوجه های گوشتی در لانه های قدیمی و با غذای بدون آنتی بیوتیك كمتر از دسته شاهد و در لانه های مدرن و جدید بوده و با اضافه كردن مواد فوق به جیره این تفاوت به حداقل رسیده است. البته ممكن است ایر اثر در لانه های جدید و مدرن هم مثبت باشد ولی باید در نظر داشت كه اینگونه لانه ها نیز خطر ابتلا به میكروب های مختلف وجود خواهد داشت؛ بخصوص در مواردی كه پرورش و تغذیه حیوان كاملاً بهداشتی نبوده و باقیمانده غذا در در دانخوری ها فاسد شده باشد.
آنتی بیوتیك ها و كیفیت گوشت
قسمتی از اضافه وزن دام ها به ازدیاد گوشت، چربی و یا مقدار آب موجود در اعضاء آنها ارتباط دارد. نتایجی كه از افزودن آنتی بیوتیك ها به غذا و اثر آب در اضافه وزن بدست آمده است، نشان می دهد كه اضافه وزن حیوان در نتیجه ازدیاد سلول ها و مواد پروتئینی بوده است. البته در بعضی مواقع نیز اضافه وزن در نتیجه ازدیاد چربی به خصوص چربی زیر پوست (خوك) می باشد كه علت آن را می توان به شرح زیر توجیه كرد:
آنتی بیوتیك بر روی رشد و نمو موثر است ولی در حیواناتی كه رشد ونمو آنها پایان یافته این اثر محسوس نیست.
هرچه سن حیوان بیشتر باشد مقدار چربی بدن بیشتر شده و در این حالت اضافه وزن در نتیجه تجمع چربی حاصل می شود.
اثر آنتی بیوتیك ها با نوع جیره غذایی متفاوت است، چنانچه مقدار پروتئین جیره كم باشد گوشت كمتری ایجاد شده و برعكس چربی گوشت و چربی زیر پوستی بیشتر می شود و چنانچه مقدار پروتئین جیره غذایی متعادل باشد تغییری در نسبت گوشت به چربی ایجاد نمی گردد. با زیاد شده پروتئین جیره غذایی تفاوت بین وزن مخصوص بدن در دو جیره با آنتی بیوتیك و بدون آن كم می شود، به طوری كه اگر درصد پروتئین بدن 18 تا 20% باشد این تفاوت به صفر می رسد و در مورد مقدار چربی نیز به همین صورت است.
با اضافه كردن آنتی بیوتیك به جیره غذایی طعم و مزه گوشت تغییر نمی كند، بلكه سن حیوان و تركیب جیره عامل این تغییر به شمار می آیند.
به طور خلاصه با توجه به خصوصیات ویژه ای كه در فوق ذكر شد می توان اذعان داشت كه آنتی بیوتیك ها مخصوصاً آنهایی كه مانند باسیتراسین به میزان مناسب در محیط روده ها ترشح می گردد، با از بین بردن كلنی های میكروبی ناخواسته و غیرضروری باعث می شود كه مواد معدنی و ویتامین ها و اسیدهای آمینه ای كه برای رشد و افزایش وزن بدن و تولید حیوانات ضروری می باشند در شرایط بهتری جذب شده و از زایل شدن و به مصرف رسیدن این مواد توسط میكروب ها جلوگیری می شود. به طور كلی آنتی بیوتیك هایی كه به طور فعال در محیط روده ها ترشح می شوند در افزایش رشد حیوانات تاثیر بسیار كمتری دارند.
آنتی بیوتیك ها ممكن است باعث مصرف بیشتر غذا و آب در حیوانات گردیده و از این طریق وزن بدن آنها را افزایش دهند. این مسئله از جمله در طیور گوشتی كه از باسیتراسین به عنوان مواد افزودنی استفاده می كنند مشاهده می شود و میزان مصرف غذا تا حدود 27% افزایش می یابد.
آنتی بیوتیك ها ممكن است جذب و یا دسترسی به مواد ضروری در رشد را در حیوانات تسهیل بسازند. این مسئله به خصوص در مورد ویرجینامایسین كه جذب مواد غذایی از جمله روی، منگنز، فسفر و مس را در طیور تسهیل می سازد، صدق می كند. یكی از مهم ترین فرضیه هایی كه اغلب محققین نیز آن را از جنبه هایی مورد تائید قرار داده اند، این است كه آنتی بیوتیك ها به این دلیل رشد را در حیوالانات افزایش می دهند كه عفونت های مخفی و پنهان را در آنان از بین می برند. این موضوع بویژه در مورد طیور از اهمیت فراوانی برخوردار است، زیرا كه جوجه ها به خصوص در چند روز اول زندگیشان نسبت به انواع عفونت ها شدیداً حساس بوده و در نتیجه بروز عفونت در بدنشان دچار كاهش وزن و از دست دادن آب بدن و لاغری مفرط می شوند و بدین ترتیب ضایعات جبران ناپذیری ایجاد می گردد. ولی در اثر بكار بردن آنتی بیوتیك ها این روند متوقف شده و رشد در جوجه ها افزایش می یابد.
به طور كلی مواد افزودنی ضدباكتری از عفونت های پنهان و آشكاری كه در حیوانات ایجاد می شود جلوگیری می كنند و از این طریق علاوه بر اینكه رشد را در آنها افزایش می دهند ار بروز خسارات اقتصادی غیر قابل جبران نیز جلوگیری می نمایند.
منابع:
1-غذای دام و طیور(اصول تغذیه دام و طیور)، مولفین: دكتر محمود شماع، دكتر هوشنگ ساعدی، دكتر كریم نیكپور تهرانی، انتشارات دانشگاه تهران
2-Titus Harry W. & Fritz Jaines C.(1997), The Scientific feeding of chickens. 5th Ed. Publ. The interstate, Illinoise.
__________________

علوم دامی ... باغبانی ... گیاهپزشكی .. منابع طبیعی و جنگلداری .. علوم آب و خاك..صنایع غدایی .. ماشین آلات كشاورزی و...

بزرگترين سايت كشاورزي ايران

بانك مقالات تمامي گرايش هاي كشاورزي در ...

[فلفل نمك]

مواد افزودنی و نقش آنها در تغذیه دام

مقدمه:
امروزه سازمان و اداره كل نظارت بر امور مواد غذایی و دارویی كشورهای مختلف جهان(FDA) با مصرف بیش از صدها محصول مختلف از این نوع مواد تحت شرایط خاصی موافقت نموده­اند.
مواد افزودنی به دلایل متعددی در تغذیه دام و در جیره غذایی آنها به كار می روند.
برخی از آنها با بیماری­های دام مبارزه نموده، بعضی حیوانات را از آلودگی، عفونت و بیماری­ها رهانیده، برخی از فساد و نابودی غذا جلوگیری بعمل آورده و سرانجام تعدادی از آنها در افزایش كیفی و كمی فرآورده­های دامی مانند شیر، گوشت و تخم­مرغ نقش مهمی را ایفا می­نمایند. متاسفانه بعضی از این مواد می­توانند بقایای دارویی(Residues) مضری را در فرآورده­های دامی برجا گذارند. به همین دلیل بیش از نیمی از این محصولات دارویی و تركیبات شیمیایی كه مورد تائید و موافقت FDA هستند دارای یك زمان بازپس گیری دارویی (زمان قطع دارو) خاص می باشند كه به خاطر حفظ ایمنیت و سلامت مصرف كننده باید توسط تولیدكنندگان محصولات دامی مورد توجه قرار گیرد.
هنگام استفاده از یك ماده افزودنی سئوالات زیر مورد پرسش واقع می شوند:
1- نیاز مبرم و خاص ما از حیوانات چیست؟ به عنوان نمونه نیاز خاص ما از حیوان افزایش هرچه بیشتر فرآورده های آنهاست.
2- آیا ماده افزودنی مورد استفاده دارای یك زمان(زمان قطع دارو) بازپس­گیری دارویی خاص(Drug withdrawal time) می باشد؟ به عبارت دیگر آبا بقایای دارویی(Residues) این ماده در فرآورده­های دامی مسئله ساز است یا نه؟ معمولاً اغلب محصولات دارویی و مواد افزودنی قبل از آنكه حیوان كشتار شود و گوشت آن به مصرف برسد و یا قبل از آنكه فرآورده های تولید شده دام، نظیر شیر و تخم مرغ به معرض فروش برسد باید از جیره غذایی دام حذف شود.
3- آیا ماده افزودنی می­تواند در تركیب با مواد افزودنی دیگر مورد استفاده قرار گیرد یا نه؟ سازمان و اداره كل نظارت بر امور غذایی و دارویی در این زمینه دارای اصول و ضوابط محكم و صریحی است كه باید مورد توجه تولیدكنندگان قرار گیرد.
4- بهترین و مناسب­ترین شكل ماده افزودنی مورد استفاده چگونه است؟ شكل فعال یك محصول ممكن است پایدارتر از انواع تجاری و رقابتی آن محصول بوده و آسان تر مورد استفاده قرار گیرد.
5- سرانجام آخرین سئوال مسئله ارزش ماده افزودنی است كه تا چه اندازه می­باشد. در اغلب موارد ارزش حقیقی یك ماده افزودنی را تا زمانی كه مورد استفاده قرار نگرفته نمی توان تعیین نمود. معیار نهایی برای ارزیابی و سنجش یك ماده افزودنی، حصول درآمد و سودی است كه بیشتر از ارزش خود ماده افزودنی می­باشد. به طور مثال اگر یك ماده افزودنی، تولیدی را به ازای هر دام یك واحد افزایش دهد و بهای خود آن ماده نیز یك واحد به ازای هر دام باشد بدیهی است در این صورت هیچ­گونه نفع مالی از مصرف كننده این ماده غذایی برای تولیدكننده حاصل نگشته است، بنابراین لزومی ندارد كه از آن استفاده شود.

تقسیم بندی مواد افزودنی
مواد افزودنی بر اساس چگونگی عملكردشان(مكانیسم اثر) به شرح زیر دسته­بندی می گردند:
1- مواد افزودنی كه موجب افزایش طلب و اخذ غذا و نیز انتخاب آن توسط حیوان می­شوند.
آنتی­اكسیدان­ها و طعم­دهنده ها به مواد غذایی در این گروه جای می­گیرند. آنتی­اكسیدان ها از فساد چربی­های غیر اشباع و نیز تجزیه ویتامین های محلول در چربی(K، E، D و A) جلوگیری بعمل می آورند. در غذا و جیره هایی كه میزان درصد چربی آنها زیاد است معمولاً از آنتی­اكسیدان­ها استفاده می­شود. ویتامین E، اتوكسی­كوئین(Ethoxyquin) و بوتیلات هیدروكسی­تولئن(BHT) و ویتامین C از آنتی اكسیدان­های مرسوم در مواد غذایی می­باشند.
2- مواد غذایی كه رنگ و كیفیت فرآورده­های دامی را بالا می­برند.
گزانتوفیل­ها رنگدانه­هایی هستند كه در تغذیه جوجه­های كبابی از آنها استفاده می­شود. در ضمن، اكسی­تتراسیكلین باعث بهتر شدن كیفیت پوسته تخم مرغ در طیور می­شود.
3- مواد افزودنی كه وضعیت سلامتی حیوان را تحت تاثیر قرار می دهند.
تركیبات ضد نفخ، زغال(كربن فعال) و داروهای ضد قارچ و ضد الكل(مانند آنتی كوكسیدیوزها و آنتی­سالمونلاها) همه به این گروه مربوط می­باشند.
4- مواد غذایی كه موجب تغییرات متابولیسم بدن می شوند.
هورمون­ها و تركیبات مشابه هورمونی، دی­استرول­دی­استات یك تركیب صنعتی است كه به غذای جوجه­های كبابی اضافه شده و باعث افزایش وزن و بهتر شدن كیفیت لاشه می­شود.
5- مواد افزودنی كه تسهیلات هضم و جذب غذا را فراهم می­سازند.
مواد افزودنی كه باعث افزایش تولید و رشد می­گردند در این گروه جای می­گیرند. این مواد شامل آنتی­بیوتیك­ها، تركیبات آرسنیكی و دیگر تركیبات شیمیایی محرك رشد می­باشند.

منابع:
1-غذاهای دام و طیور(اصول تغذیه دام و طیور)، مولفین: دكتر محمود شماع، دكتر هوشنگ ساعدی، دكتر كریم نیكپور تهرانی، انتشارات دانشگاه تهران.
2-Titus Harry W. & Fritz Jaine SC.(1997), The scientific feeding of chickens. Fifth Ed. Publ. The interstate, Illinoise.
__________________

علوم دامی ... باغبانی ... گیاهپزشكی .. منابع طبیعی و جنگلداری .. علوم آب و خاك..صنایع غدایی .. ماشین آلات كشاورزی و...

بزرگترين سايت كشاورزي ايران

بانك مقالات تمامي گرايش هاي كشاورزي در ...