كشاورزي-علوم دامي و طيور-دام-بانك مقالات مربوط به دام3

[فلفل نمك]

AVAILA 4

Availa 4محصول انحصاری شرکت Zinpro از کشور آمریکا می‌باشد. این محصول شامل ترکیب یک اسید آمینه با هر یک از فلزات منگنز، روی و مس و همچنین حاوی گلوکوهپتونات کبالت می‌باشد.
آزمایشات متعدد انجام شده در کشور آمریکا نشان داده است که مصرف این محصول در خوراک گاوهای شیری مزایای زیر را دارد:

کاهش مشکلات سم و لنگش در گله به میزان 35 درصد
کاهش در سلولهای سوماتیک شیر تا 17 درصد
کاهش در روزهای باز 23 روز
افزایش تولید شیر روزانه هر راس گاو 1 کیلو
میزان مصرف AVAILA 4
در گاوهای شیری و گوشتی 7 گرم به ازاء هر راس روزانه و یا یک کیلوگرم به ازاء 140 راس روزانه در اسب ها: 7 گرم به ازاء هر راس روزانه

هر 7 گرم Availa4 مواد زیر را تامین میکند:
روی 360 میلیگرم
منگنز 200 میلیگرم
کبالت 12 میلیگرم
مس 125 میلیگرم




Availa ZMC
محصول انحصاری شرکت Zinpro از کشور آمریکا می‌باشد. این محصول شامل ترکیب یک اسید آمینه با هر یک از فلزات منگنز، روی و مس می‌باشد.
تحقیقات انجام شده حاکی از این امر است مصرف Availa ZMC که حاوی روی، منگنز و مس میباشد تاثیرات چشمگیری بر عملکرد گله‌های مرغ مادر دارد. مهمترین تاثیر افزایش تعداد جوجه حاصله از گله است. تاثیر چشمگیر دیگر که باعث ارتقا اعتبار واحد مرغ مادر میگردد افزایش کیفیت جوجه‌های تولیدی و بالاتر بودن ماندگاری جوجه‌های یکروزه‌ای است که از فلزات کیلاته شرکت ZINPRO در خوراک گله مادر استفاده شده باشد.
گله‌های تخمگذار تجاری نیز از محاسن استفاده از فزات کیلاته شرکت ZINPRO نیز بی نصیب نیستند. تحقیات انجام شده در این زمینه نشاندهنده افزایش میزان تولید تخم مرغ در اثر استفاده از این محصولات میباشد. علاوه بر افزایش تولید تخم، ضریب تبدیل مصرف خوراک نیز در این گله‌ها بهبود مییابد. از سایر موارد مثبت استفاده از فلزات کیلاته شرکت ZINPRO کاهش تلفات در گله‌های مرغ تخمگذار تجاری میباشد.

میزان مصرف Availa ZMC
یک کیلوگرم در هر تن خوراک گله های مولد

هر 7 گرم Availa4 مواد زیر را تامین میکند:
روی 360 میلیگرم
منگنز 200 میلیگرم
کبالت 12 میلیگرم
مس 125 میلیگرم

[فلفل نمك]

گلیسیریدهای اسید بوتیریک

یک ایده برگرفته شده از طبیعت مولکولهایی که بطور طبیعی در شیر یافت میگردد.

خصوصیات و عملکرد اسید بوتیریک
اسید بوتیریک اسید چربی است با زنجیر کربنی کوتاه که بطور طبیعی در چربی شیر در ترکیب با گلیسرول وجود دارد.
اسید بوتیریک در روده مورد تغذیه سلولهای دیواره پرزهای روده قرار گرفته و رشد آنها را تحریک میکند.
اسید بوتیریک سبب ترمیم سلولهای دیواره روده که در اثر عوامل بیماریزا تخریب شده‌اند میشود.
اسید بوتیریک بدلیل فعالیت باکتریوستاتیک خود سبب نابودی میکروبهای بیماریزای موجود در روده از قبیل سالمونلا و کلوستریدیوم و غیره میگردد .
اسید بوتیریک از طریق افزایش تعداد لاکتوباسیلها، بیفیدوباکتریها و غیره سبب بهبود میکروفلورای روده میگردد .
گلیسریدهای اسید بوتیریک
اسید بوتیریک برای اینکه قادر به ایفای نقش ویژه خود در قسمتهای مختلف روده خصوصا در قسمت انتهائی آن باشد میبایست به نحو مناسبی محافظت شده باشد.

گلیسرید اسید بوتیریک ترکیب مناسبی است برای محافظت از اسید بوتیریک که موارد زیر را تضمین مینماید :
قابلیت عبور از معده ( در pH 4 موجود در معده تخریب نمیشود ). آزاد شدن تدریجی اسید بوتیریک در روده در اثر تاثیر آنزیم لیپاز مترشحه از لوزالمعده که باعث جدا شدن اسید بوتیریک از گلیسرول میگردد. اسید بوتیریک موجود در شیر بدلیل ترکیب با گلیسرول بطور طبیعی محافظت شده میباشد.
مقدارو زمان مصرف :

جوجه گوشتی 3/0% خوراک در هفته اول
2/0% خوراک تا 21 الی 25 روزگی
مرغ مادر و مرغ تحمگذار تجاری 2/0% خوراک 0 تا 25 روزگی
جوجه بوقلمون : 2/0% خوراک 0 تا 50 الی 60 روزگی
در مواقع بروز استرس یا بیماری : 3/0% خوراک بمدت یک هقته
گوساله‌های شیرخوار: 5/0% در شیر خشک جایگزین در طی دوران از شیر گیری

[فلفل نمك]

گزيده هايی از دستورالعمل های سياست مبارزه و ريشه كنی بيماری تب برفكی در كشور كانادا سه‌شنبه، 19 تير 1386
بيماری تب برفكی يك بيماری عفونی ويروسی حاد با واگيری بالا در دامهای زوج سم اهلی و وحوش می باشد. دامهای مبتلا به اين بيماری شامل: گاو ، خوك ، گوسفند ، بز ، گوزن وحشی ، گوزن شمالی ، لاما و گاوميش بوده و فيلها نيز به اين بيماری حساس می باشند. اما اسب ها مقاوم هستند.
علائم بيماری در گاو شامل : آبريزش از دهان ، خمودگی ، بی اشتهائی و لنگش بوده كه اين علائم ناشی از وجود تاول های دردناك در بافت پوششی لبها ، زبان ، لثه ها ، سوراخهای بينی و پوزه و بين انگشتان و پستان ها می باشد.
عموماً تب و كاهش شير زودتر از حضور تاول ها نمايان می شود. بعد از پاره شدن تاول ها در محل آنها احتمال عفونت ثانويه وجود دارد. محل و شدت زخمها خيلی متغير بوده و بستگی به سويه ويروس دارد. گاو نژاد زبو علائم كلينيكی خفيف تری از خود نشان می دهد.
علائم بيماری و زخمها در خوك ، گوسفند و بز مشابه گاو است اما ملايم تر و بخصوص در گوسفند و بز لنگش عمده ترين علامت بيماری است.

سبب شناسی
ويروس تب برفكی يكی از اعضای خانواده Picornaviridae از گروه ويروس RNA دار می باشد.
7 سويه از ويروس تب برفكی كه شامل: ( C,O,A ) و سويه جنوب آفريقا (SAT1,SAT2,SAT3 ) و Asia1 ، همراه با تعداد زيادی تحت تيپ شناخته شده است.

مقاومت
ويروس تب برفكی ، در محيط و مكانهای آلوده بيشتر از يك سال عفونت زايي خود را حفظ می كند. بطور مثال ، در لباس به مدت 10 تا 12 هفته ، در موها به مدت يك ماه عفونت زا باقی می ماند. همچنين در منابع مختلف مدت زمان بقای ويروس در خاك 200-26 روز ، روی مقوا ، چوب يا فلز آلوده به خون 35 روز ، روی چوب آلوده به چربی 398 روز و 48 ساعت در اتاق نگهداری حيوانات آزمايشگاهی ذكر شده است. اغلب ، ويروس در درجه حرارت انجماد به طور نامحدود بقای خود را حفظ می كند و تخريب بيشتر گونه های ويروس در درجه حرارت 56 درجه سانتی گراد به مدت30 دقيقه روی می دهد.
ويروس در 6/7-4/7= PH منحصراٌ زنده بوده ولی قدرت تكثير و تزايد را ندارد. اما در 5/9-6/7 =PH و درجه حرارت 4 درجه سانتی گراد بقای خود را حفظ نموده و توان بيماريزايي را دارد. اما همين ويروس در 5=PH يا 10=PH غير فعال می گردد.
نور خورشيد ويروس تب برفكی را نابود می كند و رطوبت نسبی 60% به بقای ويروس در هوا كمك می كند.

همه گيری شناسی
تب برفكی بشدت واگيردار می باشد و امكان دارد در مكانهای وسيع توسط تماس مستقيم مابين دامهای آلوده و حساس و يا توسط تماس غير مستقيم با تولِيدات آلوده دام ( گوشت ، شير خام ، پوست ) غذا وساير وسايل پخش شود.
ويروس قبل از شروع علائم كلينيكی ( در گاو 5 روز ، در خوك 10 روز ) در بافتها ، مواد دفعی و ترشحات شامل : شير ، خون ، منی ، ادرار و مدفوع وجود دارد.
ويروس در هنگام عبور خود در دستگاه گوارش پرندگان تغييری پيدا نمی كند.
خوك در تزايد ويروس نقش اساسی دارد. ( يك خوك برابر با 1000 تا 3000 گاو ويروس تب برفكی را دفع می كند ). خوكها عموماً آلودگی را از طريق غذای آلوده كسب می كنند. در صورتيكه گاوها بيشتر از طريق تنفس ذرات آلوده به ويروس ، مبتلا می شوند. قبل از شروع علائم كلينيكی حجم وسيعی از ويروس توسط دام آلوده به بيرون دفع می شود.

بيماريزايی
بيماريزايی تب برفكی با تنفس يا بلع ويروس آغاز می شود ، اين ويروس ابتدا در محل حلق تزايد پيدا كرده ، سپس توسط خون به ساير نقاط و غدد لنفاوی رفته و سلولهای پوششی را آلوده می نمايدسپس تاولها نمايان شده و علائم بيماری ظاهر می شود. گاو بيشتر از 3 سال ، گوسفند 9 ماه و بز 4 ماه ناقل بيماری می باشند.


دوره كمون ، درصد ابتلا و مرگ و مير
دوره كمون در يك همه گيری در يك بخش 2 تا 21 روز است ( بطور ميانگين 8-3 روز ، گاو 5-3 روز، خوك 9-4 روز ) در دامهايی كه تجربه اولين برخورد با ويروس را دارند اين زمان به 24 ساعت می رسد. در مناطقی كه بيماری اندميك است دوره كمون از 21 روز هم بيشتر می شود. در مناطق عاری از بيماری مثل شمال آمريكا ، 14 روز آخرين حد دوره كمون است. و استاندارد OIE نيز 14 روز می باشد. درصد ابتلا بيماری تب برفكی به 100% هم می رسد. درصد مرگ و مير دربالغ ها كم است (5%) اما در خوكهای شيرخوار و بره ها امكان دارد به 75% برسد. در اين موارد مرگ همراه با ضايعات قلبی می باشد.

تشخيص
تشخيص تب برفكی بر اساس تاريخچه ، علائم كلينيكی و تستهای آزمايشگاهی می باشد.
اين تستها شامل DAS ، ELISA ، سرولوژی ، جداسازی ويروس و تزريق به حيوانات آزمايشگاهی است. تستهای آزمايشگاهی جهت تشخيص تفريقی اين بيماری با ساير بيماريهای مخاطی می باشد.

روش نمونه گيری
ويروس تب برفكی نسبت به شرايط اسيدی بسيار حساس می باشد. يخ خشك با توليد اسيد سيتريك ويروس را از بين می برد. بنابراين جهت نمونه برداری بايستی از يخ معمولی يا ICE PACK استاندارد استفاده نمود.
نمونه های مورد نياز عبارتنداز :
1- در صورت امكان ، توسط يك سرنگ استريل 2 سی سی از محتويات يك تاول پاره نشده را آسپيره كرد.
2- 2 گرم از بافت پوششی آلوده كه در 5 سی سی از بافر فسفات گليسيرين ( 6/7=PH ) قرار داده شده باشد.
3- زخمهای بين سمها .
4- 10 سی سی از سرم دامهای بيمار و دامهايي كه دوره بيماری را گذرانده اند.
5- در صورت تلفات يا ذبح دام ، نمونه های مورد نظر از غدد لنفاوی پيش كتفی ، غدد فوق كليوی ، كليه ها و غدد تيروئيد تهيه می شود.

بهداشت عمومی
از لحاظ بهداشت عمومی بيماری تب برفكی ، خطرناك تلقی نمی شود . اين بيماری مشترك بين انسان و دام نبوده و در صورتيكه در انسان ضايعات تاول مانند در دستها و پا و دهان ديده شد عامل اين بيماری يك ويروس متفاوت با ويروس تب برفكی بوده و ( Coxsackie virus A16 ) ناميده می شود.


اصول كنترل
در هنگام بروز شيوع تب برفكی ، وزير كشاورزی كانادا سياست كنترل بيماری تب برفكی كه شامل: معدوم نمودن و كشتار همراه با واكسيناسيون يا عدم واكسيناسيون دامها را می باشد اعلام می كند. استراتژی اوليه كشور كانادا برای كنترل تب برفكی بر اساس معدوم نمودن ( حذف ) می باشد. اين اقدام شامل : معدوم نمودن دامهای بيمار و همچنين كشتار دامهای سالم اما در مجاورت دامهای بيمار (دامهای مظنون ) می باشد. اما امكان دارد در شرايط خاص واكسيناسيون اضطراری نيز صورت پذيرد.
اما بهرصورت شناسايي كامل مكانهای آلوده جهت شناسايي و نابود كردن تمامی دامها و مواد آلوده و ضدعفونی كردن محيط و خودروها سريعاٌ و بدون هيچگونه تاخيری بايد صورت پذيرد.

NERT گروه ملی واكنش سريع(National emergency response team)
هنگاميكه يك نمونه تب برفكی جمع آوری شده از طريق آزمايشگاه مورد تائيد قرار گرفت سريعاٌ گروه ملی واكنش سريع (NERT ) فعال می شود. دفتر مركزی اين گروه در شهر اوتاوا قرار دارد و وزارتخانه خيلی فوری كانون بيماری را مشخص نموده و منطقه آلوده و همچنين منطقه مراقبت و منطقه محافظتی را جهت ريشه كنی و مبارزه با بيماری تب برفكی معين می نمايد. NERT شامل يك مركز عملياتی ميدانی (FOC )Focal operative center و يك مركز اضطراری ( EC )Emergency center می باشد.


اقدامات اوليه در مناطق با خطر بالا
كنترل های اوليه
1- اعلام آلودگی منطقه.
در اين زمان سريعاٌ بايستی مكان آلوده با مستندات قانونی مشخص و اعلام گردد. تمامی دامها ، توليدات دامی و غذای دام و كود و خودروها و وسايل دامداری بايستی در مكان ثابت مانده و ورود و خروج به اين منطقه اكيداٌ ممنوع می باشد .
2- كنترل حمل و نقل در مناطقی كه آلوده اعلام شده اند.
نقل و انتقال نشخواركنندگان ( گاو ، گوسفند و بز و غيره ) و خوك اكيداٌ ممنوع می باشد. سگ ها و گربه ها و ساير دامهايی كه بالقوه می توانند ويروسها را منتقل كنند نيز بايستی محدوديت نقل و انتقال داشته باشند. طيور و اسبها نيز الزاماٌ در محدوده قرنطينه قرار گرفته ، اما می توانند در صورت صدور مجوز طيور را به نزديكترين كشتارگاه واقع در همان استان هدايت كرد و اسبها را نيز به مكانی كه هيچگونه دام حساس وجود نداشته باشد منتقل كرد.
كليه خودروها و وسايلی كه امكان دارد از مكانهای مشكوك و مظنون به آلودگی عبور كرده باشند بايستی كاملاٌ تميز و ضد عفونی گردند.
اشخاصی كه امكان دارد خودروی شخصی داشته باشند و از آن مكانها عبور می كنند بايستی خودروی آنها كاملاٌ تميز و ضدعفونی شود.
اين اشخاص بايستی لباس تميز پوشيده و ساير مكانهايی كه دامهای حساس در آنها وجود دارد را بازديد نكنند.
3- اقدامهای اوليه در محيط مكانهای آلوده
تمامی مكانها تا محدوده 5 كيلومتری از مكان آلوده به ويروس تب برفكی ، منطقه آلوده اعلام گردد.
شير خام و ساير محصولات لبنی در مكانهای مشكوك ، بايستی قرنطينه شوند و حمل و نقل آنها ممنوع می باشد. جهت معدوم نمودن شير بايستی ابتدا آنرا ضد عفونی كرد كه می توان در 97 ليتر شير از 3 ليتر اسيد استيك يا 500 گرم اسيد سيتريك در 240 ليتر شير يا 5/1 ليتر اسيد ارتوفسفريك در 500 ليتر شير استفاده نمود . سپس اين شير ضدعفونی شده را بايستی روی زمين ريخت تا در خاك منطقه نفوذ كرده و يا می توان آنرا دفن كرد.

كنترل حمل و نقل ( در صورت اثبات وجود بيماری تب برفكی )
اصول اساسی جهت ريشه كنی يك بيماری نوظهور ( اگزوتيك ) شامل :
1- جلوگيری از تماس بين دامهای حساس و عامل بيماری.
2- توقف توليد ويروس توسط دامهای آلوده.
3- افزايش مقاومت دامهای حساس.

برای ريشه كنی تب برفكی می توان :
1- با اعلام قرنطينه و كنترل حمل و نقل از پخش عفونت جلوگيری كنيم.
2- حذف عامل عفونت با كشتار دامهای آلوده و دامهای در معرض عفونت.
3- حذف ويروس با ضد عفونی مكانها ، خودروها و وسايل و اقلام يا معدوم نمودن اقلام آلوده.
4- ايجاد ايمنی با واكسيناسيون در صورت نياز.

كنترل در مكانهای آلوده
فعاليت های ريشه كنی سريعاٌ در مكانهای آلوده بايستی آغاز شود.
سگها ، گربه ها و ساير دامهايی كه غير حساس به بيماری بوده اما توانايی پخش ويروس را دارند بايستی تحت نظر بوده تا اينكه ضد عفونی مكان آلوده اتمام يابد و پس از ضد عفونی مكان ، سگ ها و گربه ها در صورت انتقال بايستی قبل از حركت توسط محلول 2 درصد اسيد استيك اسپری شود.
كليه وسايل و خودروها در صورت انتقال از مكان آلوده بايستی بطور كامل تميز و ضدعفونی شوند.

اقدامات اوليه در محدوده مكانهای آلوده
الف) تا شعاع 5 كيلومتری از مكان آلوده ، منطقه آلوده اعلام گردد.
ب) اطلاع رسانی به عموم و آغاز كنترل حمل و نقل دام.
ج) آگاهی به عموم از طريق:
1- اخبار ( تلويزيون ، راديو ، روزنامه و نشريات ).
2- تماس با بخش كشاورزی هر استان ، دانشكده های دامپزشكی ، جامعه دامپزشكی شامل: دامپزشكان بخش خصوصی ، مراكز تلقيح مصنوعی ، جامعه دامداران .
3- ارتباط با صاحبان مراكز عرضه دام ، چوبداران ، باغ وحش ها و نمايشگاهها.
بخش بررسيها

1) واحد تشخيص
واحد تشخيص مسئوليت تمامی تماسهايی كه در خصوص اعلام موارد مظنون به بيماری است را بعهده دارد و با توجه به توانايی كارشناسان و بدست آوردن آخرين اطلاعات از مكانهای آلوده بايستی اين مكانها هرسه روز يك بار مورد بازديد قرار گيرند.

2) گشت مراقبت
هنگامی كه يك كارشناس ( بررسيها ، قرنطينه ، صدور مجوز ) مظنون به يك مكان آلوده در منطقه می شود سريعاً بايستی مقامات ارشد خود را مطلع سازد تا گروه كارشناسی تشخيص به مكان اعزام گردد. تشخيص اين گروه براساس ، علائم كلينيكی و يافته های اپيدميولوژيكی و كالبدگشايی می باشد.
پس از تاييد آلودگی مكان ، سريعاً برنامه ريشه كنی براساس دستورالعملها بايستی انجام گيرد. از آنجائيكه مردم و فعاليت های روزانه آنها باعث انتقال مكانيكی ويروس تب برفكی می گردد در مكانهايی با خطر بالا بايستی كارشناسان ضمن رعايت دقيق شرايط ضدعفونی فاصله زمانی 48 ساعت مابين دوبازديد را دقيقاً رعايت نمايند. در خصوص افرادی كه در تماس مستقيم با دامهای بيمار می باشند دستورالعمل ضدعفونی به قرار ذيل است:
- تعويض كامل لباس.
- شستشوی كامل بدن به مدت يك دقيقه با صابون و سپس آبكشی كامل حداقل به مدت 2 دقيقه.
- ضدعفونی كفش و چكمه.

ايجاد مناطق كنترلی
با اعلام وزارت كشاورزی مبنی بر بروز بيماری تب برفكی سريعاٌ سه منطقه كنترلی معرفی خواهد شد.
1) منطقه آلوده(Infected Zone)
2) منطقه مراقبت(Surveillance Zone)
3) منطقه محافظتی(Buffer Zone)

برای مرزبندی اين سه منطقه ذكر شده كه در برنامه ريشه كنی از اصول اوليه می باشد. توجه به نكات ذيل الزامی است :
1) موانع طبيعی و مرزبندی سياسي مناطق ( استان ، شهر ) .
2) وجود راهها ، دهكده ها ، شهرها .
3) شرايط آب و هوايی ( بخصوص جهت باد ).
4) الگوی حركت دام ها .
5) گونه های درگير بيمار ( دام اهلی ، وحوش ) .
6) طبيعت شيوع بيماری ( عمومی ، منطقه ای ) .

1) منطقه آلوده
متعاقب اعلام وزارت كشاورزی مبنی بر آلوده بودن مكانهايی به ويروس تب برفكی كليه اين مناطق تا شعاع حداقل 5 كيلومتر آلوده اعلام می گردد. حمل و نقل دام اكيداٌ در اين منطقه ممنوع می باشد.

2) منطقه مراقبت
منطقه ای كه بلافاصله دورتادور منطقه آلوده را می پوشاند را منطقه مراقبت می گويند. برای تب برفكی حد اين منطقه بايد حداقل 10 كيلومتر از محل آلوده باشد. بطور عمومی فاصله قابل پذيرش برای توزيع هوايی اين ويروس امكان دارد تا 60 كيلومتر هم برسد كه اين فاصله بستگی به اپيدميولوژی و شرايط آب و هوايی دارد. در اين منطقه مجوز واكسيناسيون وجود ندارد. حمل و نقل دام ممنوع می باشد.

3) منطقه محافظتی
منطقه ای است كه دام ها بصورت سيستميك تحت پوشش واكسيناسيون قرار می گيرند. حمل و نقل دام در اين منطقه بايستی تحت كنترل باشد.

منطقه آلوده
دامپزشكان ، ماموران تلقيح مصنوعی ، توزيع كنندگان علوفه دامی ، كارگران و تمام افرادی كه در منطقه آلوده فعاليت می كنند بايستی نظارت دقيق بر روی كارشان وجود داشته باشد و آئين نامه های مربوط به بروز بيماری تب برفكی را دقيقاٌ رعايت كنند.
يك دامپزشك هنگاميكه در منطقه آلوده فعاليت می كند بايستی :
1) حداقل وسايل را با خود حمل كرده و داروهای مورد نياز را در خودروی شخصی خود داشته باشد.
2) از داروهايی كه احتياج به تكرار تزريق دارند حداقل استفاده را نمايد.
3) از وسايل يك بار مصرف استفاده كند و اگر امكان دارد ساير وسايل را در محوطه دامداری باقی گذاشته و از جابجايی وسايل خودداری كند.
بعلاوه كليه كسانيكه در دامداری فعاليت دارند بايستی :
1) قبل از ترك محل كليه لوازم را تميز كرده و در مواد ضدعفونی غوطه ور سازند.
2) خودروی خود را خارج از محل دامداری پارك نمايند.
3) دائماٌ خودروی خود را بشويند.
4) از چكمه و لباس يك بار مصرف استفاده كنند كه تهيه اين لوازم بعهده صاحب دامداری می باشد.
درغيراينصورت برای هر دامداری بايستی لباس و چكمه جداگانه استفاده شود.
شايان ذكر است در منطقه آلوده كليه اعمال انتقال جنين ، تلقيح مصنوعی و اسپرم گيری اكيداٌ ممنوع می باشد.
حمل كود بعلت اينكه كود بطور 100% آلوده به ويروس تب برفكی است اكيداٌ ممنوع می باشد. بايستی كود در محل دپو شده و توسط اسيد ضدعفونی گردد.
تمام مراكز فروش دام ، نمايشگاه ها ، باغ وحشها ، حراجی های دام بايستی تعطيل گردد.
تعطيلی مكانهای خاص با دامهای موجود در آن بايستی با مديريت ذيل انجام گيرد:
1) اگر دامها علائم بيماری تب برفكی را نشان می دهند بايستی حذف ( معدوم ) گردند.
2) اگر دامها علائم را نشان نمی دهند اما با عامل بيماری در تماس بوده اند يا بايستی معدوم گردند ( سوزاندن - دفن ) يا تحت مجوز مستقيماٌ به كشتارگاه اعزام گردند.
3) اگر دامها علائم بيماری را نشان نمی دهند و در معرض عامل بيماری هم نبوده اند بايستی تحت مجوز به مقصد معين انتقال يابند( به طور مثال كارخانجات صنايع تبديلی ).شايان ذكر است بايستی 72 تا 96 ساعت قبل از حركت هيچگونه علائمی از بيماری را نشان ندهند.
وحوش حساس در اين منطقه بايستی با همكاری آژانس منطقه ای حمايت از وحوش و شكارچيان كشتار شوند.


منطقه مراقبت
با توجه به امكان انتقال ويروس توسط جريان باد ، منطقه مراقبت كه دورتادور منطقه آلوده را بصورت دايره وار می پوشاند. حداقل بايستی 10 كيلومتر شعاع داشته باشد. شرايط زمان شيوع بيماری: شامل سرعت باد ، جهت باد ، رطوبت نسبی ، درجه حرارت ، نور آفتاب ، طبيعت جغرافيايی محل ، وجود واحدهای پرواربندی خوك ، شعاع اين منطقه را تغيير می دهند.
بطور عمومی حمل و نقل دامهای غير حساس در اين منطقه ممنوع می باشد و تنها با صدور مجوز ، اجازه حمل داده می شود و دامهای حساس موجود در مكانهای غير قرنطينه شده منحصراٌ اجازه حركت به مقصدهای ذيل را دارند:
الف) كشتارگاه واقع در همان منطقه.
ب) ساير دامداريهای واقع در همان منطقه كه شرايط ذيل را داشته باشند:
1) هيچ دامی در آن مكان علائم تب برفكی را در طی 14 روز نشان نداده باشد.
2) در طول 14 روز قبل دامی به دامداری اضافه نشده باشد.
3) در طی 14 روز تا شعاع 10 كيلومتری از دامداری علائم كلينيكی ديده نشده باشد.
4) دامداری مبداء و مقصد تحت قرنطينه نباشند.
5) رانندگان خودروهای حمل و نقل كننده، كليه آئين نامه های حمل و نقل در زمان شيوع تب برفكی را دقيقاٌ رعايت كنند.
6) تمامی دامهای حساس به بيماری توسط دامپزشك معاينه شده و دامها هيچگونه علائمی را دو روز قبل از حركت بروز ندهند.
كليه پرسنلی كه خدمات رسانی به دامها را در اين منطقه بعهده دارند. از قبيل دامپزشكان ، ماموران تلقيح مصنوعی و ... بايستی كليه دستورالعمل ها را همانند منطقه آلوده اجرا نمايند.
در اين منطقه اجازه فعاليت مراكز اسپرم گيری ، تلقيح مصنوعی ، انتقال جنين تحت مجوز بلامانع می باشد.
حمل توليدات دامی در مكانهای غير قرنطينه شده بلامانع است. اما در مكانهای قرنطينه شده ( حساس ) حمل توليدات دامی بخصوص كود در صورتيكه ضدعفونی گردد با صدور مجوز بلامانع است.
تمامی مراكز فروش دام ، نمايشگاها ، باغ وحشها ،حراجی دامها تعطيل می باشد.
تعطيلی مكانهای خاص با دامهای موجود در آن بايستی با مديريت ذيل انجام گيرد:
1) اگر دامها علائم بيماری تب برفكی را نشان می دهند بايستی حذف ( معدوم ) گردند.
2) اگر دامها علائم را نشان نمی دهند اما با عامل بيماری در تماس بوده اند يا بايستی معدوم گردند ( سوزاندن - دفن ) يا تحت مجوز مستقيماٌ به كشتارگاه اعزام گردند.
3) اگر دامها علائم بيماری را نشان نمی دهند و در معرض عامل بيماری هم نبوده اند بايستی تحت مجوز به مقصد معين انتقال يابند( به طور مثال كارخانجات صنايع تبديلی ).شايان ذكر است بايستی 72 تا 96 ساعت قبل از حركت هيچگونه علائمی از بيماری را نشان ندهند.
جمعيت وحوش حساس در منطقه مراقبت با همكاری آژانس منطقه ای حمايت از حيوانات و شكارچيان بايستی كاهش يابد.

منطقه محافظتی
اين منطقه منحصراٌ در صورتيكه اجازه واكسيناسيون صادر شود ايجاد می گردد. شرايط ايجاد اين منطقه مانند شرايط ايجاد منطقه مراقبت می باشد. و اين منطقه. از آخرين حد منطقه مراقبت تا آخرين حد منطقه آلوده می تواند گسترش يابد. ورود دام به منطقه واكسيناسيون يا خروج بدون مجوز ممنوع می باشد.
به محض شروع واكسيناسيون ، مكانها قرنطينه اعلام می گردند و شرايط صدور مجوز به شرح ذيل می باشد:
1) هيچگونه دامی در دامداری علائم كلينيكی تب برفكی طی 21 روز نشان نداده باشند.
2) در طی 21 روز قبل دامی به دامداری اضافه نشده باشد.
3) در طی 21 روز و تا شعاع 10 كيلومتر از دامداری علائم تب برفكی ديده نشده باشد.
4) دام واكسينه شده منحصراٌ به دامداريی منتقل شود كه در آن مكان نيز واكسيناسيون انجام گرفته باشد.
5) كليه رانندگان خودروهای حمل دام دستورالعملهای اجرايی تب برفكی را رعايت كنند.
بايد توجه داشت دامهای واكسينه شده می توانند با مجوز در محدوده محافظتی حركت كنند. اما در صورتيكه اين منطقه را بخواهند ترك كنند بايستی به كشتارگاه اعزام شوند.
كليه توليدات دامهای واكسينه شده نيز امكان دارد ناقل ويروس تب برفكی باشند به همين لحاظ پس از ضدعفونی لازم اجازه توزيع دارند.
در مورد اشخاص و خودروها نيز بايستی دستورالعمل منطقه مراقبت اجرا شود.
بايستی بخاطر داشت ، مكانهايی كه در آنجا واكسيناسيون صورت پذيرفته است احتمال حضور ويروس تب برفكی بيشتر از مكانهايی است كه تحت پوشش واكسن قرار نگرفته اند بنابراين بايد بازديد از مكانهاي واكسينه شده بعد از مكانهای غير واكسينه انجام گيرد و نيزجمع آوری شير از مكانهای واكسينه شده در آخر روز صورت پذيرد.

سيستم مراقبت در هنگام شيوع بيماری
1) در منطقه آلوده
تمام مكانهای موجود با دامهای حساس بايستی هر سه روز مرتباٌ تحت بررسی قرار گيرند و موارد وقوع بيماری كه تلفنی اطلاع داده می شود سريعاٌ تحت نظر قرار گرفته و تا آنجائيكه امكان دارد از تماس مستقيم بعلت پخش ويروس ممانعت بعمل آيد . تمامی تلاشها بايستی جهت آموزش افراد در خصوص تشخيص علائم كلينيكی و گزارش موارد بيماری باشد و سيستم مراقبت تا اعلام پاك شدن منطقه توسط بايستی برقرار باشد. همچنين در اين منطقه سيستم مراقبت شامل : آزمايشهای كلينيكی و سرولوژي برروی جمعيت باقيمانده حساس می باشد. در صورت وجود وحوش انجام آزمايش در اين جمعيت نيز الزامی است.

2) در منطقه مراقبت
در اين منطقه سيستم مراقبت شامل تحت نظر داشتن و برپايي قرنطينه و بررسی مراكز پرورش خوك همانند منطقه آلوده می باشد. درخواست حمل و نقل دام در اين مكان بايستی با اجازه و تحت نظارت دامپزشكان باشد. هرگونه موارد گزارش توسط اشخاص بايستی توسط افرادی بررسی شود كه در منطقه آلوده فعاليت نمی كنند.

3) در منطقه محافظتی
اعضای گروه واكسيناسيون قبل از انجام عمليات بايستی تمامی دامها را از لحاظ كلينيكی بازرسی كنند و در صورت مشاهده مورد بيماری سريعاٌ مراتب را تلفنی اطلاع داده و كارشناسان مربوطه كه در منطقه آلوده فعاليت نمی كنند از منطقه بازديد بعمل آورند.

4) در منطقه عاری از تب برفكی
در اين منطقه دقت بسيار خاص توسط كارشناسان اعمال می شود و از دامها نمونه های سرمی جهت تشخيص در آزمايشگاههای دامپزشكی تهيه می گردد همچنين بررسی سرولوژيكی از دامهای كشتاری در كشتارگاههای مجاور مناطق كنترلی نيز صورت می پذيرد.
واكسيناسيون
در هنگام بروز تب برفكی در كانادا بهترين سياست جهت ريشه كنی بيماری روش حذف كامل يا معدوم نمودن دامها می باشد. اما بهر جهت امكان دارد روش حذف كامل به تنهايی جهت كنترل ويروس در مناطق پرتراكم كافی نبوده لذا واكسيناسيون نيز پيشنهاد می گردد.
كشور كانادا يكی از اعضای بانك ويروس تب برفكی آمريكای شمالی( NAFMDVB ) می باشد و اجازه استفاده از واكسن تب برفكی در شرايط اضطراری به قرار ذيل است:
1- شيوع بيماری در مكانهايی با تراكم بالای دام حساس و منابع كم مالی جهت كشتار و حذف دام و همچنين خطر بالای انتقال ويروس از طريق هوا در مراكز پرواربندی خوك.
2- توانايی دسترسی داشتن به واكسن با قدرت ايمنی زايی بالا.
3- آسايش خاطر عموم مردم بعلت نگرانی ناشی از حذف وسيع و زياد دام .
4- كاهش دامهای مبتلا به بيماری تب برفكی از طريق واكسيناسيون.

در نظر داشتن شرايط منطقه در انجام واكسيناسيون
انجام واكسيناسيون با در نظر گرفتن شرايط منطقه می باشد. امكان دارد هزينه های اقتصادی از قبيل پرداخت غرامت و هزينه های كنترل بيماری بيشتر از هزينه واكسيناسيون باشد.
نظر انجمن ملی دامداران و ساير مراكز مهم دامپروری در اين خصوص مطرح می باشد. ليست ذيل بطور خلاصه فاكتورهای موثر در واكسيناسيون را مشخص می نمايد.
1) طبيعت دامداريها بطور مثال وجود مكانهايی با خطر بالا مانند پرواربنديها.
2) تعداد دامداريهای آلوده اوليه و در معرض خطر.
3) گونه های درگير و تراكم آنها مانند پرواربندي خوك ها .
4) تخمين حوزه و طول مدت شيوع تب برفكی.
5) صنايع دامی و مديريت در مكانهاي مبتلا ( فرهنگ جغرافيايی ).
6) فصول ، آب و هوا و موانع فيزيكی طبيعی ( جغرافيايی محل ).
7) منابع فيزيكی قابل دسترس جهت حذف كامل دام ( صنايع ).
8) منابع انسانی قابل دسترس جهت حذف كامل دام يا واكسيناسيون .
9) نقطه نظر و آرای عموم مردم بطور مثال انجمن حمايت از حيوانات .
10) فاكتورهای اختصاصی از قبيل ضررهای اقتصادی ناشی از دست دادن بازارهای صادراتی بخاطر برنامه ريشه كنی.
11) خصوصيات واكسن و كونه های ايجاد كننده بيماری.
12) پذيرش بين المللی در خصوص واكسيناسيون منطقه ای.
13) توانايی تكنيكی و پذيرش جهانی در خصوص تستهای آزمايشگاهی برای تشخيص تفريقی مابين دامهای واكسينه شده و دامهايی كه بطور طبيعی آلوده شده اند.
كليد تصميم گيري برای انجام واكسيناسيون وابسته به توانايی پيشگويي سرعت پخش و سرعت تماس مابين دامهای حساس است.
اگر برنامه واكسيناسيون بعنوان يك برنامه كنترل در دستور اجرا باشد بايد توجه داشت كه اين عمل منحصراٌ در منطقه محافظتی صورت پذيرد.
به محض اعلام شيوع تب برفكی در كانادا رئيس سازمان دامپزشكی كشور ( CVO ) درخواست تهيه واكسن را از NAFMDVB می كند. در صورتيكه سويه موجود در واكسن و عامل بروز بيماری يكسان نباشد ، دستور ساخت واكسن جديد داده می شود كه اين مورد حداقل 5-4 هفته زمان می برد.
با توجه به اينكه در كشور كانادا از لحاظ زبان دو قسمتی بوده بايستی برچسب های واكسن به دو زبان انگليسی و فرانسوی باشد.

اصول واكسيناسيون
واكسيناسيون اضطراری در منطقه محافظتی با توجه به موارد ذيل است:
1) واكسيناسيون حلقوی .
2) واكسيناسيون مراكز پرخطر بعنوان مثال مراكز پرواربندی بزرگ دام ها و بخصوص خوك ها كه بالقوه توليدكننده قوی ويروس از طريق هوا می باشند.
3) حفاظت از ژن های موجود در مراكز تلقيح مصنوعی و انتقال جنين توسط واكسيناسيون.

واكسيناسيون حلقوی
روش واكسيناسيون حلقوی جهت كنترل تب برفكی بكار برده می شود، بطور عموم اين حلقه از 5 تا 10 كيلومتر شعاع دارد و واكسيناسيون از سمت خارج به سمت داخل انجام می گيرد. اين منطقه تحت پوشش حتی المقدور بايستی كوچك باشد و با توجه به جغرافيا و شرايط آب و هوائي اين حلقه ها نمی توانند منحصراٌ دوايری هم مركز باشند. اما بايد توجه داشت كه اصل ، تشكيل يك ديوار محافظتی مابين منطقه بيمار و جمعيت دامی حساس است.

شناسايی دامهای واكسينه شده
براساس دستورالعمل OIE كليه دامهای واكسينه شده بايستی مشخص و معين گردند و جابجايی وفروش اين دامها بايستی با صدور مجوز باشد. بنابراين در گوش چپ اين دامها از اتيكت هايی استفاده می شود كه در قسمت بيرونی گوش از اعداد استفاده شده و در قسمت داخلی گوش حروف H of A FMD Vaccine نوشته شده است.

ثبت مشخصات دامهای واكسينه
بايستی مشخصات دام واكسينه دقيقاٌ ثبت شود. در برنامه شناسايی گاوان كانادا ( CCIP ) تمامی اطلاعات پايه در خصوص دامدار و دام ثبت می گردد. اين اطلاعات شامل :
1) نام دامدار .
2) آدرس .
3) موقعيت جغرافيايی ( براساس سيستم GIS ).
4) شماره تلفن و پست الكترونيكی .
5) تاريخ واكسيناسيون .
6) نام اعضاء گروه واكسيناسيون.
7) شماره سريال واكسن و تاريخ انقضاء.
8) هرگونه گواهي حمل ( با معرفی مبداء و مقصد ) .
9) خصوصيات دام ( گونه ، جنس ، سن و رنگ ).
10) شماره اتيكت گوش مربوط به واكسيناسيون تب برفكی .


عمليات ريشه كنی
به محض تصميم بر حذف جمعيت ارزيابی بايستی صورت پذيرفته و سريعاٌ دستور حذف دام ها را صادر كرد.
لاشه های دامها ، توليدات دامی ، كود ، وسايل غذاخوری و ساير تجهيزات كه قابل ضدعفونی نيستند بايستی در همان مكان مدفون يا سوزانده شوند. البته روش دفن بيشتر توصيه می شود. روش دوم برای معدوم كردن استفاده از آتش است و بايد توجه داشت كه در صورت وجود حجم زيادی از شير در ابتدا آن را ضد عفونی كرده و سپس در يك گودال عميق دفن نمود.
كليه كاميونهايي كه لاشه های دامها را جهت معدوم كردن حمل می نمايند بايستی كاملاً قابل ضدعفونی و سرپوشيده باشند. كليه لاشه ها را قبل از بارگيری بايستی ضدعفونی كرد. و اگر زمان معدوم نمودن طولانی شود بايستی علاوه بر ضدعفونی لاشه ، پا و سر و نقاطی از لاشه كه دچار ضايعه شده اند را در كيسه ای قرار داد.
در خصوص كود بايستی كودها را حداقل در فاصله 100 متری از دامداری دپو كرد. سپس سطح كود را با مواد ضدعفونی اسپری نمود و روی كود را با پلاستيك ضخيم پوشاند. سپس اين كود بايستی 6-3 ماه در محل باقی بماند.

كنترل ناقلين
بندپايان ( حشرات ، كنه و جرب ها ) ، جوندگان و پرندگان بالقوه ناقلين مكانيكی در انتقال ويروس تب برفكی می باشندو به محض تشخيص بيماری سريعاٌ بايستی نسبت به كنترل اين ناقلين اقدام كرد.

شرايط اعلام پاك شدن منطقه
مكانها بايستی به مدت 30 روز خالی مانده باشند. پس از تائيد پاكيزگی و ضدعفونی و حذف ويروس بعد از 30 روز چند گونه آزمايشی انتخاب می شوند و به شرح ذيل اقدام می گردد.
1) انتخاب حداقل 4-2 راس خوك .
2) دامهای آزمايشی بايستی از بستر غذا بخورند( در مناطق با خطر بالا ) و هر سه روز تحت نظر كارشناسان بازديد شوند.
3) اين دامها به مدت 30 روز تحت نظر بوده سپس آزمايش سرمی بعمل می آيد.
اگر پاسخ آزمايشها منفی باشد پس از 60 روز منطقه به عنوان پاك تلقی می گردد.

پايان واكسيناسيون
واكسيناسيون هنگامی متوقف می شود كه :
كنترل دقيق حمل و نقل در منطقه تحت كنترل اجرا شود يا هيچگونه از مورد جديد بيماري با توجه به حداكثر دوره كمون 14 روزه در منطقه آلوده مشاهده نشود يا تمامی مكانهای آلوده در منطقه محافظتی تحت پوشش واكسن قرار گرفته باشند.

استاندارد OIE جهت پاك اعلام كردن يك منطقه پس از شيوع تب برفكی به شرح ذيل می باشد:
پس از شيوع بيماری ، استاندارد OIE جهت پاك اعلام كردن كشور كانادا به دو صورت می باشد.
در حالت اول : اعلام منطقه عاری از تب برفكی بدون واكسيناسيون
الف ) 3 ماه بعد از حذف آخرين مورد دام بيمار و با توجه به اينكه آزمايشهای سرولوژيكی مراقبت انجام گرفته است .
ب) 3 ماه بعد از كشتار آخرين مورد دامی كه تحت پوشش واكسن قرار گرفته بود و همچنين روش حذف ، مراقبت سرولوژيكی و واكسيناسيون اضطراری انجام شده باشد.
حالت دوم : اگر شيوع تب برفكی بحدی بود كه نمی توان تمامی دامهای واكسينه شده را كشتار كرد. در اين حالت اعلام منطقه عاری از تب برفكی با واكسيناسيون ناميده می شود. كه اين حالت شامل :
الف) 12 ماه بعد از مشاهده آخرين مورد بيماری كه حذف كامل شده باشد.
ب) 2 سال بعد از مشاهده آخرين مورد بيماری بدون اعمال روش حذف كامل .
شايان ذكر است وجود سيستم مراقبت جهت بررسی موارد فوق الزامی می باشد.
بهر صورت كانادا برای بدست آوردن عنوان وضعيت كشور عاری از تب برفكی بدون استفاده از واكسيناسيون ، بايستی موارد ذيل را انجام دهد:
1- بايگانی كامل از كليه گزارشهای سريع و منظم وقوع بيماريهای دامی در سطح كشور.
2- اعلام OIE مبنی بر اينكه هيچگونه شيوع بيماری تب برفكی و انجام واكسيناسيون طی 12 ماه گذشته صورت نگرفته باشد. همچنين با مدارك مستند وجود سيستم فعال ملی مراقبت اثبات و كليه دستورالعمل های لازم در خصوص پيشگيری و كنترل تب برفكی در سطح كشور اجرا می گردد.
3- پس از انجام آخرين واكسيناسيون ، به هيچ عنوان دام جديد واكسينه شده با واكسن تب برفكی وارد كشور نشده باشد.



ترجمه و تلخيص :
دكتر اميدرضا امرآبادی
كارشناس اداره كل دامپزشكی استان فارس
FOC كليه فعاليتهای مربوطه به ميدان تحت نظر را انجام می دهد. EC در شهر اوتاوا قرار دارد و فعاليتهای FOC را حمايت نموده و كليه مسائل سياسی ، حقوقی ، ارتباطات ، تبادل نظر ، صنايع ، مسائل بين المللی ، ارتباط داخلی كشوری را بعهده دارد.

[فلفل نمك]

نكات كاربردی در مدیریت تغذیه ای گاو های شیری
مدیران موفق واحد های تولید دامی با عجین نمودن هنر و تجربه ی گذشتگان با علوم پیشرفته ی تغذیه ای امروزی كه آمیزه ای جالب توجهی را تحت عنوان مدیریت تغذیه ای به وجود آورده اند كه با كاربرد علمی این برنامه ها در مزارع دامپروری و با سود آورنمودن این بخش تولیدی برای سرمایه گذاران این واحد ها كه زمینه ی مطمئنی در رابطه با تضمین اقتصادی فعالیتشان فراهم می آورند . مدیران مذبور عمده علت موفقیتشان را علم وعلاقه به زمینه ی مورد فعالیت و تحت نظر گرفتن نكات ریزی می دانند كه اگر چه ساده و عملی هستند ولی اغلب از دید افراد پنهان مانده و یا به مورد اجراگذاشته نمی شوند . در ذیل به تعدادی از آنها كه می توانند در زمینه ی تغذیه كاربردی گاوهای شیری مفید و سودمند باشند كه اشاره می شود :

نكات عمومی در تغذیه گاوهای شیری :

1- گاوها را بر اساس مرحله ی شیرواری یا میزان تولید كه دسته بندی نموده و و بر اساس نیازهایشان تغذیه نمایند .
2- در طول سال از برنامه ی تغذیه ای كه اقتصادی و متعادل شده باشد و بتواند نیازهای حیوان را برآورده نماید استفاده كنید .
3- جهت مصرف حداكثر میزان خوراك اختصاصی كه خوش خوراكی جیره مد نظر بوده و برای این منظور از اقلام خوراكی متنوع و با كیفیت خوب استفاده نمایید .
4- دستگاه گوارش گاوها از قسمت های بسیار فعال بدن هستند برای كار بهتر این دستگاه از دادن مواد معین غافل نباشید .
5- دفعات خوراكی دادن به گاوها را تنظیم نموده و مطابق برنامه عمل نمایید .
6- گاوها علاقه خاصی به استفاده از علوفه های تازه و آب دار دارند كه در صورت در دسترس و ارزان بودن در تغذیه ی آن را به كار ببرید .
7- تركیبات مواد مغذی اقلام خوراكی متنوع و متغییر است . با آنالیز آزمایشگاهی آنها از اجزای مواد مغذی جیره ی فرموله شده اطمینان حاصل نمایید .
8- آب تمیز كه سالم و گوارا به صورتی دائمی در اختیار گاوها قرار دهید

9- شرایط محیطی مناسبی به خصوص در فصول تابستان و زمستان برای گاوها فراهم نمایید .
10- هر گونه تغییری در جیره ی غذایی را به تدریج به انجام برسانید .
11- از جیره های مخلوط استفاده كنید (كنسانتره –علوفه )
12- ضمن خشبی بودن علوفه ی مصرفی كه قلعه های خرد شده علوفه ریز باشد .
13- تدابیر لازم جهت به حد اقل رسانیدن تلفات خوراك را به عمل آورید .
14- جهت اطمینان از میزان كافی خوراك مصرفی در جیره حد اطمینان را مد نظر بگیرید .
15- ضمن اختصاص دادن گارگران دلسوز و وظیفه شناس جهت رسیدگی به تغذیه گاوها كارگران این بخش را به دفعات عوض نكنید .
16- تغذیه از موارد بودار را در 5/0 تا 2 ساعت قبل از شیر دوشی یا بعد از شیر دوشی به انجام رسانید
17- علوفه را به مدت طولانی ذخیره ننموده و در موقع مصرف از عدم وجود كپك و قارچ زدگی و اجسام خارجی مطمئن شوید .
18- برای مقابله با عوارض مصرف جسم خارجی احتمالی مگنت یا آهن ربا به حیوان بخورانید .
19- برنامه ی مبارزه با انگل ها به خصوص انگلهای دستگاه گوارش را با جدیت پی گیری كنید .
20- در موقع استفاده از جیره های حاوی ذرات ریز یا آردی به منظور بازده بهتر خوراك مصرفی و جلوگیری از ضایعات تنفسی از مواد خیس كننده و چسباننده نظیر چربی یا ملاس استفاده كنید .
تغذیه ی دوره ای گاوهای شیری :
تغذیه ی دوره ای یا مرحله ای عبارتست از طراحی برنامه های تغذیه ای گاوها براساس میزان تولید – مصرف غذا – تغییر وزن بدن و زایمان .
ترتیب تولید در گاوهای شیری به صورت زیر می باشد :
1- دوره ی اوج شیر دهی
2- دوره ی افزایش اندوخته های بدن (افزایش وزن ) . 5و4- دوره ی خشك (2 ماه پایانی آبستنی )
بر اساس پنج مرحله تولید حیوان به شرح زیر می باشد :
1- از هنگام زایمان تا 80 روز بعد از آن
2- 80 تا 200 روز بعد از زایمان
3- 200 تا 305 روز بعد از زایمان
4- 45 تا 60 روز قبل از زایمان
5- گروه گاوهای كه دوره خشكی آنها رو به اتمام است با توجه به این مراحل برنامه های تغذیه ای اختصاصی جهت تولید بیشتر و نگهداری سالم گاوهای شیری اعمال می گردد :
1- برنامه های تغذیه ای در مرحله اول تولید :
پس از زایش تولید شیر به سرعت افزایش می یابد و در 6 تا 8 هفته به بیشترین مقدار می رسد اما مصرف غذا نسبت به نیازهای تولیدافزایش نمی یابد به گونه ای كه بیشترین مقدار مصرف ماده ی خشك 12 تا 15 هفته پس از زایش خواهد بود از این رو بیشترین ماده گاوهای شیرده برای 8 تا 10 هفته در حالت تعادل منفی انرژی خواهند بود . گاوهای پر شیر احتمالاً تا هفته ی بیستم و یا بیشتر در تعادل منفی انرژی خواهند بود .
گاو شیر ده كمبود انرژی دریافتی برای تولید شیر را از اندوخته های بدن تامین كرده و در این دوره از وزن آن كاسته می شود دوران بحرانی تغذیه ی گاوهای شیر ده از زمان زایش تا اوج شیر دهی است . هر كیلوگرم افزایش شیر در این دوره 200 كیلوگرم شیر بیشتر در كل دوره ی شیر دهی را در پی خواهد داشت .
در این دوره رعایت نكات ذیل ضروری است :
- از تغییرات ناگهانی و سریع جیره كه موجب ناراحتی های گوارشی می شود خود داری نموده و تغییرات تدریجی را دست كم دو هفته پیش از زایش آغاز نمایید .
- از افزایش كنسانتره تا موقع برطرف شدن تنش های مربوطه به زایش خودداری نموده و سطح آن را در حدی نگهدارید كه گاو شیر ده با دریافت حداقل مقدار ADF (18 تا 19 درصد ) ضمن بر خورداری از سلامتی دستگاه گوارش شیر با كیفیتی نیز تولید كند . میزان مصرف كنسانتره نباید بیش از 5/2 درصد وزن بدن باشد . تعداد دفعات تغذیه ای كنسانتره باید افزایش یافته و هر بار با مقدار اندكی كنسانتره تغذیه شود .
- دقت كافی در مورد تامین مواد مورد نیاز گاو شیر ده و نسبت صحیح آن با انرژی كه میزان قابل توجهی از آن از اندوخته های چربی بدن تامین می شود اعمال نمایید در این مرحله از مواد ازته ی غیر پروتیینی با تجزیه ی كم در شكمبه استفاده كنید .
- با استفاده از علوفه های مرغوب و باكیفیت خوب و عوامل اشتها آورمصرف ماده ی خشك را افزایش دهید .
- سعی كنید علوفه های مورد تغذیه به قطعات ریز خرد نشوند و در صورت الزام از چنین علوفه هایی برای حفظ تعادل PH شكمبه و كاهش اسیدوز و دیگر ناراحتی های گوارشی بافرهای شیمیایی نظیر بی كربنات سدیم استفاده كنید .
- عوامل استرس زا نظیر واكسیناسیون سم چینی حمام ضد كنه و..... را به بعد از سپری شدن اوج شیر دهی موكول كنید .
- استفاده از مكمل نیاسین كه ممكن است از دوره ی خشك آغاز شده باید برای گاوهای پر شیر ادامه یابد در این حالت مصرف غذا احتمالاً بیشتر و احتمال بروز كنیوز كمتر خواهد بود .
- با تغذیه ازمكمل های پر انرژی نظیر چربی و ملاس مصرف انرژی را بالا ببرید .
2- مدیریت تغذیه ای در مرحله دوم شیر دهی :
در این دوره گاو مرحله حساس پیك (peak) با حداكثر تولید را سپری كرده و واكنش های حیوان به حالت عادی برگشته و می تواند در صورت برخورداری از جیره ی متوازن توانایی های تولیدی خویش را بروز دهد . در این مرحله مدیریت گاوداری گاوهای مورد نظر را از لحاظ وضعیت بدنی بررسی نموده و در صورت برخورد با موارد غیر عادی نظیر رشد بی رویه گاوها و یا لاغری بیش از حد آنها درصدد اصلاح جیره بر آیید .
3- مدیریت تغذیه ای در مرحله آخر شیر دهی :
مدیریت تغذیه ای گاوهای شیرده در این مرحله آسان تر از مراحل دیگر است زیرا در این مرحله مصرف مواد غذایی بیشتر از نیازهای تولید شیر بوده تولید شیر رو به كاهش است .
نكاتی كه مد نظر مدیریت گاوداری باید باشد عبارتند از:
- كاهش وزن ایجاد شده در آغاز دوره ی شیر دهی باید به گونه ای جبران شود كه گاودر آغاز دوره ی خشك از وزن مناسبی برخوردار باشد .
- حداكثر كوشش در رابطه با تداوم شیر دهی در حد امكان به عمل آید .
- تلیسه های جوان نیازهای ویژه ای برای رشد دارند . بنابر این برای ایجاد رشد در تلیسه 2 ساله 20 درصد و برای تلیسه های 3 ساله 10 درصد از مواد غذایی بیشتر از تعداد مورد نیاز برای نگهداری منظور شود .
- با توجه به تقاضای كم مواد مغذی می توان نسبت علوفه به كنسانتره را افزایش داده و با استفاده از تركیبات ازت دار غیر پروتئینی هزینه های غذایی را كاهش داد .
- جهت خشك كردن گاوها در پایان این مرحله میتوان غذا و آب مصرفی را محدود نمود .
4- مدیریت تغذیه ای گاوهای خشك :
به منظور آماده سازی گاو برای شیر دهی بعدی باید یك دوره ی خشك در نظر گرفته شود . با در نظر گرفتن یك دوره ی خشك 60 روزه تولید شیردهی بعد برای بیشتر ماده گاوها بهینه خواهد بود . .اگر دوره ی خشك كمتر از 40 روز باشد بافت پستان زمان كافی برای بازسازی نداشته و در نتیجه تولید شیر در شیر دهی ایده آل نخواهد بود . اگر دوره ی خشك بیش از 70 روز باشد گاوبیش از اندازه چاق می شود درحالی كه تولید شیر در شیر دهی بعد بیشتر نبوده و دشواری چاقی نیز در پی خواهد آمد . گفته می شود كه بازدهی مصرف انرژی برای بافت سازی به هنگام شیر دهی بیشتر از دوره ی خشك است از این رو باید كوشش كرد كه كاهش وزن گاو در هفته های پایانی شیر دهی جبران گردد . بدین ترتیب افزایش وزن ماده گاو در دوره خشك بیشتر مربوط به رشد جنین خواهد بود .
مواردی كه در این مرحله در زمینه تغذیه ی گاوها در نظر می باشند عبارتند از :
- مصرف كلسیم باید به كمتر از 100 گرم در روز محدود شود و هم زمان فسفر كافی در اختیار گاو ها قرار گیرد ( 35 تا 40 گرم فسفر در روز برای نژادهای بزرگ) كلسیم بیشتر به ویژه اگر جیره از نظر فسفر كمبود داشته باشد احتمال بروز تب شیر را افزایش خواهد داد .
- اگر علوفه كمبود سلنیوم دارد باید روزانه 3 تا 5 میلی گرم سلنیوم به علوفه اضافه كرد . اگر مصرف ویتامین E در خوراك زیاد نباشد موجب جفت ماندگی می شود .
- از تغذیه ی زیاد مواد معدنی باید خودداری كرد (به ویژه مخلوط بافر های نمك های سدیم ) و مصرف نمك طعام را باید به حداكثر 28 گرم در روز محدود نمود .
مصرف زیاد نمك موجب نگهداری آب در بدن و ایجاد خیز یا ادم در برخی گاوها به ویژه تلیسه های شكم اول می شود .

[فلفل نمك]

غلبه بر پنومونی با تغییر شكل جایگاه گوساله

ریك و مادرش مارج،پرورش دهنده گوساله های سفارشی هستند.آنها با تغییر كاربردی دو مرغداری از آن برای پرورش گوساله های شیرخوار و از یك اصطبل بزرگ تر برای نگهداری گوساله های از شیر گرفته شده استفاده می كردند. هر یك از اصطبل های مرطوب هر 6 هفته با 160 گوساله پر می شد. گوساله ها تا 4 هفته شیر مصرف می كردند و پس از گرفتن از شیر برای هر یك هفته در همان جایگاه ها نگهداری می شدند. یك هفته استراحت برای تمیز كردن و آماده سازی اصطبل ها جهت ورود گروه بعدی در نظر گرفته شده بود. حداقل به صورت نظری برنامه به این شكل بود.
اگر گوساله ها ضعیف تر بودند مدت طولانی تری شیر می خوردند و همین امر سبب می شد دوره استراحت واز شیرگیری فشرده تر می شود.وقتی همه چیز طبق برنامه پیش می رفت گوساله های جدید هر سه هفته وارد جایگاه های جایگزین می شدند.اولین هفته نگهداری از گوساله های جدید برای ریك و مارج روزهای پر مشغله ای بود. وقتی كارها به روال عادی خود بر می گشت،ریك برای اضافه كاری به مغازه جوشكاری پایین جاده می رفت و مارج هم دوست داشت به مسافرت برود. باوجود این كه او خودش را تقریباً بازنشسته می دانست. ولی بیشتر از یك كارگر تمام وقت كار می كرد.
گوساله ها سرفه می كردند....
یك روز جمعه بعدازظهر مارج با من تماس گرفت و گفت گوساله هایی كه این هفته از شیر گرفته می شوند،به پنومونی مبتلا شده اند. وضعیت این گروه تا چهار هفتگی خوب بود. درمان با آنتی بیوتیك های تزریقی كمی موفقیت آمیز بود،ولی بیشتر گوساله ها سرفه می كردند و كنسانتره كمی می خوردند. اگر نیاز بود این گوساله ها مدت بیشتری شیر مصرف كنند برنامه مسافرتی مارج برای 10 روز آینده به هم می خورد.
دستیار من گوساله ای را اوایل این هفته كالبد گشایی كرده بود. نتایج حاكی از وجود عفونت مانمیا(كه پاستورلا نیز نامیده می شود) در ریه ها بود. مانمیا یكی از باكتریی هایی است كه به طور طبیعی در بینی گاو زندگی می كند. این باكتری در اثر ضعف سیستم ایمنی كه توسط عفونت های ویروسی یا تهویه نامناسب پدید می آید وارد ریه ها می شود. این گوساله ها تحت برنامه واكسیناسیون وسیع قرار گرفته بودند و آزمایش های كالبد گشایی اثری از وجود ویروس نشان نداده بود. اما باید توجه كرد كه ویروس ها می توانند به صورت نهفته هم باشند. لذا لازم دانستم كه برخی موارد را بررسی كنم.
بسیاری از گوساله ها در غرب میانه داخل ساختمان هایی نگهداری می شوند كه در اصل برای اهداف دیگری ساخته شده اند. ساختمان های گوساله های ریك و مارج در واقع با هدف ایجاد یك مزرعه مرغ تخمگذار 000/40 راسی بنا شده بود.در دهه 1980 فعالیت این ساختمان های كوچك كه به دلیل نیاز به نیروی كار زیاد ،مزیت اقتصادی نداشت متوقف شد و حدود یك دهه خالی ماند.جهت تغییر كاربری این ساختمان ها برای پرورش گوساله ،دیواره های داخلی و سقف برداشته شد و دیواره های جانبی كوتاه و پرده نصب شد و خط الراس شیروانی باز بود. در ساختمانی كه 20/12 متر عرض داشت. عرض خط الراس باز 45 سانتی متر بود لبه سقف حدود 5/30 سانتی متر جلوتر از لبه دیوار بود تا دیواره های جانبی كه می توانست توسط پرده بسته شود را محافظت كند.
خط الراس سقف با یك سرپوش منحصر به فردی كه هنگام باران می شد آن را بست ،تكمیل شده بود.اما وقتی باز بود محافظت كمی در برابر باران ایجاد می كرد باد و باران مشكلات همیشگی بودند. اما در بیشتر اوقات كارگری در ساختمان می ماند تا به این جزئیات رسیدگی كند. طرح اولیه ساختمان به گونه ای بود كه هر شش گوساله در یك جایگاه گروهی قرار می گرفتند. ولی به دلیل اسهال و مكیدن ناف همدیگر اخیراً این جایگاه های گروهی به جایگاه های انفرادی تغییر یافتند.جایگاه ها،كوچك تر از فضای توصیه شده 3/2 متر مربع بودند. ولی در عوض بستر خیلی خوب و تمیز بود.
دو هفته باران آمده بود و باد می وزید و وقتی من برای بازدید به مزرعه ریك و مارج رفتم نیز همین طور بود. بیشتر خط الراس شیروانی ها برای جلوگیری از ورود باران بسته بود و پرده های یك طرف به علت وزش باد تقریباً به طور كامل بسته بود. كیفیت هوای داخل جایگاه ها به علت تجمع آمونیاك و سایر گازها پایین بود.
گوساله ها به هوای تازه نیاز داشتند. ولی چگونه می توانستیم بدون مرطوب شدن جایگاه ها و سایر مشكلات این نیاز را تامین كنیم. ریك متذكر شد كه سرپوش سقف این ساختمان نسبت به سایر ساختمان ها كمتر مانع ورود باران می شود. زیرا تغییر این ساختمان در زمستان بوده و توجه كمتری به جزئیات شده است.
توصیه معمول برای هواكش سقف ها،طول حداقل 16 سانتی متر ارتفاع با عرض حداقل 15 سانتی متر می باشد. اگر قرار باشد سرپوشی روی خط الراس نصب شود،من همین فاصله را می پسندم و مایلم این فاصله تا 45 سانتی متر هم برسد. علاوه بر این نصب یك باران گیر عمودی بر بالای سقف ،از جاری شده باران و ورود آن از خط الراس باز به داخل جایگاه ها جلوگیری می كند. وقتی فضای باز زیر سرپوش محاسبه می شود ارتفاع باران گیر نیز به داخل جایگاه ها جلوگیری می كند. وقتی فضای باز زیر سرپوش محاسبه می شود ارتفاع باران گیر نیز باید حساب شود.سر پوش باید حداقل 15 سانتی متر از هر طرف روی خط الراس را بپوشاند و اگر سرپوش خیلی بلند است این میزان به مقدار قابل توجهی می تواند باشد. سرپوش ساختمان ریك كمتر از 5 سانتی متر روی لبه ها را می پوشاند و زمانی كه باز بود باران مستقیم وارد ساختمان می شد سرپوش خط الراس باز.......
آیا ما یك راه حل سریع ارائه كردیم؟ بله فضای باز خط الراس می تواند باریك تر شود و سرپوش در تمام مدت باز بماند. ارتفاع كافی سرپوش سبب شد ما بتوانیم تركیبی از یك صفحه l شكل تنگ كننده خط الراس و باران گیر را از مواد به كار رفته در سقف و الوارها بسازیم و آن را به راس چهارچوب پیچ كنیم.
هوا صاف شد و دو روز طول كشید تا ریك كارش را تمام كند. دیگر گوساله های مبتلا به پنومونی بالینی در این گروه دیده نشدند و مارج توانست به مسافرت برود. توجه به این نكته ضروری است كه هوای تازه یكی از نهاده های ضروری برای پرورش گوساله ها و نیز سایر حیوانات اهلی است.
منبع: گروه فنی شركت تعاونی كشاورزان و دامپروران صنعتی وحدت اصفهان (نشریه هوردز دیری من)

[فلفل نمك]

پرورش بره با استفاده از جايگزين شير

مقدمه
فاکتورهای مهم پرورش گوسفند یکی قیمت بره در بازار و دیگری تعداد بره های از شیر گرفته شده به ازای هر راس گوسفند در سال می باشد.با انجام فعالیت های اصلاحی و سلکسیون ، گوسفندانی با دوقلوزایی ومیزلن بره زایی بالا حاصل شده اند که علاوه بر مزیتی که دارد این افزایش مشکل پرورش بره ها را به وجود آورده است.
کافی نبودن شیر مادر به دلایل مختلف مانند سنگینی زایمان مرگ و میر بره ها را افزایش داده است.هزینه ،زمان، نیروی کاری که صرف کاهش میزان مرگ و میر بره ها که ناشی از گرسنگی بره و فقدان خصوصیات مادری میش است می شود از لحاظ اقتصادی مقادیر زیادی را شامل می شود. برای حل این مشکل پرورش مصنوعی بره ها به عنوان یک راه چاره برگزیده می شود.
پرورش دهندگان گوسفند به دلیل مراقبت های ویژه ، احتمال مرگ ، صرف نیروی کار و گران بودن غذای جایگزین از پرورش مصنوعی بره ها خودداری می کنند. اما امروزه با پیشرفت صنعت تولید خوراک دام،بهبود ویژگیهای کیفی،وجود سیستم های مختلف پرورش مصنوعی و وجود تجهیزات مدرن ، میزان نیروی کار کاهش یافته است.
درپرورش بره ها به صورت مصنوعی ،با از شیرگیری زودهنگام بره و تغذیه مناسب ورعایت اصول بهداشتی نتیجه پرورش مصنوعی بره ها به میزان زیادی بهبود یافته است.

پرورش بره ها با شیشه وپستانک یا سیستم های اتوماتیک
در یک واحد پرورش گوسفند،وقتی تصمیم به پرورش مصنوعی بره ها گرفته میشود اولین روشی که به ذهن پرورش دهندگان می رسد استفاده از شیشه و پستانک است . بره ها در 5-3 روز اول ، هر 6 ساعت یکبار با استفاده از شیشه و پستانک تغذیه می شوند. بعد ازاین مدت بره ها هر روز 3-2 دفعه با جایگزین شیر تغذیه میشوند.در این روش مقدارمصرف جایگزین شیر را به سهولت می توان کنترل نمود.اگر باگذشت زمان و همراه با رشد بره مقدار خوراک جایگزین شیر و مدت تغذیه تغییر نکند پیش معده بره ها با گذشت زمان بزرگتر شده و عوارض ناخواسته حاصل از پرورش نامناسب به چشم خواهد خورد.در پرورش با شیشه و پستانک می توان از شیر میش های دیگر نیز به عنوان منبع شیر استفاده نمود.
یک روش دیگر،((پرورش اتوماتیک)) می باشد.دراین روش امکان مصرف خوراک جایگزین به صورت مداوم و آزادانه برای بره ها مهیا می شود . دراین روش نیروی کار کاهش یافته و در مدت کوتاه تعداد زیادی بره پرورش می یابد.دراین روش واحدهای مکش شیر برای تعدادزیادی بره قابل استفاده است. پرورش دهندگان گوسفند باتوجه به تعداد بره ای که می خواهند به صورت مصنوعی پرورش دهند بایستی تعداد سطل مورد نیاز را خریداری نمایند و یا خودشان اقدام به ساختن آنها نمایند.

پرورش بره ها در محفظه یا اتاقک بره
بره ها با شروع تغذیه جایگزین شیرازهفته دوم به اتاقک بره آورده می شوند.غذایی که بعد از این بایستی به برها بدهیم خوش خوراک بوده و دارای حداقل 20 درصد پروتئین باشد.کنجاله سویا به میزان 50 درصد کل جیره برای تغذیه بره ها در این مرحله مناسب است.از آنجا که یونجه خشک باعث نفخ در بره ها می شود نباید زیاد مصرف شود. یونجه پربرگ نباید در دوهفته اول زیاد شود و همچنین آب مصرفی بره ها بایستی تمیز و تازه باشد.غذا و آب طوری قراردهده شود که بره ها نتوانند ریخت و پاش کنند.بدین منظور ظرف شیر را می پوشانند تا فضولات داخل غذا نشود و هر24 ساعت یکبار غذای بره تعویض میشود.

بخش ها و تجهیزات مورد نیاز
بره هایی که به صورت مصنوعی پرورش می یابند باید به مقدار کافی از تحت شرایط تهویه و محیط مناسب از جایگزین شیر تغذیه نمایند.بره ها در چند هفته اول زندگی حرارت بدن خود را نمی توانند با محیط تطبیق دهند . بنابراین باید از تجهیزات گرمازا همانطور که در مورد جوجه های یکروزه استفاده می شود مانند مادر مصنوعی ،لامپها وغیره استفاده نماییم. طی تحقیقات انجام شده حرارت 20 درجه سانتیگراد محیط ، بهترین شرایط دمایی برای رشد بره ها می باشد. اگر زمین خاکی و یا بتون باشد بایستی روی آن را باکاه و یا تراشه چوب بپوشانیم . برای بره های تازه به دنیا آمده میتوانیم از دربهای چوبی یا فلزی جمع شونده سیار استفاده نماییم. برای هربره 0.9 مترمربع باکس چوبی سیار در سطح بتونی 0.5 الی 0.6 مترمربع تازمان اتمام شیرخوارگی کافی است.باکس های چوبی جمع شونده از لحاظ بهداشت و استفاده بهینه از سطح دارای مزیت می باشند. پستانک ها و سطلهای شیر مورد استفاده،دارای دونوع می باشند. نوع اول سیستم اتوماتیک و نوع دوم پستانک معمولی می باشد:
در سیستم اتوماتیک یک دگمه باز وبسته کردن وجود دارد که به کپسول پلاستیکی متصل است،وجوددارد.در سیستم پستانک ، رعایت بهداشت سخت تر بوده و خوردن شیر سردتر است . نوع دیگر پستانک متصل به کپسول پلاستیکی است که بره برای دریافت شیر بایستی فشار زیادی را با مکش به پستانک و کپسول وارد کند . در سیستم پستانک دار دو نوع سطل استفاده می شود:

پستانک-سطل نوع I : دارای یک لاستیک به طول یک متر که ازداخل شیر عبور کرده و پستانک در راس سطل قرار می گیرد.

پستانک - سطل نوعii: پستانک ها در اطراف قرار دارند و شیر با نیروی جاذبه زمین به داخل پستانک هاجاری می شود و بره ها آن را می خورند.شیر همیشه در پستانک قرار دارد و تغذیه بره ها را آسانتر می کند. درسیستم اتوماتیک ، هیچ افتی در میزان رشد بره ها نسبت به سیستم سطل وجود ندارد.پستانک های ازجنس لاتکس یا لاستیک برای این کار ایده آل هستند.

پستانک های لاستیکی دارای طول 4-3 سانتیمتر بوده و برا ی هر پستانک 5-3 راس بره در نظر گرفته می شود.برای پرورش مصنوعی بره ها دو یا سه قسمت در نظر گرفته می شود. اولین بخش، بخش عادت یا وفق دادن بره ها می باشد.بخش دوم مرحله عبور و بخش سوم بخش انفرادی است .
بره ها از بخش دوم (عبور) به بخش عادت پذیری آورده می شود.دراین بخش اگر بره ها به تغذیه مصنوعی عادت کنند دیگر نیازی به کمک ندارند. 3-2 روز بایستی نظارت انجام شود تا از عادت کردن بره ها به پستانک ها مطمئن شویم.بره ها تازمان از شیرگیری در بخش سوم می مانند. در آغول های فلزی و تخته ای،به ازای هر راس 0.18 مترمربع و در آغولهای بتونی 0.54 مترمربع سطح به ازای هر راس بره در نظر می گیریم . اگر در زمستان ، تعداد زیادی بره را بخواهیم به طور مصنوعی پرورش دهیم ، بایستی علاوه بر اینکه دمای محیط را بالاتر از 15 درجه سانتیگراد نگهداریم،تهویه مناسب نیز انجام دهیم تا سرعت رشد بره ها در حد قابل قبولی بماند

[فلفل نمك]

درمان اسهال

يك علامت باليني است و نه يك بيماري!
موفقيت در كشف علت و عامل ايجاد اسهال وجه تمايز يك دكتر دامپزشك متبحر از سايرين است.
در صورت عدم امكان تشخيص علت ايجاد اسهال به هر علت بايستي به مواردي توجه نمود كه از آنجمله اند :

با معاينه باليني و كسب سابقه مشخص كنيد كه اسهال عفوني است يا خير؟ بسياري از اوقات اسهال مقطعي و در نتيجه استرس يا غذايي است كه تنها محرك بوده است.
از اسهال خوني به هيچ وجه به راحتي نگذريد.

مايع درماني مهمترين قدم در درمان اسهال است. كه اميدوارم نكاتي را در آينده در تاپيكي جداگانه درمورد آن عرضه بدارم.

اگر اسهال عفوني است مي توانيد از آنتي بيوتيك استفاده كنيد.

بهتر است معلوم كنيد كه اسهال مربوط به قسمت هاي انتهايي دستگاه گوارش است يا بخشهاي عقب تر آن ؟

هيچگاه در مواقع اسهال عفوني از داروهاي مختل كننده حركات روده نظير ديفنوكسيلات يا لوپرامايد استفاده نكنيد.

مواد جاذب سموم و محافظين مخاط نيز در اين مواقع مي توانند كمك كننده باشند. خوب است سري به كتب فارماكولوژي بزنيد و در مورد داروهايي نظير زغال فعال و بيسموت ساب ساليسيلات اطلاعاتي بيشتر را مطالعه فرماييد.

اين تنها مختصري بود از انبوه مطالب كه در مورد اسهال بايد به آن توجه نمود...

[فلفل نمك]

كم خوني عفوني اسبان

كم خوني عفوني اسبان Equine injection Arteritis)EVA):
عامل مسببه اين بيماري ويروس ـ رترو ويروس (retro virous) بوده كه از طريق خون آلوده و حشرات خونخوار داراي انتشار وسيع و سريع ميباشد.

علائم بيماري :
تب ـ دپرسيون ـ ادم ـ پتشي هموراژيك ـ سقط جنين در ماديانهاي آبستن ـ كاهش وزن مزمن و آتاكسيا .

[فلفل نمك]

بيماري آرتريت ويروسي

بيماري آرتريت ويروسي Equine viral Arteritis )EVA):

بيماري آرتريت ويروسي يكنوع بيماري ويروسي يا عامل مسببه آرتري ويروس (Arteri Virous) است كه انتقال آن از طريق ترشحات آلوده اسب مبتلا بوده ( بطور كلي سليمي هاي آلوده عامل مهمي در انتقال بيماري در بين گله ماديانها هستند .

علايم بيماري :
ترشح از بيني ـ تب 41-39 درجه سانتيگراد درگيري قسمتهاي فوقاني دستگاه تنفس ـ سقط جنين درماديانهاي آبستن ـ ترشح اشك ـ كراتيت و قوام ملتحمه چشم ـ گاهي كوليك و اسهال ـ در نريانها تورم قسمت زيرين شكم ,‌دپوسيون و ضعف عضلاني مشاهده مي گردد.

[فلفل نمك]

بيماري طاعون اسبي

بيماري طاعون اسبي African horse sickness
بيماري است كه بوسيله اوربي ويروسي (Orbovirus) از خانواده رئو ويريده ميباشد.
بيماري توسط حشرات خونخوار منتقل مي شود دوره كمون بيماري 7-5 روز مي باشد و داراي 2 فرم ريوي و قلبي مي باشد .

علائم بيماري
1- فرم ريوي : تب 41-40 درجه سانتي گراد ـ اختلال تنفسي ـ ترشح شديد از بيني و در نهايت مرگ
2- فرم قلبي : تب ـ اوم ناحيه سر و سينه و هيدروپريكارد و مرگ