باغباني(معرفي كاشت و تكثير گياهان زينتي)

[فلفل نمك]

مقدمه

در جلسه گذشته در مورد خانواده ليلياسه و تعداد زيادي از گياهان آن بحث كرديم. در اين جلسه پيرامون تعداد ديگري از گياهان اين خانواده توضيحاتي را ارائه مي­د­هيم. برخي از گياهان خانواده ليلياسه بعنوان گياهان گوشتي معرفي شده‌اند.





گياه گاستريا

يكي ديگر از گياهان خانواده ليلياسه، گياه گوشتي گاستريا است، كه برگ­هاي گوشتي، شكننده و بسيار ضخيم دارد. خطوط ظريف سفيد رنگي كه در روي اين برگ­ها ديده مي­شود بخش زينتي گياه را تشكيل مي­دهد. معمولاً گاستريا يك شاخه‌ي گل دهنده بسيار ظريف و باريكي دارد كه گل­هاي سفيد رنگي بر روي آن ظاهر مي­شوند. بخش تكثيري گياه پا جوش (بوته‌هايي كه در كنار بوته مادري ظاهر مي‌شوند) مي‌باشد. گاستريا در محيطي با خاك سبك، غني از مواد غذايي و نسبتاً پر نور و آبياري كم نگهداري مي­شود. البته نياز اين گياه به مواد غذايي خيلي زياد نيست چنانكه آن را در كنار گياهان آپارتماني نگهداري بكنند نياز به تغذيه مداوم ندارد.





هاورتسيا Howertia

از ديگر گياهان گوشتي خانواده ليلياسه است كه خطوط سفيد رنگ در سطح برگ­هاي آن ديده مي­شود. ظاهر كروي اين گياه منظره خاص و منحصر به فردي به آن داده است. آبياري اين گياه بندرت و هر زمان كه خاك پاي گياه كاملاً خشك باشد انجام مي­گيرد. تكثير هاورتسيا بوسيله تقسيم بوته است. نگهداري هاورتسيا در گلدان كم عمق، خاك شني رسي در محيطي پر نور و آفتابي و آبياري كم انجام مي‌گيرد.



يك گياه ديگري هم به نام هاورتسيا وجود دارد كه در يك محيط پر نور، خاك كم عمق و شني رسي نگهداري مي­كنند.





همروكاليس Hemerocallis

گياهي است كه در فارسي به نام زنبق آبي يا زنبق رشتي معروف است. شايد وجه نام فارسي بي­ربط با نحوه‌ي رشد گياه در كنار بركه­ها و جوي آب نباشد. گل‌هاي نارنجي رنگ اين گياه خاصيت كات فلاوري ندارند و اين گياه كاملاً مناسب فضاي سبز است. ريشه­هاي گوشتي گياه دوام خوبي در زمين دارند و در تمام سال در هواي آزاد بخوبي رشد و نمو مي­كنند. بعلاوه برگ­هاي سبز رنگ اين گياه در فصل غير از گل دهي باعث منظره زيبا و سبزي مي­شود كه در سايه درختان بسيار مورد توجه است.



نكته ديگر كه در مورد گل­هاي اين گياه جالب است فرم­هاي پلي ­پلوئيدي يا پُر پري در گل­هاي آن است. اين گياه جزء معدود گياهاني است كه تمايل به فرم پلي­ پلوئيدي دارد. تكثير آن بوسيله‌ي ريشه­هاي گوشتي آن در فصل پاييز انجام مي­شود.





گرنت كاور Grant cover

گرنت كاور يك گياه پوششي از خانواده ليلياسه مي‌باشد. برگ‌هاي درشت و سبز تيره آن هوستا Hosta نام دارد. گونه ديگري از هوستا وجود دارد كه داراي برگ­هاي ريزتري است و كاملاً با سايه، نور كم و رطوبت سازگار است. گل­هاي هوستا به رنگ­هاي سفيد و آبي معمولاً روي يك ساقه باريك و بلند ظاهر مي­شوند كه در فضاي سبز كاربرد خيلي خوبي دارند. براي اينكه گياه گل دهي داشته باشد بايد در محيطي با نور كم از آن پرورش و مراقبت كنند. تكثير هوستا بوسيله تقسيم بوته در فصل پاييز است.





ليبوم لانگي فوليوم Lilium longifolium

ليليوم يا سوسن در فارسي سوسن چلچراغ ناميده مي‌شود. ليليوم يكي از گياهان وحشي و بومي است كه فقط در دو نقطه از دنيا يافت مي‌شود، يكي در منطقه جيرنده در شمال ايران و ديگري در كشور اكراين. اين گياه رنگ سفيد، گل‌هاي متنوع آويزان و منظره يك چلچراغ را دارد. از طرف سازمان محيط زيست اين گياه به حالت قرنطينه و محصول درآمده است و كارهاي تحقيقاتي بر روي آن در حال انجام است.

گلهاي سوسن ديگري در ايران وجود دارد كه بر روي آن‌ها عمليات به‌نژادي صورت گرفته است و به فرم‌هاي امروزي ليليوم­ها در آمده­اند.





كشت و كار ليليوم

ليليوم يا سوسن معمولي داراي يك پياز فلسي است يا به عبارت ديگر ليليوم پياز درشتي است كه فلس­هاي جدا از هم دارد. بوسيله همين فلس­هاي جدا از هم تكثير مي­شود. روش تكثير بدين صورت است كه بعد از كشت پيازهاي درشت گياه در يك خاك كاملاً استريل و ضدعفوني شده و مناسب از لحاظ دارا بودن مواد غذايي، ابتدا برگ­هاي كوچك و اوليه ظاهر و سپس علائم ساقه گل دهنده ديده مي­شوند.



برداشت پياز­هاي ليليوم موقعي است كه رشد رويشي تمام شده و گياه گل داده باشد، زيرا به عنوان يك كات­فلاور از گل بريده آن استفاده مي­كنيم. به عبارت ديگر بهترين زمان برداشت پيازهاي ليليوم اوايل پاييز يعني زماني كه هوا هنوز خيلي سرد نيست، مي‌باشد. در ارقام حساس به سرما زمان برداشت پياز­ها خيلي اهميت دارد اما بطور كلي بايد گفت كه پياز­ گياه بايد در فصل پاييز برداشت شود زيرا در اين فصل است كه پيازها به اندازه كافي مواد غذايي را در خود ذخيره كرده‌اند.



پياز ليليوم نسبتاً درشت است اما اندازه‌هاي مختلفي از آن در كشت و كار استفاده مي­شوند. پيازها با اندازه­هاي 15تا 18سانتيمتري قابل كشت هستند. اما براي اينكه محصول مناسب و گل‌دهي بهتري داشته باشد، پيازهايي به قطر حدود 20 تا 25 سانتيمتر براي كشت توصيه مي­شوند. در كشت و كار ليليوم چند مشكل اساسي وجود دارد كه به برخي از آن‌ها اشاره مي­كنيم.





مشكلات كشت و كار ليليوم

- سبز شدن پيازچه‌ها پيش از موعد؛ پيازهاي ليليوم در ارقام زودرس پيازچه‌هايي توليد مي‌كنند كه هنوز سر از خاك در نياورده جوانه مي‌زنند. در اين حالت ساقه سبز شده را نبايد شكست بلكه پيازچه را جدا كنيد و در خاكي كه حالت ركود دارد، نگهداري كنيد تا در فصل مناسب كشت و كار شود.



- بيماري لكه قهوه­اي برگ­هاي ليليوم؛ هر دليلي كه باعث توقف رشد ريشه­هاي ليليوم بشود معمولاً لكه­هاي قهوه­اي را در برگ بوجود مي‌آورد. يكي از عوامل توقف رشد ريشه، افزودن مواد غذايي بيش از حد نياز، آبياري نامنظم و بي­ موقع و خاك نامناسب با بافت سنگين است. لذا براي جلوگيري از بيماري لكه­ قهوه­اي بايد به اين عوامل بيشتر دقت شود.



- كمي تعداد گل­ها و كوچكي اندازه گل‌ها؛ ممكن است بدليل انتخاب پيازهاي كوچك و نادرست گل‌هاي ريز و كوچك توليد شوند. بنابراين پيازهاي درشت كه مواد غذايي به اندازه كافي در خود ذخيره كرده باشند بشرط اينكه از درجه حرارت مناسبي در انبار برخوردار باشند بخوبي گل مي­دهند.



زودرسي گل‌هاي ليليوم؛ آخرين نكته در مورد ليليوم موضوع پيش‌رس كردن گل‌هاي آن است كه بسته به تقاضاي بازار اين كار را انجام مي­دهند. نكته­اي كه در پيش رس كردن گل‌هاي ليليوم اهميت دارد اختلاف درجه حرارت شب و روز است. بهترين دما در روز براي ليليوم حرارت 20 درجه و در شب 15درجه سانتي‌گراد است. اگر پيازها را به مدت 6 هفته در درجه حرارت پايين در انبار نگهداري كنند مي‌توان به عنوان پيش‌رس كردن، آن‌ها را به گلخانه انتقال داد.

[فلفل نمك]

خانواده ليلياسه (3)





مقدمه
در جلسه قبل پيرامون تعدادي از گياهان گوشتي خانواده ليلياسه از جمله گاستريا و هاورتسيا مطالبي عنوان شد، در اين جلسه در ادامه مباحث قبلي به بحثي ديگر از گياهان خانواده ليلياسه مي‌پردازيم.





بي‌اوكارنئا Beaucarnea

بي‌اوكارنئا يا ليندا يكي ديگر از گياهان خانواده ليلياسه است كه در فضاي آپارتماني قابل نگهداري و پرورش است. بخش زينتي اين گياه پيازي است كه خارج از خاك قرار گرفته است. ليندا جزء معدود گياهان پيازي است كه در هنگام رشد و نمو پيازش ديده مي­شود. برگ­هاي ليندا به دو فرم برگ‌هاي صاف و برگ‌هاي فِردار و مجعد مي‌باشند.



نام انگليسي گياه ليندا و نام علمي آن Beaucarnea است. ليندا احتياج به يك خاك غني از مواد غذايي و زهكش مناسب دارد و بايد در محل پر نور ولي دور از تابش مستقيم آفتاب نگه‌داري شود. ليندا يك گياه دو پايه است كه پايه­هاي نر و ماده آن كاملاً از هم جدا هستند و برعكس گياهان پيازي ديگر، پيازچه را به شكل پياز توليد نمي‌كند. اين گياه توليد گل كرده و با گرده‌افشاني مصنوعي بذر توليد مي­كند. بذرهاي مثلثي شكل اين گياه در خاك سبك جوانه ­زده و پس از اين مرحله به محل اصلي­ انتقال مي­يابند و با يك قاعده منظمي آبياري مي‌شوند. البته هرگاه كه سطح خاك كاملاً خشك بود اقدام به آبياري كنيد.



براي تامين رطوبت در گياه كافي است روزانه چندين بار آب‌افشاني صورت گيرد.

علاوه بر تكثير بذري گاهي در شرايط مناسب و خاك‌هاي غني از مواد غذايي به كمك پا جوش يا تنه جوش (گياهاني كه روي پياز مادري توليد مي­شوند) تكثير پيدا مي‌كنند. ابتدا با يك تيغ اين تنه جوش‌ها را ­بريده و به يك محيط ريشه­زا انتقال ­داده تا بعد از مدتي پيازچه‌هاي اوليه توليد شوند.

در زماني كه گياه در مرحله ريشه­دار شدن و توليد پيازچه به سر مي­برد به مراقبت­هاي ويژه احتياج دارد، رطوبت و درجه حرارت ثابت براي گياه توصيه مي‌شود. البته از مواد غذايي، تغذيه كننده­ها و مواد تخميري كه براي گياهان ديگر استفاده مي‌شود براي اين گياه استفاده نكنيد. فقط مواد غذايي محلول با غلظت كم بصورت برگ‌افشاني استفاده شود. از آنجا كه بخش­هاي بيرون از خاك در معرض آسيب­هاي محيطي قرار دارند، مواد غذايي بصورت اسپري روي برگ‌ها پاشيده مي‌شوند.





سانسويريا

سانسويريا از ديگر گياهان خانواده ليلياسه است كه با ديگر گياهان پيازي تفاوت دارد و هيچ‌گاه توليد پياز نمي­كند و در رنگ‌ها و اندازه‌هاي متفاوت ديده مي‌شود. سانسويرياي سبز و سانسويرياي ابلق هم وجود دارند كه علاوه بر نوارهاي زرد رنگ نقش و نگار زيبايي هم در سطح برگ دارند. سانسويرياي نقره‌اي گياهي است كه برگ­هاي آن بصورت كپه‌اي مي‌باشد و در سطح برگ هيچ نقش و نگاري وجود ندارد. سانسويريا­هاي گلدار گياهاني هستند كه در شرايط نور تابستان توانايي توليد گل را دارند اما بدليل اينكه در شرايط نامناسب خانه (نور كم و رطوبت نامناسب) نگهداري مي­شوند گل نداده و كمتر بذر توليد مي‌كنند. چنانچه آبياري از بالاي گياه انجام نگيرد بذرهاي مناسب و كافي بوجود مي‌آورند.



سانسويريا بوسيله پا جوش و قطعات برگي تكثير مي­شود. البته در تكثير اين گياه استفاده از قلمه­هاي برگي راه صحيحي براي انتقال شيمرها نيست بلكه پا جوش بهترين راه انتقال است. پا جوش يا تنه‌جوش جوانه­هايي هستند كه بدون ريشه روي پياز ظاهر مي­شوند. ابتدا تنه جوش‌ها را با يك تيغ از پياز جدا مي­كنيم و پس از ريشه­ دار شدن در محيط ماسه، به گلدان­هايي با خاك بسيار سبك انتقال ­داده تا گياه در زماني خاص پيازهاي جوان و كوچك توليد كند. بعد از اين مرحله گياهان را به عنوان يك گياه كامل به محل اصلي، انتقال مي­دهيم. در زماني كه گياه در مرحله توليد پيازچه است، بايد شرايط لازم از جمله رطوبت كافي و PHمناسب و درجه حرارت ثابت و يكنواخت وجود داشته باشد.





لاله

از ديگر گياهان خانواده ليلياسه مي­توان به گل لاله اشاره كرد. كار برد لاله در فرهنگ و ادبيات ايران جايگاه ويژه­اي دارد. انواع لاله­هاي موجود در دنيا از جمله لاله سياه، دو رنگ و حافظي را با منشاء ايراني مي‌شناسند.



لاله گياهي است كه به عنوان يك كات‌فلاور Cut flower (گل بريده) و پات‌پلنت Pot plant (گياه گلداني) قابل استفاده است. پياز­هاي حساس به سرما گياه لاله چنانچه بعد از طي دوره استراحت بلافاصله تيمار گرمايي با حرارت حدود 9 درجه سانتي‌گراد به مدت 6 هفته داشته باشند، در مدت كمتر از 8 هفته آماده عرضه به بازار مي‌شوند.



لاله­هاي پاكوتاه معمولاً پات پلنت Pot plant يا به عنوان گياه گلداني مطرح هستند. لاله­هاي پا بلند دم‌گل‌هاي بلند و پياز­هاي درشت دارند و به عنوان كات فلاور Cut flower مصرف مي­شوند. همچنين لاله‌هاي زودرس به عنوان لاله­هاي شاخه بريده و پات پلنت قابل استفاده هستند.



لاله سرنگون يا واژ­گون گياهي است كه منشاء ايراني دارد و در كوه‌هاي بختياري در استان فارس مي‌رويد. اين گياه پياز عميق در خاك دارد و در رنگ‌هاي متفاوت ديده مي‌شود.

[فلفل نمك]

علم تغذيه گياه


علم تغذيه گياه علمي است که به چگونگي تامين نيازهاي غذايي گياه به منظور افزايش کميت و کيفيت محصول مي پردازد.




آيا کيفيت محصول ژنتيکي است يا تحت تاثير عوامل محيطي قرار دارد؟


بطور کلي کيفيت محصول، بخصوص در مورد گل‌ها و گياهان زينتي مثل رنگ گل، بوي گل و خصوصياتي مثل تعداد كاسبرگ و تعداد پرهاي گل در درجه اول بوسيله عامل ژنتيک کنترل مي‌شوند؛ و عوامل محيطي از جمله تغذيه گياه تاثير زيادي در آن دارند. از طريق تغذيه صحيح و متعادل گياه، کميت و کيفيت محصول افزايش پيدا مي‌کند. پس کيفيت محصول بوسيله دو عامل محيطي و ژنتيكي در گياه کنترل مي‌شود. به اين مفهوم كه در درجه اول بايد سعي کنيم گياهي را انتخاب کنيم که بطور ژنتيکي کيفيت خوبي داشته باشد و اين کيفيت خوب بايد در يک محيط خوب پرورش داده بشود و عوامل مورد نياز آن نيز تأمين بشود تا اين کيفيت خوب بروز كند.




اهميت اقتصادي گياهان زينتي


امروزه بحث كيفيت محصولات بخصوص در زمينه گل‌هاي زينتي داراي اهميت بسزايي است. بسياري از کشورها در زمينه صادرات گل‌هاي زينتي موفقيت‌هاي زيادي کسب کرده‌اند و سالانه ميليادرها دلار ارز بدست مي آورند. کشور ما هم گرچه در قديم پرورش گل و گياه داشته است ولي رتبه دوازدهم صادرات گل‌هاي زينتي را در سطح جهان داراست.




آيا علم تغذيه گياه يک علم جديد است يا قديم؟


قدمت علم تغذيه گياه به زمان شروع کشاورزي بر مي‌گردد، انسان‌هاي قديم متوجه شدند که بعد از چند دوره کشت و کار، خاک مورد استفاده فقير شده و محصولات بعدي مانند محصولات اول رشد و توليد خوبي نخواهند داشت. چنانچه موادي مانند کود حيواني و خاکستر به خاک اضافه شود خاک تقويت مي‌شود. در زمان‌هاي قديم بدليل آنکه تحقيقاتي بصورت تجربي يا عملي وجود نداشت يافته‌هاي انسان حالت تجربي به خود گرفت. نظريه هوموس ارسطو در ارتباط با انسجام علم تغذيه گياه يکي از نظريه‌هاي مطرح بود. بر طبق اين نظريه، گياهان بوسيله ريشه خود هوموس را از خاک جذب مي‌کنند.

هوموس ماده‌ايست سياه رنگ، مقاوم به تجزيه و در اثر تجزيه ماده آلي در خاک ، حاصل مي‌شود و تاثير بسيار مثبتي در خصوصيات خاک، رشد و تغذيه گياه دارد. نظريه هوموس ارسطو ساليان سال مورد قبول واقع شد تا اينکه در قرن نوزدهم دانشمندان بوسيله‌ي آزمايش‌هايي كه انجام دادند، دريافتند که عناصر مختلف مورد نياز گياه عمدتاً از طريق خاک جذب گياه مي‌شوند و با اضافه كردن كود به خاک مي‌توان کمبود اين عناصر غذايي را در گياه جبران كرد.




تاريخچه مصرف کود


مصرف موادي مانند خاکستر، کود حيواني و غيره بعنوان کود از قديم رايج بوده است. اما تاريخچه کود شيميايي به سال ۱۸۳۰ ميلادي بر مي‌گردد. در اين سال مصرف کود شروع شد. در سال ۱۸۴۳ ميلادي کود سوپر فسفات توليد شد، و در سال ۱۹۱۳ يک نظريه به نام واکنش ‌هابر بوش مطرح شد. در اين واکنش گاز آمونياک توليد شده بعنوان ماده اوليه براي توليد انواع کودهاي ازتي مورد استفاده قرار مي‌گيرد و پس از آن نيز کودهاي مختلفي بتدريج توليد شدند و مورد مصرف قرار گرفتند.
متأسفانه امروزه يکي از مشکلاتي که در ارتباط با مصرف زياد اين کودها مطرح شده، مسائل زيست محيطي است. محققين سعي دارند تا مصرف كودهاي شيميايي را پايين بياورند و بجاي آن از مواد طبيعي مثل كودهاي حيواني در امر تغذيه گياه استفاده کنند.

[فلفل نمك]

آشنايي با عوامل موثر بر رشد گياه


مقدمه

در اين جلسه ، پيرامون عوامل مؤثر بر رشد گياه، توضيحاتي را ارائه مي‌دهيم.




رشد گياه






توسعه ممتد و فزاينده يک موجود زنده را اصطلاحاً رشد مي‌گويند. رشد را با معيارهاي مختلفي از جمله طول، ارتفاع، قطر و توليد ماده خشک ارزيابي و بيان مي‌کنند. رابطه رشد گياه و عامل رشد يا به عبارت ديگر منحني رشد يک منحني s شکل است، منحني رشد داراي سه قسمت مختلف؛ مرحله رشد کند، مرحله رشد سريع و مرحله رشد ثابت است.




عوامل مؤثر بر رشد گياه


بطور کلي دو گروه از عوامل، بر رشد گياه موثر هستند که بعنوان عوامل محيطي و عوامل ژنتيکي بيان مي‌شوند.




عوامل ژنتيکي:


منظور از عامل ژنتيکي همان ساختار و تشکيلات ژنتيکي گياه است. به عبارت ديگر با توجه به خصوصيت ژنتيکي، هر گياه توان و استعداد معيني براي توليد دارد.
عملكرد پتانسيل يا پتانسيل ژنتيكي به پتانسيل يا مقدار توليد گياه در شرايط مناسب گفته مي‌شود.
شناسايي عوامل محدود در محيط رشد يكي از اهداف پرورش ‌دهندگان گياهان مي‌باشد. آن‌ها با حذف عوامل محدود کننده سعي در افزايش توليد تا حد پتانسيل ژنتيکي را دارند.اما بدليل وجود عوامل محدودکننده، نمي‌توان به سقف پتانسيل رسيد ولي مي‌توان به آن نزديك شد.




عوامل محيطي :


عوامل محيطي متعددي وجود دارند كه بيش از ۵۲ عامل محيطي، تاكنون شناسايي شده‌اند، که مي‌توانند رشد گياه را تحت تاثير قرار بدهند.




محيط :


مجموعه‌اي از شرايط خارجي که رشد و تکامل موجودات زنده از جمله گياهان را تحت تاثير قرار مي‌دهد، را محيط مي‌گويند. از جمله عوامل داخلي به ژنتيك گياه مي‌توان اشاره كرد. ولي تعدادي از عوامل كه در خارج از گياه وجود دارند و رشد گياه را تحت تاثير قرار مي‌دهند را تحت عنوان محيط شناسايي كرده‌اند.




تقسيم بندي عوامل محيطي
عوامل محيطي به دو دسته تقسيم مي‌شوند :


۱) عوامل محيطي مفيد يا اصطلاحاً عوامل محيطي ضروري كه حتماً بايد در محيط رشد گياه وجود داشته باشند. مثل نور، دما و خاک مناسب و آب کافي؛
۲) عوامل محيطي که براي رشد گياه زيانبار هستند.




آيا عوامل محيطي موثر بر رشد گياه قابل کنترل هستند؟


عوامل محيطي متعدد مي باشند و بطور مثبت و منفي، رشد گياه را تحت تاثير قرار مي‌دهند. ممکن است عوامل محيطي در باغ و باغچه خيلي قابل کنترل نباشند مانند نور. اما بعضي از اين عوامل با يک مديريت صحيح قابل کنترل هستند مثلاً رطوبت خاک، اگر آبياري طبق اصول مناسب باشد مي‌توان رطوبت خاک را در يک حدي که براي رشد گياه مناسب باشد کنترل كرد.
اما در محيط گل‌خانه و يا محيط بسته که گل‌ها و گياهان زينتي توليد و تکثير مي‌شوند، عوامل محيطي قابل کنترل هستند. يعني مي توانيم با روشن کردن لامپ، مقدار نوري كه براي رشد گياه مناسب است را افزايش دهيم. پس در محيط گل‌خانه مي‌توان خيلي از عوامل محيطي را کنترل کرد ولي در فضاي بيرون بعضي از اين عوامل از کنترل ما خارج هستند.
بخشي از عوامل محيطي مفيد و بخش ديگر زيان آور هستند. از جمله عوامل محيطي زيان‌آور مي‌توان به گرماي زياد، خشکي، سرما، شوري خاک و آلودگي هوا اشاره کرد.
هدف شناسايي عوامل محيطي زيان آور و حذف آن‌ها از محيط رشد گياه مي‌باشد. براي اين منظور گياهان را در خاك شور يا هواي آلوده پرورش نمي‌دهند. و با آبياري به موقع از خشكي گياه و كمي آب جلوگيري مي‌كنند به عبارت ديگر عوامل محيطي زيان‌آور را حذف و عوامل محيطي مفيد را تقويت مي‌كنند.

آيا عامل ژنتيکي مهمتر است يا عامل محيطي ؟
هر دو عامل مهم مي‌باشند ولي در درجه‌ي اول در زمان انتخاب بذر، قلمه‌زني و تکثير آن بايد سعي کنيم گياهي انتخاب کنيم که از نظر ژنتيکي، کميت و کيفيت بالايي داشته باشد. سپس عوامل محيطي را براي رشد آن فراهم کنيم که اين پتانسيل ژنتيکي بتواند خود را ظاهر کند و در نهايت گياهي با توليد بالا و کيفيت خوب داشته باشيم.

[فلفل نمك]

گل‌ها و گیاهان زینتی در خانه

________________________________________
گیاهان زینتی را می توان به سه دسته تقسیم کرد:

● گیاهان یک ساله یاANNUAL PLANTS ؛
گیاهان زینتی که به عنوان گل های فضای سبز استفاده می شوند. این گیاهان معمولاً مقاوم به سرما نیستند و دوره زندگی نسبتاً کوتاهی دارند. مانند گل اطلسی و آهار.

● گل های دائمی یا PERENNIAL PLANTS؛
گیاهانی که بیش از یک سال در فضای آزاد قابلیت رشد و نمو دارند. مانند گل تاج الملوک، داودی و زنبق های دائمی.

● گیاهان آپارتمانی یا INDOOR PLANTS؛
گیاهانی که فقط در فضای محدود آپارتمان ها و گلخانه ها قابل نگهداری هستند. مانند برگ انجیری و فوتوس.

● آیا گیاه دائمی را ترجیح می دهید؟
اگر می خواهید همیشه آپارتمان شما سرسبز و با طراوات و شاداب باشد، از خرید بوته های گلدار احتراز کنید، زیرا نگهداری گیاهان برگ سبز آسان تر است.گیاهان همیشه سبز در شرایط و درجه حرارت اطاق به خوبی پرورش می یابند و چنانچه از آنها مواظبت شود، برگ هایشان همیشه شاداب و خرم و براق، و زینت بخش محیط زندگی شما خواهد بود.
گیاه گلدار خانگی، احتیاج به مراقبت بیشتری دارد و در شرایط اطاق و ساختمان به خوبی دوام نمی آورد. مادام که گل دارد، بسیار زیباست، و پس از اتمام گل و دوره استراحت، به آب کمتر و حرارت ۱۲- ۱۵ درجه احتیاج دارد.

● تا چه حد به گل های نادر اهمیت می دهید؟
اگرچه پرورش گیاهان گرانبها احتیاج به مراقبت شدید و رعایت موازین علمی دارد، ولی چنانچه از عهده این کار برآیید، از نتیجه زحمات و صرف وقت و هزینه انجام شده، راضی خواهید بود. بهتر است کار را از گیاهان زود رشد شروع کنید و به تدریج به نگهداری گیاهان زود رنج بپردازید. پرورش بسیاری از گل های زود رشد در اغلب خانه ها عمومیت دارد، به طوری که انواع کاکتوس و شمعدانی در بسیاری از خانه ها دیده می شود.

● چه مبلغی برای خرید یک گلدان حاضرید بپردازید؟
قیمت گل ها و گیاهان بستگی به سرعت رشد و مهارت در پرورش آنها دارد. گیاهانی که رشد بطئی دارند، گران قیمت و بسیاری از گل های یک ساله مانند شمعدانی، ارزان قیمت هستند. همچنین اندازه و ارتفاع گیاه در قیمت آن بسیار مؤثر است.
خرید گلدان های کوچک که محتوی جوانه گیاهان پرارزش است، احتیاج به مهارت، دقت، مواظبت دائم و حوصله و علاقه بیش از حد دارد و گلدان های استکانی که بیشتر برای پرورش جوانه ها به کار می رود، با قیمت ارزان تر، تا حدود یک دهم قیمت گلدان بزرگ به فروش می رسد و بایستی حداقل ده تا بیست عدد از آنها را خریداری نمود و پرورش داد تا پس از مدتی تعدادی گل با ارزش به دست آید.

● چه مقدار از وقتتان را برای پرورش گل اختصاص می دهید؟
بسیاری از گل ها در هر شرایطی پرورش می یابند و با تغییرات درجه حرارت و رطوبت و کمبود کود و آب مقاومت خوبی از خود نشان می دهند. این گیاهان را گیاهان فولادی نام نهاده اند.
این گلها با آن که جان سخت نیستند، در مقابل بی مبالاتی و عدم دقت صاحبخانه مقاومت چندانی نشان نمی دهند. اما برخی از گل های حساس و زودرنج هستند و احتیاج به مراقبت دائم دارند.

● چه اندازه و چه شکلی از گلدان را ترجیح می دهید؟
تناسب آپارتمان و موقعیت محل نگهداری گل در انتخاب نوع و اندازه گیاه بسیار مؤثر است. یک گیاه کم رشد پایه کوتاه را نمی توان در جلو یک دیوار بلند قرار داد، و یا یک گیاه بلند شکم دار را نبایستی در محل دریچه باریک با کوران هوا گذاشت. شکل، وضع برگ، سن، رشد گیاه در انتخاب محل استقرار آن دخالت مستقیم دارد.

● دانستنی های کلی از نگهداری گیاه

▪ ریشه به همان نسبت که به آب احتیاج دارد به هوا هم نیازمند است. اگر پای بوته همیشه خیس و پرآب باشد، این بدان معناست که عمر ریشه به آخر رسیده ؛ بنابراین مقدار آب و فاصله آبیاری بسیار مهم است.
▪ هر گیاه احتیاج به یک دوره استراحت دارد، و اگر این پدیده طبیعی را از او دریغ نمایید در فصل بعد گیاهی بیمار و ضعیف خواهد شد. بعضی از گیاهان در فصل زمستان به حال خواب و استراحت در می آیند و بعضی دیگر در فصل تابستان؛ و لازمست در فصل استراحت مقدار آب و کود آن را به یک پنجم معمول تقلیل داد و حتی المقدور محیط آن را با محیط طبیعت نزدیک تر کرد. همچنین سایر عوامل که در دوره استراحت گیاه سرنوشت ساز است، مورد توجه قرار گیرد.
▪ بخاری و رادیاتور موجب خشک شدن هوای محیط و تقلیل رطوبت هوا می گردد، به حدی که رطوبت داخل ساختمان از یک سوم میزان لازم هم پایین تر می رود. بنابراین بایستی امکانات تأمین این کمبود رطوبت را فراهم نمود.

articles.ir