شيمي معدني (جدول تناوبي)

[فلفل نمك]

نوبلیم

نوبلیوم یک عنصر مصنوعی جدول تناوبی می‌باشد که نماد آن ، No بوده و عدد اتمی آن 102 است. این عنصر ترانس اورانیم رادیو اکتیو فلزی که در گروه آکتنیدها قرار دارد، به روش بمباران کوریم همراه یونهای کربن بوجود آمده است. این عنصر برای اولین بار توسط یک گروه به رهبری "Albert Ghiorso" و "Glenn T. Seaborg" در سال 1958 شناخته شد.
تاریخچه
نوبلیوم ( به‌خاطر "Alfred Nobel" نامگذاری شد ) برای اولین بار در آوریل 1958 در UC Berkeley توسط A. Ghiorso ، T. Sikkeland ، J.R. Walton و G.T. Seaborg که از یک تکنیک بازگشت پذیری جدید استفاده می‌کردند، کشف شد. در این شیوه از یک شتابدهنده خطی یون سنگین برای بمباران کردن کوریوم با یون کربن 12 برای تولید 102No استفاده شد و بعد به افتخار آلفرد نوبل کاشف دینامیت و به خاطره همنامی با جایزه نوبل ، نوبلیوم نام گرفت.

در سال 1957 محققان در امریکا ، انگلستان و سوئد ، کشف یک ایزوتوپ از عنصر 102 با عمر تجزیه 10 دقیقه را که در نتیجه بمباران 244Cm با (نیمه عمر55 ثانیه) حاصل شده بود، اعلام کردند. بر اساس این تجربه ، نام نوبلیوم توسط Iupac برگزیده شد.

آزمایشات تائیدی در Berkeley ، در سال 1966 ، وجود 102-254 با عمر تجزیه 55 ثانیه و 102-252 با عمر تجزیه 2.3 ثانیه و 102-257 با عمر تجزیه 23 ثانیه را نشان داده است. نوبلیم ، بیشترین عنصری بود که اخیراً در اخبار Harvard هنگامی که "تام لهرر" ، The Elements Song را نوشته بود، آمده بود و از این‌رو عنصری بود که بیشترین عدد اتمی را دارا بود.
خصوصیات قابل توجه
اطلاعات کمی درباره نوبلیم شناخته شده و مقدار بسیار ناچیزی از آن تهیه شده است. این ماده ، به هیچ وجه قابل استفاده در خارج از آزمایشگاه نیست. پایدارترین ایزوتوپ آن No-259 دارای نیم عمر 58 دقیقه می‌باشد و در اثر فروپاشی ، به فرمیم-255 ( در اثر فروپاشی آلفا ) یا به مندلیفیم-259 در اثر جذب الکترون تبدیل می‌شود.
ایزوتوپها
تاکنون 13 رادیو ایزوتوپ از نوبلیم به همراه پایدارترین ایزوتوپهای آن No-259 با نیم عمر 58 دقیقه، NO-255 با نیمه عمر 3.1 دقیقه و No-253 با نیمه عمر 1.7 دقیقه مشخص شده است. بقیه ایزوتوپهای رادیو اکتیو آن ، دارای نیمه عمرهای کمتر از 56 ثانیه هستند که همه این نیمه عمرها کمتر از 2.4 ثانیه است. همچنین این عنصر دارای یک حالت متا No-254m با نیمه عمر 0.28 ثانیه است.

[فلفل نمك]

رادون
یکی از عناصر شیمیایی جدول تناوبی است که نماد آن Rn و عدد اتمی آن ۸۶ است. این عنصر از گازهای بی اثر و پرتوزا است که توسط رادیوم به وجود میاید.
رادون یکی از سنگین‌ترین گازها است. پایدارترین ایزوتوپ آن Rn۲۲۲ است که نیمه عمرش 8/3 روز است.
تمرکز رادون طبیعی در جو بسیار ناچیز بوده و آبهای طبیعی در تماس با جو همچنان رادون را در عمل تبخیر از دست می‌دهند. بنابر این آبهای زیر زمینی در مقایسه با آبهای سطحی تمرکز بیشتری از رادون ۲۲۲ را در خود دارند به علاوه مناطق اشباع شده یک خاک معمولاً مقدار بیشتری رادون در برابر مناطق اشباع نشده دارند که این به دلیل کمبود انتشار رادون در جو است.
فعالیت های هسته ای انسان سبب افزایش میزان رادون در محیط اطراف ما شده است.
به طور میانگین مقدار گاز رادون در هوا بسیار کم و حدود یک اتم به ازای 1018 اتم از هوای محیط بسته می باشد و در هر یک مایل مربع از خاک به عمق ۶ اینچ یک گرم رادیوم وجود دارد که به رادون تجزیه شده و مقادیر بسیار ناچیزی از این گاز کشنده را در هوا منتشر می‌کند. رادون همچنین در برخی از چشمه‌های آب گرم نیز یافت می‌شود.
ایزوتوپها
برای عنصر رادون ۲۰ ایزوتوپ شناخته شده است. پایدارترین ایزوتوپ رادون، رادون ۲۲۲ است که محصول فروپاشی (ایزوتوپهای دخترخوانده) رادیوم ۲۲۶ است (طی واکنش های پی در پی واپاشی اورانیوم 238) که با نیمه عمر 8/3 روز ذرات آلفا پرتوزا از خود می‌تاباند. رادیوم ۲۲۰ حاصل تجزیه )توریوم) Th232است که تورون نامیده می‌شود که نیمه عمر آن 6/55 ثانیه است و پرتو آلفا از خود بازمی‌تاباند. رادون ۲۱۹ از آکتینیوم (Actinium) گرفته شده و حاصل فروپاشی U235 و آکتینون نامیده می‌شود که تاباننده پرتو آلفا بوده و نیمه عمرش 96/3 ثانیه است.
هشدارها
رادون گازی سرطان زاست. رادون یک ماده پرتوزا است و همیشه باید با احتیاط کامل با آن کار کرد. از آنجا که این عنصر ذرات آلفا از خود می‌تاباند تنفس آن بسیار خطرناک است. همچنین حاصل تجزیه‌ای آن غباری تشکیل می‌دهد که به راحتی وارد جریان هوا شده و برای همیشه در بافتهای شش میچسبد و در یک قسمت از آن به سختی متمرکز می‌شود. انباشتگی رادون در خانه‌ها نیز باعث به وجود آمد نگرانی های زیادی در این رابطه شده است چرا که پرتوگیری ناشی از استنشاق گاز رادون در منازل مسکونی به مراتب بیشتر از پرتوگیری ناشی از سایر پرتوهای طبیعی است و بسیاری از سرطانهای ریه به دلیل ارتباط با گاز رادون در هر سال گزارش می‌شوند. به دلیل نیمه عمر طولانی ٬ رادون می تواند نقش بسیار مهمی در پرتوگیری افراد بازی کند و در حد متوسط %60 قسمت اعظم پرتوگيرى انسان را تشکيل مى‌دهد.
کاربردها
برخی بیمارستانها با انجام عمل پمپاژ گاز رادون از یک منبع رادیومی و ذخیره آن در لوله‌های بسیار کوچک که سوزن یا دانه نامیده می‌شود رادون تولید می‌کنند که در موارد درمانی کاربرد دارد.رادون به دلیل از بین رفتن سریعش در هوا در پژوهش‌های آب‌شناسی برای مطالعه در باره چگونگی واکنش‌ها در آبهای زیرزمینی، جویبارها و رودخانه‌ها استفاده می‌شود.

[فلفل نمك]

اميدوارم كه دوستان عزيز بهره كافي را از اين تاپيك برده باشند

پايان...................