نقل قول:
اکثر نرم افزارهائی را که شما تهيه و يا از طريق اينترنت Download می نمائيد ، صرفا" به صورت نسخه های ترجمه شده و آماده اجراء در اختيار شما قرار می گيرند . ترجمه ، فرآيندی است که در آن کد برنامه های نوشته شده توسط برنامه نويسان که از آنان به عنوان کد اوليه ( Source Code ) ياد می شود ، پس از استفاده از برنامه های خاصی موسوم به کمپايلرها به بگونه ای ترجمه می شوند که توسط کامپيوتر قادر درک باشند . اعمال تغييرات دلخواه در اکثر برنامه های ترجمه شده ، امری بسيار مشکل و گاها" غير ممکن است . اکثر توليد کنندگان نرم افزار از ويژگی فوق به منظور صيانت و حفاظت از کدهای نوشته شده ، استفاده می نمايند .

نرم افزارهای Open Source نقطه مقابل رويکرد فوق می باشند . در اينگونه نرم افزارها علاوه بر نسخه ترجمه شده ، کد اوليه نيز در اختيار متقاضيان قرار می گيرد.بدين ترتيب امکان اعمال تغييرات و يا سفارشی نمودن آن متناسب با خواسته استفاده کنندگان ، فراهم می گردد . افراديکه از ايده Open Source حمايت می نمايند بر اين اعتقاد هستند که با اجازه دادن به اشخاصی که علاقه مند به تغيير کد اوليه می باشند ، امکان استفاده مفيدتر از برنامه فراهم و احتمال بروز خطاء در آنان، کاهش خواهد يافت .
معادل های فارسی:نرم افزارهای کد باز،منبع باز،نرم افزارهای آزاد
نرم افزاری که آزادیهای زیر را برای کاربر قائل شود، نرم افزار آزاد خوانده میشود (توجه کنید که کلمه Free به معنای آزاد استفاده میشود و نه رایگان!):
آزادی اجرای برنامه برای هر کاری (آزادی صفرم)
آزادی مطالعه چگونگی کار برنامه و تغییر آن (پیش نیاز: متن برنامه) (آزادی یکم)
آزادی تکثیر و کپی برنامه (آزادی دوم)
آزادی تقویت و بهتر کردن برنامه و توزیع آن برای همگان (پیش نیاز: متن برنامه) (آزادی سوم)
هر نرم افزار آزاد، چنین آزادیهایی را برای کاربر دارد. علاوه بر اینها، یک شرط هم هست و آن هم اینست که اگر شما از این آزادیها استفاده کردید و نرم افزاری را تولید کردید و آن را به دیگران دادید، باید این آزادیها را به کاربرانتان هم بدهید. اگر شما این آزادیها را داشتید پس دیگران هم باید داشته باشند، یعنی نرم افزار آزاد تا آخرین توزیعش باید آزاد بماند.
آزادی نرمافزارهای آزاد تا جایی هست که حتی میتوان بدون پرداخت هزینهای برای مجوز، کپیهایی از یک نرمافزار آزاد را، با یا بدون تغییرات، رایگان یا در ازای دریافت وجه، برای هرکس و هرجایی آن را توزیع کرد.
نرمافزارهای آزاد (به دلیل ابهام در لفظ free) به اشتباه بهعنوان نرمافزارهای رایگان و احتمالاً بیارزش تلقی میشدند، به همین دلیل این نرمافزارها به متن باز یا متن آزاد (Open Source) معروف شدند. در واقع در نرم افزاهای آزاد قیمت مورد نظر نیست بلکه آزادی مطرح است.
از دیگر ضمانتهای که نرمافزار آزاد تأمین میکند، اجازهنامه عمومی همگانی (GPL) است. GPL برای هر کس امکان دوباره توزیعکردن یا همگردانی (کامپایل) مجدد متن برنامه را فراهم میکند. طبق این اجازهنامه همچنین باید متن برنامه در دسترس قرار داده شود تا امکان استفاده و یا تغییر آن باشد. برنامههای رایانهای اینگونه را معمولاً بازمتن گویند. متن چنین برنامههایی نمیتواند به حالت «محدودشده» درآید مگر با نظر تک تک نویسندگان آن متن. بیشتر نویسندگان متن سیستمعامل لینوکس تحت این مجوز برنامهنویسی میکنند.
به عبارت دیگر
نرم افزار منبع باز, نرم افزارهای کامپیوتری هستند که کد منبعش تحت پروانه یا جواز قابل دستیابی است ( یا ترتیب داده اند مانند قلمرو عمومی) که به استفاده کنندگان اجازه میدهد بهره مند شوند, تغییر دهند, توسعه دهند نرم افزار, و پخش نمایند