گاهي به عوامل سختافزاري هنگ سيستم و ارتباط آن با منبع تغذيه و خازن

[MEGAMAN]

نگاهي به عوامل سختافزاري هنگ سيستم و ارتباط آن با منبع تغذيه و خازن



مقدمه :

كاربري نيست كه تا به حال با مشكل هنگ و يا ريست كردن سيستم مواجه نشده باشد.اين مشكل به عوامل مختلف نرمافزاري و سختافزاري ارتباط دارد.
در اين مقاله قصد نداريم وارد حيطه موارد نرمافزاري و ويروسها شويم بلكه بيشتر هدفمان اينست كه بر روي مشكلاتي كه به عوامل سختافزاري و به خصوص تاثيرات منبع تغذيه و خازن معيوب بر روي عملكرد صحيح سيستم ميگذارند نگاه كوتاهي داشته باشيم.

دلايل اصلي هنگ كردن سيستم

از عمده دلايل اصلي هنگ كردن سيستم (به غير از خرابي قطعات اصلي مانند رم ، مادربرد ، منبع تغذيه ، كارت گرافيك ) ميتوان به موارد زير اشاره كرد :




دلايل جانبي هنگ كردن

1 ـ افزايش دماي پردازنده و اشكال در فن پردازنده 3ـ استفاده از منبع تغذيه غير استاندارد 4ـ خرابي خازنهاي اطراف سوكت CPU

به غير از موارد بالا ، دلايل جانبي ديگري نيز وجود دارد كه احتمال هنگ و ريست كردن را افزايش ميدهند. اين موارد عبارتند از :

از سيم ارت براي جلوگيري از ورود ولتاژ برگشتي و نوسانات ناشي از دستگاههاي الكتريكي ( مانند لحظه استارت كولرهاي گازي ، الكتروموتورها ، دستگاههاي جوشكاري برقي و ... ) به داخل سيستم استفاده ميگردد.
در صورتيكه نوسانات برق بسيار شديد باشند باعث سوختن قطعات خواهد شد اما اگر نوسانات ضعيف در برق وجود داشته باشد علاوه بر تاثير در عملكرد صحيح قطعات از عمر آنها نيز ميكاهد و ممكن است موجب هنگ كردن سيستم نيز بشود.


نقش منبع تغذيه


1ـ نداشتن سيم زمين يا همان Earth (ارت) . 2ـ استفاده همزمان چند دستگاه كه از يك پريز برق . 3ـ محيطهايي با دماي بالا نيز تاثير زيادي در هنگ كردن سيستم دارند.

حداقل 30 درصد اشکالات و عيوب قطعات سختافزاري، به نوعي مربوط به انتخاب منبع تغذيه هاي غير استاندارد و يا عدم تناسب منبع تغذيه با سختافزار مربوطه ميباشد.
يکي از مواردي که بر کارايي و عمر قطعات اثر گذار است، ميزان نويز و ريپل خروجي منبع تغذيه ميباشد. هرچه دامنه اين نويز و ريپل بستهتر و محدودتر باشد، آسيبپذيري قطعات کاهش مييابد و کارآيي سيستم تثبيت ميگردد.
توصيه ميشود از منبع تغذيه هايي استفاده نماييد که ميزان نويز و ريپل آنها در کليه خروجيهاي مثبت، کمتر از150 ميلي ولت در حالت Peak to Peak) PP) باشد. به همين دليل در انتخاب منبع تغذيه دقت لازم داشته باشيد و آن را بر اساس قيمت ارزان انتخاب نكنيد.
براي سيستمهاي جديد منبع تغذيهاي با توان بيش از 400 وات تهيه كنيد و در انتخاب منبع تغذيه ، حتما از ماركهاي معروف ( بطور مثال Green ، AcBel ، OCZ و ... ) استفاده كنيد.
به خاطر داشته باشيد كه سرعت و Performance يك سيستم ارتباط مستقيم با عملكرد صحيح منبع تغذيه دارد.



نقش فن پردازنده و تاثير آن بر روي خازن

همانطور كه اشاره شد فن پردازنده تاثير زيادي در هنگ كردن سيستم و ريست شدن آن دارد.
در قسمت Setup مادربردها ، گزينهاي وجود دارد به نام Hardware Monitor (و در بعضي ديگر اين گزينهSystem Health نام دارد ) كه دور فن و درجه حرارت پردازنده را نشان ميدهد.
در Setup مادربرد اين امكان وجود دارد تنظيمات را بگونهاي انجام دهيد كه با افزايش درجه حرارت CPU از يك حد معين و يا كاهش بيش اندازه دور فن ، كاربر ، بوسيله آلارم خاصي مطلع گردد.
به خاطر داشته باشيد كه افزايش درجه حرارت پردازنده تاثير مستقيمي بر روي خازنهاي اطراف سوكت پردازنده دارد بطوريكه نشتي و بادكردگي خازنها نه تنها ميتواند موجب هنگ كردن سيستم شود بلكه اشكالات عجيب و غريب ديگري ايجاد ميكند.
توجه : براي جلوگيري از خرابي فن پردازنده هر چند ماه يكبار داخل كيس و بخصوص فن را تميز( غبار روبي ) كنيد.

در ادامه به 3 نمونه از تاثيرات رايج خرابي خازن بر عملكرد سيستم اشاره ميشود:
1ـ اشكال در بوت . بعضي اوقات لازم است سيستم را چندين بار روشن و خاموش كنيد (و يا از طريق كليد Reset آن را ريست كنيد ) تا سيستم به اصطلاح بالا بيايد.
2ـ بعد از خاموش كردن ، سيستم تا مدتي روشن نميشود و بعد از گذشت چند ساعت به راحتي روشن ميگردد.
3ـ با ريست كردن سيستم از طريق ويندوز ، سيستم بالا نميآيد و لازم است كه حتما از طريق كليد Reset سيستم يكبار ريست شود.


شکل 3


شکل 4


شكل 3 و 4 : دو نمونه از برنامه Setup كه دماي پردازنده ، دور فن و ميزان ولتاژهاي ورودي را نشان ميدهد

عوامل اصلي در خرابي خازن

l استفاده از منبع تغذيه غير استاندارد
l عدم خنك سازي مناسب پردازنده توسط CPU Fan .
عدم كاركرد صحيح فن پردازنده ، موجب افزايش دما و متعاقب آن افزايش جريان ميشود .
افزايش جريان نيز تاثير مستقيمي بر روي خازن و خرابي آن دارد.

سخن پاياني

همواره به خاطر داشته باشيد كه استفاده از قطعات بيكيفيت بيشتر از آن چيزي كه فكر ميكنيد به كارايي ، پول و اعصاب شما ضرر ميزند، پس در انتخاب قطعات و بخصوص منبع تغذيه و همچنين نوع فن پردازنده دقت لازم را داشته باشيد.