همه ي شما بارها در موقعيت هايي قرار گرفته ايد كه گفتن كلمه "نه" برايتان دشوار بوده است. براي مثال دوستي مي خواسته كتاب خاصي را از شما قرض كند و شما مايل به آن كار نبوده ايد. فردي شما را به منزلش دعوت كرده و شما مايل به پذيرفتن دعوت او نبوده ايد. اگر شما از آن دسته افرادي هستيد كه به دفعات در مقابل چنين درخواست هايي تسليم شده و با آنها موافقت مي كنيد و دائماً از اين بابت احساس نارضايتي داريد ممكن است بخواهيد بدانيد كه چرا هنگامي كه "نه" گفتن را ترجيح مي دهيد، " بله" مي گوييد.
اين احتمال وجود دارد كه شما نگران از دست دادن ارتباطات مؤثر يا نگران وارد آمدن آسيبي به روابط باشيد.
چه بسا از " نه" گفتن احساس گناه مي كنيد چون آموخته ايد براي اجتناب از آسيب وارد كردن به احساسات ديگران از خواسته هاي خود چشم بپوشيد. بدين ترتيب ممكن است احساس كنيد با نفي آنها به دليل خودخواهي و خودمداري، انسان بدي هستيد. زيرا به شما ياد داده شده كه بايد فداكار باشيد و خود را ناديده انگاريد. شما بيش از رضايت خودتان ، دلواپس و متوجه رضايت ديگران هستيد . وقتي از شما تقاضايي مي شود ممكن است احساس كنيد مورد لطف و موهبت قرار گرفته ايد. اين امر سبب مي شود تا احساس مهم بودن كنيد و نگران آن باشيد كه در صورت مخالفت ، هرگز چنين تقاضايي از شما نشود. اينها نمونه هايي از احساسات دست و پا گيري هستند كه مي توانند در آزادي عمل شما مداخله كنند.



چه راههايي، گفتن كلمه " نه" را آسانتر مي سازد؟
اولين كاري كه بايد انجام داد تشخيص احساسات دست و پاگير يا باورهايي است كه در شما وجود دارند. براي مثال اگر دوستانتان مي خواهند كتابي از شما قرض بگيرند و يا شما را به ميهماني دعوت كنند با گفتن كلمه نه چه نتايج منفي را پيش بيني مي كنيد؟
به نظر مي رسد شما در ابتدا انتظار فاجعه آميزي از" نه گفتن" تشخيص داده ايد. براي مثال ممكن است به خودتان بگوييد اگر پاسخ منفي بدهم چه بسا دوستم از اين كه آن كتاب را به او قرض نداده ام از من ناراحت بشود. ولي دوست شما به خاطر اين گونه مسائل ناراحت نيست ؛ او احتمالاً به خاطر آن كه كلمه نه را با صراحت به كار برده ايد، احترام بيشتري براي شما قائل خواهد شد.
خود را ناديده انگاشتن ، سبب تحميل رفتارهاي ناخواسته اي است كه ديگران از شما مي خواهند و اين امر سبب مي شود آنها نسبت به ابراز درخواست غيرمنطقي خود تشويق شوند. پس از آنكه باورها و اعتقادات خود را به شيوه اي منطقي تر مرتب كرديد براي گفتن كلمه " نه" آمادگي پيدا مي كنيد و از اين امر احساس خوبي به شما دست خواهد داد.
قدم بعدي ، گفتن كلمه " نه" به شيوه اي مستقيم به طرف مقابل است به گونه اي كه قاطعيت در صدا و رفتارموج بزند. براي آسانتر ساختن اين مرحله در موقعيت هايي كه خطر وجود دارد گفتن پاسخ هايي منفي را آغاز كنيد به خصوص زماني كه كاملاً مطمئن هستيد، حق گفتن كلمه " نه " را داريد. با اين روش اطمينان به خود را تمرين خواهيد كرد و نيز توانايي گفتن كلمه " نه" را در موقعيت هاي مشكل تر به دست خواهيد آورد.
به طور معمول گفتن كلمه "نه" به برخي از افراد آسانتر از ديگران است. احتمالاً اين افراد براي شما ، دوستان نزديك ، غريبه ها و خانواده هستند. وقوع يك موقعيت را پيش بيني كنيد و تمرين كنيد كه در آن موقعيت چه خواهيد گفت. گفتن كلمه نه را به طريقي مستقيم و صريح تمرين نماييد . نسبت به كليه رفتارهاي خود و لحن كلامتان به هنگام گفتن جمله منفي آگاه باشيد.
در موقعيت هاي مشكل تري كه نسبت به ماهيت و چگونگي پاسخ خود مطمئن نيستيد با گفتن جمله ي " بايد درباره اش فكر كنم " به خود فرصت دهيد. سپس احساسات خود را بررسي كنيد. ببينيد چه عقايد و انتظارات نامعقولي ، شما را به گفتن " نه" وا مي دارد.
وقتي كلمه " نه " را به كار برديد و طرف مقابل همچنان برخواسته اش اصرار ورزيد و اولين كلمه "نه" شما را ناديده انگاشت ، بايد بر مخالفت خود پافشاري كنيد.
تشخيص اين امر مهم است كه در اين جا رفتار خود خواهانه ي سالم وجود دارد. شما حق داريد كلمه "نه" را به كار ببريد. از اين كار احساس خوبي داشته باشيد.