تاریخ هر ملت فرهنگ و تمدن آن ملت را برای آیندگان بیان می کند، اما متاسفانه همه تاریخهای که ما شنیده ایم یا در کتابها خوانده ایم صحیح نیستند؛ چه بسا افرادها یا گروه های خاص برای حق جلوه دادن مذهب یا دولت خود، حقایق و واقعیتها را در زیر پرده ابهام قرار داده و دروغ و خرافات را انتشار داده اند.
ما در این مقالات قصد داریم، حقایت تاریخی را از کتبهای معتبر تاریخی قدیم و جدید جمع آوری کرده و سعی و تلاش خواهیم کرد تا تاریخی بدون دروغ و کتمان به خوانندگان عرضه کنیم.
در این سلسله مقالات، تاریخ هر عصر را مورد بررسی قرار داده و با خلفاء ی که در آن عصر حکومت کرده اند؛ آشنایی کامل پیدا می کنیم، حیات و سیرت آنها را مورد تحلیل و کنجکاو قرار می دهیم؛و اوضاع دینی،فرهنگی؛ اجتماعی و سیاسی و... آن عصر مورد بررسی قرار خواهد گرفت، چه بسا که خیلی از حوادث تاریخی که به امویان، عباسیان و امثال اینها نسبت داده شده است صحیح نباشد و نیاز به تحقیق و بررسی دارد.
حال، قبل از اینکه وارد جزئيات تاريخ امويان شويم؛ این عصر از تاریخ اسلامی را گذرا و خلاصه وار بیان می کنیم.
سلسله امویان به أمية بن عبد شمس بن عبد مناف، نسبت داده می شود، قبل از اسلام فرزندان عبد مناف از ریاست و رهبری جامعه مکه بر خوردار بودند و همه اقوام و قبایل عربی به زعامت و رهبری آنها معترف بودند، بنی امیه اشخاصی ثروتمند و دارای مال و عیال فراوان بودند و افرادی همچون حرب و سفیان و... دارای شرف ومنزلت خاصی بودند و حرب بن امیه رهبری قریش در جنگ فجار بر عهده داشت.
بنی امیه با بنی هاشم در جدشان عبد مناف به هم می رسند، هردوی آنها سیادت و رهبری قبایل برعهده داشتند و خبرها و روایاتی که حکایت از دشمنی بین بنی امیه، بنی هاشم و عبد شمس در قبل از اسلام می کند ساختگی و دروغ می باشد و اسناد آن ضعیف می باشد؛ و در همه این نوع روایتها شخصی به نام "هشام کلبی " وجود دارد، که به شیعی بودن و دروغ متهم شده است که او هم از اشخاصی که مجهول هستند و اسماء آنها را نمی شناسد نقل خبر می کند؛ بلکه شواهد بر این است که علاقه عمیقی بین بنی هاشم و بنی امیه بوده است چرا که عبدالمطلب بن هاشم دوست و رفیق حرب بن امیه بوده است و همان طور عباس بن عبدالمطلب دوست صمیمی ابوسفیان بن حرب بن امیه بوده است و افرادی همچون عثمان بن عفان و خالد بن سعد که از سابقین در اسلام هستند از بنی امیه بودند.
دوران خلافت امویان بیش از 80 سال ادامه داشت و مورخان این عصر از تاریخ اسلامی را به دو سلسله سفیانی و مروانی تقسیم کرده اند که با معاویه پسر ابوسفیان "رضی الله عنهما" شروع شده و با مروان بن محمد پایان یافته است. و همه وقایع و فتوحات این عصر در بین 40 تا 132 هـ رخ داده است.
برای شناخت بهتر از دولت امویان، جدول خلفاء امویان بر حسب تاریخ حکومتشان، همراه با نقشه جعرافیایی آنها برای دوستان نمایش داده شده است.